Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
I Utica, Maentwrog.
News
Cite
Share
I Utica, Maentwrog. I Pi-iodas.-Dydd Sadwru, Awst 5ed, trwy weinydd- iad y Parchn D. Williams a D. Egwys Jones (W), unwyd mewn gliii briodas y Pioneer Moses R. Jones, mab ieuengaf Mrs Jones a'r diweddar W. Jones, White Lion, Trawsfynydd, a Miss Lizzie Jones, merch hynaf Mrs Jones a'r diweddar Robert Jones, Goedyglyn, Gellilydan-athrawes yn Ysgol y Cyngor, Trawsfynydd. Y gwas ydoedd Mr W. E. Jones, C.M., brawd y priodfab, a'r forwyn Miss Kate Jones, 23, Storeton-road, Oxton, Birkenhead, chwaer y briodferch. Addurnwyd y capel yn brydferth a, blodau amryliw gan chwiorydd eglwys Utica, lie yr oedd Miss Jones yn aelod defnyddiol a gweithgar. Y mae Mr M. R. Jones hefyd yn wr ieuanc dichlynaidd a gweithgar o'r eglwys Wesleaidd yn Nhrawsfynydd. Wedi'r gwasanaeth, mwynhawyd gwledd yng nghartref y briodasferch gan nifer dda o wahoddedigion. Treuliwyd gweddill y dydd mewn gwibdaith fodur i Bwllheli. Lluosog a gwerthfawr oedd yr anrhegion. Boed bendith yn dilyn yr undeb drwy'ch oes; Ac os daw ystormydd, cewch nerth dan y groes.
AT FY NGHYDENWADWYR. 1
News
Cite
Share
AT FY NGHYDENWADWYR. ANNWYL FRODYR A CHWIORYDD,—Cyfarchaf chwi fel un a gar ei Enwad a chariad gwir. Ymffrostiaf yn ei hanes, credaf yn ei neges, anwylaf ei gewri. Pe medrwn, rhoddwn yn fy ystafell oriel o ddarluniau y Tadau Annibynnol a ymwrolent fel rhai yn gwelecl yr anweledig, ac anrhydedd mawr i mi yw cael cymdeithas eu meibion a frwydrant heddyw a gelynion gwel- edig Eglwys Dduw, ac a gylioeddant wirionedd yr Efengyl yn nydd trallod cenedl. Mwynheais uchel-wyliau fy Enwad yn eich cwmni, a phrof- ais ynddynt fendithion nas gwyr y byd am danynt. Anrhydeddwyd fi a sedd ar brif Gyngor yr Enwad, a chefais y fraint o eistedd ar bwyll- gorau lawer, ac felly daeth imi gyfle i wybod i yn dda am bob agwedd ar waith yr Enwad. A mi yn eiddigeddus am enw da fy Enwad, ac yn awyddus am ei lwyddiant parhaol, daeth arnaf chwant eich annerch. O'm gwylfa can- fyddais rai pethau sydd i mi yn achos pryder— pethau a beryglant ddjdanwad yr Enwad yn y dyfodol ac a nychant rym ei neges. Gofid i mi yw canfod arwyddion o wendid-ond o'u canfod, rheidrwydd a ddaeth arnaf i'ch cyfarch. Ac wedi gweld y peryglon, meddyliais yn weddi- gar am y ffyrdd goreu i'w hatal; ac wedi dwys fyfyrdod, wele'r neges a vsgrifennaf atoch. Er mwyn Duw a'i Eglwys, gofalwch am plant meithrinwch ysbryd mwy defosiynol yn yr addoliad cyhoeddus perchwch y proffwyd. Ie, gofalwch am y plant. Yn eich gofal am y plant nid vdych nac oer na brwd. Mi a fynnwn pe baech frwd. Pe medrid eich argyhoeddi fod nerth yr Eglwys i gyfarfod ag anghenion y dyfodol agos yn dibynnu ar faint eich gofal am y plant heddyw, tybiaf y baech frwd yn eich awydd i'w hymgeleddu, a pharotach i aberthu amser ac arian er eu hadclasu i wynebu ar ofvn- ion dyrys y dyfodol. Yn yr Undeb ym Mryn- aman treuliwyd pum munud o ymholiad difrifol ynglyn a lleihad yn nifer deiliaid yr Ysgol Sul, a da gennyf fod y Cyngor i edrych am yr achos- ion ac i awgrymu moddion i atal y dirywiad. Ond y gwaith anhawddaf fydd eich argyhoeddi chwi fod angen gwellhad. Yr ydych yn rhyw ofni derbyn ffeithiau di-droi-yn-ol, os brifant eich teimladau, ac yn amheus o amcan cynygiad a wneir i ddiwygio'r Ysgol Sul a'i dwyn i gyflwr cyfatebol a'r oes. Mewn cynhadledd bwysig siaradai un a'i sel yn fflam am wella hen goleg y werin, ond tra y siaradai gwelid ar wyneb rhai yn y gynull- eidfa rywbeth rhwng cilwen a chilwg. Amhenai rhai a oedd yr hyn a ddywedid yn ffaith, ofnai eraill ddilysrwydd amcanion y cynygiad. A wnewch chwi gredu os na cheir diwygiad buan. ynglyn a'r Ysgol Sul, fod Annibyniaeth y dyfodol i fod yn llai grymus, ac o ganlyniad cyll ei lie a'i dylanwad, a byddai hynny yn golled dybryd i Gymru ? Na ddibrisiwch un- rhyw ymdrech a wneir i godi safon ac ychwanegu at effeithioldeb yr Ysgol, canys mawr yw'r angen. Gweriwch arian lawer ar eich capeli heirdd, tra nad yw'r darpariadau a. geir i gyfrannu addysg i'ch plant yn deilwng ohonoch. Cynhaliwch y myfyrwyr yn y coleg i'w darparu ar gyfer y weinidogaeth, a da y gwnewch ond coeliweh fi, bydd yn rhaid i chwi wneud rhvw drefniant cyn hir i ddanfon pobl i'w haddysgn yn y gelf o gyfrannu addysg i'r plant. Y cri yw am athrawon eymwys, ac er mwyn popeth sylwedd- olwch nas gellir eu cael heb aberth a thraul. Apelier am gydymdeimlad ein ieuenctyd, oud hefyd darparwn hyd y mae ynnom i'w cefnogi yn eu hymdrechion. Biim mewn ysbyty heddyw, ac wele'r geiriau a welais wedi eu cerfio mewn mynor :—' Who- ever may discern the true end of this work shall grow pure enough to love it, brave enough to strive for it, and strong enough to reach it, though the roads be rough.' 0 na ellid eu cerfio ar fur pob Ysgol Sul! Pe deffroid ein pobl ieuainc i weld pwys y gwaith, tyfent yn ddigon pur i'w garu, yn ddigon gwrol i frwydro drosto, ac yn ddigon cryf i'w gyrraedd er garwed y fiyrdd. Dywedwyd wrthyf dro yn ol fod mwy o barch gan blant enwad arall at yr enwad hwnnw nag sydd gan ein plant ni at ein Henwad ni. Cyfrifid am hynny trwy ddweyd fod yr enwad hwnnw yn parchu'r plant yn fwy nag a wnawn ni, ac yn darparu'n well ar eu cyfer. Gwae chwi os cyll eich plant y parch dyladwy tuag atoch. Gofalwch am iaith y plant gartref. Gresyn meddwl fod ein heglwysi yn gorfod gwario cy- maint o'u hynni i ymgeleddu'r Gymraeg esgeulusir gartref. Gofalwch am foesau'r plant, fel na chyhuddant chwi maes o law am ddiffyg cyfarwyddyd ond yn bennaf dim, gofelwch am addysg grefyddol eich plant rlvowch y goreu iddynt yn y ffordd oreu, yn yr adeilad goreu, a thrwy'r cyfryngau goreu. Fe dal i chwi ar ei ganfed. Eto, meithrinwch ysbryd mwy defosiynol yn vr addoliad cyhoeddus. Nid oes dim yn fy mlino'n fwy wrth fynd o fan i fan na gweled diffyg defosiwn yn yr addolwyr. Hr fy ngofid, ni chat" yn gyffredin yr arwydd o barch a'r ymdeimlad o urddas teilwng o wasanaeth i'r Duw mawr. Nid ydych wedi sylweddoli eto fod cyfuewid. mawr yn dod dros y wlad. Mae manteision addysg a diwylliant wedi codi awydd am y prydferth a'r perffaith yn ein pobl ieuainc, ac ymhlitli pethau eraill eeisiant am y prydferth a'r perffaith Y11 yr addoliad a chlywaf am rai ohonynt yn myned ambell waith i gael gwas- anaeth mewn eglwys lie y rhoddir bri ar ddefos- iwn, a phwys ar bob rhan o'r gwasanaeth. Gwn y dywed rhai ohonoch mai rhodres mympwyol ydyw peth fel yna. Nage'n wir. Mae awydd am y perffaith yn arwydd o iechyd. Dywed eraill ohonoch mai inanion crefydd ydyw ffurf- iau allanol y gwasanaeth, ac mai cael y gwir- ionedd ynnom sydd bwysig. Ond cofier hyn—yn un o'r cyfnodau pwysicaf mewn bywyd, nid y gwirionedd ei hun, ond y ffurliau a ddefuyddir i'w fyhegi, a wna'r argraff ddyfnaf ar y meddwl. Y mae diffyg yn y ffurf yn taflu amheuaeth ar werth y gwirionedd a gylirychiola. Pan oeddwn blentyn tybiais mai un o'r arwyddion sicraf o ddiffyg parch tuagat yr addoliad oedd amhryd- londeb, a phan euthum yn wr sylwais mai'r bobl a arferent fod yn ddiweddar oedd y rhai a gollasant eu parch gyntaf at grefydd. Gedy amhrydlondeb yn y gwasanaeth argraff andwyol ar feddwl plentyn. A phaharn y ceir cwyno fod gormod o sisial a siarad yn y gwasanaeth ? Cofiwch mai'r ieuenctyd yr ydych yn rhyw rasol adael yn llonydd fydd yn eich beio maes o law am y llacrwydd hyn. Ac nid yw ein canu mor berffaith ag y dylai fod o ddigon. Ymffrostiwn fel cenedl yn ein gallu cerddorol, ond bum dro yn ol mewn cyfar- fod lie yr oedd arweinydd o fri Eisteddfodol yn arwain y gan. Mentraf ddweycl mai yuo y clywais y canu salat a glywais ueinor erioed. Yn sicr i chwi, dylech wneud pob ymgais i ber- ffeithio canu'r cysegr, a'i wneud yn gyfrwng addoliad defosiynol. Ai ni allech chwi wneud J rhagor i helpu'r gweinidog Y11 yr addoliad ? Dylid cael trefn gwasanaeth llawnach a chyfan- ach. Mae'll dda gennyf eich bod yn rhoddi lie amlwg i'r bregeth, ond gofidiaf am nad ydych wedi gwerthfawrogi'r gwasanaeth drwyddo fel cyfrwng addoliad. Dylid amcanu am wasan- aetheyfan, ac unoliaeth pwrpas drwyddo i gyd. Gellid trwy hynny feithrin ysbryd mwy defos- iynol—a bendith i'r wlad fydd pan ddel mynych- wyr ein capeli ynghyd, nid i gael eu diddori gan un person, ond i addoli'r Duw aruchel—yr Arglwydd, Creawdwr cyrrau'r ddaear, a hyullY mewn ysbryd a gwirionedd. Hefyd, perchwch y proffwyd. Nid heb ofid y sylwaf fod arwyddion o leihad yn y parch a arferid ei roddi i'r proffwyd, a phryderaf am ddyfodol yr eglwys a ddibrisia'i gweinidog. Cwynir nad oes gan weinidogion yr oes hon gymaint o ddylanwad ar fywyd y genedl ag oedd gan ein tadau. Os oes rhai gweinidogi m heb roi eu goreu i'r wlad heddyw, credaf mai yn yr eglwys y ceir y rheswm am hynny. Cerdd a chloff am flwyddyn,' ebe hen ddiareb, a bydd gloff dy hun.' Gwelais weinidog brwdfrydig am achub eneldlau a gwella byd yn mynd at eglwys yn y gobaith o fod yn ddefnyddiol dros ei Feistr. Pregethodd y gwirionedd yn eofn, a bugeiliodd ei braidd yn dyner. Ond cyn hir gwelid arwydd- ion o ddigalondid yn meddiannu gwas yr Ar- glwydd, a chyfaddefodd yntau wrth gyfaill iddo mai'r rheswm am hynny oedd iddo deimlo fod dylanwadau yn yr eglwys wedi ceisio bychanu ei swydd a thaflu amheuaeth ar ddilysrwydd ei neges. Gwir mai o dan y ferywen yr oedd y brawd ar y pryd, ond y mae'n ddiameu gennyf mai gwan fydd dylanwad unrhyw weinidog tra yr amheuir urddas ei swydd. Y mae'r siarad ynglyn a'r Drysorfa Gynorth- wyol yn boen i ysbryd rhai ohonoch, mi wn, a chredaf innau mai goreu po gyntaf y ceir terfyn ar yr ymgyreh i sicrhau y lleiaf-swm anrhyd- eddus (?) o £ 80 y flwyddyn i'n gweinidogion. Mae'r wlad fel pe'n credu erbyn hyn mai dyna yw pris gweinidog, a nychir dylanwad y wein- idogaeth tra y prisir hi ag arian ac ag anr. Perchwch y proffwyd, meddaf. Nid yn unig y pregethwr a ddaw yn achlysurol i'ch dicldori ar wyliau arbennig, ond y gwr hefyd a alwasoch i fod yn weinidog i chwi, i gyd-ddioddef a chwi. Dylai ef wybod am drallod pob teulu, a charia ef ran o faich llawer un; a gwyn eich byd os gwerthfawrogwch ei lafur a'i ofid,, >"ii eich mysg. Ofnaf na thelir y parch dyladwy i'r gweinidog sefydlog yn eich plith. Clywais am eglwys fawr sydd hyd yn hyn heb weinidog, yn methu dod i benderfyniad i roi galwad i neb i ddod yn weinidog ami am ddau reswm. Ynghyntaf, yr oedd yn rhatach i gael pregethwr am y Sul yn unig na thalu gweinidog sefydlog. Yn ail, yr oedd yr amrywiaeth doni au yn ddiddordeb i lawer yn yr eglwys. Deellais fod ieuenctyd a gweiniaid yr eglwys yn dioddef oherwydd diffyg 1::1 1::1 .J -.J gweinidog. Bydd 3rn flin gennyf am y neb a aiff yn weinidog at yr eglwys honno tra y pery yn yr 3-sbryd hivil. Blinent ar angel o'r nef cyn pen blwyddyn. Perchwch y proffwyd, meddaf, nid a lleiaf- swm cyflog byw, nac a thystebau heirdd cyn marw," ond a chydymdeimlad a'i yrndrechion, gwerthfawrogiad o'i anawsterau a'i waith. Cefnogwch ef trwy fyw yn gyson i'r gwirionedd ac a gweddiau. ami ar ei ran. ( Ond iddo gael hyn o hawl, Fe weithia hyd at y nef oedd A. thry ei lafur yn fawr Ar wefus bell y canrifoedd.' Dyma fy neges atoch. Gobeithiaf y derbyn- iweh hi yn garedig, oblegid felly y danfonaf hi. Yr eiddoch vn wir, I GERAij/r.
I Tair Blynedd o Brawf gan…
News
Cite
Share
I Tair Blynedd o Brawf gan wraig I o Ddowlais. Dywedai Columbus fod y byd yn grwn, ond ni chredai neb ef hyd nes iddo brofi hynny. Tair blynedd yn ol dywedodd Mrs. J. Protheroe, 22 Russell-street, Dowlais, pa fodd yr iachawyd hi o anhwylder yr arennau gan Belennau Doan. Gan ei bod yn wraig o Ddowlais derbyniwyd ei gair, a heddyw rhydd dair blynedd o brawf o iachad parhaus, fel nad oes lie i amheuaeth yn y mesur lleiaf. Mai 30ain, 1913, dywedodd Mrs. Protheroe :— Y rheswm paham y cefais y fath boen ar draws fy nghefn rai misoedd yn ol oedd i mi gael annwyd, yr hwn a setlodd ar fy arennau. Ond da gennyf ddweyd i'r arennau gael eu rhoddi yn iawn yn fuan, a rhyddhawyd fi o'r gofid trwy gymryd Doan's Backache Kidney Pills. Yr wyf wedi dweyd wrth eraill am y daioni a gefais oddiwrth Belennau Doan. (Arwyddwyd) J. Protheroe.' Ebrill Sed, 1916-yn agos i dair blynedd yn ddiweddarach—dywed -Mrs. Protheroe:—'Nid yw afiechyd yr arennau wedi dychwelyd o gwbl. lachaodd Pelennau Doan fi dair blynedd yn of. Pleser mawr ydyw bod yn rhydd oddiwrth yr afiechyd. Teifl annwyd a ehryndod faich trwm ar yr arennau, oblegid caeant i fyny y chwysdyllau, fel y rhaid i'r amhsueddau a ddylent basio trwy y croen gael eu taflu ymaith gan yr arennau. Aiinwyd, felly, yw un o'r achosion mwyaf cyfi- redin i anhwylderau peryglus yr arennau a'r bledren a buddiol yw cymryd cwrs o Doan's Backache Kidney Pills pan yn gwella oddiwrth annwyd neu'r anwydwst. Cynorthwya hyn yr arennau yn y gwaith ychwanegol a deflir arnynt, a diogelir chwi rhag boen yn y cefn, crydcymalau, dyfrglwyf, grafel ac anhwylderau troethol poenus. Gellir eu cael gan yr holl werthwyr, neu am i 2/9 y blwch oddiwrth Foster-McClellan Co., 8 Wells-street, Oxford-street, London, W. Peid- iwch a gofyn am belennau at ddolur y cefn neu'r arennau, ond gofynnwch yn eglur am Doan's Backache Kidney Pills, yr un fath ag a gafodd Mrs. Protheroe. 7