Y Werin

GLYWSOCH CHWI Am y llamiau hyny sydd yn arfer eis- tedd bob canolddydd ar ymyl fountain C-f-n, yn ccisio gwneyd gwawd o un o'r cyboeddwyr lleol I Fod gwr y gloch wedi troi'r byrddau yn effeithiol arnynt, er mawr ddifyrwch i ¡ ugeiniau o chwyr ? Nad oedd amryw o'r llanciau yn I wynhaa cad eu "creio ar y Maes ? Y bu agos iawn i un oh^nynt syrthio yn wy-g ei gefn i'r dwfr? Mai ar ol cyraedd adref y gwelodd y wraig bono o golli r botel wirod o'i basged ? Ei bod yn y pryder mwyat Deth oead wedi dod ohoni ? Mai tro gwael oedd i'r siopwr hwnw yn Ll i ei rhoddi iddi yn ngwydd cwsmeriaid pan ddaeth f'r farchnao. drachefrv ? Fod amryw o enethcd A- wedi gwirioni am y cadbon Hong hwuw 1 Xad oedd yu werth i ddwy ohoaynt fynd i gweiyla ac edhw bsiau i'w gilydd ? Fod eu hytaddygiad yn adgoffa i'r wra:Jdawyr yr hea ddywediad, l-Ldsu rhyBdynn a dyr?" Mai tro anifodus oedd i'r gwr hwnw yn M a ar-ghcti,) rhoddi te yn ei biser wrth gychwyn at ei waith forcu Mawrth? Y dariu i amryw o'i gydvver.hwyr act;o'r Samaiitrm trugarog tuag ato ? Fod ar y fc:ch ieuanc bono yn eisieu i bawb sylwi ui bod wedi cael dillad newydd ? Mai (iy,,iir lheswm ei bod yn agos i haner awr wedi deg pan aeth i i capei fcreu Sul diweddaf? Mai 4i bwgan" pur ddimwed cedd yr un a ddyciiryuodd y cwpl nuiliduol yn Erbyn edrych, nad oedd yn ddim amgen na mul ? Y buasai lawer can harddcd 1 r dyn >fanc hwavv o ara eJ dcU" Had a phrynu beisict ? Mal auonostrwydd h01101 Sw cadw mas- 1" 1 nachwyr sydd ar eu g reu, i duisgwyl am eu harian, a'r dyledwr yn gwario ei anan am bethau holld udiungeniha d ? Am yr helfa fawr a gafodd cwmni Cadben Dav.d Richards o Borthmadog y boreu o'r blaen ? 0 Eu bod wedi dal tri ar hugain o eog- iaid yn yr af on Glaslyn, yn pwyso gyau gilydd ddau gant a thri phwys a tnri- ugain 1 Mai da oedd bod ganddynt rwyd new- ydd, neu ni fuasent byth wedi cael yr helfa i'r lan ?

ARMENIA. Cynhaliwyd cyfarfod mawreddog dan lywyddiaeth Syr Edward Russell yn Lerpwl nos Lun i bcotestio yn erbyn y creulonderall yn Armenia. Yn mysg y sbiradwyr yr oedd Mrs Thoumaian, un o'r Armeniaid sydd wedi ffoi o'u gwlad. Pasiwyd penderfyniad cryf trwy f vvyafrif gorlethol yn protestio yn erbyn y creulonderau. Cynygiodd un o'r enw Mrs G. D. Heep welliant, ac eiliwyd .b gan Mr Quuliam, cyfmthiwr, yr hwn sydd yn Faliommetan. Creodd y diweddaf gryn dwrf yn mysg y gynulleidfa trwy wadu fod creulonderau wedi cymeryd lie.

TE PERAIDD MAZA.WA.TTEE TE PERAIDD lIrIAZAWATTEE TE PERAJDD MAZAWATTEE TE PERAIOD MAZAWATTEE Mewn paceti a timau, Is lie i 4s y pwys, gan bob grocer. All hope of comfort m my tome had died SOAP Unta the MATCHLLESS CLEANSER I tried. 2 Y mae cynhesrwydd yn bwysig iawn i'r hen, ac y mae cyfnewidiad sydyn o wres i oerni yn fwy peryglus i'r hen nag i'r ieuanc. Scott's IEmulsion ydyw y feddyginiaeth sydd yn rhoddi nerth ac adferiad iechyd i'r hen a'r ieuanc. Y mae yn magu cnawd: iach ac yn sicrhau trculiad iachusol ilr bwyd. Cymeradwyir ef gan y meddygon yn mhob i man. j

GWAHANU A CHYFARFOD. YSTORI GYFLAWN. Ac mae arnoch eisiau fy ngeneth fach i yn wraig i chi ? Kwyraoh nad wyf yn synu cymaint wrth glywed y riewydd ag yr oeddych yn tvbied. Yr ydac'a chi wedi bod yn biant gyda'ch gilydd, wedi cyd-chwnreu, ac felly naturiol oedd i'ch calonau droi y naill at y 11a31. Bydd y cyfeillgarwch sydd wedi b )•! rhyngof a'ch bod am un mlynedd ar bvmtheg wedi ei salio yn fwy sicr gan yr nndeb hwn. Dyina ddyinuniad fv nghalon. Yr ydych yu ddyn gonesfc a da,, Hugh, ond dipyu bach yn ray beuboeth ac yn rhy fyr- bwyll. Dysgwch reoli eich huu, 'machgen i; dysgweh reoii eich hmi. Yr ydych yn debyg iawn o ran eich natur i'r hyn oeddwn i, a buaswn yn dy- muno eich achub rhag y creigiau lie y di- nystriwyd fy hapusrwydd i —cui a 'ngeueth fach wan. "Eisteddwch i lawr, Hugh, ar y gadair hon, ac mi ddywedaf ystori i ahwi—atebiad i gwestiwn yr ydych wedi bod yn ddymuno ei oiyn lawer gwaith, 'rwy'ri gwybod: Beth sydd wedi gwneyd i'ch gverallt droi yn wyn a cliithau yn ddyn cymha«fol ieuanc f Ie, yr oeddwn yn gwybod eicu bod yn rhyfeddu. Wei, i ddechreu, 'gain mlynedd yn ol fe briodais wraig, un o'r merched tecaf, tlysaf, a mwyaf anwyl a fu ar y ddacar erioed. Gohebydd newyddiadurol oedciwu i, yn gweithio yn galed ac yn llawn penderfyniad i gyrhaf'dd piuacl euwogrwydd. Cyiiieiji)m dy bychan ychydig o fynudau o waith cerdded o dref-.ac; er nad oedd geaym lawer o dda y byd hwn, yr oedd ein caitief yn un o'r rhai li;ir us..if am y ell wech nea wyth mis cyntaf. Yna deobre nasom chwilio am fdlm, a chroes-dynu. 0 dipyn i beth aeth y eweryla yn waeth, ac u'r diwedd prin yr ai un diwrnod heibio heb i eiriau cus gael eu dyweyd gan y naill neu y llall ohonom. Fel hyn y parbaodd am araryw fisoedd. Aethurn yn tiin a drwg fy nhymer, ac yr oedd gwyncb bychan Dora wedi myn'd mor welw a thrist fel y gwnai i'r olwg arno fy nghalon boeni yn ddirfawr. Un boreu yn nechreu haf, pan oeddwn yn parotoi yn brysur i fyn'd i'r swyddfa, di- gwyddodd rhywbeth i fy nghadw yn hwyr. Yr oeddwn mewn tymher ddrwg, a tliafod- ais Dora. Atebodd hithau mewn dull oer- aidd, fyddai bob amser yn fy ngyru yn wyllt. Beth ddaeth i mi, nis gwn, ond mor fuan a fflachiad y fellten codais fy llaw a tharewais hi yn ei gwyneb. Yr oedd yn d dynes fechan eiddil, ac nid oedd ganddi ddigon o nerth i wrthsefyll yr ergyd. Gydü. cbri isel, calourwvgol, sudd- odd ar y llawr. Brell cyn iddi syrthio daeth c fy synwyrau yn ol. Sylweddolais yr hyn oeddwn wedi ei wneyd, a syrthiais ar fy ngliniau wrth ei hochr, cymerais hi yn fy mreichiau, a chnsenais ei gwefusau gwaed- lyd, a chyda'r dagiau yn llifo o fy llygaid erfyniais ei maddeuant. Ymddangosai wedi tori i l&wr yn hollol, Yr oedd ei digter wedi myn'd, ond yr oedd rhyw edrychiad ofnus yu ei llygaid a aeth fel cyllell at fy nghalon. | Gorweddai heb syinud yn fy mreichiau tra yr erfyniwn ei maddeuant. Yna dywed- odd mewn llais gwannidd Nid yw o bwys, 'nghariad i. Yr oedd cymaint o fai arnaf fi ag arnoch chwi. Ni adawn i hyn ddigwydd eto. 'Rwan ewch at eich gwaith yr ydach yn hwyr yn barod." Dywedodd hyn mor ryfedd, a chydag ed- rychiad mor ryfedd yn ei llygaid, fel na wnawn gydsynio i'w gaclael, Ond yr oedd yn rhaid i mi fynd, a chan gymeryd fy ngwyneb rhwng ei dwylaw cyn i mi ym- adael sylwodd, Ryùw i yn eich caiu a'm holl galon. Mi'ch caiaf am byth. 'Rwan, good-bye Mor hir ydoedd y diwrnod hwnw Ym- ddangosai yn debyg fel na fyddai i fy ngwaith byth orffen. Yr oedd fy nghalon mor lawn o gariad at Dora. Nid aethum i mewn i'r ty trwy'r drws ffrynt, fel arfer, o herwydd fod arnaf eisieu ei synu fel yr oedd ya parotoi cinio wrth fynd a'r blodeu a chusan iddi. "Ynddistaw mi agorais ddrws y gegin. Nid oedd dim arwydd paratoadau' at ginio yr oedu pobpeth yn drefuus. Hwyrach fod Dora wedi blilio,i-, edow-n, i godi fy nghalon. Aethum i'r ystifell-wely-pobpeth yn drefnus yno-ond yr ystafell yn wag. Yn ofnus aethum yn brysur trwy bob ystafell. Yr oeddwn yn sicr ei bod wedi mynd i ff wrdd-ond rhaid i mi chwilio am dani yn rhywle. Aethum yn ol drachefn i'r ystafell, ac yno cefais y nodyn oedd wedi ei adael i mi wedi ei binio ar y glustog. ''Llythyr wedi ei staenio a dagrau oedd yno, a dyma fe, yn felyn gan henaint. Dyn..Hl'r hyn a ysgrifenasai:— "Teidiwch meddwl mai am fy mod yn ddigllawn oherwydcl a wnaethoca boreu heddyw yr ydwyf yu mynd. Nis gallaf aros am nas gallaf eich gwneyd yn hapus. Bydd i chwi o leiaf fyw mown heddwch ar ol i mi fynd. Yr ydwyf yn eich caru, ac mi wnaf hyny bob amser. Meddvliwch am danaf fi weithiau, a chyinaint yr oeddwn yn eich caru. Ond nnge, os gvvnaifi hyny chwi yn drist, anghofiweh fi. Bendith y nefoedd arno. 'Rvdwyf yn eich carn.-DORA.' Dyna;r cwbl. Nid oedd yn dweyd dim am dani ei hun, A oedd hi yn tyw neu wedi marw ? Os oedd yn fyw, yr oeddwn yn ben- derfynol o gael hyd iddi. Chwiliais am dani yn mhob man. Hysbysais yn y ne- wyddiaduron, trafaeliais i bob man—ond y cwbl yn ofer. Yr oedd bron dair blynedd wedi myn'd heibio, heb i mi gael yr un gair oddiwrthi. Yr oeddwn bron wedi dod i gredu ei bod wedi marw. Dyna'r amser yr aeth fy ngwallt yn wyn. Aethum i Lundam i weithio fel gobeb- ydd i bapyr Uundeinig, ac i chwilio am fy ngwraig. Un noson oer yn niwedd Ionawr anfon- wyd fi i wneyd adroddiad o dan oedd wedi tori allan mewn ty yn un pen i'r ddinas. Yr oedd y rhan fwyaf o'r adeilad yn llosgi pan gyrhaeddais y lie. Gwelodd y tan- ddiffoddwyr mai yr oli a allent wneyd oedd ackub y trueiniaid oedd yn yr adeilad mewn dycbryn. Gwnaethum inau yr oil a ellais i'w cynorthwyo i achub y hobl anffodus. O'r diwedd, pan oeddym yn meddwl fod y cwbl wedi eu hachub, cliriodd y mwg o un rhan o'r adeilod, ac yn ngoleu y filam- au gwelwn ddwy wi-aig yn sefyll yn un o'r ffenestri. Yr oedd gan un o honynt rywbeth yn ei breichiau, ac yr oedd yn parotoi i neidio i'r llawr. Ithybuddiais hi i beidio. Mewn nmnud daeth un o'r dynion ag ysgol i'r lie, aeth i fyny a daeth ag un o'r gwrag- edd i lawr. Buasai y llall gyda'r bwndel yn ei breichiau wedi syrthio i lawr oni bai i ddyn arall ddod ati, a gafael ynddi i'w dwyn i'r gwaelod. Mae arna i ofn ei bod wedi myn'd. Gwnewch le yn barod iddi, brysiwch Gadewch i mi ei gosod i lawr,' gwaeddai. Ymaith a fy nghot uchaf, a rhoddodd y tan-ddiffoddwr y adynes ynddi. Gwyrais uwch ei phen, i wel'd a oedd wedi ei llosgi yn ddrwg, ac hefyd i edrych beth oedd yn y bwndel. Edrychai plentyn byGban oddeutu dwy flwydd oed yn ddy- chrynedig arnaf o'r blanced wlyb oedd wedi ei gwasgu am dano. Plentyn bach pryd- ferta, meddwn wrthyffy hun, fel y tynais ef o freichiau llosgedig ei fam. Yr oedd y wraig wedi llosgi yn ddrwg iawn. Tynais y tywel oedd am ei phen, a gwelais-fy ngwiaig—yn welw acyn dioddef, ,ond eto yr un pryd agwedd, yr un gwallt. Fy ngwraig! L, 9 wedi ei rhoddi yn ol i mi dan y fath am- gylchiadau! Yn haner gwallgof gelwais am ¡ gynorthwy, am feddyg. Digwyddodd fod un yn y dyrfa. Edrychodd. ar losgiadau Dora, ac ys- gydwodd ei ben. Nid oedd dim gobaitb. I Tebyg ydoedd nad agorai byth mo'i llygaid to ond fo wnaeth. Edryohodd y llygaid duon arnaf, a sibrydodd y gwefusau: Lily—babi.' Deliais y baban uwch ei phen. Gwen- odd yn wanaidd, a dywedodd Lily hwyrach y gwnaiff-papa- Deydwch wrtho fo-fy mod—bob ainser- wedi garu—. Mi—' Ond cauodd ei llygaid, a syrthiodd ei phen ar ei brest. Yr oedd yn farw. A wuaeth hi fy adnabod yn yr ychydig funudau hyny? Duw yn unig a wyr. Nis gallwn i ddyweyd."

YMDIRlEftWOH YS RHAG LUNLAETH: EITHR CEDWCII EICH PYLOR YN SYCH. Y maa cyngor Olivor Cromwell i'w fyddin yn gymhwysadwy i'n bywyd dyddiol ni dan bob amgylchiadau o'r bron. Nid yw disgwyl i Ragluniaeth dd'od i'r adwy i'n gwared oddiwrth ganlyniadau diofalwch ac e.,geulus- dra ond anwybodaeth syml. Wele'r cyflymdten yn dyfod: a fydd i Ragluniaeth eleh nchub chwi os arhoswch ar I y llinell o'i flaen ? Y mae tan ffyrnig yn gsddeithio rhan o'ch ty a wnaifr Rhaglun- iaeth eich oadw os bydd i chwi wrthod yr ysgol a gynygir ? Mae yr agerlong fawr- eddog yn prysur lenwi a dwfr: a ydyw'n debyg y gwna Rhagiuniaeth eich gwaredu os bydd i chwi wrthod y bywydfad ? Mae y pla o Afiechyd Bright yn ymgynddeiriogi o'ch cwmpas: a eliweh chwi fforddio dis- gwyl wrch Ragluniaeth pau y mae meddyg- iniaeth syml, sicr a phrofeclig- Warner's Safe Cure-yn agos wrth law ? A ydych yn meddwl na ddelir chwi yn gyfrifoi am beidio gwneyd ymdrech i v/aredu eich hnnau a'ch cyfeillion ? Darllencr am brofiad Miss E. Peake, 101, Oxford street, Totterdown, Bristol, yr hwn a ddesgrifir mor e-Itir yii ei llythyr,dyddiedig Medi IUed, yn bleser g.<mrf ddweyd i Warner's Safe Cure fy 11 wyr adfer i nerth ac iechyd, wedi bod o honof yn dioddef am fisoedd lawer gan afiechyd Bright a'r Dropsy. Ar ol bod yn yr ysbytty am bedair wythnos ar ddeg, gollyngwyd fi allan fel yn anfeddyginiaethol, ac ar unwaith dechreuais gymeryd Warner's Safe Cure. Wedi cy- meryd pum' potelaid teimlais lawer iawn gwell, ac ar ol cymeryd pedair ar bymtheg o boteli diflauodd holl chwydd y dropsi. Mewn canlyniad llawn adferwyd ti i iechyd I perffaith, a bydd yn bleser genyf argymbell. y cyffyr hwn i unrhyw un fo'n dioddef yn gyffelyb.

NE WYDDION ETHOLIAllOL DWYRAN EDINBURGH. Ar dderbyniad adroddiad y pwyllgor ar achos Arglwydd Selbourne nos Fawrth oy- hoeddwyd y wys am etholiac1 yn y lie hwn. Yr ymgeiswyr ydynt yr Anrhydeddus A. O. Murray (R), mab Arglwydd Elibank a Mr Lewis M'lver (T). WARWICK A LEAMINGTON. Yr Henadur Duckworth (R), a'r Anrhyd- eddus A. Lyttleton (U), a enwyd yn ym geiswyr am y sedd hon, dydd Ma wrth. Cymer yr etholiad le heddyw (ddydd Iau). CHORLEY. Trwy farwolaeth y Cadfridcg Fielden (T), mae y Hedd hon yn wag. Nid oes gobaith y bydd i'r Rhyddfrydwyr ymladd y sedd. Mr H. Radcliffe ydyw yr ymgeisydd Toriaidd etholedig, ond ni dderbynia y gwahoddiad. CROYDON. O'r diwedd mae Mr C. T. Ritchie wedi cael sedd. Efe yw dewis-ddyn y Toriaid yn Croydon, lie y mae Mr Syduey Herbert yn gorfod rhoddi ei lei fyny oherwyd-l ei fod yn olynydd i deitl Arglwydd Penfro. Der- byniwyd y wys am etholiad dydd Mawrth. Nid 028 tebygrwydd y daw ymgeisydd arall allan. <t SWYDD INVERNESS. Os caria Dr Macgregor allan ei bender- fyniad o ymddiswyddo aiff yn etholiad YlUfl. Mae Mr Donald Macral, ysgrifenydd mud- iad diwygio deddfau'r tir, YsgotlanJ, eisoes allan fel yrmgeisyddy CrofFtwyr Radiealaidd. Fe gofir i Mr Macrae roddi tystiolaeth ger- bron y Ddirprwyaeth Dir Gymreig.

ETHOLIAD BWRDD YSGOL WAEN FAWR. Dydd Iau diweddaf, cymerodd etholiad Bwrdd Ysgol Waenfawr le. Yr oedd saith o ymgeiswyr am bump o seddau. Dyma ganlyniad y polio, y pump cyntaf yn ethol- edj g Thomas Owen Jones, Bryneirion, 394 John Roberts, Hafodyrhug, 284 Parch W. P. Willianas (A), 246 John W. Thomas, Brynmelyn, 196 William Evans, Brodawel, 1:38 W. Gadlys Williams, Tynewydd, 102 J. Lewis Joues, "Weirglodd Fawr, 96

u DIM DIGON DA I MI." Mae rhai o'r aelodau Ysgotaidd mewn ychydig o wrthryfel yn erbyn y Llywodr- aeth, oherwydd nad yw y Llywodraeth yn gwthio digon yn mlaen gyda'u mesurau hwy, yn enwedig Mesurau y Crofftwyr. Yn y Senedd nos Lun, mewn atebiad i Dr Mac- gregor, dywedodd Syr W. Harcourt fod y ddadl ar y pwyllgor Ysgotaidd i dd'od yn rftlaen heno (Ian), a'i fod yn bwriadu gwneyd dadganiad y diwrnod hwnw yn nghylch materion Ysgotaidd. Gofynai Di Mac- gregor a oedd Syr William am roddi Mosur y Crofftwyr i'r pwyllgor hwnw ? ac atebodd Syr William y dywedai beth a wnai nos Iau. "Nid yw hyn yna yn ddigon da i mi," meddai y Doctor, a gadawodd ei sedd, ac wedi ymgrymu deirgwaith i'r gadair cerdd- odd allan o'r Ty yn nghanol chwerthin mawr. Y diwrnod dilynol derbyniodd Canghellydd y Trysorlys gais oddiwrth Dr Macgregor am gaol ymddiswyddo, a dywedir y caniateir iddo. Fe gycygir cyhoedd-gwys newydd i swydd Inverness yr wythnos hon. Dywedir hgfyd y bydd i un arall o'r aelodau Ysgotaidd, sef Mr Galloway Weir, ymddi- swyddo, os na fydd dadganiad y Canghell- ydd yn foddhaol heno.

PURWCH Y GWAED. Mae Ilawer o'r'elefydaa a'r aihwyldorau y mae dyaim yn ddarostyngedig iddynt, yn eD- wtdig yn ystod misoadd yr haf, yo cael eu bachosi gan waed afiach. Mae oerni a lleith- der y gauaf, a'r ymborth brasach sydd yn angenrheidiol i ni ei gymaryd er cynal gwres yn ein cyrph, wedi gadael antnharedd yn y gwaed, ac y mae yn rhaid ei symud os ydym am fwynhau iochyd da yn y dyfod ol. Mae gwaei afiach yn cael ei arddangos gan welwder, gwendid, y manwynau, cornwydydd, toriadau ar y croen, &c. Arf^rai ein hynatiavjl getsio ymwared oddiwrth yr anmhureddau hyn yn y gwanwyn trwy agor gwythiea yn y ftaich a gollwng peth o'r gwaed anmhur allan, nia trwy gytneiyd dog^au mynych o frwm- etan, neu gyffyriau eraill i baro ) gwaed. Mewn canlyniad i ymchwiliadau a dargan- fyddiadan meddygol, mae amryw ddarpar- iaethiu liyuiouol at baro y gwaed a symud anliwylderau yn cael eu cynyg i'r cyhoedd yn yr ces hon. Oad tystiolaeth milo-dd yn y wlad hon a gwledydd eraill yw nad oes dim cyffelyb i Quinine Bittirs GwiIym Erans at gyrheead yr amcan hwu. Maa ruai o faddyg- on penaf y deyroas yn tystio nad oes debyg i Quinine Bitters Gwilym Evans at buro y fwaed. Cair hefyd f-fd y tneddyglyn enwo^ wn yn anmhrisiadwy me^a achosioo o wen- did, yn enwedig i wragedd a phlant, a pber- sonau yn dechreu gwtilla ar ol twymyn neu y eyffelyb ac mae wedi prcfi yri hynod effeith- iol mewn achoaion o'r fath, ya ogyatal ag i adfer nerth ac yni i rai yn dihocni mewn lleag- edd ar ol ymosodiad o'r clefyd poeaua hwn. Mae iniloedd yn ein gwiad a dyatiant i'w werthfawredd a'i efFeithiofrwydd mewn achoa- ion o'r fath. RhoddwcU brawf arno. Mae ar werth gan: bob fferyllydd mewn poteli 2s 9c a 4s 6c yr un, neu gellir ei gae yn ddidraul trwy y post oddiwrth y perchen- ogion:—Quinine Bitters Manufacturing Co., Limited, Llauelly, South Wales.

NODION CARTBEFOL. [GAN ANDRONICU&]. Nos Sadwrn. DADGYSYLLTIAD. ¡ Parhau i gadw i fyny y mae inwyafrif y Rhyddfrydwyr, ac nid oes debygol- rwydd y bydd yn llai ond o't ddwy bleid- lais a geir o Walworth a Dorset. Nid o«dd neb yn disgwyl canlyniadau gwa- hanol yn y ddau le a enwyd. Eir yn mlaen gyda'r pwyllgor nos Lun a nos Fawrth nesaf; ac felly yr a yn mlaeu o leiaf hyd y Sulgwyn-dd wy noson yr wythnos. Wadi hyny b/dd rhaid def- nyddio yr ordd fawr, y cloadur, i falu ugeiaiau o welliautau dihwys sydd mor agos o ran ystyr i'w gilydd, na fedrweh ddim, fel y dywed y Sais, tell t'other from which." GWAITH Y TYMHOR. Dyma hi yn awr yn wykhuos olaf or:d un o Fai, ac y mao mwy na haner y I Scnedd-dymhor arferol weditayModheibio, ac y mae rliaglen faith eto i fyued trwyddi. DyliiAi fod Mesur Dadgysylltiad wedi gadael y Ty Isaf, ae wadi myned i'r "Siamber Euraidd i gyfa.: fad ei dynged yno, a dylsai fod y mesurau ereiii sJdd yn aros eu twrn fod wedi mynad yn mlaen dipyn ar eu cwrs. Wo I, ar bwy mae'r bai ? Ai ar Syr William Har- court, Mr Asquith, neu Mr Torn Ellis 7 '.Does dim eisiau ateb- iad: mae pawb yn ei wybod. V tebygolrwydd ydyw y bydd yn rhaid cael Senedd-dyrnor yn yr hydref. Mae dwy ffJrdd i wne/d hyny, un ydyw dyfod a thymor cyntaf 1895, yr hvrn a ddechrcuwyd yn Chwefi-or, i dorfyniad, yr hyn a elwir yn prorogation." a'r llall ydyw gohirio, adioxi,n." Yn y cwrs olaf a enwyd gellir myned yn mlaen yn yr hydref gyda'r Mesurau sydd eisoes o flaen y Ty; ond os y cyntaf, m'le pob Masur sydd heb gaol sel y Frenhines wrtho yn syrthio i'r llawr. DADGORPHORIAD. Wrth gwrs mae trydedd ffordd, sef Dadgorphoriad, a dyna y cwrs y mae y ToriaicUyn crochfl'^eddio aca dano. Dyna ydyw y cwrs hefyd y mae Mr Labouchere yn gynyg yn ei araeth o flaen ei etholwyr yr wythnos hon. Y mae sedd Labby yn ddigon diogel, ac nid oes dim sydd well ganddo na gweled rhyw gynhwrf yn y wlad: y mae hy ny yn dyfed ag yd i'r felin" trwy gynhyddu cylc-hrediad ei bapyr pobtogai(Icl. Bun y dynion mwyaf craff yn perthyn i'r ddwy blaid ydyw na fydd etholiad eyifredinol y flwyddyn hon. HAWLIAU PBND3IFIG. Mae'r amgylchiad a gymerodd le yn Nhy'r Cyffredin yr wythnos hon yn un dyddorol ac awgrymiadol. Fel y gwyr y darllenydd, bu farw y diweddar Ar- glwydd Selborne, cyn-Arglwydd Gang- hellydd. Eisteddai ei f-ib vn Nhy'r Cf ffredin fel Arglwydd Wolmev. Ar farw- olaeth ei dad yr oedd gn Arglwydd Wolmer hawl i fyned i'r Ty TJc3:af, ond nid oedd yn chwenych aiyned i eistedd yn mhlith hen foncyffion politicaidd, hen fossils tfedi pesgi mewn tawelwch a sagur- dod. Gwell oedd gan ddyn ieaanc o oedran Arglwydd Wolmer (36) aros yn aelod dros Edinburgh, a chael eistedd a chymeryd rhan yn ngwaithrediidau byw- iog Ty'r Cyffredin. n Dyma arwydd dda o'r bendefigaeth ei hanan, fod dynion synwyrgall yn declrou gweled pa mor ddifndd a ctangenr hald ydyw bodolaeth "Clafdy Saneddwyr methedi." fely gelwir Ty'r Arglwyddi. Ond nis gidJ Arglwydd Selborne yr ail {Arglwydd Wolmer) aros yn Nhy'r Cyffredin. Mae dwylaw haiarn&idd cyfraith ei wlad yn afaely. ei war ac yn dyweyd, "aras di, fy arglwydd, 'd[les gen ti ddim hawl i aros gyda dynion cyffredin i ddecldfwra, rhaid i ti fyued i eistedd ar glustogau cochion Ty'r Arglwydd;, i gymeryd rhan mewn dadwneyd' mewn pum' mynud yr hyn a gymerodd fisoedd i dy hen gyfeill- ion yn Nhy'r Cyffredin i'w wneyd." Bobl anwyi 1 glywsoch chwi erioed am y fath ffwlbri ac angbysondeb mewn gwlad war- eiddiedig, a hyny yn niwedd y bedwaredd ganrif ar bJmthog 'Does dim ond un peth am dani, rhaid gwneyd i ffwrdd a Thy'r Arglwyddi. ARGLWYDD PEEL. Fel y darfum yn y golofn hon dro yn ol awgrymn, os oedd Mr Peel, y cyn- Lefarydd, am gael ei ddyrchafu i'r Ty Uchaf, mi'r eaw mwyaf pnodol iddo fabwysiadu fyddai, Arglwydd Peel, fel parch i'w dad; Syr Robert y cyntaf. Nid oes ar 1echres hanesyddiaeth ein gwlad enw mwy cysegredig na Pool. Pan y bydd enwall llawer o Arglwyddi wadi pydru gyda'i hesjjyrn yn meddrodau eu tadau, bydd yr enw Peel ar ?ael tra y bydd hanesyddiaeth Prydain Fawr yn bod. Ie, doeth a wnaeth y cyn-Lofaryad yn glynu wrth ei enw teuluaidd. Y DIWEDDAR SYR ROBURT PEBL. Yr oadd y Barwnig fu farw yr wythnos ddiweddaf yn gymeriad ihyfedd iewn. Un o'i brif bleserau oedd tramwy ar hyd heolydd y Brifddina.s ar beu omnibus. D"Ü' wythnos yn ol *eth i Abaty Westminster i wrandaw ar y Ccinon Gore yn pregethu. Ar ol i'r gwasanaeth fyned drosodd aith Syr Robert. Peel allan a gwelai Chelsea bus yn pMio. Cudodd ei law ar y cerbydwr, ond ni welodd y dyn mo Syr Robert. Ond rhedodd y BarwB nerth ei garnan, a daliodd y bus, a neidiedd iddi, ac i fyny y grisiau i'w phen. Byddai ganddo air caredig bob amser i'r gyriedydd- a'r cerbydwr, a llawer ymgom ddifyr gafodd rhai o'r dosbarth gweithiol gyda'r Barwn ar ben y bus. Byddai yn hon iawn o fyned i Eglwys Gadeiriol Sant Paul's ar bryd- nawn Sul i wrandaw ar Canon Liddon, ac i'r Abaty i wrandaw ar Protieswr Jowett. Adwaenid y Barwnig Gwir An- rhydeddus gan bawb ar heolydd Llundain wrth y ffordd y gwisgai ei bet,—ar ochr ei ben. EISTEDDFOD LLANELLI. GYchydig hyd yn hyn wyddom ni yn y ogledd yma am Eisteddfod Llanelli, hon a gynhelir yn ystod yr haf presenoL Y mae hyn yn dra gwahanol i Eisteddfod Caernarfon, yr hon a gyn- haliwyd yn Kgcrphenaf diweddaf. Yr oedd pob papur, o'r Times" i'r 11 Llan- fihangel Register" yn llawn o'r peth. Ond nid ydwyf ar urt cyfrif yn meddwl na fydd Eisteddfod Llanelli yn gymaint llwyddiant mewn ystyr arianol, o leiaf, ag Eisteddfod Caernarfon, yr hon y bu cymaint o son am dani, ac y cafwyd pre- senoldeb y teulu Brenhinol ynddi. Ni chlywaf fod cor yn yr ardaloedd yma yn parotoi ar gyfer yr Eisteddfod. Ond efallai fod y beirdd yn gwneyd i fyny am hyn. Hyderaf y daw y gadair a'r goron i Wynedd y tro yma.

CYFLOGAU Y CIIWARELWYR. [AT OLYGYDD Y "WEMN."] SYR,—Cydnebydd pawb na fa y fasnach lechi yn myned cystal ag y mae yn awr er 1876. Y pryd hwnw yr oedd y llechau yn I gwerthu yn awch nag1 yu brosenol, ond nid oodd mwy o ofyn am danynt y pryd hwnw. Bu ein Gwvl Lafur yri gyfleustra rhagorol eleni eto i ddwyn ein sofyllSr'j, fel chwarelwyr i sylw y cyhoedd trwy y newyddiaduron, I ac yr ydy.m fel dosba-dh o weithwyr wedi cael ein beirniadu yn lied ly gan eiu cyd- ¡ weithwyr ac eraill fu yn siarad yn gyhoedd- us ac yn ysgrifenu ar ein hachos. Md,C'U í rhaid i ni gydnabod fod llawer pormod o I wir yn yr hyn draethwyd gauddyut am daDoui, pa mor anerbyniel by nag y gall fod I genym i'w glywed a'i ddarllen. Nid yw ein gwybodaeth o'n sefyllfa fasnachoi yn cael y sylw a haedda genym, p9. mor wybodus bynag y erellwn fed mown gwleidyddiaeth a chrefydd. Yr ydym yn rhy barod i yui- foddloni ar fwyd a dillad, ac ambell i daith gyda.'r tren yn awr ac eilwaith, ac os bydd y daith houo ar draul ein mci^tri bydd rhai o honom yn teimlo eiu bod wedi ein dyrchafu i'r uchelion, y ffyi'dd, yr heol- ydd a cherbydau o bob math yn rhy gyfyng i ni i yrnledu a dansros ein hunain, tnt mewn gwirionedd mai cael math o gar- dod y bvddwn. Ni bydd y gardod duerbyn- iwu gyda'r fath rwy?,g yn ami yn fwy ei gwerth na'r ychwanegiad ddylein gael yn ein cyflogau llleWIl un wythnos; pryd y bydd llawer o honom morddallfel na welant ddim II oitd mawr garedigrwydd y rho,,I(I-yr hael- ionus. Yr hyn sydd yn ddyn fynychaf yw, I th(y lia-ve an axe to grind," a ehawu ninau fyued i'r lie a. fynom wedi iddynt gael min ar eu bwyelii, fel y bacligen yn y chwedl ydoedd yn cael go-cliyiiiyii gyist i redeg i'r ysgol ond i'r Hawl ydoedd wedi luddias gael yr hyn ydoedd yn ei geisio.. Yr ydym yn I breseuol yn arindio yr axe, a'r cwestiwn ddylem ofyn, a ydyw yn ddigon o dal am ¡' droi y maen llifo ? Yn y flwyddyn 1876 yr oeddym yn derbyn 7s 6c yn y dydd am ein l gwaith, pan yr oedd prisiau gwerthu sizes neillduol o'r llechau goreu yn 96p los 3c, fel y gwelwn yn tudalen 130 o lyfr "Y Ddir- prwyaeth Freninol ar Lafur." Eleni mae prisiau yr un math o lechau yn 78p lis. felly os oeddym yn werth 7s Go yn y dydd yn y flwyddyn 1878, yr ydwyf yn ddibetrus yn dywedyd ein bod yn mis Mai, 1S9-5, yn werth 6s lo yn y dydd, ac ni ddylai y mis hwn fyned allau heb i ni wncyd cais gyda'n gilydd at holl bercheaogion ein llech- chwarelau yn Arfon a Meirion am gael cod- iad yn ein cyflogau. Yr ydwyf wedi ym- ddiddan a llawer o fy ngbj'dweithwyr yn ystod yr wythnosau diweddaf, ac ni welais yr un nad oedd yu cydweled a mi y dyleru gael codiad yn ein cyflogau yr haf hwn. Yn awr mae'n ofynol i ni siarad y mater gyda'n gilydd ar yr awr giniaw ac wrth fyned a dyfod at ein gwaith. Nis gall siaradwyr cyhoeddus a'r newyddiaduron wneyd mwy na'n hysbysu o'n sefyllfa, a cheisio ein symbylu i wneyd ein dyledswydd- au tuag atom ein hunain a'r genhedlaeth a ddaw, eto ni ein hunain sydd raid symud a chymeryd y mater i fyny o ddifrif a threfnu i wneyd cais cryf at ein meistri. Ni ddylem ofyn am ddim ond codiad rbesymol yn ein cyflogau. A gaf fl ddymuno ar fy nghyd- chwarelwyr i gydnno ar hyn, a hyn yu unig yn brese,.iol "-Yr eiddoch, CHWARSLWH. I

GWASCHBIDWAID CAERNARFON. Cynhaliwyd cyfarfod pythefnosol y Bwrdd uchod ddydd Sadwru, dan lywyddiaeth Mr C. A. Joues.-Darllemvyd llythyr oddiwrth ysgrifenydd Cyngor Sirol Mou, yn dweyd mai yr unig eglurhad o'r codiad yn swm treth y sir ydoedd fod y Pwyllgor Arianol wedi gofyn am rhy fychan o rireth, ond yn awr gwelid nad ellid cario yn mlaen fusues y Cyngor am y flwyddyu breseuol gyda'r trethi isel fel a gafwyd yn y biynyddoedd a basiodd.—Darllenwyd llythyr oddiwrth Mr Henry Jones, Llys Arthur, Clynnog, yn dweyd ei fod wedi ei ethol yn assistant over sear dros biwyf Clynnog yn He ei dad, ac yn cynyg Mr Willia;n Huberts, Tyddyn Hen, a Mr Hugh Olven, Pen'ralit, fel meichiafon.— j Cadamhawyd hyn gan y Bwrdd.—Darllen- wyd llythyrau oddiwrth y Parch T. J. Toynon, yn hysbysu fod y Parcha William Rowlands, Ebenezer, a II. Rees Davies, Cyssegr, yn nghyda Dr Lloyd Williams, wodi eu dewis i ymneillduo fel aelodau o Fwrdd Llywodraeth Leol, o dan y Ddeddf Addvsg Ganolraddol, a disgwylir i'r Gwar- cheidwaid eu hail ethol, neu ethol rhyw ber- sonau erei.ll yn eu lie ac oddiwrth y Parch G. Ceidiog Roberts, yn hysbysu fod y coel- bren wodi syrthio ar y rheifchor a Mr T. W. Williams i ymneillduo fel oynrychiolwyr y Gwarcheidwaid ar Fwrdd Llywodraeth Leol Penygroes, a gofynir iddynt gael eu hail ethol, neu fod personau eriill yn cael eu hetbol yn eu lie; ac hefyd bydd eisieu ethol cynrychiolwr yn lIe Mr William Owen, Coedybrain, yr hwn sydd wodi ymddi- swyddo. Ar gais Mr D. P. Williams, gohir- iwyd y mater, gall y bodolai ambeuaeth pa un ai y Gwarcheidwaid ynte y Cyngor Dos- barth oedd yn meddu yr hawl i wneyd yr apwyntiadau-.—Ar gynygiad Mr Closs, pas- iwyd fod y Bwrdd i ymneillduo bob tair blynedd.—Gwnai hen wr dull o'r enw Wil- liam Roberts apel am gynorthwy allanol. Ymddengys fod gawldo bedwar o feibion yn byw scydag ef, y rhai oeddynt yn cyfranu ychydig at ei gynhaiiaeth, ond rhoddai ar ddeall nad oed i y swm a dderbyniai gan- ddynt yn ddigonol. Hysbysid hefyd eu bod yn bygwth ymadael o'r wlad yn hytrach na thalu ychwltneg at gynal eu ta,,I.-Gwnaeth yr aelodau sylwadau llym yn nghylch ym- ddygiad y meibion, a gwrthodasant roddi cynorthwy i'r apelydd, oherwydd y dylai y meibion gyfranu yn ddigoaol at gynhaiiaeth yr hen wr.

RIIYDDHAU DYNAMEITIWR. Rhyddhawyd G. F. Egan, y dyilameitiwr, yr wythnos hon. Cymerwyd ef i'r ddalfa gyda Patrick Hogun yn Birmingham yn 18Si, ar ol'darganfyddiad o bapurau yn ei ardd, a dedfrydwyd ef i ngltin mlynedd o garchariad ytl yr un flwyddyn.

I TE milAIDD UtAZAWATTBE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTKE TE PERAIDD MAZAWATTEE I Me a ii pacedi a tiniau, Is Go i 4s y pwys, gan bob grocer. Dinystriwyd y Congressional Palace, yr adeilad mwyaf yn Santiago, prif ddinas Cbiti, trwy dan boreu Sadwrn. Gwnaed niwed i eiddo yn Plorence, nos Sadwrn, gan ddaeargryn. Syrthiodd un eg- lwys ar amryw o bobl. Dinystriwyd adeiladau yn gorchuddio acer a haner o dir yn Bermondsey, Llundain, dydd Gwener, gan dan. Mae y golled yn 200,000p. MEXICAN CITK.K.' KNOWN as Rev Joae^jh Holme'sMexican Present tion, is the only guaranteed remedy for all those who suffer from the errors o: youta, nervous weakness, exhaus- ted vitality, kidney, bladder, gravel, pro- state and kindred complaints, and has stood the test for twenty years. Send a self- addressed stamped envelope to Jos. Holmes' RemedyCo.,Bloomsbury Mansions, Blooms burySqiir-ire, London, and get fuLl particu- ars of this orent free of itiatge. BAKING POWDWR BORWICK, Goreu yn II BAKING POWDWR BU It WICK. y Byd, BAKING rOWDWa, BORWICK. lachus, BAIG¡-G it)IVDWIt BORWICIC. Pur, HAKr:H POWDWR BORWICK di-alwm "LLYFR _rwymo. GELLIR cael unrhyw lyfr wedi ei rwymo yn ddestlus, am y prisiau mwyaf rhesymol, oni aufon i Swyddfa'r Genedl f .?:, i' MAE LLUN FEL I ai.LO N' llY 111 BOB BL WOH O HUGHES'S BLOOD i. t« j ijS. IIEB ry i) f I-V Y mae "HUGHKS'S BLOOD PILLS" a iuu r ansyut yu tyat, y GWHwl, y Croen, y Nerves, y CylLt, yr Afu Arenau. NI WiiLULS!) Y 1SYD lilTiiBYfe I I J L L ) J) l.t U V ;u !i u b afiechyd ac yr ydym yn gwy- bod am diiio y mae 11 IIUGHL,818 BLOOD PILLS, wedi gwneyd c;wy o ddaioni a neb artill. GAIR AT Y BOBL. Pan y bydd Gwr neu Wraig, Mab neu Ferch, yn dioddef oddiiwrfch Waed Drwg Tarddiautau V Croau.Poen Pan. Afll Drwg, Diffyg Tra.ul, Gwynt, Biiioui?ness, Nerves Egwan, Gvryiiegoti, a Gwan, Poen yr Arenau ae y. y Cefa rvyytnodd, Piles, &c., yr hyn. oil sydd yn tarddu oddiar Waed Drwg a GwaUt oymerer H cg iT rcs's BLOOD PILLS Y rhai a'ch gwellhant yn bur fuan. mawr yu cael eu hiachau yu flynyddol. m Y 21ASNT YN IACH ATT PAN W VDD BOB PETH All ALL YN ME1.iU. FE J LY HEB OED1 Danfoner am danynt odliwrth y Clieruist neu Werth wr Patent Medicines. Eu prif 'w Is. lc., -3. 9c., a ,t.3. neu danfoner gan atmgau Sta.mps at y Darganfyddwr, JAG OB HUGHES, m MarubfiotibrUi £ PEN A liTH; ol It D IFF Yr hwn a'u laufona gyda Throad y Post Agent yn America—Mil WILLIAMS, Medical Hall, Plymouth, Perm. ""POBLO-JiiWiTOD 0YFFliillDINOL. PKRFUMK YSPLENYDD. A 1, _b tis EXTRA CSKEMTRnET. BLOSSOMS .177 BOHOSTLCMM Crab Apple Blossoms A'R BYD-ENWOG CROWN Lavender I .i 0 Salts. GWERTIIIR DROS 500,000 0 BOTELI BOB DLWYDDYS. Rhoddwch brawf ar y Apple Blossoms f erf time a'r Lavender Silts gwevthfawr. Y maa elfeu bachiol yr ojleuydd swvnol. hwn yn peri ei fod yn rhatach na'r rhai cvftredin a Ilai eupris. GWERTHIR VN MHOB stAN. THE CROWN PERFUMERY CO., 177, New Bond street, JLondon. LOBE patiNISHINGQOMPANY Dodrefnwyr Tai Cyflawn, Cyfaawerthol, Manwerthol. 12, 14, 16, a 18, PEMBROKE PLACB. LERPWL. DCDREFN AM ARIAN, NEU AR 1 GYFUNDREFN LOG-FENTHYCIOL AM BRISIAU ARIAN PAROD. CWMNI DODREFNOL Y GLOBE yw yr hvnaf a'r eangaf o'r rhai sydd yn dwyn ymlaen fasnach ar y gyfuudrefn log-fenthy- ciol yn y talaethau; y niaent yn cyfflenwi dodrefn i dai, gwestai, a. phalasau, llawer iawn rhat.ach tiag y gwna y mwy^Mf o'r masnachdai sydd yn gwerthu am arianparod vu uuig. Yr ydym yn alluog i wneyd hyn drwy fod genym gyfalaf mawr at ein gnlwad ac hefyd dxwy ein bod yn wneuthurwyr y prif nwyddau a werthwn. NID OES EISIAU SIC V V ST 3 Gr DIM TRriCJLlAU YCH uJ }-JL AR EIN CYFUNDREFN FRN- THYCIOL. Y mae ein dull teg a chyflawn o ddwyn ein masnach yn mlaen, a'n telerau rhesymol, a'r prisiau isel mor adnabyddus trwy ugledd LIOLgr a Chymru, fel nad oes eisieu ych /aneg o sylwadau. Jelerau cyfiredinol, y rhai, fodd bwig gellir eu newid i gyfarfod cyfleusderaK ein cwsmeriaid. Taliadau wythnosol, misol » chwarterol Swm y pryniantlOp, Taliad 0 3 6 yr Snos. 2-CIP, 0 5 0 „ o()p, „ 0 10 0 „ H lOOp, „ 0 17 6 „ „ 500p, „ 4 0 0 „ Bydd iarchwiliftd o'n Stoc roddi ar UIU- waith foddhad i'r rhai sydd yn bwriadu pwrcasu, n bod yn rhoddi gwell gwprth a. theleran haewddacU o daliadau na'r un mlA" nachdy cyfl'elyb yn y Talaethau. DODREFNIR AM ARIAN, NEU AR Y GYFDNDIIEFN LOG-FENTUYQEOL Anfouir Goygleni newyddiou, RhaglaD fawr Ddiirlyia-dol, R..ru y WASSJ, a'r Prif- restr dewy llyt'uyrdy ar archiad. Enwch y papyr hwn. GLOBE FURNISHING COMPANY 12, 14, 16, a 18, PEMBROKE PLA.CE LERPWL. Argratfwyd a thyhoeddwyd gan Qwmui Wasg vienedlaethol Gymreig, Cyf., yn en awyddfa, Balaciava road, Caernarfoa^