Y Llan

Gwersi ar y Catecism a Gwasanaetb y Bedydd. f8IIII!I\iiii!I '[Gan y Parch. J. T. Davies, M.A., Ty Ddewi.] EGLURHAD. Bwriadwvd i'r Gwersi ar Wasanaeth y Bedydd a'r Sacramentau ymddangosVyn wythnosol yn Y LLAN am y tair wythnos-ar-ddeg dy- fodol. t, Ond oherwydd anigylchladaii neillduol perthynol i'r Wasg Eglwyaig Gymreig, angenrhaid ydyw ail-drefnu ein cynllun ac er mwyn gwneud y gorea. o'r amser sydd ar ein Haw, i adael allan y gwersi nad ydynt yn holfol hanfodo) i'r ,pwno, a thrwy dalfyra gwersi eraill, a'u huno at eu giiydd i geisio myned dros y rhanau pwyaieaf. Felly, oher- wydd y rhwymedigaeth osodir arnom, ni adawn y ddwy Wers gyntaf gyda hyu o sylwadau. Bwriadwydyn y Wers I. ymdrin ag (a) Arferiadau o gyfryw natur yn nghrefyddau angristnogol. (b) Bedydd ymhHth yr Iuddewon, a Bedydd Ioau. Yn yr Ail Wers, amcanwyd rhoi trem han- esyddol ar Fedydd yu oes yr Apostolion ac yn yr Eglwys Foreuol. Felly, agorir y gyfres gyda'r Drydedd Wars ar v Sacramentau yn gyffredinol. Darllener yu ofalus yr adrau olaf o'r Catecism, yn enwedig Gof. I Pa sawl Sacrament, &e. ? Gof. II. Paibeth yr wyt ti yn ei ddeail, &c. ? Gof. III. Pa aawl rhan, &e. 1 (a) Amcan neu bwrpas y Sacramentau. "Moddion" i gael neu gyraedd rhyw ddiben ydyw't-Sacratnentau a'r diben yw Gris Duw." Dyma paham y desgrifir y Sacramentau ya fynych fel Moddion Grâs." Ond yn gynfcaf path baddiol fyddai rho'i esboniad syml o'r term H gras Duw" fel ag yr arferir y term gan fwyaf yn y gwersi hyn. Yn ei ystyr eangaf, gellir desgrifio gras Duw fel mynegiant allanol o'r cariad a'r gofal parhaus gymer Duw i barotoi gogyfer &g anghenion ei blant, yn dymhorol ac yn ysbrydol. Dengyg Duw Ei Dadolaeth trwy raglunio cyfryw ddoniau gras a rhoddi gwlaw o'r nefoedd a thym- horau ffrwythlawn a llenwi ein calonnau ni & lluniaeth ac k llawenydd." Act. 14. 17. Trwy Ras Duw yr ydym yn byw ein bywyd anianol. Ynddo Ef yr ydym yu byw, yn symud, ac yn bod." Act. 17. 28. Materol a gweledig yw'r doniau hyn. Ond ni chyfyngir Rhagluniaeth Duw o fewn cylch y bywyd anianol. Mae'r gofal gymerir i sicrhau ein cynydd ysbrydol yn llawer mwy ao i'r diben hyn y mae "doniau gra." o natur wahanol wedi eu parotol. Ysbrydol yw'r doniau hyn, ac (o herwycld hynny) anweledig ac am y doniau ysbrydol hyn, sydd mor angenrheidiol i'n cynydd ysbrydol, yr arferir y gair "gras" gan amlaf. "Trwy Ras yr ydyoh yn gadwedig." Eph. 2. 8. Ac yn yr ystyr gyfyngedig hyn y caiff y gair gras ei arfer yn y Gwersi. Gallasal Duw roddi ini bob gras angenrheidiol er ein oynydd ysbrydol yn uniongyrchol" (h.y. heb arfer unrhyw gyfrwng materol) megis ag y derbyniwn rasyn uniongyrchol trwy Weddi a Myfyrdod. Ond y mae yna rasulau neillduol, o gymaintpwys i'n bywyd ysbrydol, fel y gwelodd Duw yn dda drefnu moddion neillduol-moddion gweledig—er mwyn eu cyfleu i nl. Ac er mwyn cyfleu neu roddi i ni y grasusau hyn, sydd ya gyffre- dinol yn anghenraid i iachawdwrlaeth" yr ordeiniwyd Sacrament y Bedydd a Sacrament Swpper yr Arglwydd, gan Gfjst yn Ei Eglwys. St. Matt. 18. 3, "Oddieithr eich troi chwi, a'oh gwneuthur fel plant bychain." St. loan 3. 3 a 5, Oddielthr geni dyn drachefn o ddwfr ao o'r Yspryd." St. Marc 16. 16, Y neb a gredo ac a fedyddir a fydd gadwedig." Actau 2. 30, Edlfarhewch a bedyddier pob un o honoch." St. loan 6. 63, Oni fwytewch gnawd Mab y dyn, ac onl yfoch el waed ef." St. Marc 14. 22 a 24, "Cymerwch, bwytewch hwn yw fy nghorph." Bedydd yw'r moddion arbenig i ni i dderbyn trwyddo ras yr Adene- dlgaetb, a Swper yr Arglwydd yw'r moddion o Ddwyfol ordeiniad, yn yr hwn yr ydym- yn bwyta onawd ac yn yfed gwaed Crist. v Ac nid oes modd, oddieithr trwy'r Sacramsntau, i dderbyn y grasusau neillduol hyn. (b) Y mae i Sacrament ddwy ran (a) Yr arwydd gweledig oddlallan. (b) Gras ysbrydol oddifewn. Mewn oysylltiad a hyn, purion peth ydyw gofyn, Pa un yw'r rhan bwysfcaU" Y mae'r atebiad yn amlwg- Y gras yebrydol oddifewn." Yn y ddau Sacrament, y mae'n eglur fod gan yr hwn sydd yn cyfranogi o'r Sacrament ran i'w chymeryd; a chap fod gan Dduw amcan neillduol yn ordeiiiior Sacrament, dywed rheswm mai i'r rhan gymer Duw ynddo y perthyn y pwysigrwydd penaf. Trwy roi pwys gormodol ar ein, rhan ni yn y Sacrament, y mae perygl bob amser o golli peth o'r diddanwoh ddaw i ni trwy iawn ddealltwrlaeth o'r rhan gymer Duw ynddo. Er engraiftt- Y 'gras' roddir yn y Conffirmasiwn yw dawn yr Ysbryd Glan," ond oherwydd y gor-bwyslals roddir ar adnewyddu Bedydd mae rhai pobl o dan yr argraff mat prif ddiben Conffirmasiwn yw adnewyddu addunedau. Anghofir mal ai3lodau conffirmasiwn yn unig ydyw adnewyddu addunedau. Dawn yr Ysbryd Glan (ac nid adnewyddu addunedau) ydyw'r gras ysbrydol roddir yn y Conffirmasiwn. Y mae Bedydd a'r Cymun Bendigaid bob amser yn agored i'r un perygl. Gan hyny, ni ddylasai athrawon fllno ar wasgu ar ysgoleigion mai rhan bwysig Sacrament ydyw'r gras ysbrydol roddir gan Dduw trwyddo. 'Nawr, gan mai'r rhan bwysicaf o'r Sacrament ydyw'r gris ysbrydol roddir, naturiol ydyw gofyn—" Beth ydyw dibeu yr arwydd gweledig oddiallan." I Ceir yr atebiad yn y Catecism. Y. mae'r arwydd gweledig oddiallan yn (a) foddion i ni dderbyn gras trwyddo, ac (b) yn wystl i'n sicrhau ni o'r grâs. I J. Dylid eymeryd y gofal mwyaf rhag ejm- I ysgn yr arwydd gweledig oddi allan ilr gras I ysbrydol. Materol yw'r arwydd gweledig I oddi allan ac felly, nis gall, ar gyfrif natur pethau, gryfhau a diddaim ein heneidiau. Ni all bara a gwiri, er engraifft, ychwanegu at ein nherth ysbrydol. Nid ydynt hwy ond moddion a ddefuyddir yn y Sacrament i'r diben o roddi rhywbeth arall trwyddynt. Ceir eglurhad damhegol o hyn yn y ffordd n arferir i gael dwfr. Pan y mae syched ar bleatyn, fe edrych am yr arwydd gweledig allanol o ddwfr. Syrth ei lygald ar "pump" y pentref, neu ar tap" yn y ty. Trwy wneyd defaydd o'r hyn a wel—" yr arwydd gwledig oddi allan "caiff y plentyn -af ael ar y dwfr angenrheidiol i dori ei syched. Yn mhellach, nid arwydd o ddwfr yn unig ydyw'r "pump." Y mae'n fwy ni hyny. Y mae'n foddion" iddo gael dwfr trwyddo, ao yn wystl i sicrbau'r plentyn o bresenol- deb dwfr. Ond ni wna'r plentyn byth gam- synied rhwng y pump a'r dwfr. Ac yn y Sacramenta-u rhaid i ninau ofalu rhag catngymeryd yr arwydd gweledig oddi- alian am y gras ysbrydoi oddifewn. 0 bosibl y bydd yr hyn a roddir isod (os gellir rhoi ar y black board neu ar bapyr) yn gynorthwy i argraffu'r wers ar y c6f.