Y Llan

PWNC Y DDIOD FEDDWOL. At Olygydd :y LLAN A'B DYWYSOGAETH." SY^,—Nld yw yn ormcd gofyn i Eglwyswyr fod yn llygad-agored yn y dyddiau hyn, syrld mor llawn o ddigwyddiadau mawr. Gwneir cyf- newidiadau cymdeithasol cyflym a sydyn. a'r farn gyftredin ydyw fod erelll ar fedr dilyn. Gwyr pawb fel mae oriaucauytafirntuwedi eu cwtogi, y grawn angenrheidiol i wneyd cwrw wedi ei leihau i haner yr hyn ydoedd cyn y rhy- fel, canoedd o dafarndai wedi eu cau gtn y Bwrdd Llywodraethol, a darogenir petbau mawr wedi cyfarfyddiad y Senedd. Y ddwy agwedd i'r pwnc dirwestol sydd yn myned a bryd y wlad yn awr yw (a) pryniad y fasnach feddwol gan y wlad, a (b) lIwyr wahardd- lad y fasnach yn ystod cyfnod y rh,yfel a chwe' mis wedi cyhoeddiad heddwcb. Ystyrir gan amryw fud pryniad y fasnach gan y Wlndwriaeth yn decach na'r olaf, ac na wneid trwy hyny gamwri & neb, gan y talai y Llywodr- aeth bris masnachol teg am y fasnach. 0 blaid llwyr waharddiad, cyfeirir at esiampl Rwaia a, rhanau helaeth o America, lie me'r dry States yn cyflym gynyddu. Cawn hefyd fod y boblog- aeth yn Rwsia ac America yn gwerthfawrogi'r cyfnewidiad, ac nad elent yn ol i'r hen lwybrau ar un cyfrif, gan fod y banciau cynilo yn enill yn nifer a phwysau eu deiliaid. Adroddir befyd fod iechyd y wlad jn grvfach, a'r cylchyniadau teu- luol yn anuirnadwy well. Dywedir fod y Prif Weinidog yn ffafriol i bryniant y fasnach ond, ar y cyfan, mae gweithwyr dirwestol yn ffafrio y mesur mwy eithafol. Gwelwn fod Cymdeithas. Ddirwestol Eglwys Loegr yn barod i gefnogi y Prif Weinidog os daw a mpsur ymlaen i brynu y fasnach mewn g&ir, dyna bolisi y Gymdeithas. Gwelwn fod Ail Dt y Confocasiwn wedi pasio penderfyniad o blaid pryniad y fasnach, ac felly mae llais yr Eglwys yn lied glii. Cofied Eg- lwyswyr y pethau byn, er mwyn iddynt wybod pa beth i ddweyd yn ngwyneb pynciau y dydd,— Vr eiddoch, &c., CTMRO.

Y"NI YDYW CYMRU. At Olygydd TT LLAN A'R DYWYSOOABTH.' SVR,-Addy.g Cymru gan y Parch. J. Lewis Williams, Aberyatwyth. Ni wn beth feddyliai fy nghyfaill Mr. Williams am danaf pe yr ysgrif- enwn erthygl i'r Qeninen am golegdai duwinyddol yr Eglwys-sef St. Michael, Llandaf, a'r School of Divinity, Bangor—a'r dylanwad tebygol arnynt gai sefydlu cadeiriau duwinyddol yn y Colegau Cenedlaethol, ac yna roi y teitl eang Addysg Cymru uwohben fy erthygl. Wel, dyna wnaiff ef yn yr ysgrif hon. Swm a sylwedd yr erthygl yw ymdrin ar y dylanwad tebygol gai sefydlu y cadeiriau duwinyddol hyn ar golegau enwadol yr Ymneillduwyr yn Nghymru, ac ar addysg pre- gethwyr Ymneillduol Cymru, ac wedi gwneud hyn ymfoddlona ei fod wedi ymdrin &'i destyn eang 4 Addysg Cymru.' Da genym weled fod Mr. Williams yn cydnabod y byddai sefydlu y cadeiriau duwinyddol crybwylliedig yn waddoliad crefydd gan y wladwriaeth, ac hefyd y byddai hyny yn abertbiad un o brif egwyddorion Ymneillduaeth. Sut y caiff egwyddor fawr cydraddoldeb I ei lie pan y bydd rhaid i anghredinwyr daiu trethi i roi addysg grefyddol yn y colegau ? Ond paham, erbyn byn ? Mae'r hen Eglwys wedi ei Dadsefydlu polisi oedd y son am 'gydwybod' ac am 'egwyddor.' Gwir y dywedai banerau Ymneillduol 'State pay, and State patronage are things abhorent to Noncon- formity.' 16, ond-jokio yr oeddynt wrth dyweud pethau fel yna, er mwyn iddynt gael yr hen Eglwys i lawr. Mewn gwirionedd nid oedd ganddynt unrhyw gasineb at 4 State pay, achos mae llawer iawn o'u pregethwyr yn State paid fel caplaniaid yn y tyddin heddyw. Anghyson iawn or hyny, onid e ? Wel, ie. I O.d,' meddai'r Parch. J. Lewis Williams, 4 Ond ai nid oes rhyw- beth pwysicach hyd yn 6d na chysondeb ffurfiol mewn bywyd 1 Anghyson iawn fuasai gweled Ymneillduaeth Cymru, 4 er holl aberth y tadau,' yn dod mewn gwirionedd yn grefydd sefydledig a gwaddoledig gan y Llywodraeth, yr hyn na fu'r Eglwys erioad. Ond mae yna bethau mwy pwysig mewn bywyd na chysondeb ffurfiol. Rbyfedd i mi oedd i Mr. Williams gyfeirio at y Parch. Henry Rees yn gweinidogaetha am ei fwyd a'i ddillad. Credaf y byddai yn dod i gadw cyfarfod y Nadolig i gapel y gwn am dano am 210, a'i fwyd a'i dreuliau. Credaf hefyd na fu gadddo dt drwy'r amser y bu yn I Lerpwl, dim ond rooms, er mwyn arbed croesawu dieithriaid. Ai oni fu farw yn gyfoethog1 Dywed llyfr safon- ol yr Enwad fod Ysgolion Sul yr Annibynwyr wedi myn'd yn eu hoi yn agos iawn i 20,000 yn y flwyddyn 1916. Nid rhyfedd, pan y maent mor barod i ddiystyru hen Eglwys y wlad, a chyfrif rhinweddau yn bechod ynddi hi, a phechodau yr rhinweddau ynddynt eu hunain. Os dim ond culni fel hyn gawn gan B.Sc., B.D., beth ddisgwylir gan y gweddill ?— Yr eiddoch, &c., UN O'R LLAN.

Yr Eglwysi Cymreig yn Lerpwl. DBWI SANT. -Hampstead Road, off Sheil Road. ASAPH SANT.- Mayfields, off Westminster Rd. DHINIOL SANT.—Upper Parliament Street. Bydd y Ficer yn falch i dderbyn oddiwrtb offeiriaid ac ereill yn Nghymru gyfeiriadau yr Eglwyswyr Cymreig a ddeuant i ymsefydlu yn y ddinas. Hefyd, parod fydd i ymweled i'r cleifioD CxJ'Ui'U yii .Vnlvi! i1 JSMjtt-'i1. v fo, i 1 4^;—. | 33 Radstock Road, Liverpool. j

DEONLAKTH WLADOL LLEYN (0 dati i-ro!ygiaethy Parch. J BANGOR JONES, Edern) LLANBEDROG -Deallwa fod Mias Manley, Rheithordy, Llanbedrog. wedi ei bethol yn ysgrifenyddes Cymdeithas Gyfeillgar y Merched dros ranbarth ddwyreiniol LIllo. Ni raid dweyd am ei gallu f'i chymhwys ler I lanw y swydd, gan y gyr pawb yma ei bod felly. LEANOWNADL —Drwg ganym nad ydyw Rbeithor Llangwuadl yn ei gynefin,iechyd. C) fyngir ef i'w yatafell wely, ond gobeithiwn na fydd yno yn hir, ac y bydd wedi cael adfer. iad buan. DA ydyw ganddo weled pawb, a chvda llaw oredwu fod llawer yn talu ymwel- iad ag ef. Dywedodd wrthym fod clerigwyr Lleyn ytt hynod o garedig wrtho, nad oedd yr un o houynt wedi ei wrtbod mewn dim hyd yn hyn. Nid rbyfedd hyn, oberwydd dyna eu nodwedd, mewn gwirionedd nid ces yr un ddeoniaeth yn fwy brawdol na Lleyn. Hir y parhao felly, a buan yr adferer Rheithor Llan- gwnndl. TYDWBILIOG.- Yrngynullodd aelodau Cym- deithas Gyfeillgar y Merched o'r plwyf hwn yn Ysgoldy Genedlaethol y plwyf y noson o'r blaen, a chafwyd cyfarfod difyrus anghyffred- in. Ymddiriedwyd y trofriiadau i Mias Thomas, Ficerdy, Mies Griffith, Brook Hill, ac eraill, ac yn ddiameu gwaaethant eu gwaith yn rhagorol. Cafwyd nid yn unlg kianu so adroddiadau, ond hefyd ddyaglaid o dS a bara brith. Bwriedir oynal cyfarfod cyffelyb yn fuan eto. Yr elw i fyned i'r gronfa leol. Yr amcan ydyw dwyn y genethod mor ami ag y gellir at eu gilydd, a thrwy hyny eu cadw yn effro i'w dyled- swyddau tuag at y gymdeithas. TYNDAETHWY, MON.—Ymha le y mae y Parch. Griffith Williams, Pcnmon, yn awrt Nid ydym wedi gweled ei gynyrchlon yn y LLAN er's tro, ac yntau yn enedigol o Leyn. EDBRN-Da genym fod Mrs. Cooke, Ty Uchaf, wedi troi ar wella. Bu yn wael lawn hyd yn ddiweddar, a'n gweddl ydoedd iddl gael adferiad buan. Ffyddlawn iawn fu yn ngwasanaethau y Llan, a disgwyliwn mai dyna fydd ei hanes eto. Llawenbawn hefyd fod Richard Williams, Groesffordd, yn gwalla mor dda o'i salwch diweddar. Cafodd ddl. hangfa gyfyng, a dyledusydyw i'r Arglwydd am Yo fa.th waredigaeth a gafodd.-Un arall wedi ei cbaethlwo gau afiechyd maith ydyw Elizabeth Jane Jones, Portdinlleyu, ond yn awr yn deobreu mynychu y gwasanaethau megis cynt, a da iawn genym el gweled. Nid ydyw ond lenanc, ond darllena y LLAN yn drwyadl bob wythnos. Dau arall a oddiwedd- ir gan anhwyldeb corphorol ydynt Jeremiah Griffith, Glasynys, a Griffith Roberta, Refel. Y cyntaf yn dioddef er's amser maith, ond yn dawel ac amyneddgar. Hyderwn y caiff ad feriad buan o'i afiechyd, ac y daw yn ol atom i'r Llan, oherwydd caffaeliad mawr I ni oedd pan yn el gyflawn Iechyd. Mae Griffith Roberts er's petb amier bellach wedi ei anallu- ogi i fynychu y gwasanaethau. Yn slor, nld oedd ei flyddlonach yn y Llan, a gobeithiwn yn fawr y bydd wedi cael ymadawiad o'i afiechyd presenol yn fuan. Darllenwyr eyson o'r LLAN ydyw yr oil a nodasqm, ond yn ben- difaddeu yn Eglwyswyr pybyr.

LLUNDAIN. Dawi SANT.-Noti Fawrth, Chwefror 13eg, bu y Parch. W. Dalies, Highgate, yn traddodl darlith gerbron y Gymdeithas Ddlwylliadol ar bwnc o hanesiaeth Eglwyslg, eef na fu Eglwys Loegr erioed yn rhan o Eglwys Rhufain. Y mae Mr. Davles yn feistr ar hanesiaeth Eg- lwyslg, a rhoddodd resymau cryfion dros si ddadl. Diolchwyd yn wresog iddo am ei ddarlith. Y CYMItODORION.-Noo Fercher, Chwefror 14eg, yn 10 Hanover Square, oawsom y fralnt o wrando ar yr Athro. Tyrrell Green, Lam- peter, yn darllen papyr galluog dros ben, mewn laith gain, ar ( Adeilyddiaeth yr Eglwys Gymrelg.' Gwnawd sylwadau beirniadol arno gan Syr Henry Howard, Syr Edward Owen, Syr Herbert Roberts, A S., ac eraill. Mynegas- ant 1 gyd eu diolch oynesaf i'r darlithydd am el bapyr campus. Dyddorol oedd gwrando ar yr Athro yn trin y feirniadaeth mor gywrain a medrus ar ddiwedd y oyfarfod. Llywydd- wyd gan Mr. John Hinds, A.S. CYDYNDIIIM LAD. Derbynied ein warden, Mr. E. Pierce, ein cydymdelmlad llwyraf ar golli ei anwyl frawd, Mr. Thomas Pierse, Bloomsbury. Bu'r ymadawedlg yn fasnach- ydd mawr oyfanwerth y blynyddau fu, a gwnaeth lawer cymwynas I'w gydwladwyr yn LIundain. Er ei fod yn wael a gwanllyd er's rhai blynyddau, daeth y diwedd braidd yn sydyn.

CORRIS. Dydd Iau, Chwefror 15fed, claddwyd gwoddillion marwol y ddiweddar Mrs. Mary Ann Robinson yn mynwent Eglwyl y Drindod Sanctaield, yn 88 mlwydd oeà. Yr oedd yn aelod ffyddlon hyd o fown dwy flynedd yn ol, nid oedd wedi bod yn alluog, oherwydd henaint a nyohdod, i fyned allian oi phreswylfod. Yn abaen- oldeb y Parch. D. P. Thomas, fioer y plwyf, yr hwn oedd yn cynal gwasaaa- aethau oenliadol yn Llanbrynmair, gwedn- yddwyd yn y gladdedigaeth gan y Paroh. J. Pryce Jones, rheithor Talyllyyn. ADREF.—Dair wythnos yn ol, yr oeddein oil yn falch o weled y PreifaT Hughie Pattison gartref am ychydig ddyddiau o Ffrainc, a'r wythnos ddiweddaf cawsom y fraint 0: groesawu y Preifat Evan Thomas Jones. Hyderwn yn fawr y cawn eu gwelorl oto yn dyfod gartref yn iach a di- anaf ar o l y rhyfel.—X.

HAERIADAU CAPELWYR. At Olygydd 'Y LLAN A'B DYWYSOOABTH.' Syr,—Mae pobl y Capeli yma wedi ei cholli hi ymhell yn ddiweddar ynghylch tri pheth tra phwysig. Honent mae gwastraft oedd parotoi ar gyfer rhyfel. Honent na fyddai degwm mwyach. Honent nad oedd Gair Duw i'w ddysgu yn yr ysgol ddyddiol. Dyma y rhaff dair cainc ar ba un y crogai Rhyddfrydwyr Cymru. Wele hi yn awr yn yfflon. — Yr eiddoch, &c.,

Wyth' yn Nyffryn Tywi; ffurfia'r Hafren '8' mawr yn ei throion ger Am-wyth-ig). 0 fewn y pythefnos diweddaf mat: byddin Prydain wedi oau rhan fawr o fyddin Twrci yn y ddolen fawr 81"n ffurfio un haner o'r '8' ger Kut. Mae'r Tyrc- iaid yno fel yr Israeliaid pan ddaethaut at y Mor Coch—y dyfroedd anrhamwy- adwy o'r blaen, ac ar y dde a'r aswy iddynt, a byddin Prydain yn llinell gref yn cysylltu dau pen y ddolen ar y tir. Disgwylir cymeryd llawer o garcharorion yn fuan. Pan yn dechreu yr ysgrif hon ar- faethwn adrodd gwaith byddin Prydain yn chwilio am Bydewau Dwfr Abraham, ac Isaac, a Jacob, i'w hail agor at wasan- aeth Bechgyn Cymru yn Ngwledydd y Beibl. Ond rhaid gohirio hyny am wythnos arall. RWSIA A'R BALKANS. Dywedodd Mr. Lloyd George yn Nghaernarfon mai yn y Balkans yn unig vr oedd y sefyllfa yn anfoddhaol i'n byddin ni. Profir hyny yn anffortunus gan ddatblygiadau y dyddiau diweddaf. Mae y Germaniaid yn gwneyd ymdrech ofnadwy i enill y fath fuddugoliaeth yn y dwyrain, ag a ganiata i Hindenburg wedi hyny symud llu o filwyr yu ol i Ffrainc erbyn y daw ergyd mawr Prydain a Ffrainc yno. Cafodd Rwsia ergyd trwm yr wythnos ddiweddaf, a gwnaeth y Ger- maniaid ymosodiad cryf gerllaw Monastir ar gyffiniau Groeg, He y gwrthwynebwyd hwrnt gan ran o fvddin yr Eidal. Ansicr, I t yn ysgrifenu hyii, T* y sefyllfa yn. J Roumania ac ar gyffiniau Rwsia. 1 Ond mae byddin Prydain yn Ngwledydd y Beibl, yti Mesopotamia, yn Ngwlad Canaan, ac erbyn hyn o bosibl yn Syria, yn bygwth cymaint ar fyddin Twrci, fel y mae yn bosibl y gelwir milwyr Twrci yn ol o Ewrop i amddiffyn rheilffordd fawr Bagdad rliagom ni ar un tu a rhag byddin Rwsia yn dod i lawr o Fynydd-dir yr Ararat ar y llaw arall. Os felly gwan- heir llawer ar fyddin Germani yn Rou- mania, Macedonia, a Rwsia. DYDD IAU, Chwefror 15. GOBEITIIION SYR DOUGLAS HAIG. Hyabysodd y Maeslywydd Syr Douglas Haig, yr hwn sydd yn llywyddu y fyddin Brydeinig yn Ffrainc, ei fod yn coleddu gobeithion cryf y llwyddid i orclifygu y Germaniaid yn llwyr, a hyny yn fuan. Yr oedd darpariadau helaeth wedi eu gwneyd, ac ymleddid brwydr fawr a phenderfynol ar fyrder, yr hon yr hyderai a roddai derfyn effeithiol ar y rhyfel, ac a anallu- ogai y Germaniaid i gario ymlaen y rhyfel yn mhellach. Yr oedd ganddo bob hyder yn egnion a phenderfyniad ei filwyr, y rhai fyddent yn sicr o wneyd eu goreu. Diau y byddai i'r gelynion geisio rhwystro eu bwriadau, ond yr oeddynt wedi darparu ar gyfer hyny. Yr oedd ganddynt ddigonedd o gyfarpar rhyfel, ac yr oeddynt wedi rhoddi cyflenwadau hel- aeth i Rwsia, Itali, a Roumania. Tu ol i linellau y milwyr Prydeinig, mae rheil- ffordd 250 milldir o hyd wedi ei gwneyd. Bydd y frwydr agoehaol yn sicr o fod y fwyaf egniol a ymladdwyd eto), a gobeithio y gwireddir hyder Syr Douglas Haig, yr hwn nad yw bytli yn siarad ar antur. DYDD GWENER. Y BRWYDRO YN FFRAINC. Parhawyd ymosodiadau ffyrnig y milwyr Prydeinig ar y Somme ddydd lau, a bu ein magnelau yn brysur i'r gogledd o'r Somme' ac yn nghyffiniau Ypres. Bu raid i'r Gormaniaid aclael rhai o'u safle- oedd, ac addefir hyn gan yr awdurdodau yn Berlin. Llwyddwyd i fyned drwy ail linell y gelyn yn Puisaleine rhwng yr Oi&e a'r Aisne, ai hyny liw dydd. CYNLLUNIAU HINDENBURG. Haerir fod y fyddin Germanaidd yn fwy nerthol yn awr nag y bu inewit un- rhyw gyfnod o'r rhyfel, a than gyfar- wyddiadau Hindenburg mae y cyflen- wadau o gyfarpar rhyfel wedi dyblu. Cred Hindenburg y bydd y Cynghreiriaid at drugaredd y Germaniaid cyn pen chwe" mis. Y RWSIAID A'R GERMANIAID. Hyabysir fod brwydr galed wedi ei hymladd rhwng y Rwsiaid a'r Germ an- iaid ar ffrynt Lembefg, i'r gogledd i reil- ffordd Zlotchu-Tamopol. Ar ol dwy awr o dan-belenu, dywedir i'r Germaniaid fyned i mewn i ffosydd y Rwsiaid, lie yr hon ant, iddynt gymeryd 281 o garchar- orion. Tra, y myn y Germaniaid genym gredu nad oedd yr oil ond ymosodiad ar y ffosydd, dywed adroddiad swyddogol o Petrograd fod y bwriad yn rhywbeth llawer iawn mwy, ond methasawt gyraedd eu ham can ion. AMERICA A GERMANI. Dywedir fod pa& gobaith wedi darfod y gall yr Unol Daleithiati osgoi rhyfel a Germani ac y mae auddiad yr agerlong Americanaidd, "Lyman M. Law," wedi angerddoli y sefyllfa. DYDD SADWRN. 'BRWYDRO YN CHAMPAGNE. Cymerodd ymladdfa ffyrnig le nos lau rhwng y milwyr Ffrengig a Germaflaidd ar ffrynt Champagne, heb fod ymhell o Tahure, lie yr ymladdwyd amryw frwydr- au cyn hyn. Ymddengys i'r Germaniaid vmosod ar safle ar ffrynt o filldir a haner i'r gorllewin o Maison de Champagne, ac, I yn ol adroddiad a dderbyniwyd o Berlin, meddianasant bedair llinell o ffosydd y Ffrancod, gan gymeryd 858 o garchar- orion. Oddiwrth adroddiad a dderbyn- iwyd o Paris, blaenorwyd yr ymosodiad gan ergydion o fagnelau a thaniad amryw fwnfeydd. Dywedir fod yr ymosodwyr Germanaidd wedi derbyn colledion trym- ion. Ar y ffrynt Prydeinig, mae y Ger- mania,id yn brysur wrth y gwaith o dan- belenu yn nghyffiniau Saillisel a saflooedd i'r de-orllewin o Arras. Bu amryw ym- rysonau yn yr awyr, pryd y dinystriwyd naw o awyr-longau y gelyn a phump o rai Prydeinig. CREULONDERAU Y GERMANIAID. Beth amser yn ol, penododd CLar Rwsia niter o ddirprwywyr i wneyd ymohwiliad- au i nifer o achosion o greulonderau dieflig a gariwyd allan gan y Germaniaid ar filwyr Rwsiaidd. Mae rhan o'r ad- roddiad wedi ei gyhoeddi erbyn hyn, ac y mae y dadleniadau yn arswydus. Profwyd fod 1-773 wedi marw drwy gael eu saethu a bwledi ffrwydrol, a chafwyd deng mil o'r cyfryw fwledi mewn un pentref. Pan glwyfid milwyr Rwsiaidd, tywalltai y mil- einiaid Germanaidd olew llosgadwy ar- nynt, yr hwn a losgai drwy eu dillad, gan beri poenau annirnadwy i'r trueiniaid, ac a wasgarai y cnawd oddiar yr esgyrn. Taflent rhyw wlybwr i wynebu y carchar- orion Rwsiaidd, yr hwn a ddinystriai eu golygon. Mae llawer o'r camdriniaethau yn rhy erchyll i'w hadrodd, a phrofant pa mor galon-gaien .a e^yeulawn y gan y Germaniaid fod. Nid oes dim yn rhy greulon g.anddynt. ei wneyd, ac y mae hyn yn rlieswm ychwanegol dros benderfynu eu rhwystro i gario ymlabn eu herchyll- derau yn hwy. DYDD LLUN. NEWYDDION DA 0 FFRAINC. Yn ol adroddiad Syr Douglas Haig, mae y sefyllfa yn Ffrainc yn galonogol iawn. Dydd Sadwrn, gwnaed ymosod- iadau gan y milwyr Prydeinig ar lanau yr Ancre ar ffrynt o filldir a haner, a llwydd- asant i wthio drwy amddiffynfeydd y gelyn am fil o latheni. Mae ein llinell yma. o fewn ychydig ganoedd o latheni i bentref Petit Miraumont, tua milldir i'r de- ddwyrain o Grandcourt, yr hwn feddian- wyd genym ar Chwefror 7fed. Llwydd- odd ein milwyr i feddianu llechweddau uwchben fferm Baillescourt, yr hyn fydd o fantais fawr i ni yn Sene.. Ystyriai y Germaniaid y safle yn un bwysig, a gwnaethant amryw geisiadau i adfeddianu I y lie, ond yn aflwyddianus, gan iddynt gael eu gyru yn ol gan ein milwyr gyda oholliedion trymion, tra na chollaaom ni ddim. Cymerwyd 773 o'r Germaniaid yn garcharorion. I Y BRWYDRO YN MESOPOTAMIA. Adroddir fod ein milwyr wedi enill I' buddugoliaet-hau pwysig ar y Tyrciaid ar y Tigris ddiwedd yr wythnos. Llwyddwyd i symud y gelyn o Dahra, ac ymdeithiodd eein milwyr am fil o latheni yn mhellach. Cymerwyd 80 o swyddogion a 1906 o'r milwyr Tyrcaidd yn garcharorion, a medd- milwyr Tyrcaidd yn garcharorion, a medd- ianwyd pump o beirianau saethu, 2500 o ddrylliau, heblaw cyflenwadau helaeth o gyfarpar, etc. DYDD MAWRTH. MESOPOTAMIA. Wedi i'r milwyr Prydeinig glirio y gelyn o lanau deheuol y Tigris, gan eu gyrn tuhwnt i Kut, dechretiasant ymosod ar y glanau gog- leddol. Dydd Sadwrn, ymosodasant ar safle Sanna-i-yat, lie y caethiwyd y milwyr Prydeinig y gwauwyn diweddaf. Llwyddwyd i gymeryd dwy linell gyntaf ffosydd y gelyn, ond daeth gallu cryf o'r Tyrciaid ymlaen, a gorfodasant ein milwyr i roddi i fyny yr hyn a feddianwyd ganddynt. Am y presenol, mae y sefyllfa ar lanau gogleddol y Tigris yn ddigyfnewid. LLWYDDIANT YCHWANEGOL YN FFRAINC. Nos Lun, i'r de o Souches, darfu i'n milwyr chwythu i fyny fwnfa, gan ddinystrio amryw ffosydd, a chymeryd llawer o garcharorion. GERMANI A'R UNOL DALEITHAU. Hysbysir fod Germani wedi rhybuddio yr Unol Daleithau y cymerir y bwriad i arfogi llongau masnachol fel her i ryfel. Y BENTHYCIAD AT Y RHYFEL. Yn NEy y Cyffredin nos Lut), hysbysodd Mr. Bonar Law fod swm y benthyciadau at gario y rhyfel ymlaen yn cyraedd cyfanswmo 800,000,000p., a derbyniwyd yr hysbys rwydd gyda chymeradwyaeth. DYDD MBUCHER. YMLADD YN YR AIPHT. Ymosod wyd ar rai o safleoedd y Tyrciaid yn Bir el-Hassana a Nepl gan filwyr Prydeinig. a chymerasant nifer dda o gaicharorion ynghyd â meddlanu llawn o gyfarpar. N cbollasom gymaint ag un dyn. BYWIOG Y GERMANIAID AR Y SOMME. Tin-belenwyd ein ffosydd gan y Germau- iaid gerllaw Le Transloy ddoe, a gwnaethant ymosodiad Uwyddianus ar un o'n safleoedd drwy gyfrwng olew tanllyd. Bu y milwyr Prydeinig yn tSn-balento gyda llwyddiant ar y Sonmie, sef La Hassee, ivJt&sia VY^u- chete. [