Llais Y Wlad

AT EIN GOHEBWYR. TENTRErwR.—Yr ydym jn ddiolebgar i cbwi am eich gwasanaetb, a bnasaiyu dda geuyui gvhoedcU yr-banes echryslou otid bvddai gWLelld hyny cyn 11 barbar- iaid gael eu dwyu o LtelJ yr yuidon yti ein gosud yn ago!ed i'r gyfiiiLI; •> OWEN Wxlliays Y toae cyrch eich englyu yn an- ngbywir, gan u«d euv'> s*u Diwygiwcb byu, a cbeisiwn byffurddio congl idd< W. Ü. EVA-NS.-GWtlweh LtL clialiwvd y bwriad ailan, ac felly aiVeidiol fussai C) hueddi eich uodYTI. lEUAN Ekybi.—Hbaid i cbwi .studio lliwer cyn dyfod yo fardd, uulegyd Did ydych etto yu bradychu uu- ftrhyw ddirnaHaeth t'm nat'lr cyngbauedd. T. B. LL. Browne. Caiff y cy tieitbiad ymddangos yr. ei dro. DAFYDD BRYDYDD BVR.- Y mae eich llythyr mor orlawn o wallau fel irns allwD ei (idufuyddio. Chwilfbyn Moh'.— Y.maecich euglyu 3 n lied gywir, und liid oes ynddo ddigon o deilyngdod 1 w gyhoeddi. Ynigeisiwcb etto. J. J. JONES.-L)ichon y gallwn ddefnyddio un o CB euglyniou. TanymahiaX. —Dulcb. O.iff tick llinellau ymddaugos yn eiu ne»af. ALLTUD EIFIO.N. Y,r wythuos neaaf. Oasvelys.—Yit ei -!to. Capkl Soar.—Die" w—i'r fagged. Gwilym GWYNgvll.— If law tin sifon. > i SiLWKDYDD.—Y.-umvu na.1 attebai cyhoeddiaa eicb llith unrhyw ddybeu, ac yr ydym ar hyn o bryd JoD dra pbrm I) le. Autouwch i ni newyddion, a chant ytuddai)g"8. i f )) ) UWell Ckinwkn. Mwy pwrpasol i sjy boedaiad crefyddoi ni r;ewyd,iiadu-, HUGH KobeRts. —Yr oedd tich enw a oh cyteiriad wrth .yr ysgrif y eyfe:'riwch.aUi.. Ouwenydd-—Uyuted ag y gat.wn. \r oeid adio. c la arall wedi ^ysso«if ou<i dio>cb i cbwi yt in oxn-c. Y.STWfTHiAN.—Goimud o jsgat'nder. r_.af Ae Ellis.—Y mat-nt yn Ilea dda aia y cyut>yg ey ond uid yn ddigo.i addled iV cyhotsddi. Gwyllt Gwalxa.—Cj turner«dwy. Y GWR ANNEDWYDD.-Dioi cynghai,e<:d. CV'FFDY. — Yn eu tn>. „ i\i ewn Llaw.-Mr K, Y L>>.» a'« Laatar (y u e,n uesaf), Fy:la« fy bun, Ji>hn Q.ittit iraetbloa, Cmat- feiuiwr, Pedr iloi., G-mer 0walla, Gwynaiit Fdb, Plasqwiu, Craig y Fuehllt, Hywel, ioi-au,,&e.

CRYNNODEB WYTHNOSOL. Y pwngc sydd yn attynu mwyaf o sylw yn yr Unol Daleithau ar hyn o bryd ydyw y cyhuddiad o anliadrwydd a ddygir yn erbyn y gweinidogenwog, y Parch. Henry Ward Beecher. Gwedir y cyhuddiad yn y modd mwyaf pendant gan Mr Beecher, ond parha Mr Tilton ilynu wrth yr hyn a ystyria yn 1feithiau mor gyndyn, fel y bygythia ddwyn yr achos gerbron yr awdurdodau cyfreithiol. Cyhoeddir yr oil o'r gohebiaethau cyfrinachol rhwng y 'pleidiau, a dadlenir y ffeithiau mwyaf gwaradwyddus ar bob Haw. Llenwir colofnau y wasg Americanaidd ag esbon- iadau ar yr achos o wahanol gyfeiriadau, ond haenr a gwedir gyda'r fath bendant- rwydd ar y naill ochr a'r llall, fel y mae yn anmhosibl gwahaniaethu rhwng y gwir a'r gau. Ettyb y drafodaeth un amcan pwysig, sef tynu y lien oddiar athraw- iaeth lygredig sydd yn cael ei chredu yn nghymmydogaeth Eglwys Plymouth. ym Ymddengys fod yno luaws mawr o gred- inwyr yn y pwngc o "rydd-garu," a cheisia chwaer Mr Beecher ganddo gyf- addef ei ymlyniad wrth yr athrawiaeth halogedig, fel cyfran o'u cyfundreTn grefyddol, dros ba un y mae wedi cyd- synio i fyw," er na faidd gyhoeddi hyny i'r byd. Ar y cyntaf dygwyd yr achos gerbron cyfeisteddfod eglwysig, gan ba un y rhyddhawyd Mr Beecher oddiwrth y cy- huddiadau ond disgwylir datguddiadau llawer pwysicach pan drafodir y pwngc mewn llys gwladol. Yn sicr y mae yr achos yn un tra rhyfedd ac atgas, ac hyd yn nod pe deuai Mr Beecher yn rhydd mewn llys barn, nid oes amheuaeth nad erys cwmwl ar ddysgleirdeb cymmeriad un o brif bregethwyr y byd. Dyn rbyfedd ydyw Syr Wilfrid Lawson, ac yr ydym yrj. barod i gyfaddef yn rhwydd ein banaliy. i ddirnad ei syniadau am gyssondeb, Gwyr ps-wb m,ai efe ydyw apostol mawr yr "elfen 4eneu ysblenydd," ac nad oes derlyn ar ei ymdr#chion j s.obr- eiddio cymdeithas drwy)\ offerynolia.{jth pastwn cyfreithiol; ond i ni ymddengys cyssoniun o'i weithredoedd diweddaraf a'i gredo yn orchwyl tra anhawdd. Ychydig JJdyddiau yn ol rhoddodd y barwnig wa- hod^iajd paredig i aelodau cymdeithas genedlaethol y tafarnwyr i gynal arwest ar ei dir, a datgaijai ei barodrwydd i weithredu fel cadeirydd iddynt, ps dymun- ent ddatgan eu syniadau. Ar yr ua pryd j gomeddai iddynt werthu diodydd, ond ychwanegai na ofynid unrhyw gwestiynau gyda golwg ar y swm o wirod y gallent fod yn ei gludo yn guddiedig o gylch eu personau, Y mae y meddylddrych am Syr Wilfrid yn ljy wyddu cyfarfodo dafarn- wyr yn un rhyfedd, ond y mae y rhyddid a gyhoedda i ddwyn gyda hwynt unrhyw swm o wirodydd meddwol yn rhyfeddach fyfch. rranoeth wedi digwydd, ceir gohebydd dieuw yn ysgrifeuu i un o newyddiaduron Ballarat yn nghylch prawf Tichborne. Dywed ei l'od yn cofio yn Jberffaith am lan- iad dwylaw llongddrylliedig y Bplla, a'i I fod yn arfer siarad a hwynt yn ddyddiol; am yr yspaid o dair wythnos. Yna aiff yn mlaen i hysbysu y byd ei fod mor sicr mai yr un person ywyr "hawly44"a Syr Roger Tichborne ag ydyw o'i fodoi-, aeth ei hun. Anhawdd ydyw dirnad pa amcan a ddichon fod mewn golwg gan y fath berson pan yn rhoddi cyhoeddus- rwydd i'w haeiiadau; ac os ydyw yn fedd- iannol ar y wybodaeth a fyntumia, gofyrhr yn naturiol paham na estynasai ei gyn- northwy yn brydion gyda golwg ar nchub- iad Syr Roger. Hyfryd genym ddeall fod rbagolygon amgylchiadau yn ardal Bethesda fel pe yn dechreu goleuo, a chymmylau yrannghyd- welediad yn teneuo. Cyfarfu pwyllgor y chwarelwyr a Mr Pennant Lloyd ddydd Mawrth, ac ymddengys fodgobaith o'r diwedd am gymmodiad y pleidiau; ond hyd yn hyn bernir yn ddoeth gadw y cyf- j newidiadau y cyttunwyd arnynt yn ddir- gelaidd. Ymddengys fod y dynion yn barod i gydsynio ar y cyfan a chynnygion 9 Arglwydd Penrhyn, ac mai yn erbyn y goruchwylwyr yn benaf y mae eu cwynion presennol. Credem o'r dechreu y byddai i'w argiwyddiaeth gynnyg telerau mor gymmedrol fel nas galiai y chwarelwyr yn rhesymol rwgnach yn eu heruyli ond gyda golwg ar y gwyn sydd yn awr yn ymddangos fel yn llurho y maen rhwystr ar ffordd cymmodiad, nid ydym ni mewn mantais i wybod am natur y pwngc. Modd bynag, teimlir yn lied hyderus y gellir dyfod i delerau bellach, ac y mae genym sail i gredu y bydd y gweithwyr wedi ym- aflyd yn eu gorchwylion cyn y bydd ein rhifyn nesaf yn nwylaw y darllenydd. Foreu dydd Mawrth dienyddwyd Mary Williams a Henry Fiannagan o fewn mur- iau carchar Kirkdale, Lerpwl. Gwnaed ymdrech at arbed bywyd y ddynes an- ffodus, ond wedi ystyned yr achos, yn fanwl, hysbysodd Mr Cross nad allai ym- yraeth a chwrs cyfiawnder. Cofus gan y darllenydd ddanod i Mary Wiiliams gael ei iieuogiarnu am saethu dyn o'r enw Manning, tra yr elai heibio drws ei thy < ond hyd y munyd olaf daliai i haeru mai ei gwr a oilyngodd yr ergyd. Ymddengys fod 31 miyneid ers pan ddienyddwyd benyw o'r blaen yn KirKdale. Y trosedd am ba un y colifarnwyd Elannagan yd- oedd llofruddio ac anrheithio ei lodryb yn ei pbreswylfod, pan ydoedd mewn cyflwr o leddwdod. Y dienyddwr ydoedd lin Wilhanl Marwood, o swydd Lincoln; a threngodd y colifarnechgion yn union- gyrchol. Cydnabyddir Llywodraeth Madrid gan yr holl o brif alluoedd Ewrop, oddigerth Rwssia, a bernir y bydd i'r ffaith efteithio yn narostyngiad y Carlistiaid, er nad oes rhyw la>ver o obaith am derfyniad buan y gwrthryfeL Ychydig ddyddiau yn ol cymmerodd ymladcifa gyndyn le ger Puycerda; ond ymddengys na wneir llawer o wrhydri gan yr ymosodwyr na'r amddiffynwyr. Yn of y newyddion di- weddaf, dywed y Carlistiaid ddarfod idd- ynt drechu y Maeslywydd Zabala, yr 11 hwn, gyda 16,000 o filwyr, a ymdrechai gael mynedfai Vittoriagyda chynnorthwy. Ar y lfaw arall, ceir iiysbysrwydd swydd- ogol oddiwrth Lywodraeth Madrid fod tan amddiffynwyr Puycerda wedi creu yn ddinystr yn rhengau y Carlistiaid,ym- drech pa rai i gymmeryd y dref drwy ruthr a brofodd yn fethiant. Os gellir rhoddi coel ar yr adroddiad swyddogol am ddianglad y Maeslywydd Bazaine, diosgir yr hanes o gryn lawer o'r rhamantedd a wisgai ar y cyntaf, Yn ol esboniad yr adroddiad hwn o'r amgylch- iad, cafodd y gwylwyr eu llwgrwoorwyo, a cherddodd Bazaine allan o'i garchar yn hamddenol yn ngolwg y gwyliedydd, i'r hwn y telid yn hael am ei cidallineb ond y mae yn anmhossibl penderfynu pa ad- roddiad sydd gywir. 'Ymddengys'iiad all ein cymmydogion Ffrengig gyfyngu eu hymyriad a rhyddid y wasg i newyddiad- uron a gyhoeddir yn eu gwladeu hunain oj^egid ýh) dig ddyddiau yn ol, rhoddwyd attalfa 'ar werthiant newyddiadur Seis- nig o'r enw Hour yn Paris; unig drosedd yr hwn ydoedd dangos pieidiaeth" i'r Maesiywydd Bazaii,c. JL)ysgwylir y Maes- lywydd drosodd i Lundain yn mhen ych- ydig amser, a dywedir mai yn swyddfa yr Jtiuiir y geilw gyntaf.

CYMDEITHASFA Y METHODISTIAID YN MANGOR. Cynnaliodd y Methodistiaid Calfinaidd eu Cymdeithasfa Ohwarterol yn Mangor ddydd JLlun, dydd Mawrth, dydd Mercher, a dydd lau diweddaf. Dydd Llun, dydd y Mawrth, a boreu Mercher, cyfarfu y gwa- hanol is-bwyllgorau, a nos Eawrtii, pre- gethodd y Parch. Oweu Thomas yn y Tabernaci, a'r Parch. John Hughes yn y Twr GWYll, am saith o'r gloch, i gynnuli- eidfaoedd lliosog. Cynnaliwyd Cyfeisteddfod cyffredinol y Gymdeithasfa, yu cynuwys yr holl bre- gethwyr a blaeuoriaid, yn Horeb, capel y Wesley aid, Mount-street, am ddau o'r gloch prydnawn Mercher, dan lywyddiaetb y Parch. Rees Jones, Pdinheii, y uymmed- rolwr am y fiwyddyn. Yr oedd liawr yr addoldy yn orlawn d gynnrychiolwyr, Y Gymdeithasfa Ohwarterol nesaf.—- Trefnwyd fod i'r Gymdeithasfa nesaf gael ei ehynnal yn Nghroesoswallt yr 2il, y 3ydd, a'r 4ydd o Ragfyr.—Hysbyswyd mai hono fyddai y Gymdeitbasfa olaf y flwydd- yn hon, ae oblegid hyny y byddid yn ethol Llywydd acYsgrifenydd am y flwyddyn nesaf.-Taflodd y Parch. Owen Thomas awgrym y byddai yn ddymunol o hyn allan wneud rheol i'r perwyl na byddai i'r un person barhau yn y swydd o ysgrifen- ydd am fwy na dwy flynedd yn olynol, gan fod y Parch. Roger Edwards wedi hys- bysu yn bendant na lanwai efe y swydd yn hwy.—Cymmeradwyid yr awgrym hwn gan y Parch. John Hughes, ond barnai y Parch. John Owen y byddai i'r cyfyngiad effeitbio ar iawn weinyddiad y swydd, gan nad oedd pum' mlynedd yn ormod i gyr- haedd perffeithrwydd ynddi.—Penderfyn- wyd fod i'r Arholiad Cymdeithasol gym- meryd lie ar y 13eg o Hydref, a bod i Ys- grifenyddion y gwahanol gyfarfodydd mis- ol anfon i mewn enwau yr ymgeiswyr cymmeradwy.—Pennodwyd y 12fedoHyd- ref yn ddydd o ddiolchgarwch am y eynhauaf. Cynnorthwyo IAeoedd Giveiniaid.—Dar- llenwyd eenadwri oddiwrth gyfeisteddfod y blaenoriaid yn gofyn i'r gymdeithasfa gymmell yr eglwysi i fwy haelioni, yn en- 0 wedig tl wy gyfranu at y fugeiliaeth a chynnorthwyo lleoeddgweiniaid.—Siarad- y blaenoriaid yn gofyn i'r gymdeithasfa gymmell yr eglwysi i fwy haelioni, yn en- wedig tiwy gyfranu at y fugeiliaeth a chynnorthwyo lleoeddgweiniaid.—Siarad- wyd o blaid y genadwri gan Mr David Davies, A.S., Llandinam, Y Brifysgol Gymreig.—lilwdd arall gan Mr David Davies, A ,S.—Mr Hugh Owen, Llundain, yr hwn a gafodd dderbyniad cynnes, a ddaeth yn mlaen i osod gerbron y cyfarfod gais oddiwrth bwyllgor y brif- ysgol Gymreig, sef ar fod i'r gymdeithasfa roddi caniattad neu gymmelliad i'r eglwysi perthynol i bob cyfarfod misol wneud casgliad er budd y brifysgol un Sabboth bob blwyddyn, sef y Sabboth olaf yn Hydref, am dair blynedd. Dywedodd fod yr un cais yn cael ei osod o flaen yr Eglwys Sefydledig a'r holl enwadau yn Nghymru, canys yr oedd Coleg Aberyst- wyth yn perthyn, nid i un enwad mwy na'i gilydd, eithr i'r genedl oil. Yr oedd gan. y pwyllgor yr hyfrydwch o hysbysu eu bod erbyn hyn wedi talu am yr adeilad. Yr oedd y colegdy, yn nghyda llog arian a thraul gorpheniad y coleg, wedi costio iddynt 15000p., ac yr oedd y swm hwnw wedi ei dalu bob ceiniog. Cyn agor y brifysgol yn Hydref, 1872,' yr oedd y pwyllgor wedi cymmeryd gofal i sicrhau trysorfa ddigonol i gynal y sefydliad am dair blynedd. Cawsant addewidion am 6000p. cyn agor y coleg, i'w talu mewn tair blynedd. Yr oedd dwy flynedd o'r tair wedi myned heibio; yr oedd yr arian wedi ei dderbyn a'i wario, ond yr oedd dogn un flwyddyn etto i ddyfod i law. Ond yr oedd y pwyllgor yn bresen- nol yn gwneud ymdrech egniol i godi endownumt fund o So,ooop. i waddoli y coleg. Nid oeddynt yn bwriadu byw trwy y blynyddoedd ar gardotta, ond yr oedd- ynt yn gorfod ymostwng i hyny am y tair blynedd cyntaf. Ar ddiwedd y tair blynedd, yr oeddynt yn gobeithio gallu sefyll yn gadarn a phenderfynol ar eu tir eu hunain, gan gredu y byddai y sefydliad yn un cadarn ac oesol, ac o fendith mawr i'r genedl. Ond y mae afon rhwng terfyn- iad y tair blynedd guarantee fund, ymhen blwyddyn el to, ac amser cwblhad yr en- dowment fUnd, a'r amcan oedd gan y pwyllgor mewn golwg yn bresennol oedd adeiladu pont i groesi yr afon hon. (Cym- meradwyaeth.) Cael help i wneud hyny oedd yr amcan oedd ganddynt mewn golwg wrth ofyn i'r gymdeithasfa ganiat- tau un Sabboth bob blwyddyn am dair blynedd tuag at gasglu ar ran y Brifysgol, a gellid ei alw "Sabbath y Brifysgol." (Cymmeradwyacth.) Os byddent mor fwyn a chaniattau hyny, bwriedid i'r casgliad cyntaf gael ei wneud yn Sabbath olaf yn Hydref, 1875. Yr oedd yn dda ganddo ef weled Mr David Davies, A.S., yn bresennol. (Cymmeradwyaeth.) Nid ydoedd efyn disgwyl ei weled yn y gym- deithasfa. Yr oedd Mr Davies wedi bod yn ffyddlon iawn ac yn haelionus iawn yn y matter hwn. Yr oedfd talent neillduol wedi ei hymddiried iddo, ac er nas galiai bregethu fel y Parch. Owen Thomas, efe a allai eyfranu fel tvwysoer. (Cymmeradwy- aeth.) Ac yr oedd efe wedi gwneud hyny. Yn y dechreuad efe a addawodd danysgrifr iad o gan punt, canys nid ydoedd ei ffydd y pryd hwnw mor gref ag ydoedd yn bresennol. Wedyn efe a addàwodd gan punt y flwyddyn am dair blynedd tuag at y guarantee fund. Yn nesaf cyfranodd 2,ooop..tuag at yr ysgolor iaethau (cymmeradwyaeth) ond aeth ymhellach wedyn, a rhoddodd 2000p, yn ychwaneg tuag at yf endowment fund. (Cymmeradwyaeth). Ac nid yd- oedd wedi blino etto. Ddoe dangosodd Mr Davies iddo ef ei fod yn barod i wneud rbywbeth tuag at adeiiadu y "bout" y soniwyd am dani trwy addaw iddo gyfran- iad arall 0 fil o bunau. (Uchel gymmer- adwyaeth). Nid oedd ganddytit yn awr, ya,n gan nyny, ddim ond 5000p. i'w gasglu yn lie 6000p. Yr ydoedd efe yn teimlo yn dra diolchgar i'r boneddwr anrhydeddus, ac befyd i'r Hollalluog, canys yr oedd