Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
Y Drych. (./ Imp ~ o
Y Drych. (./ Imp o busia'r V Vr TO AdveRTISERS !—The attention as a supe? men in general is called to Y DRYCH thousand1"101" a^vertisin& medium, being read by Publicay8 cann°t be reached by any other LARGER T' AND HAVING A CIRCULATION ODICALS HAN THAT OF ALL OTHER WELSH PERI- PUBLTS COMBINED. RED IN THE UNITED STATES
YBARNYDD H. M. EDWARDS.
YBARNYDD H. M. EDWARDS. OW ILYM CADLE, SCRANTON, PA. TT •! mae swyn Rhamant—i hanes Y-doiiaNvi lwyddiant; j nion ragorion gant, s o urddas a'i harddant. ^ideddwyd brawd addien—gan ei Sir AC J sera« tryien; Yn d i 6 n ^ardd glan ei ben. oethawr llysoedd Athen. ^YttXYv Eir' Dlae yn hardd—wiw arwr A a- il0eS no(^ anhar,ld; y ^° U'loK M'awl hydardd a'noi Fainc^ freinioi fardd. ^1^0 5,' coetlii ein Mninc weithian—a than I L'' burlan; > fiawnder ter, tarian Itlawr gledd. yw'r Cymro glan. Tat' panu r Gwir, trywanu'r Gau—yw nod Dr 1U ^^Wards—was golau: Y >' ei swydd holl droseddau 6 ^Wn, fydd yn lleihau. J gwr, glan Drugaredd—ga fendith jj an yyfiawrider dwyswedd; lieddy',v rhaiia'r ddwy Riiiwedd sbri a swyn i'r sobr sedd. •Ei ^ydd ymadrodd medrus—yw lleufer Uwyfan Athen chwaethus; geilw reitheg hwylus 1 araeth ef, yn sawr thus. *e r iSe' i rwysedd—iawn rodiodd enry Edwards fwynwedd: ylryd frawd, gwir frwdfrydedd Wen fawr, yn gyflawn fedd.
GAIR 0 LERPWL.
GAIR 0 LERPWL. Cymry-Gocheler Twyllwyr—Pun- tan a'i Oofiioclion. ODDIWRTH Y CYMRO GWYLLT. cania!rXVL' RhaS- 27.—Glaniodd y Lu- bwrd(j • am'ser°1 ddydd Gwener, ac ar ei Hu-w TTifer mawr ° Gymry, yn eu plith J°hn T Ws> Vermont, Bob Williams, Bn ,i.0rie« a Will Owen o Wind Gap. cewch yn l)l'ydyd(lu ar y fordaith; fy j, y cynyrcli mor fuan ag y deuant i gyd Cawsom ddoniolwch arbenig e a WiH, drwy i'r awdurdodau ei gym- bed .Yn dramorddyn, fel y cafodd lanio ry ai* a^r o flaen'ei gymdeithion y Cym- od'd ion Peth ir Cymry sydd yn dyf- aro r°Sodd henderfynu pa le i fyned i t/g ^oson yn y ddinas, gan ochel y q £ 8ydd yn myned i fwrdd agerlong y q nar<J Line. Mae yma ddigon 0 dai ymreig( fel nad oes achos i Gymro fyn. feiatluddew, Sais na Gwyddel. Gwnewch or,/ myu°ch, mae p'ob dyn at ei ryddid id c°fiWch fod cam-arfer y Cyfry vv rydd' f dYn raaglu ambe11 un drwY broffesu ei >'n gwybod gormod. ( yddaf yn cyfarfod ambell fache-en Waorth. eB>gdd amSu L3™5? ddi™ J i • Gymro hefyd yn ]sre v ? 1 8Jmeryd archeb am arian tyii Z Y°?-rlwedicyraedd ymani u yr archeb yn wertb • • 0h*aithach pum' pun! „ Pum. Cel",0S- a hyn, pe w, '^g8m' w<i'thredoedd twyli^YJ11 ° o son am daLf Whyn> WM gerddodd y cae h t n&g am y C1 COCh Yllia gallaf dd e un gynffon. Hyd pherchen." f Asore lan, diogel ei hoeddi crearb^, yddai yn athrod am SJ- Byddai felly Jlaid fel hyn yn y Drych- tryniaf v oblegid mwyaf y gwir, 0edd v tr a^rod er f°d degau a chan- rith jj- ar dwy^' dichell a rhag- °ni 1 fuasw" yn gwneyd y syhvadau am d,lri'Sa\fy mod yn gwybod fod gwir fwy fyn 1'ydd galwad pellach am a .° anylion, mae y ffeithiau wrtli law man yn alluog i'w hategu. g 1 n y am Rhagfyr 7fed, gwelaf ed(?Vadari Pnntan, gydag holl ddigllon- ei Tiatur wedi cynyrfu hyd y gwaelod- Nid oeddwn i yn adwaen dim ond dau do.r pa:ffwyr a nodir gan Puntan, er y ichon ei fod ef yn adwaen y rhelyw o onynt, am nad oeddynt ond "Birds of assage" fei efe ei hunan. Sonia Puntan am rhyw gofnodion sydd ganddo mewn ScraP book, a bod y lluaws yn gwybod ei fod, ef wedi llorio y Cymro fwy nag un Walth. Y creadur tlawd, oni buasai fod gwell dynion nag ef yn y byd Cymreig fe ftiaswn yn frenin er ys mwy nag un dydd a blwyddyn! Paid a lladd dy hun, frawd, a thymer ddrwg, a chofia ar- "wyddair gorsedd yr hen Gymry: "Heddwch a heddwch eilwaith, Heddwch mwy a heddwch maith." Os wyt am ffrae, gwell i ti ddechreu, a threiaf inau gael rhyw haner awr i dy ateb os bydd modd. Cofia gadw o fewn terfynau gweddeidd-dra, onite mi fyddi yn salach nag islaw sylw. Os bydd rhywun yn taflu baw ar dy ben, meddai Mynydd- og, gad iddo sychu, yna fe ddaw i ffordd yn ddigon hawdd. Cyngor Dr. Price oedd peidio ymladd a sweep rhag i rywun faeddu ei ddillad. Nid wyf yn cofio i mi alw Puntan yn Ddic Shon Dafydd, nac ychwaith Pencerdd Gwalia; os do, par- don my mistake, a chofied gyda llaw fod yr hwn a ddigio heb achos i gymodi heb iawn. Sonia am dynu ei got; gall dynu ei grys os [myn, ond ni fydd raid i mi wneyd dim o'r fath beth. Os nad allaf chwipio Ptlntan a menyg ar fy nwylaw, peidied neb a'm cyfrif yn mhlith Cymry Cymreig gwlad y bryniau byth mwy: Nadolig iach a dedwydd A gaffot Puntan Dafydd, Heddwch beunydd ar dy rawd, Fel teilwng frawd o brydydd. Oferwaith fyddai cjaiyrfu y Werydd i foddi gwybedyn; na symud y Gareg Siglo o'i lie i ladd chwanen. Os nad yw Puntan yn gwybod mwy am Aberdar na'r hyn a ddywed, gadawed y llanerch yn llonydd, oblegid fe berthyna i'r hen fangre fwy o anrhydedd na bod yn lie g'enedigol i ymladdwyr. Arabedd a don- iolweh oedd nodwedd arbenig yr hen drigolion ac nid enoi a thraflyncu naill y Hall, a gwn fod lluaws yn America yn barod i waeddi gyda mi "Sweet Aberdar."
HOCUS-POCUS 0 KANSAS.I --.--.---
HOCUS-POCUS 0 KANSAS. Trugaredd a'r Tramps—A yw y Poblwyr mor Gristionogol ag yr hona Mrs. Lease? CAN COUSIN, TOPEKA, KAS. Os yw Twm 'Rlien Sion ar dir y rhai byw, neu os oes tramps Cymreig eraill yn dygwydd bod yn rhywle yn y wlad yma, bydded hysbys iddynt fod drws agored led y pen iddynt yn Kansas yn awr. Mae y llywodraethwr wedi anfon llythyr o gydymdeimlad a hwy i bob tref a thwlc trwy y Dalaeth, gan orchymyn i'r hedd- geidwaid yn mhob man i fod yn garedig a thosturiol wrth y cvfryw. Gallant gael hwyrbryd, gwely a boreufwyd yn rhad ac am ddim unrhyw adeg yn y gwesty poblogaidd a adnabyddir wrth yr enw "Topeka City Prison" ac os byddant yn dewis begio o dy i dy yn ystod y dydd ni chospir hwynt yn ol y gyfraith, oblegid mae Police Commissioners y dref wedi pasio penderfyniad eu bod yn unfrydol yn. bwriadu gweithreda yn ol dymuniad y llywodraethwr ac nid yn ol y gyfraith. Yn ol yr araetli a draddodwyd gan Mary Ellen Lease y noswaith o'r blaen, gallem feddwl nad oeseisiau ond i'r mwy- afrif bleidleisio gyda'r Poblwyr yn yr eth- oliad neteaf na bydd y milflwyddiant yn dechreu yn uniongyrchol. "Mae eu banlawr," meddai. "yn llawn bywyd, ac ystyr; ac mae eu hadeilad politicaidd wedi ei osod i fyny ar bedair colofn fawr y Weriniaeth, sef parch i Dduw. parch i'r gyfraith, parch i ddyn, a pharch i ddynes. Maent yn sefyll dros ryddfathiad yn ol y ratio o 16 to 1, sef ratio nad aflonyddwyd arno er's dros 200 o flynyddoedd. Dyma yr unig blaid sydd yn beiddio dweyd wrth ysbeilwyr Lloegr, 'Hands off my money;' dyma y blaid sydd yn beiddio dylyn esiampl yr Athraw Dwyfol trwy fwrw allan y cyfnewid" wyr arian o'r deml; dyma y blaid sydd am gyf- lunio cyfreithiau seiliedig ar y gwirioneddau a ddysgwyd gan yr Iesu-y gwirioneddau y mae yn rhaid iddynt dycio cyn y gellir sefydlu teyrnas Crist ar y ddaear, a chyn y daw yr hen fyd yma yn lie cymwys i ddyn i breswylio." Y gemau eysegredig a ddyfynwyd gan Mary Ellen i osod allan fanlawr Plaid y Bobl ar bwnc yr arian oeddynt: "LIef un yn llefain yn y diffaethwch, unionwch ffordd yr Arglwydd." Pe gallem gredu fod y Poblwyr mor ysgrythyrol ag y myn Mrs. Lease i ni gredu eu bod, a'u hod yn awyddus am sylfaenn eu cyfundrefn ryf- edd ar wirioneddau y Beibl, dyledswydd pob Cristion fyddai ymuno a'r blaid heb oedi. Ond wrth eu ffrwythau yr adna- byddir hwy. Mae yr awenau yn eu dwy- law yn awr yn Kansas er's dros flwyddyn, ac maent eisoes wedi profi eu hunain mor bydredig a'r un blaid y gwyddom am dani. Dichon fod rhai pobl dda a chyd- wybodol yn eu mysg, ond mae eraill fel llewod rheibus wedi disgyn ar yr ysglyf- aeth fel yn methu gweled eu hunain yn cael digon o ran o'r ysbail, ond yn ben- derfynol o fynu cymaint ag sydd bosibl tra byddo eu pawenau ar yr ysgerbwd. Mae yn debyg eu bod yn ymwybodol o'r ffaith na bydd hyny ond am enyd. Na, nid wrth lithrigrwydd tafod na rhyfyg ymadrodd merch y mae adnabod "Pops" Kansas, ond wrth sylwi ar eu gweithredoedd, eu cynllwynion i gamar- wain y bobl a'u gwasgu am hufen a gweren y god iddynt eu hunain. Yr ydym ni yn y brif ddinas yma, feallai, mewn gwell mantais i'w hadnabod na'r amaethwyr yn y wlad. Yr ydoedd tri yn rhedeg am faeroniaetli y dref y dydd o'r blaen, ond ni dderbyniodd cynrychiol- ydd y Poblwyr ond 345 o'r holl bleidleis- iau. Mae hyny yn profi beth yw syn iadau pobl ddiwylliedig Topeka am danynt.
[No title]
SHERMAN, 0., Ion. 2.-Cafodd yr eg- lwys Fedyddiedig yma anrhegion Nadol- ig gwerthfawr ar y 24ain cynfisol, wrth wrandaw y Parch. D. W. Jones, gynt o Abertawe, D. C., yn pregethu yn Gym- raeg yn y bore, ac yn Saesneg yn yr hwyr. Mae pregeth Gymreig yn amaethyn i n l yma. 0 na fyddai mwy o sel i ddal yr hen iaith wen i fyny a llai o ymbalfalu gyda'r Saesneg, ar sail esgeuluso y GJ m- laeg,-Eilianydd.
WYLIEDYDD, BETH AM Y N0S2
WYLIEDYDD, BETH AM Y N0S2 JUugwnmp, Betli yw?—Dyledswydd Dinas- yddion i Ymryddliau o Lyfi'etli- eiriau Plaid. GAN LLEW O'R LLAIX, WASHINGTON. D. C. Nid ydwyf yn bwriadu ateb y gofyniad uchod. Ca y darllenydd wneyd hyny. Taflu rhyw ychydig awgrymiadau yw fy amcan er ei gynorthwyo i wneyd hyny yn foddhaol iddo ei hun. Os "Iug- wump" yw un yn beiddio edrych ar ffeithiau o bob tu-mynu eu gweled a'u PROFF..IKXKIX POWELL JONES. Y Cecddor 0 jrainesville, "Ohio. deall fel y maent yn dylanwadu ar eu gilydd ac ar ddynion, a dywedyd barn onest mewn geiriau plaen, heb arncanu elwyfo na chlodfori neb, wel, "mug- wump'' wyf fi am fod. Yr unig reswm sydd genyf dros berthyn i'r enwad y per- thynaf iddo, yw cael rhyddid i farnu yn ol fy neall a fy ngwybodaeth, a gweith- redu yn ol y farn hono. Y mae lluaws o bethau mewn enwadau eraill, i'm tyb i. yn tra rhagori ar lawer o bethau yn fy enwad i, ond y mae y rhyddid hwn i mi yn ddigon o fraint ac yn ddigon o werth, i golli pob peth arall er ei fwyn. Y mae genyf fy nghredo grefyddol. Nid wyf wedi gweled yr un o'i bath yn hollol gan neb arall, ac ni chymerwn y byd am ddweyd fy mod yn credu pob peth yn nghredo neb ond fy nghredo fach fy hun. I mi y mae hon yn bobpeth. Yr wyf am gael chware teg i fyw y gredo hon yn y dull sydd yn gydnaws a fy natur fy hun, heb golli fy mhersonolrwydd. Pan goll- af hwnw, nid y fi ydwyf mwyach, ond rhyw gysgod diwerth. Efallai fy mod yn falch, efallai yn ynfyd, ond beth am hyny, yr ydwyf fy hun, ac y mae y byd yn fy adnabod fel yr ydwyf. Nid oes Pab nac offeiriad, na chymanfa, nac ar- all, yn dal teyrnwialen uwch fy mhen, ae yn gwaeddi holt, "hyd yma yr ei a dim yn mhellach." Iaith rhy urddasol i un genau ond eiddo y dwyfol yw iaith fel yna, pan yn ymwneyd a gweithred- iadau a syniadau meddyliol ac eneidiol dyn. Y mae gormod o urddas yn fy natur hefyd, i fod yn was bach, neu yn gi, i fyned a dyfod, gwneyd a gwrthod, yn ol amnaid bossyddol pleidiau neu ber- sonau swyddgeisiol. Yn America yr wyf yn byw. Rhyw ryddid personol fel yna oedd y Pilgrims yn geisio. Er ei fwyn y bu ugeiniau feirw, y cafodd eraill eu lierlid, y croes- odd amryw gefnfor yr Atlantic am wlad y "dyn coch," ac yr vmladdasant am dano yno. Dyma frol ein gwlad. Yn hwn yr ydym yn ymffrostio, ac am hwn yr ydym yn canu "Home, Sweet Home," ac yn diolch i'r brenin mawr. Os gwawdir ni am weithredu yn ol gon- estrwydd ein henaid ein hunain, na ddychryner—nid oes perygl, siarad yn ei gwsg a wna rhywun. Bydd yn gallacli wedi agor ei lygaid, ac ni chymer lawer am synio pethau mor ffol. Nid oes genyf fi fawr o feddwl o'r dyn sydd yn honi byth a hefyd, nad oes yr un gredo yn iawn ond ei gredo ef; nad oes yr un enwad yn Feiblaidd ond ei enwad ef; nas gall neb ganlyn Iesu Grist yn y byd ond trwy gerdded ar y plencyn bychan y mae ef wedi daflu o'i flaen. Nid oes genyf yr un gronyn gwell meddwl o'r dynionyn bychan, bitw, sydd yn crecian ar bob adeg mai ei barti politicaidd ef yn unig sydd yn meddu anhebgorion ym- ddiriedaeth y bobl, ac mai gelynion eu gwlad, eu cartref, a'u lies eu hunain, yw canlynwyr pob plaid arall; mai annysg- edig, diegwyddor ydynt, yn gwneyd pob peth er mwyn tal: ac mai yr unig obaith am lwyddiant mewn masnach, gwelliant mewn moes, diwygiad mewn crefydd, yw tuebu dros eu parti hwy. Ffwlbri o'r fath fwyaf annvmunol yw peth fel yna; y mae yn drewi. Nis gall yr*hwn sydd yn meddu gwir barch iddo ei hun aci gymdeithas roddi Ijenthyg dafod a'i ysgrifbin at beth mor iselwael. Yr wyf bellach wedi byw yn America er's dros ugain mlynedd, gyda dau lygad agored: yr wyf wedi cael gwell mantais na r cyffredin i ddyfod i gyffyrddiad per- sonol a phobl o bob llun a lliw, credo a dysg, nchel ac isel-o ystol y crydd, yr hwn sydd yn enill ei fara o dan draed pawb, hyd at Arlywydd y Talaethau Un- edig, yr hwn sydd yn enill ei damaid uwchben pawb. Yn mhresenoldeb y crydd, nid ydwyf wedi gweled y gallaf gyda diogelwch i fy urddas fy hun ang- hofio yr Arlywydd; ac yn ei bresenoldeb yntau. nid ydwyf wedi gweled yn angen- rheidiol i anghofio y crydd. Yr oedd ei waith yntau yno. Nid ydyw Arlywydd troednoeth yn fawr o beth yn yr oes hon. Y crydd, yntau, er o dan draed, sydd factor yn nyrchafiad dynoliaeth. Yr oedd y teiliwr yno, ac fe ddichon victim y "sweating system" gythreulig, yn ei grys glanwyn. Yr oedd y saer, y gof, y glowr, y pwdler yno, yn ogystal a'r artist mwyaf bydenwog. Nid ydwyf erioed wedi gweled posibilrwydd i mi fyned tu draw ac uwchlaw y syniad mai "brodyr ydym ni oil," a bodunynangenrheidiol i'r llall. Ond yr ydwyf wedi gweled dynoliaeth ambell i berson wedi rhedeg allan o wynt: wedi trengu yn lan, ac heb obaith am adgyfodiad gwell. Yr wyf hefyd wedi sylwi mai y man gwanaf yn y gadwyn gymdeithasol yw y man lie mae rhywun bychan yn dwrdio am na fuasai ef yn fwy; yn trin ei well am eu bod yn well nag ef; yn ceisio eu tynu i'r llaid er mwyn cael lie mwy diogel i'w droed ei hun. Nid ydyw haul ffawd yn taro ar ei ben bychan, meddal ef; am fod eu penau hwy yn uwch ac yn fwy. A dyna lie y mae, druan bach, yn dwrdio, yn ymdrybaeddu, yn pardduo ei gyfoed- ion, am na fuasent yr un faint a'r un fath ag ef. Pe buasent felly, gwnaethai eu dwrdio am na fuasai ef yn fwy na hwynt ac yn arglwydd arnynt; cred yn ei galon mai brenin ydyw ef mewn gwirionedd, ac mai fel brenin y cawsai ei gydnabod oni bai traha cymdeithas. Druan o hono; ca ei le ei hun yn y bedd. Ond ar fy ngair, yr wyf yn gorfod credu weithiau fod cymaint o surni yn nghyfansoddiad ambell un fel na cha pryfed y llawr fawr o flas arno. Y mae yr oes hon wedi hynodi ei hun mewn annibyniaeth meddwl; mewn gallu i dreiddio i -waelodion pethau, ac ym- ddwyn tuag atynt yn ol eu hanfod ac nid yn ol fel y maent yn ymddangos ar y wyneb. Gosodir hen gredoau o'r neilldu fel hen ddilledyn wedi gwisgo allan: gwrthodir gosodiadau gwyddonol yr oes- au o'r blaen, a derbynir rhai newydd yn eu lie. Mae athroniaeth ei hun wedi tynu llawer o'i gosodiadau anwylaf flyn- yddau yn ol, allan o'i chatalog, gan geis- io cyfarfod dynoliaeth bob dydd mewn gwisg newydd. Mae pleidiau politicaidd wedi cyfnewid. Nid ydyw hyn ond peth a ddylai fod, a raid fod, a pheth a gymer le eto. Nid yw y parti sydd yn honi bod yr un peth yn awr ag ydoedd bum mlyn- edd ar hugain yn ol, yn gwneyd dim ond honi ei fod gymaint a hyny ar ol yr oes. Nid oedd amgylchiadau y byd y pryd hwnw y peth ydynt yn awr. ac y mae politics yr adeg hono mor bell o wneyd gwaith yr oes hon, ag ydyw telegraphs a railroads yr oes hono. I fyw. rhaid sy- mud. Nid ydyw y werin yn malio dim beth oedd parti pum mlynedd yn ol. Beth ydyw heddvw, a beth y mae yn addaw bod yfory yw y cwestiynau sydd yn cael eu gofyn. Dwy flynedd yn ol cafodd y Democratiaid y fath oruchafiaeth ar bawb fel y credent fod eu buddugoliaeth hwy yn angeu i bob parti arall; ond erbyn heddvw, cyn eu bod wedi cael amser i wneyd dim or pethau addawsant wneyd, y mae y werin wedi troi, ac wedi siarad. Nid politics yn gymaint ag egwyddorion moesol oedd yn y glorian y flwyddyn hon; ac nid fel Democrats a Republicans a Prohibitionists a Populists y tuebodd y bobl, ond fel dynion yn teimlo eu cyfrif- oldeb moesol fel dinasyddion o'r ymerod raeth fwyaf ardderchog a welodd y byd erioed. Trwy y pethau hyn, gwelwn y dyn yn dyfod i fyny; y mae yna annibyn- iaeth meddwl yn tori llyffetheiriau pleid- iau a sectau yn ganddryll. Yr ydym yn dechreu teimlo mai gwneyd yr hyn sydd yn iawn sydd yn talu—"Honesty is the best policy." 0 dan y cyfan gwelwn fod egwyddorion sylfaenol crefydd Iesu Grist yn dyfod yn sylfaen; ac ar y cwbl, gwel- wn fod y dyn Crist Iesu yn dechreu tevrnasu. Yr wyf yn edmygu y dorf yn Llundain yn hwtio at enw eglwys, ond yn tynu eu lietiau i ffwrdd, ac yn gwaeddi "Hwre" at enw Iesu Grist. Gadawer i'r hyn a syrthio syrthio, "ond cyfamod fy heddasaif," ebai Duw. Yn y cyfamod yna y mae bara i'r tlawd a chyfiawnder ar law ei feistr. Wyliedydd, beth am y nos?
Y PARCH. R. H. EVANS A CHYMRU.
Y PARCH. R. H. EVANS A CHYMRU. Eglurhad ar ei Ifmweliad a'r Gogledd- Pjvy sydd yn Trpfnu Cylioedd iadau. GAN Y PARCH. JOHN OWEN, WYDDGRUG. WYDDGRUG, Rhag. 27.-Derbyniais rif- yn or DRYCH am Tacli. 30. Nid oes a fynwyf a'r sylwTadau a wna y Parch. R. H. Evans. Cambria, am ei ymweliad cyff- re(linol; hefyd dymnnaf gydnabod fod ei gyfeiriad ataf fi yn bersonol yn dra char- edig. Eto y mae ei adroddiad yn nglyn a Chymdeithasfa yr Wyddgrug yn ang- hywir. ac yn gosod argraff annheg ar y darllenwyr. Dy wed Mr. Evans iddo gael gwneyd pobpeth yn Nhymdeithasfa yr Wyddgrug ond pregethu, ac amlwg yw ei fod yn teimlo yn ddolurus am na chaw- sai hyny. A ganiatewch chwi i mi ddy- wedyd mai Mr. Evans ei hun sydd yn gyfrifol na fuasai wedi cael pregethu, os oes beio i fod. Yn y Gymanfa Gyffred- inol yn Bootle gofynais i Mr. Evans a oedd yn dyfod i'r Wyddgrug? Nid oedd genyf hawl i sicrhau iddo gael pregethu yno. Ni addawodd ddod, er i'r Parch. G. Ellis, M. A., ei anog i ddyfod. Gad- ewais ef dan yr argraff nad oedd ganddo fwriad i ddod. Yr oeddwn yn ceisio hyn oddiar ei law fel Ysgrifenydd y Gym- deithasfa. Ni chlywsom un gair yn un- iongyrchol nac yn anuniongyrchol, i'n hysbysu fod Mr. Evans yn bwriadu dod. Dywed yn ei lythyr, pe dywedid y gioir i gyd. ein bod yn gwybod ei fod yn bwriadu dod yma, o herwydd ein bod wedi par.otoi llety iddo. Pa fodd y daeth y wybodaeth hon i ni os nad oedd Mr. Evans wedi anfon? Ac yn ychwaneg, n ddarfu i ni drefnu llety iddo, am y rhes- wm nad anfonwyd i'n hysbysu. Darfu i'r Parch. Thomas Roberts, gweinidog parchus yr Annibynwyr yn y Wyddgrug, ofyn i'r cyfeillion yma rai wythnosau cyn y Sasiwn, a oedd Mr. Evans, Cambria, yn bwriadu dod yma, ac os oedd y buasai yn dda ganddo ei gael i letya gydag ef. Dy- wedwyd wrth Mr. Roberts nad oeddym wedi cael dim hysbysrwydd am fwriad Mr. Evans i ddod, ond y byddem yn ddi- olchgar i Mr. Roberts am ei gymeryd os deuai. Credaf fod Mr. Roberts wedi bod yn aros gyda Mr. Evans yn ystod ei ymwel- iad ag America. Ond fel yr oedd yr am- ser yn agoshau, nid oeddun hysbysrwydd yn dod oddiwrth Mr. Evans, ac felly trefnwyd dau frawd o Sir Fon i fyned i letya at Mr. Roberts. Argraffwyd eu henwau ar y daflen-y mae i'w gweled hyd heddvw, yr hyn a brawf i sicrwydd na wyddem fod Mr. Evans yn dod. Ni ( chyraeddodd Mr. Evans, fel y dywed, hyd j ganol cyfarfod yr ordeinio yn yr ail ( ddiwrnod. Erbyn hyn yr oedd y trefn- ( iadau gyda golwg ar y pregethu wedi eu ] cwblhau. gan swyddogion y Wyddgrug j a deg o frodyr o'r Sir-yr oedd y trefn- i iadau hyn wedi eu hargraffu a'u gwas- ? garu. Beth ellid wneyd? Nid ein lie ni ] oedd gofyn i un o'r brodyr roddi lie i Mr. i Evans. Ond efallai y gofynir i ni, a fn- j asai Mr. Evans yn cael pregethu pe buas- 3 ai yma ddechreu y Gymdeithasfa, neu 1 wedi anfon? Wel, atebaf, can belled ag | oedd a fyno swyddogion y He, yr oeddym f yn bwriadu iddo, os deuai, gael pregethu; e nid oes dim ameuaeth ar hyn. Y mae arnaf ofn mai yr argraff sydd ar feddwl Mr. Evans, ac mai yr argraff y mae yn gyfleu drwy ei lythyr yw ei fod wedi ei adael allan yn fwriadol. er ein bod yn cymeryd arnom ofidio ei fod heb gyraedd. Os yn yr ysbryd hwn y mae Mr. Evans wedi edrych ar bethau. nid wyf yn medd- wl ygellir dysgwyl desgrifiad teg gan- ddo o ymddygiadau cyfeillion y wlad hon tuag at weinidogion o'r America. Yr oedd yn brofedigaeth i mi yn bersonol, ac i gyfeillion y lie. ac i'r frawdoliaeth yn gyifredinol fod Mr. Evans heb bregethu. Ymddangosai fel anmharch ar frawd oedd yn haeddu parch o'i ran ei hun, a'r rhai oedd yn gynrvchioli. Gwelaf na ddarfu i Mr. Evans dderbyn ein heglur- had, end dymunaf ar ran cyfeillion y lie yma brotestio yn erbyn y wedd a ddyry Mr. Evans ar yr amgylchiadau. Hvder- af na fydd i lythyrau fel yr eiddo Mr. avails oeri dim ar deimlad Methodistiaid America na Chymry y ddwy wlad at eu gilydd.
ADNODDA U EIN GWLAD. ---------.-
ADNODDA U EIN GWLAD. Deddfwriaetli AnghyMawn-Traha y Gold- bugs— ISut i gael Diwygiad." GAX J. L. ROBERTS, COAL CREEK, COL. Os bydd gwlad yn meddu y fath ad- noddau a'i gwna yn alluog i ymgynal yn gwbl ami ei hun, hyd yn nod pe gwarch- euid arni gan elyn digonol alluog, mae y cyfryw wlad yn ddiau yn meddu elfenau llwyddiant, anrhydedd, a dedwyddweh. Os bydd yn amddifad or tri nodwedd yna, rhaid fod ei deddfau yn ei gwneyd yn hunan-ddinystriol. Amlwg yw mai dyma gyflwr presenol y Talaethau Un- edig. Deddfant yn gwbl er budd y cyf- oethogion; ac nid rhyfedd. oblegid cyf- oethogion yw y deddf-wneuthurwyr eu hunain. Tra parhao y bobl i ethol mil- iwnwyr i'r Senedd, ni ellir dysgwyl am genach. Prynant eu hunain i mewn, ac nid oes eisieu fawr iawn i brynu llawer o ethol wyr. Clywais un yn gofyn i Gorn- ishman. ill you vote for — ?" A QJIYH. ateb, gofynodd eich cefnder, "How much will ye give?" Onid y llywodraeth Wer- inol ddarfu wneyd yr hyn elwir "Demon- etize Silver?" Onid hyny sydd wedi dyf- etha y Talaethau Arianaidd nes v mae degau o filoedd o ddynion galluog allan o waith, a hwy a'u teuluoedd mewn cyflwr enbydus? Ychydig amser yn ol yr oedd y "Gold bug Press" yn unllais yn llefain am ddifodi y "Silver Purchase Clause," ac yna y deuai llwyddiant; ond wedi ei gael, mae y "Gold bug" wedi troi, a'r ceiliogod gwynt yn edrych ffordd arall, gan ganiatau mai nid dyna oedd yr achos o'r caledi, eithr ofnau rhag diddymu y Tariff. Tebyga y rhai hyn i'r dyn a daf- lwyd i fyny o achos smocio yn rhy es- geulus uwch ben casgen bowdr, gan dyb- io mai had winwyn oedd ynddi; pan ddis- gynodd, ac heb fod fawr gwaeth, meddai -"By golly! it wasn't onion seeds, but powder. Gwlad yn llifeirio o laeth ac o fel Yw yr Unol Dalaethau doed a ddel. A'i llywydd a'i deddfwyr yn fach a mawr, Sydd ar eu holl egni 'n ei thori i lawr. Prif lynoedd y ddaear o ddyfroedd glan A digon o lo a digon o wlan: Digon o wenith ac o Indiaidd rawn- A phob rhyw ddigonedd ynddi a gawn. Digon o rew yn nghanol yr ha" Os mawr eira'r gaua" mae'n fendithiol dda; Can s hwn ydyw'r gronfa gan natur ei hun, Arbenaurmynyddoeddi-rmfailadyn. Mae gro ei hafonydd yn aur-ambell le, Nid oes ei ragorach o dau yr holl ne'; Mae'r holl gyfyngderau, y tlodi a'r cam; Yn tyfu o fethiant gwyr 'Newyrth Sam. Mae'r arian i'w weled yn sypiau mawr iawn, Ar hyd y mynyddoedd fel teisi o fawn; Heb neb yn gofyn i beth mae o dda ? Can's deddfu dinystriol yw'r achos o'r pla. Yma deddfant yn gwbl er budd y gwyr mawr Gan adael y gweithwyr i lwgu ar lawr, Waeth nemawram danynthwydrastach diles Sion Bwl a Grover sy'n chware a'r pres. Ac yn wir hefyd. y mae o'n beth garw. Os rhaid i ni ddanfon at hen Sion Darw I ofyn ddaw o yma i "redeg" y wlad. Ar ol i Sam fethu, yn fawr ei sarhad. Ni bydd i ni mwyach un "Fourth of July"— Bydd hwn wedi myned fel pethau gone by; Oni chadwn o i ganu a dawnsio, Am ddyfod o Sion yn ei ol i'n rwlio. O r blaen yr oeddem yn fawr ein llawenydd Am i Sion ymado o'n bryniau a'n broydd Mae'n bryd i ni ddarfod a dwndwr mor ffol Os rhaid i ni wrtho jef yn ol. Cymdeithas Gymrodorol Buffalo, X, Y
[No title]
BUFFALO, N. Y., Rhag. 27.-Nos Iau diweddaf cynaliwyd cyfarfod misol y Gymdeithas uchod dan lywvddifletb Richard Humphrey. Yr oedd nifer luos- og yn bresenol, a threuliwyd dwv awv ddedwydd mewn ymddyddan a chann v mae canoedd o Gymry yn Buffalo ond md ydyw y Gymdeithas uchod Tor llwyddianus ag y dylai fod. Cvdnu^ i wneyd ymdrech fawr i gael holl Gvnirv y ddinas i ymuno. Cvnelir v nesafynoslau olaf yn lomtwr Vethol swyddogion am y flwyddyn ddvfo l( l urefnu y dull a r modd i ddathb? i Dewi Sant. Os bydd i rai n y y DRYCH ddyfod iVos i bleser <ran vsfj-rifon i V bydd yn Diesei gan ysgritenydd y Gymdeithas uchod fod o wasanaeth iddvnt Genii cael gafael yn David .Jones bob amser 0 XflSte/11 ystafe11 15 T^k er Building, Couit Street.—Taliesyn.