Y Drych

Bismarck yn Ymweled a Ohymra. Chicago, Meh. 18.-Nos Feroher diwedd- t cynaliwyd nn o'r oyfarfodydd mwyaf di- *y*H8 a phleserus y cawsom y fraint o fod ^?<ido e*'s llawer dydd. Ojfarfu eglwys a j^ynulleidfa yr A. yn ei haddoldy ar heol er dangos eu parch a'uhedmygedd o o'n haelodau mwyaf defnyddiol, yr hwn 'doedd ar eu gadael a'i wyneb tua bro ei sef eioh gohebydd galluog Mr. r; J. Davies (Bisoaarck). Pan ddarllenir yohydig sylwadau hyn gan ei luaws ed- ^ygwyr yn Chicago, bydd Bismarck ar gefn ? ^fydd Jones, yr hwn a hyderwn fydd yn yner o bono. Eiddun ^n iddo fordaith aPug, a gwenau y nefoedd ar ei holl daith, neued yn ol wedi cael adgyfnerthiad koddwl ao ysbryd. Llywyddwyd y oyfar- yn fedrus gan gyfaill ienano nad ydyw ~*6HW genym, ond diau y bydd gwaith mwy oael ei dori i'r gwr ieuano fel y oawn j^ybwyll am dano eto. Digon yw dweyd Krtj1? 8yflawni ei waith yn weddaidd a bon- Raidd. Can, "Hen Wlad fy Nhadau," jij? Kent Thomas yn ol ei arfer; anerchiad, ^as Jones; can, Tenorydd Machno, gydag Yt 'ODre, pryd y cynorthwywyd ef gan y brod- fngh a Pritchard; anerchiad, Henry ^^68; anerchiad barddonol gan y Uy^vydd; jje*ohiad, Bolant Eviins; oan, Morgan Pow- Vj1 gydag encore; anerchiad, Mr. Jenkins, Q bwn hefyd a gyflwynodd i Bismarck ifon kj^^euthuriad tlws, wedi ei goreuiro yn •ydferth, ao ami yn argrafEedig, "Rhodd eglwys a ohynuileidfa Sardis;" aneroh- gan arwr y oyfarfoc?., a chafodd ef dder- v iSiad brwdfrydig a thywysogaidd; oan gan j «lale Chorus, dan arweiniad y ProfE. J. P. M568' yn fedruB a gafaelgar; anerchiad, Thomas, un to gyfeillion mwyaf myn- rj 8o^ Bismarck. Yna parablodd llywydd &in Oymdeitbasol a Chenadol Pobl Ieu- Chicago, ychydig eiuau ar ran y Gyni- dfl k s' 6an roddi iddo ar ei ymad^wiad ^heulaw oymdeithas i'w plith a'i dderbyn J^yfl&wn aelod. ^an yma eylwyd fod y Parch. David *ha/!?es' dyfod i'r ystsfell, s ydoedd oael charge, yr hybaieh dad, ac &c i'r pwrpes cafwyd ganddo aaeroh- yn nghanol uohel gymeradwyafth. ydoedd genym ddeall i'r Parch. G gweinidog parchus yr eglwys, o 50^ydd amgylehiadau aaorfod, fyD-sd i 0lli'r gorllewin ddechreu yr wythnos, dangos ei baroh a'i edmygedd o Bis- ^yth cyfaill> dyn 8 Ohristioc, anfonodd hynaws a charedig, yr hwn a ddar- ^J^yd i'r oyfarfod gan y diacon f yddlawa iftd ar ol yn gyntaf gael aneroh- c^j, S^ddo yn llawn teimlad. I derfynu PhrJJ# y oyfaill Mr. B. Lloyd yn swynol a o0jg 6I^b, hefyd Kent Thomas, gydag en- Wn" Cyfeiliwyd gan Frank Hughes, yr ei ^d bob amser yn barod i wasanatthu Z)0ft ?,6(^ mewn amgylehiadau o'r fath.— JUaa Rhisiart.

JIWBILI VICTORIA. Y DATHLIAD YN LLUNDAIN. Golygfa Tsblenydd—VrOrymdaith a'r Wledd Freninol—Y Frenines wedi ei Boddhau. Boreu dydd Mawrth, Mehefin 21ain, yr oedd Llundain yn ferw drwyddi gydag iddi ddyddio, a'r heolydd yn llawnion yn mhob oyfeiriad o bobl digon feyrngarol i sefyll am onau, er cael cyfle i syllu ar y Frenines, yn ystod yr orymdaith rhwng Palas Bucking- ham a Mynachlog Westminster lie yr oedd gwasanaeth ooffadwriaethol y Jiwbili i gael ei gynal ar ol oanol dydd. Yn ffodus, ym- saethodd yr haul allan yn ddysglaer, a phar- haodd yn dywydd dymunol am y diwrnod. Gwneid Adran Gyntaf yr Orymdaith Fren- inol i fyny o'r Tywysogion Indiaidd ao ych- ydig o Dywysogion Germanaidd israddol. Am chwarter wedi un-ar-ddeg oychwynodd y Frenines mewn cerbyd agored yn cael ei dynu gan wyth o feirch gwynion. Fel gwarchodlu iddi marchogai ei meibion, ei meibion yn nghyfraith a'i hwyrion-17 mewn nifer,a'r oil mewn gwisgoedd milwrol ysblenydd. Ar hyd y daith o'r palas i West- minster Abbey yr oedd yr ystrydoedd wedi en harwisgo a dail a blodau a baneri amry- liw, &c yr oeddynt yn orlawnion o bobl. Fel y deuai cerbyd y Frenines i'r golwg oy- fodid banllefau byddarol o longyfarohiadau, so ymddangosai hithau wrth ei bodd. Oddimewn i Westminster Abbey yr oedd yr olygfa yn fawreddog ao ysblenydd. Yr oedd orislau wedi eu hadeilaau gydag eis- teddleoedd i 10,000 o bersonau, ao yr oedd pob sedd wedi ei llanw gan bersonau urdd- asol. Yr oedd oynrychiolwyr yn bresenol o bron bob parth o'r byd. Ar ddyfodiad y Frenines i'r Fonaohlog oododd pob un o'r dyrfa anferth ar eu traed, ao ymunasant a chor detholedig o 250 o leisiau i dd&tganu yr Anthem Genedlaethol, yr hyn a ymddang- osai yn cael argraff ddofn ar y Frenines. Eisteddai ar yr esgynlawr yn yr hen gidair freiohiau yn yr hon y mae penaduriaid Lloegr er ys oanrifoedd wedi cael eu ooroni, ac amgylchid hi gan aelodau y teulu brenin- ol. Wadi oanu anthem gan y cor gofynwyd bandith Duw ar y Frenines gan Arohesgob Canterbury a Deon Westminster. Yna can- wyd Te Deum gan y cor ar gerddoriaeth o eiddo y diweddar Dywysog Cydweddog; ao adroddwyd gweddi yr Arglwydd a thair o weddiau arbenig, yr hyn a derfynodd y gwasanaeth. Oododd y Frenines a gwnaeth arwydd i Dywysog Uymru a'r Tywysogion eraill ddynesu. Ousanasant law ei Mawr- hydi, a dychwelodd hithau y oyfarohiad gyda chusan ar y foch. Aed drwy yr un sere- moni gyda'r Tywysogesau. Yna dyohwei- odd yr orymdaith tua'r Palas ar hyd yr un ffordd ag yr aed ar ddydd ei choroniad. Ystyrir fod y dathliad wedi troi allan yn llwyddiant perSaith, a bernir fod yr ar- ddangosiad yn mhell tu hwnt i ddim a wel- wyd o'r blasn yn Ewrop. Oyfrifir fod dros fiiiwn o bobl yn edrych ar yr orymdaith. Ond er mor lluosog oedd y tyrfacedd bodol- ai trefnusrwydd perffaith, ao ni ddygwydd- odd nemawr o ddamweioiau. Yn yr hwyr yr oedd y ddinas oil wedi ei goleuo yn bryd- ferth. Gwneid i fyny barti ciniarrol ysblenydd y Frenines, nos Fawrth, yn hollol o frenin- oedd a breninesau, tywyaogion a thywysog esau teuluoedd coronog Ewrop. Cadwyd allan Frenines Hawaii, y fyvysog Komat- su, o Japan, a thywysogion India, gan fod gwahoddiad annibynol iddynt i Windsor. Dygasid llestri ardderchog o Windsor, a ddefnyddiodd y Frenines am y tro cyntaf y llestri dessert a gafodd yn anrheg gan Fren- in Saxony, gwerth $40,000. Golenid y bwrdd gan 42 o ganwylibreni anferth yn oynwys dros 700 o ganwyllau. Eisteddai y Frenines yn y canol gyda Brenin Belgium ar y dde, a Brenin Denmark ar y ohwith. Tu ol i bob gwahoddedig satai gwas mewn gwisg jsgarlad a chleddyf yn hongian wrth ei oohr. Yr oedd yr arddangosiad o emau ao addurniadau yn ysblenydd. Oyfrifir fod y gemau a wisgid gan Dduces Edinburgh yn unig yn werth $1,250,000. Y GWEITHBEDIADAU DYDD MKBCHEB. Treuliodd y Frenines y rhan fwyaf o ddydd Meroher mawn derbyn cenadaethau o wahanol ranau o'r wlad, llongyfarchiad- au y tywysogion tramor, a gwahanol anrheg- ion gwerthfawr. Oyflwynai Tywysog Oor- onog Germani ar ran yr Ymerawdwr Wil- liam lech o farmor, gydag arfbeisiau Ger- mani a darluniau o'r Ymerawdwr a'r Ymer- odres yn gerfiedig arm. Oyflwynai Brenin Belgium gwpan arian hardd ddwy droed- fedd o uohder; Brenin Denmark china vase wedi ei phaentio yn orwyoh; Brenines Ha waiifeather screen; Tywysog Oymru, darlun mewn olew. Derbyniasid nifer mawr o an- rhegion o wahanol ranau o'r wlad, amryw o honynt o nodwedd bur syml oddiwrth ber- sonau tlodion. Anfonodd y Pab gopi mewn mosaic o un o ddarluniau Raphael yn y Vatican. Yr anrheg fwyaf ddyddorol o'r oil oedd un o $375,000 a danysgriflasid gan 3,000,000 o ferched. Oyftwynwyd yr anrheg gan amryw o foneddigesau dan arweiniad Lady Strafford. Yn mhlith y boneddigasau yr oedd yr oedranus Arglwyddes Hanover. Galwodd y Frenines arni at ei hochr, a holodd gryn lawer ami am Jiwbili ei thaid, George III., am yr hyn y cofiii yr hen foneddigea yn dda. Yr oedd yr Arglwyddes wedi ymwi-g,) yn hynod gyda het ffelt Gymreig coryn hir, o'r hen ffasiwn, a obadaoh hynod am ei gwyneb. Y mae yn agos i 90 misrydd oed, eithr mae ei ohof yn barffaitb. A ganlyn sydd gyiieithiad o'r llythyr llon- gyfarohiadol a anfonodd yr Arlywydd Cleve- land i'w gyflwyno i'r Frenines: Grover Cleveland, Arlywydd Talaetlisu Unedlg America, as el JSIawrhydl Victoria, Bronlues Prydain Fawr a'r I werddon. Be Ymerocires IuJia. GyfeilUs Urddasol a Da: Yn enw ac ar ran pobl y Talaethau Unedig yr wyf ya cyflsvyna eu llon- gylarchladau calonog ar gyraeddlad haner-can- mlwyddlant esgyaiad elch Mawrliydl 1 orsedd Prydain Fawr. Nid wyf ond datgan teimlad cy- ftredln fy nghydwladwyr wrth ddymuno i'ch pobl estynlad teyrnaslad a hynodlr gymalnt gan gynydd cysuron poblogaidd, yn goraorol. roues. 01 a deallol. Cyflawnder ac nid gor-gaumoilaeoti yw cydnabod y dlolchgarwcti a'r parch dyledus l'ch rhlnweddau personol, am ea dylanwaa pwyatg yn ffurflad a chynyrchlad y llwyddlant a.'r trefnusrwydd ajtodoia yngyllredln drwyeich tertynau. Bydded l'ch bywyd gael el estyn, ac l heddwch, anrhydeod a llwyddiant fendltmo y bobl dros y rhat y galwyd chwl i lywodraethu. Blodeued rbyddld drwy elch ymerodraeth, dan gyfrelthlau cyflawn a chydradd, a bydded etch Uywodraeth yn gadarn yn serchladau pawb sydd yn byw danl. A gweddi wyf ar Dduw gadw etch Mawrhydl dan el ofal sanctatdd. Gwiiaed ya Washington, y 27ain o Fat, A. H. 1887. GROVER CLEVELAND. Gan yr Arlywyid: «. T. F. BAIABD, Ysgrifenydd y Llywodraeth. Ymgynullasai tua 30,000 o blant i Hyde Park boreu dydd Meroher, ao yn y pryd- nawn ymwelwyd a hwy gan Dywysog a Thywysoges Oymru n'a plant a nifer o ym- welwyr breniuol. Ymgaaglodd y plant o'u owmptAg, a chanasant "God bless the Prince of Wales." Yn ddiweddaracu ymwelodd y Freaiues a'r lie, a chyflwynodd gwpan ooff- adwriaethol i enetil ieehan a ddewisasid i gynryohioli y cyoulliad. Ar ymadawud y Freniues, oauoid y plsllt "Rule Brittania." YN WINDSOB-Y FBENINBS YN DIOLCH AM YB AB- DDANGOSIADAU 0 BABCH IDDI. Dyohwelodd y Frenines i Windsor ddydd Marcher, a rhoddodd wledd i'r ymwelwyr breninol yno yn yr hwyr. Anfonodd y llyth- yr cmlynol it yr Ysgrifenydd Gartref ol: "Er wyf yn awyddns i ddangos i'm pobl fy niolch cynes am y derbyniad mwy na char- edig a gefais pan yn myned i ac yn dychwel o Westminstar Abbey gyda'm holl blant ao wyrion. Oafodd y derbyniad brwdfrydig a roddwydi mi yr holl ddyddiau hynyn Llnu- dain a Windsor effiith ddwfn arnaf. Deugys fod llafur a phryder haner oan' mlynedd, dwy ar hugain o'r rhai a drenliwyd mewn hapusrwydd digymysg yn nghwmni fy an- wyl briod, a nifer cyffelyb yn orlawn o drei- alon a phrofedigaethau, ac heb ei gymorth doeth a'i fraich gynaliol ef, yn cael eu gwerthfawrogi gan fy mhobl. Bydd i'r teimlad hwn, yn nghyd a'r ymdeimlad par- hans o'm dyledswydd si fy ngwlad a'm deil- iaid, fy nerthu yn fy ngorchwyl anhawdd y gweddill o'm bywyd. Teilynga y tyrfaoedd anferth ganmoliaeth am eu trefnusrwydd a'n hymddygiad da. Fy ngweddi ddifrifol yw fod i Dduw amddiffyn a bendithio fy ngwlad."

Y DATHLIAD YN AMERICA. Gwleddoedd "Cymdeithas Dewl Sant" New York a'r '-Cambrian Society," Philadelphia. NEW YORK, Meh. 25.—Prydnawn Sabboth diweddaf, ymgynullodd miloedd i gyfeiriad hen Eglwys y Drindod ar Broadway a Wall St., er cymeryd rhan yn y gwasanaethorefydd ol er dathlu haner can'-mlwyddiant teyrnas- iad Victoria, Breninea Prydain Fawr, Iw- erddon a Llanrwst. Gorlanwyd yr adeilad eang oddeutu awr cyn dechreu y gwasan- aeth, a gorfu i flloedd gyfeirio eu camrau ad- ref yn siomedig am na buasent wedi ymys- gwyd yn gynt o'u cyntun Sabbothol. Yr oedd yr holl weithrediadau oysylltiol a'r gwasanaeth yn oael eu dwyn yn mlaen gyda rhwysg a phomp digyff elyb-y gorymdeith- iau, canu, gweddiau a'r darlleniadau braidd yn swnio a sawru o'r Pabyddol. Yn wir, yr unig elfen efengylaidd o'r owrdd ydoedd pregeth alluog a hyawdl ein cyd-ddinesydd a'r gwladgarwr Oymreig Parch. D. Parker Morgan, M. A., Rheithior Eglwys yr Heaven- ly Best. Talodd ein newyddiaduron dydd- iol warogaeth iddo drwy gyhoeddi yn hir- faith ei bregeth. Nos Lun yr 20fed, ymgynullodd tua 85 o aelodau Cymdeithas Elu3engar Dewi Sant i wledda, yn Clark's Hotel ar 23rd St. Yr oedd yr oil bron o'r swyddogion yn bresanol a'u rhianod teg yn eu canlyn yn edrych fel angylesau, ao yr oeddynt yn dathlu Jiwbili eu hen chwaer yr ochr draw i'r Werydd yn fendigedig. Yr oedd y parotoadau a'r gweithrediadau oil yn nwylaw Bwrdd y Stewards, yn cael eu blaenori gan ein oyfaiil Americanaidd Henry J. Roberts, a ohwblha- wyd y txefniadau er boddlonrwydd cyffred- inol. Gwelsom yn bresenol yr Anrh. a Mrs. R J. Lawis, Parch. Mr. a Mrs. D. Parker Morgan, Paroh. Mr. a Mrs. E. J. Morris, Mr. i, Mrs. W. Miles, Mr. a Mrs. Hugh Roberts, Mr. a Mrs. John Lewis, Mr. a Mrs. John Thomas, Mrr a Mrs. Thos, Morris, Mr. a Mrs. Blackwell, Mr. a Mrs. Brigden, Mr. a Mrs, J. N. Williams, Paroh. E. O. Evans, Remsen; Seneddwr Edwards, New Jersey; Meistri M. V. Powell, John T. Davies (loan Fedyddiwr), J. D. Ev&ns (Ap Daniel), W. H. Williams, H. J. Roberts, W. Ap Rhys, R, W. Hagbes (MenaifaxdA), T. Winston, H. O. Bees, E. G. Ellis, E. Bryan Jones, H. H. Williams, John Lloyd, a lluaws eraill nas gall eich gofod ganiatau eu henwi. Oafwyd anerchiadau hyawdl a doniol yn at- ebiad i'r llwncdestynau canlynol: Address of Welcome-Hon, R. J. Lewis, President. 1. The Queeia-Cirt, "God Save the Qaeen." 2. Victoria as a woman In the relations of lite- Rev. D. Parker Morgan, M. A.. 3. President of the United States—Senator Ed- wards, New Jersey. 4. Woman's Progress-Rev. E. J. Morris. 5. The queens of our homes and our lady guests —Mr. J. N. Williams. 6. Wales—Bev. E. 0. Ev^ns, M. A., Remsen. Yn ystod y cyfarfod swynid y gwyddfod- olion gan leisisu melusion y boneddigesau Misses Hiillenbeck a MoPherson, a'r Meistri Gunn a James; yr oil a deilyngant uohel ganmoliaeth am y detholiad ohwaetbus, ao y mae clod yn ddyledus hafyd i'r Professor Courtney am ei wasaaaeth yntau mewn oys- ylltiad a'r adran gerddorol. Oafwyd gwledd ddymunol yn mhob ystyr, ao y mae ym- ddygiad rhagorol y boneddigemu wedi sicr- hau iddynt fynediad helaeth i holl wledd- oedd y Gymdeithos. Pasiodd y oyfarfod y penderfyniadau canlynol, ao anfonir hwy wedi eu hysgrifenu yn hardd ar groen, i of- al y gweinidog Mr. West i Lundain, i'w cyf- lwyno i'w Mawrhydi: To Her Most Gracious Majesty Victoria, Queen of Great Britain and Ireland, and Empress of India: May it please your Majesty, We, the members of the Saint David's S)ciety of the cities of New York and Brooklyn, U. S. A. (an organization In- stituted In the year 1841, and composed of Welsh- men and their descendants), hereby respectfully tender your Majesty our sincere congratulations on the auspicious completion of the fiftieth year of your reign I We review, with pride and pleasure, your long and prosperous rule as that of a sovereign con- spicuous for fidelity to duty, for dignity and simplicity of life, for genuine sympathy with sorrow and misfortune, and for unswerving faith In the all-wise and over-ruling providence of God. We recognize in your illustrious person the devoted wife, the model mother, and the exemp- lar of all the virtues that make the family the safe foundation for the state. We devoutly pray that your Majesty may live and rule for many years to come, and may lend your personal lunuenoa and example to all good causes, and in support of what Is best and sound- est in all institutions throughout your extensive dominions. "God and good angels guard your sacred throne And make you long become it." Signed, on behalf of the members of the Saint David's Society, this twenty-first day of June, in the year of our Lord one thousand eight hundred and eighty-seven. Rev. D. PARKER MOBGAN, ] WILLIAM MILES. [Seal.] HEXE? N. MORGAN, Committee. HENBY BLACKWKLL, ) JOSIAH D. EVANS, j JOSIAH D. EVANS, j RICHARD J. LEWIS, President. JOSIAR D. EVANS, Secretary. PHILADELPHIA, PA., Meh. 23.—Daeth i feddwl y Oymry twymgalon, gwladgarol, a ohanedigarol sydd yn uelodau o'r Cambrian Society ya ninas y Oariad Brawdoi, na chaw- sai dydd Jiwbili ein hen fodryb yn Llundain ddim myned heibio heb iddynt ymuno 6r gwneyd y dydd hwnw yn llawen a chofiad- wy, yn lie y troediodd rhai o'r hen Frython- iaid, mor forea a Deb bynag bron yr oohr yma i'r Werydd. Meddyliodd aeiodau y Gymdeithas hon mai trwy gael swper ys blenydd, siarad difyrus, areithio a chanu y buasent yn treulio y noson oreu, er cynal yr wyl yn llawen, er eu bod dros dair mil o fill- diroedd o idiwrth ein hen fodtyb ar y pryd. Er eu bod wedi yrnwudu a'r hen fodryb er's Liswer dydd yn ol onawd dinasyddiaeth, yr oeddynt yn 01 yr ysbryd yn teimlo yn lied gynes tuag ati a pha buaaal yn eu phth nos Fawrth yr 2 lain, di&u na fuasai llawer o honynt yn oroesi ei min gariadus hi o barch oalon tuag ati. Oafodd eioh gohebydd wa- hoddiad i dreulio y noson yn eu plith, a gallaf eieh sicrhau i mi dreulio un o'r nos- weithiau mwyaf hapus a dreuliais erioed, .,0 yr wyf wedi treulio oryn lawer o honynt o bryd i'w gilydd. Oafwyd swper ysblenydd mewn ystafell n&illdnedig yn y Maennerchor Garden, ar gongl Franklin a Fairmount Avenue, a phe bnasai Cill modryb Victoria yno ei hunan nis gallasai deimlo yn Mai nag wrth fodd ei chalon o fiaen y fath fwrdd danteithiol. Ar un pen i'r bwrdd yr oedd Llywydd y Gymdeithas, sef Mr. Wm. R. Williams, ac ar y pen arall yr is Lywydd, Mr. Owen Jones o Oamden, a'r ddau yn teimlo wrth fodd eu calon yn bwyta o'r danteithion, ac yn siarad am rinweddau daionns yr hen fodryb Lundeinig. Adroddai Mr. Wm. R. Williams hanesyn gwerth gwneyd sylw o hono; sef pan oedd Brenines Viotoria bres- enol yn myned am dro i'r Werddon trwy Gaergybi, yn nghwmni ei mam cyn iddi es- gyn i'r oi's-id-i, dygwyddo 'd rhyw sinffawd i'r cerbyd a'i cludai ychydig bellder cyn oyr- aedd Oaergybi, a gorfa iddi ddisgyn ac aros peth amser er adgyweirio yr hyn oedd allan o le. Yn y fan yr oedd modryb i Mr. Wil- liams yn cadw store fecban, ao yn ei fagu ef yn blentyn bychan. Oydiodd y Dywysoges Victoria yn y baban o gol y fodryb, a hi a'i magodd am beth amser. Gwelwoh wrth hynyna fod Llywydd y Cambrian Society wedi cael peth o'i fagn gan Frenines enwog Prydain Fawr. Nid rhyfedd, gan hyny, fod y baban hwnw yn byw mewn lie mor dy- wysogaidd yn bresenol, gan iddichwythu anadi uwchaflaeth i'w yagyfaint y pryd hwnw! Parodd Puntan Davies gryn ohwerth- in a difyrweh wedi i Mr. Williams gwblhau adrodd yr hanesyn, trwy ddweyd yn sydyn ei fod wedi gweled yr hanesyn yn Almanac ¡ Francis Moore, i'r baban hwnw wneyd yr un trick a'r Dywysoges ao a wneir gan fab- anod yn fynych a'r maman, fel y gorfu iddi brynu dress newydd yn Nghaergybi cyn gallu myned yn mhellach! Oafwyd anerchiadau campus gan Mr. G. O. Griffiths, ysgrifenydd y Gymdeithas, gan Mr. Davies y teiliwr, Mr. John Phillips; a chaneuon gan Mr. Ed. Puntan Davies a Mr. J. D. Parry. I ddiweddn, darllenodd David E. Davies anerohiad gallnog a barotoasid ganddo erbyn yr achlysur.-Ed. Puntan Davies. [0 herwydd ei ddiweddarwch yn dyfod i law, methasom gael gofod i anerchiad Mr. Davies.—GOL. ]

LLENITDDOL A OHERDDOROt. —Gynaliwyd "Musioale" blynyddol dysgyblion Proff. J. Parson Price ddydd Sadwrn diweddaf yn Ozone Park; aoyroedd yn gyngerdd dyddorol. Gwelwn fod gan Mr. a Mrs. Price dros haner cant o ysgol- heigion rheolaidd. —Mr. Lewis Morris, awdwr yr Epic of Hades a ddewisodd Tywysog Oymru i gyfan- soddi geiriau y gan agoriadol gogyfer a'r seremoni o sylfaenn yr Imperial Institute yn Llundain. Y peth nesaf at fod ynFardd y Goron ydyw gweithredu fel dirprwywr ar- benig iddo, a dyma, meddir, yr anrhydedd y eynyggaeddwyd Mr. Lawis Morris ag ef trwy y gwahoddiad hwn, am, fe ddywedir, fod Arglwydd Tennyson ei hunan yn wael ei ieohyd. Syr Arthur Sullivan a benodwyd i gyfansoddi y gerddoriaeth i eiriau Mr. Mor- ris. Yn mhlith eraill sydd wedi talu teyrn- ged y Jiwbili oawn enw Penoerdd Gwalia. Oyfansoddodd yntau fawl-gan gyda geiriau Oymraeg gan Llew Llwyfo. -Aeth Thomas J. Davies, diweddar o Kingston, Pa., yn llwyddianus drwy yr ar- holiad oyntaf yn Llundain am y gradd Bachelor of Music. Rhaid iddo fyned dan ddwy arholiad arall cyn y meddahawl i wisgo y teitl. Yr arholwyr oeddynt E. M. Lott, Mus. Doc.; W. H. Longohurch, Mus. Doc.; ao E. J. Hopkins, Mus. Doo. -Dywedir fod pwyllgor Eisteddfod Llun- dain wedi anfon gwahoddiad at Mr. Glad- stone i fod yn un o'i llywyddion. -Mae y derbyniad cyffredinol a roddwyd i'r gyfrol gyntaf o Weithiau Williams Pant- y-oelyn, yr hon a gyhoQddwydyohydig wyth- nosau yn ol, yn gymeliiad digon cryf i gy. hoeddi ail gyfrol o'i weithiau, yr hon sydd eisoes yn y wasg. -Pnm' pant R." hugain yw y swm y mae Mr. Stuart Rendel, A. S., newydd ei gyfranu i'r drysorfa a gedir er bndd gweddw Mr. John Oeiriog Hughes. —Ymddengys i Eos Morlais gael ei alw i wyddfod Mr. a Mrs. Gladstone a'u parti, yn Singleton Abbey, Abertawe, ao iddo ganu yn y "Hen Wlad y Delyn," o waith Mr. John Henry, Porthmadog gynt, ond yn awr o Lerpwl, -Dywed yr Herald Oymraeg fod hymn Gymraeg o eiddo Williams, Pant-y-celyn, newydd dd'od i'r golwg. Cafodd ei ¡obyfan- soddi dan amgylehiadau Iled hynod. Ym- ddengys fod y per-ganiedydd unwaith yn Aberdar yn pregethu. Ar derfyn y bregeth rhoddodd benill all an, i'r hon nisgellid oael ton; ar hyn oyfansoddodd benill o wyth liinell, yr hon a ddarllenodd i'r gynulleidfa a chafodd ei cbanu: "On'd ydyoh ohwi yn dwedyd Fod eto bed war mis, Ac yna daw'r cynauaf Toreithiog gyda brys ? Dyroh&fwn fry ein llygaid Medd Iesu, Brenin nef, Can's aeddfed ydyw'r meusydd Lie mae ei wenith Ef."

Y Ddamwain Angeuol i Rees Thomas, Hyde Park, Pa. HYDE PABK, Meh. 24.-Nos Iau, yr 16ag cyfisol, aeth Rees Thomas a'i frawd-yn- nghyfraith, Isaao Evans, at eu gorchwyl fel arferol yn nglofa yr Old Forge Co., ger Lackawanna, heb feddwl dim yn ddiau am yr hyn oedd i gymeryd lie y noson hono. Tua haner nos daeth careg i lawr o'r nen- fwd ar Rhys, a chafodd ei bartner gryn oroh- wyl i'w gael yn rhydd. Wedi ei dynu yn rhydd, oymerodd ef ar ei arffed, a'i ben yn pwyso ar ei fynwes, pryd y rhoddodd och- enaid gan ddweyd, "O yr ydwyf yn marw," meddai, a bu farw yn mhen yohydig fynyd- au. Nid oedd neb yn y gwaith ond hwy i'll dau, a bu raid i'w bartner adael ei gorff i orwedd yn y fan hono, tra bu yn myned allan i ymofyn help i ddod ag ef allan. Yr oeddent yn byrddio gyda Mr. Thomas M. Davies, sydd yn byw wrth ben uchaf y oanal. Dygwyd y ooiff yno y noson hono, ond aeth ei ewythr, Mr. Philip Thomas, a cherbyd dranoeth i'w gyrchu i'w dy ei hun yn Hyde Park, ac oddiyno cymerwyd ef i dy ei hir gartref yn Forest Hill Cemetery, Scranton. Dydd Lluu yr 20fed, y oladdwyd ef, er ei fod wedi marw oddiar nos Iau. Ofnid nas gellid ei gadw dros y Sabboth, Nid oedd ei ewythr a'i fodryb am ei gladdu ary Sabboth, ao yr oedd yntau ei hun yn wrthwynebol iawn i'r arferiad hwnw. Oafodd gladdedig- aeth anrhydeddus. Yr oedd yr arch wedi ei I hamdoi a brethyn du rhagorol, a'r arddurn- ia i -u yn hardd a gweddus. Yr oedd rhes hir o gerbydau yn yr angladd, fel yr oedd yn hawdd oanfod fod dyn o barch yn cael ei gladdn. Yr oedd amryw o weinidogion yr efengyl yn ei angladd. Bu y rhai oanlynol yn siarad gair ar yramgylchiad: R. F. Jones, Wm. E. Morgan, E. R. Lewis (A.), Hyde Park, John T. Morris, Bellevae, a D. Davies, Nelson, N. Y. Ganwyd Rhys Thomas yn y College Row, I' Ystradgynlaia, D. 0., tua 31 o flynyddoedd yn ol. Enwau oi dad a'i fam oeddynt Lewis (Lawis y Filler) a Sarah Thomas, teulu cref- yddoi iawn yn hen eglwys an yl Owmgi- edd, felly cafodd Bhys bob manteision cref- yddoi c'i gryd. Daeth i'r byd a ohrefydd yn ei gylchynu, ao aeth o hono yn ei gafael. Ni eh&fwyd dim o'i brofiad yn y giya, ond gadawodd beth mwy i brofi ei fod yn un o blant Dnw, sef ei fywyd duwiol. Nid oedd wedi bod yn y wlad hon yn hir, ao yr oedd ei deulu heb ddod o Gymru, saf ei wraig a'i dri phlentyn. Bydd yn newydd trwm i'w fam a'i briod pan glywant, ond bydd yn gys- ur mawr iddynt ddeall fod Mr. Philip Tho- mas a'i briod wedi ei gladdu mor anrhyd- eddus a pharchus, heb arbed dim traul. Hafyd bydd yn gysur iddynt ddeall fod ugeiniau o bobl Ystradgynlaia yn ei ang- ladd, efallai fwy nag a fnasai o honynt yn Birch Grove, Llansamlet, lie y mae ei deulu yn byw yn bresenol. Derbynied ei deulu yn yr Hen Wlad, yn nghyd a'i anwyl fam, fy nghydymdeimlad, fel eu hen gym- ydog. Dymunaf i'r wasg Gymreig wneya yn yr Hen Wlad, yn nghyd a'i anwyl fam, fy nghydymdeimlad, fel eu hen gym- ydog. Dymunaf i'r wasg Gymreig wneyd sylw o hyn yn Nghymru.— W. E. Morgan. < .u.

-Yn yatod yatorm a ymwelodd a Fair- play, Panola Co., Texas, ar yr 21ain, syith- iodd ooeden yn erbyn ty Mrs. Watkins, gan ladd Mrs. Albert Tite a'i dau blentyn. —Adroddir fod grasshoppers yn heidiau afrifed yn ardal Perham, Sir Ottertail, Mich. Dinystriwyd pum' mil o erwau o wenith a ffrwythau gerddi yno. —Syrthiodd awyrfaen mawr arall nos Lun, yr 20fed, ar fferm Olie Batelson, ger Pilot Mound, Iowa. Gwnaeth swn byddar- ol wrth ddisgyn, a goleuodd y wlad am fill- diroedd. —Bu meroh ieuano, 25 mlwydd oed, o'r enw Emma Lewis, farw yn New York mewn oanlyniad i'r arferiad o ddefnyddio opium. -Nid oes ond pump o ragflaenoriaid y Frenines Victoria ar orsedd Lloegr, er y Gorthreohiad Normanaidd, wedi oyraedd i oedran hyn na hi, ao yr oedd tri allan o'r pump yn aelodau o Dy Brunswick, sef Sior I II., Sior II., Gwilym III.; y ddau arall oeddynt lorwerth I., a'r Frenines Elizabeth. Nid oes yn awr yn fyw ond tri o benadur- iaid hynach na Viotoria, sef Ymerawdwr Germani, Brenin Holland a Brenin Den- maro. maro.

SEFYDLIADAU NEW YORK A VERMONT. UTICA, Meh. 28.—Y Sabboth nesaf, dech- renir cynal gwasanaeth crefyddol yn addol- dy newydd prydferth y Wesleyaid-y Parch. W. R. Griffith yn traddodi y bregeth agor- iadol. —Bydd y Paroh. Evan Jones, Caernarfon, yn pregethn yn Moriah ar yr ail Sabboth yn Gorphenaf. -Terfynodd Robert Lewis, Ysw., o New York, ei lafur yn Sir Oneida yn achos y Genadaeth Gartrefol, nos Wener diweddaf, gydag araeth ragorol yn Moriah. Aeth i Middle Granville a'r oylchoedd erbyn y Sul. Deallwn ei fod wedi llwyddo yn lied dda. -Nos Lun, cyflawnodd MoOreary, un o athrawon y Business College, Utica, hunan- laddiad trwy dori ei wddf ag ellyn. Oafwyd ef yn gorwedd ar y ddaear yn ymyl ei dy. —Cynelir Oyfarfod Dau Fisol y T. 0. yn Prospect ddyddiau Iau a Gweneryn yr hwn y gwasanaethir gan y Parohn. Abram Ed- munds ao Edward Thomas o Gymru, yn ychwanegol at y pregethwyr cartrefol. —Dymuna D. M. Evans o Morris Run, gydnabod yn ddiolchgar y cyfeillion hyny a ddangosasant garedigrwydd tuag ato tra y bu yn gwerthu "Oriel yr Annibynwyr" yn Sir Oneida. Ymadawodd am Waterville ddydd Llun, a bwriadai gyraedd adref erbyn nos Wener. -Bydd y street cars yn rhedeg bellach o Utica i New York Mills bob awr. Agorwyd y ffordd gyda chryn dipyn o seremoni ddydd Mercher diweddaf, ao yn mhlith aelodau y owmni gwelsom Daniel L. Jones, Ysw., y Cymro oenedlgarol o Brooklyn. Dysgwylir hefyd y bydd rheilffordd newydd Oneida St. wedi ei gorphen at y New Forest Hill Cemetery, erbyn diwedd yr wythnos hon. Swyddogion y cwmni ydynt: Llywydd, Henry Nye; Is-lyw., Daniel L. Jones, ieu., o Brooklyn; Trys., W. O. Willoox; Ysg., F. J. Cronk; Directors, W. O. Willoox, H. Nye, D. L. Jones, T. J. Griffiths, Isaac D. Rey- nolds, H. M. Nye, a F. J. Oronk. —Dydd Llun nesaf, bydd Pionio dan nawdd y Gwir Iforiaid yn Heola; y gerbyd- res yn cychwyn o'r West Shore depot am 8 o'r gloch. Rhoddir gwahoddiad i bawb i fwynhau en hunain ar ddydd gwyl. -Yn nghyfarfod rheolaidd Oyfrinfa Gor- onwy o'r Gwir Iforiuia nos Fercher, ethol- wyd y swyddogion canlynol: Llywydd— John Owen Jones; Is-lyw.—Hugh W. Prydd- erch; Ysg. Cof.—John R. Williams; Ysg. Arianol-Hugh W. Roberts; Trys.-W. D. Jones; Steward-Lewis Hughes; Arweinydd -John Iloyd; Ceidwad-D. S. Roberts. Derbyniwyd tri aelod newydd. -Bu Newton Perry, brawd Josiah Perry o'r ddinas hon, a mab y Parch. Owen F. Perry, Bordwell, farw yn Arkansas City, Kas., borou dydd Llun. Dygir ei weddill- ion i Bemsen i'w oladdu, gan ei frawd Lin coin.

Engedi, Wisconsin. ENGEDI, Meh. 13.-Mae y dyddiau hyn yn y cylohoedd yma yn ddyddiau noledig o werthfawr i ni mewn llawer ystyr. Mae ein daear yn cael ei mwydo a chawodydd ben- dithiol ar ol sychder maith, fel &g y gallwn edrych yn mlaen am gynauaf eto er ein hofn- au ychydig yn ol. Erbyn hyn y mae y brodyr anwyl o Gym- ru wedi ein oyraedd; a gellid dweyd en bod hwythau yn gymylau llawn gwlaw mewn ys- tyr ysbrydol. Gallem feddwl eu bod yn wein- idogion cymwys y Testament Newydd; bydd- ed eu hymweliad o fendith i ni oil er ein hir- eiddlo gyda gwaith yr Arglwydd, fel y dyg- om fwy o ffrwyth. Yn yr ysgrif o'm heiddo yn y DRYCR dro yn ol, rhoddais yohydig o hanes eia cymyd- ogaeth heb feddwl dolurio taimlad neb, ao nid wyf yn meddwl fod yn yr ysgrif ddim ag y buasai unrhyw ddyn synwyrol a phwyll- og yn oymeryd tramgwydd oddiwrtho. Gwyddom am bawb ag sydd yn darllen y DRYCR a ohyhoeddiadau eraill am y gwa- hanol syniadau sydd gan bobl oreu y wlad mewn perthynas i ddirwest. Cyffyrddais inau yn brin a'r pwnc heb feddwl rhoddi cymaint ag ergyd bapyr i neb yn bersonol, ond teimlcdd rhyw "Wyliedydd Arall" yr er- gyd a saethodd ergyd fwy diniwed nag er- gyd bapyr yn ol, oanys nid yw awgrymiadau disail mewn gwirionedd yn werth sylw. Teimlaf y gallaf ddyoddef yr oil gan ei bys- tyried yn fraint gyda brodyr eraill-Ihai llawer mwy anrhydeddus na mi, a pha beth bynag a feddylia "Gwyliedydd Arall" o hon- om, oofied fod y gwynt yn chwythu lie y myno, felly dylanwadau yr ysbryd. Nid oes genyf help ohwaith am nad wyf o'r un farn ag ef ar wleidyddiaeth. Nid dweyd yn erbyn drygau wyf yn alw pregethu Trydedd Blaid. Gallaf gyduno ag ef fod owerylon eglwysig yn rhwystro yr amen, er eu bod weithiau yn anooheladwy. Mae yn ddiameu ei fod yn siarad oddiar brofiad. Nis gallaf help chwaith ei fod yn amen fy ngeirwiredd. Mae y gwirionedd yr un er hyny; ac mae yr hyn a ddywedwyd am y rhai drwg hyny yn topio y simddai, yn ddigon i glirio pawb eraill, fel na raid beio y diniwed. Nis gWll pwy a'u rhoddodd ar waith os nad eu tad, a phriodol y galwodd ef hwy, "Plant y diafol." Ni raid i "Gwyliedydd Arall" ofni na mwg ns. than oddiwrthyf fi, lluohied ef a fYDO; a phrysured y dyddian y byddo y gwylied- yddion yn gweled lygad yn llygad, ao y cawn gydweithio o blaid pob aohos da oddiar ddybenion ay wir.—Gwyliedydd.

GWEITHFAOL A MASNAUHOL. 0 HEBWYDD i'r dynion wrthod derbyn gostyngiad o 10 y cant yn eu oyflogau, y mae Cwmai y Reading (Pa.) Iron Works wedi psuderfynu atal eu gweithfeydd am amser anmhenodol. Gwna hyn 2,000 o ddynion yn segur. —Taflwyd rhai o ardalwyr Shenandoah, Pa., i ddychryn boreu y 24idn,wrth deimlo y ddaear yn ymollwng o dan eu tai. Niweid- iwyd amryw o adeiladau ar heolydd Gilbert a Lloyd. —Y mae Evan J. Williams, Slatington, wedi oymeryd contract i symud2,000 o lath- eni o'r crib yn chwarel Ringer & Keener yn y lie hwnw. —Ymadawodd John R. Roberts, Slating- ton, y dydd o'r blaen, am Nebraska, gyda'r bwriad o brynu ffarm, gan roddi esiampl dda i'w frodyr y chwarelwyr. —Mewn canlyniad i'r trychineb a oddi- weddodd yr hapchwareuwyr mewn gwenith yn Chicago, y mae y Fidelity Bank yn Cin- cinnati wedi tori yn yfflon, a bydd y golled o $6,000,000 i $10,000,000. Bydd rhai o'r swyddogion "hefyd yn debyg o gael eu gwasgu yn lied ddifrifol yn nghrafangau y gyfraith, fel yr haeddant gael. DAMWAIN EBOHYLL YN NEVADA.-r-Dydd Sadwrn, trwy i dan dori allan yn mwn- glawdd Best a Beloher yn Virginia City, Ne- vada, carcharwyd pymtheg o ddynion, ao ni oholeddid un gobaith am waredigaeth yr un o honynt rhag mygiad. Denwyd o hyd i bump o'r cyrff yn y 400 foot level, sef eiddo John Trounce, J. Morgan (dyn newydd bri- odi), W. O. Carpenter, Andrew Bean, B. O. Bruce. Ni wnaeth y tan lawer o niwed i'r gwaith.

PRYDAIN FAWR. Y Parliament a'r Jiwbili-Y Gwrthwynebiad Gwyddelig-James G. Blaine-Y Ber- wyn ar Dan. LLUNDAIN, Meh. 28.—Ni wnsed fawr ddim o bwys yn Nhy y Cyffredin yn yatod wythnos y Jiwbili; a gadawyd o'r neilldn yn hollol ddadleuaeth ar y Mesur Troseddau. Y mae y weinyddiaeth wedi penderfynn gohirio y Parliament hyd ganol Awst. Adroddir fod un o fugeiliaid y Berwyn, Gogledd Oymru, wrth oleuo ei bibell y dydd o'r blaen, wedi rhoddi mynydd Glyn-dyfr- dwy ar ds-n, yr hwn a ymledodd dros ar- wynebedd o amryw filldiroedd. Ofnid na eHid ei ddiffodd am fis er holl ymdrechion yr amaethwyr ddydd a nos i dori ffosydd er c6isio atal ei gynydd. Gwnaed galanasdra dyohrynllyd or ysgyfarnogod, gwningod a grugieir; a dywedir fod yr oiygfa yn ar- dderchog. Mawn araeth yn Manchester, dywedodd Arglwydd Hartiugton fod y wlad wedi rhoddi dedfryd wrthwynebol i Lywodraeth Gartrefol yn yr I werddoil dros y presenol; a siaradodd yn erbyn caniatau i'r lleiafrif yn y Parliament sefyll ar ffordd deddfwriaeth. Gan gyfeirio at gynygiad Mr. Gladstone i gynal cynadledd, barnai Mr. Hartington nad oedd yr amser wedi dyfod eto i uno y blaid Ryddfrydol. Ni aliai y Rhyddfrydwyr Un- debol wneyd dim o'r tu cefn i'r Toriaid. Y mae Mr. James G. Blaine o'r adeg y cyr- aeddodd Lundain, wedi derbyn mwy o sylw yn nghylohoedd uohaf eymdeithas nag a gafodd un ymwelydd Americanaidd preifat erioed o'r blacn.. Derbynia wahoddiadau i giniawa oddiwrth brif urddssolion Llundain; ao efe a Mrs. Blaine oeddynt yn cael eu gweled fwyaf yn "summer party" Mr. Glad- stone. Yr oedd Mr. Gladstone yn dangos parch neillduol i Mr. Blaine. Gwrthododd Mr. Blaine wahoddiad Arglwydd Salisbury i bresenoli ei hun mewn "reception" a gynel- id yn y Swyddfa Dramor er anrhydedd i'r ymwelwyr breninol. Ni roddodd ei reswm dros y gwrthodiad. T6imla cyfeillion Blaine yn faich iddo weithredu fel y gwnaeth o herwydd fod ymddygiadau Arglwydd Salis- bury yn y gorphenol yn profi nad yw yn llawer o gyfaill i'r Talaetbau Unedig. Y mae Mr. Blaine yn mwynhcm yr iechyd gor- eu. Oafodd Mr. Blaine y derbyniad mwyaf brwdfrydig yn yr Ardd&ngosfa Amerioan- aidd; ao ar y diwedd galwyd am, a rhodd- wyd "three times three and a tiger" iddo. Mewn oanlyniad i waith Maer Cork yn oodi baner ddu ar ddiwrnod dathliad y Jiw- bili, diswyddwyd ef gan Mr. Plunkett, prif ynad y rhanbarth, Adroddir fod y Rothschilds a'r Barings am roddi allan werth £4,000,000 o preference shares Owmni Camlas Manchester mor fuan ag yr awdurdodir hyny gan y Benedd. Ourwyd yr Irex gan y Thistle mewn rhed- egfa ar y Thames ar y 25ain. Y Thistle yd- yw y llestr sydd yn dyfod drosodd eleni i ymdre-chu am y owpan rhwug-genedlaethol yn erbyn y Mayflower neu ryw lestr Ameri- canaidd arall. Dr. Parker yn ei bregeth yn y City Temple, nos Sul, a ddywedodd iddo gael ei synu at y dyddord6b & ddangosodd yr Americaniaid yn y Jiwbili. Cynygiodd un Am&ricanwr $2,500 am sedd yn Westminster Abbey ddydd Mawrth.

MANTON PELLENIG, YB EPA YN GWNEYD GWAITH DYN.-Dywed y Jornal do Comercio, o Rio Janeiro, fod saith o epaod ar fferm yn Brazil wedi cael eu dysgu i dori cywarch a'i barotoi i'r faroh- nad; a'u bod yn gweithio yn gyfl vmach na'r negroaid. Nid oas erbyn hyn ond 700,000 o gaethion yn yr holl ymerodraeth hono. —Mehefin 19eg, ar y City of Para, yr hon a gyraeddodd Now York o Panama ddydd Sadwrn, bu farw Richard Fioyd a James Jones o'r "chagres fever." Mwnwyr oeddynt o Ecuador. —Y mae Tywysog Ooronog jGermani, yr hwn sydd eto heb adael Lloegr, yn edrych yn rhagorol; a'r wythnos hon bydd yn myn- ed at Dr. Mackenzie i Lundain i symud rhan arall o'r tyfiaut sydd yn ei wddf. -Mae yn Japan, erbyn hyn, 347 o filldir- oedd o reilffyrdd wedi eu gorphen. —Trwy ffrwydrad anamserol magnel yn Goderich, Ontario, Canada, gyrwyd ramrod trwy gorff James Oautts gan ei ladd yn y fan a'i siorhau wrth y ddaear. Llosgwyd dau arall. —Trwy fethiant y onydau yn Asia Leiaf, bygythir rhandiroedd Adana a Kutahia gan y newyn du. Mae y Sultan yn gwneyd ym- ohwiliad i'r mater, gyda'r amean o anfon cyncrthwy iddynt. —Yn Adelaide, Awstralia, ar yr 21ain, rhoddwyd gwledd i 16,000 o blant a 2,500 o dlodion er datblu Jiwbili y Freniues. Yr oedd rhialtwch mawr yn y ddinas hono yn gystal a dinascedd eraill y drefedigaeth. -Mae bron yn sicr yr ymwel y Czar a'r I Czarina a Copenhagen oyn hir; ac yr a y Czir oddiyno i weled yr Ymerawdwyr Wil- liam o Germani a Francis Joseph o Awstria. -Dygir mesur i Senedd Itali i ofyn am tua $8,000,000 tuag at ddiogelu oadwraeth yr hen weddillion Rhufeinig yn Rhnfain, o gwmpas y forum, baddonau Caracalia a'r Via Appia, trwy wneyd promenade henafol o'u hamgylch.

Hyde Park, Scranton, Pa. SCBANTON, Meh. 24.—Trwy ffrwydrad nwy yn nglofa Holden, Taylorville, ddydd Mawrth, llosgwyd Watkin Morgan, David Rees, John Bevan, Philip Mulderig ao Isaao Stone mor ddrwg fel na choleddid gobeith- ion am eu hadferiad. Oyaierodd y ffrwyd- rad le yn y dyfnder c 200 o droedfeddi, a thua 2,000 o droedieddi o'r peiriandy. Nid yw yr aohos orefyddol mor fywiog yn yr ardal ag y bn, eto oredwn fod y "gwaith da" yn myned rhagddo yn dawel, ao yn cyn- yddu o ddydd i ddydd mewn sefydlogrwydd profiad a phurdsb egwyddor. Medda y duw Baal ddvlanwad anorchfygol braidd ar ein dinasoedd y dyddiau yma, ac O! y miloedd, er oael llawer ergyd flin, sydd yn plygu i'r bat and ball. Pa Ie mae "Hoelion Wyth" yr Hen Wlad yr haf yma? Nid wyf yn gweled fod fawr o honynt yn talu ymweliad a'n gwlad. Yr yd- ym wedi clywed aoiiwyn fod llawer o'r hoel- ion sydd wedi bod o gylch yn ddiweddar yn fan ryfeddol, yn rhy fan i ddal shinglen ar do ty oadwedigaeth enaid. Teimla llaweroedd yma yn wir flin am gystudd y bardd addfed, a'r lienor ooeth a diwyliiedig Dewi Owmtwrch, Kingston. Yr ydym yn deall ei fod yn goddef poenau ar- teithiol ddydd a nos o herwydd enyniad yn ei lygad, ond da oedd genym glywed tyst- iolatth ei feddyg, Dr. Lake, neithiwr, fod gobaith gweddol am gael cadw y goleu yn ei lygad, ao y bydd iddo gael ei adferyd ato fel oynt. Felly y byddo yw dymuniad ei luos- og gyfeillion yma. Gwyr pawb nad oes oaredioach teulu yn y wlad na theulu Dewi, ao y mae pob tramp barddonol, cerddorol, llyfryddol, teyddol a phregethwrol ag sydd wedi gwibio tuag at el fwthyn yn gwybod hyn yn dda, ao wedi profi yn ddiau fwy nag unwaith fendithion eu haelwyd siriol a ohynes. Hyfrydwch genym gael Uongyfaroh eu mab, sef William George Powell, ar ei ddyrohafiad i fod yn brif athraw ar ysgolion dyddiol bwrdeisdref Edwards- dale. Mae hyn yn siarad llawer o blaid oyceddfau weidiol Powell ieuano, gan nad yw eto ond tua 21 oed. Deallwn ei fod yn cael ei anrhydeddu gan bobl oreu a mwyaf diwylhedig y Wyomfiig, ao fod y wasg Seis- mga dynion llygadog yn edryoh arno fel un fydd o reidrwydd yn fuan yn llanw eis- teddle bwysig yn nheml clod fel bardd a llenor Seisnig. ATHBHUDD.

^dxill Amerioanaidd yn ymddangos braidd ^cbwithig, end yr oedd ei wresogrwydd jjOiroaidd, ei arabedd n wyf us, ei ddychyre- ei ei isdtla ddilwgr, ac yn enwedig hrofiad crefyddol craif yn gwneyd i un an^0 e* yn gwrando ar wir blentyn ^rylith yn gystal ag ar wir blentyn Duw." YCHTDIG yn ol, bu E. JONES-GBUTTTH, B. •> LL.B„ Ty Ooch, Mon, a Choleg Down- 99 Caergrawnt, yn aneroh Oymdeithas ^yadfrydol Oyiory Lerpwl. Buich ei araeth frgorol ydoedd ateb y owestiwn, "A ydyw yn aeddfed i Reolaeth Gartrefol ?" ~atganai y farn mai mwy dymunol fuasai i r11" Gladstone amlygu ei feddwl yn fwy Pendant o blaid Dadsefydliad yr Eglwys yn ^Rhyrarn, ao nad oedd wiw i'r Dywysogaeth peithio cael oydymdeimlad y nail! ca'r Hall Pleidiau Seisnig, BO mai ei dyledswydd oanlyniad ydoedd gweithredu yn an- ^bynol. GOFIUODD rhyw ohebydd i'r Parch. E. JONES ai teg oedd i eglwys roddi llyth- aelodaeth i "ryw wraig," a hithau wedi T^adael a'i gwr. Dyma fel y mae yr hen jr110 yn ateb: "Nid wy £ yn deall ond ychyd- berthynas gwyr a gwragedd a'u gil- ond gallwn feddwl mai nid yn ddiaoh- y gadawa'r un wraig ei ohartref. Ni ddy- t edwch os yw y gwr yn aelod; ai nid efe, j" ddylai gael ei droi dros y drwe? Gan ddywedwch ddim am gymeriad y wraig rf'gwrheblaw en bod wedi ymadael, y j^gliad naturiol i mi yw nad oedd yn worth gydag ef. A sior yw iddi wneyd yn j?°6th os nad oedd yn medru byw gydag ef heddychoL Mae llawer o wyr mor greu- Wrth en gwragedd fel y mae yn resyn :90 fyddai gan y merohed ddigon o wroldeb Phenderfyniad i alln ymadael a hwynt byd y dysgont iawn ymddwyn. Oynifer o ??*8edd sydd yn cael eu llofrnddio gan eti bendith fuasai i'r rhai hyny fod wedi •^adael mewn pryd. 03 nad oes rhywbeth yr amgylehiadau heblaw a ddywedwch, I^Qaeth yr eglwys yn iawn roddi llythyr i'r wraig." GOMEE, 0., Meh. 21.—Y mae eglwys yr 2Qnibynwyr wedi pasio yn unfrydol fod y jprch. B. MAWDDWY JONES i gael tri mis o i fyned ar ymweliad a'i hen gattret Q1 l^inas Mawddwy, Swydd. Drefaldwyn, G. j > er rhoddi mantais iddo gael gweled ei oedranus sydd wedi gadael ei 82 mlwydd Oyohwyna o hyn i ben bythsfnos, J'asiwyd hefyd y Sabboth diweddaf fod Mrs. Z^vies (Rahel o Fon) o Wisoonsin, i gael £ yn Gomer y Sul nesaf. Bn yma f blaen flynyddoedd yn ol, a chawsom ein ^°ddhau yn fawr wrth ei gwrando. Y mae |6Qym ddigon o bres ar ein gwyneb i ofyn •Q ^ylaidd a gostyngedig i'r Parch. J. FBAN- J 18 DAVIES A phobl Lima i beidio a'n hangof- y& absenoldeb Mr. Jones.—E. Williams. ^IWEDDAB BABCH. DAVID BOSSEB, WILLOW CBEEK, CLAY CO., IOWA. *»IXLOW CBEBK, IA., Meh. 14.—Yn ddiwedd- 5?> HU farw yr hen frawd parohus DAVID ^OBSEB, o'r lie hwn, &r ol oystudd byr, sef olUr yr yggyfaint, pan yn 63 mlwydd oed. Jjj oedd er's pedair blynedd bob gauaf yn ^eddol iawn i'r asthma. Ddiwrnod ei Jp&ladd, darllenodd a gweddiodd y Parch. • E. Owens (B.) yn y ty, yn nghanol dag fort 80 ooil6I:iei^iaTl ei weddw a'i phlanL Er j?** y tywydd yn oer a rhewllyd, daeth tyrfa o'r hen gyfeillion yn nghyd i'w heb- i dy ei hir gartref. Yr oedd mor bob- jRaidd yn ei gladdedigaeth ag yr oedd yn ei /^yd. Siaradwyd yn y oapel gan y Parch, ohrv W. Jones a'r Parch. T. E. Owens y j5™6inidog; ac yna awd i'r gladdfa perthynol sefydliad, yr hon sydd yn gysylltiedig a y Bedyddwyr, Yr oedd yn nn o'r "^dedigaethan mwyaf galarns. Ganwyd yr ymadawedig yn Dowlais, D. 0. j nwati ei dad a'i fam oeddynt William a finie Bosser. Ganwyd iddynfc ddau o sef David a William. Mae William jPpsser eto yn preswylio yn Peterton, Kas., yn ddiacon parchus yn eglwys y T. 0. Yr ei rieni yn grefyddol. Ar ol i David JJyfod i America, priododd Martha Callan Danville, Pa., gyda yr hon y bu yn bdod S? 16 o flynyddoedd; drachefn, priododd ag r^abetli B. Jones, yn Trenton, O., merch ^^yddol i Mr. P. B. Jones, Pieatonioa. ethlQa y ^au y deohrenodd bregethu. Preg- t)^°dd dair blynedd yn gynorthwyol i'r Davies, Pieatonioa; yna symnd- eth 1 ^odge'iille, gan barhau i breg- ba \yn Sabbothol, ao yn cael ei barchn gan a'Wb a'i hadwaenai ao a'i gwrandawai. Yn tair blynedd, sef 1876, symxidodd ef tint ^ea*u i Swydd Clay, Iowa, i gymeryd «°Ial eglwys y Methodistiaid yma. Prynodd Phan ar wely angeu oyngorai ei blant difrifoldeb a ohariad i fod yn gyn- 5*«iWyol i'w mam, ac i bwyso eu henaid ar J-frist. Yr oedd yn ra&rw yn dra hyderns, yn edrych yn ol ir y mynyddoedd a ^ringasai, a'r dyffrynoedd a deithisgai, ao |>?& yn inlaen gyda hyder a boddlonrwydd. oedd angeu ond agoriad drws iddo i Swtrefu gydn'r Arglwydd. «el myfyriwr a phregethwr yr oedd yn t^iwl a llafurus, a bydd adgof melus am tun hir amser.—lorwerth Jones. —————<n))!t—————