Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
Hide Articles List
5 articles on this Page
Y DIWEDD AR GAPTEN EDWARD…
News
Cite
Share
Y DIWEDD AR GAPTEN EDWARD WYNNE LLOYD ] ONES, iL LAND I NAM. GAN Y PARCH. ELIAS JONES, DREFNEWYDD. Ymhlithi y lliawsi a syrthiasant ym mrwydrau di- weddaf y D,ardane'lles, y mae enw y boneddwr uchod Un o feibion y diweddar Barchedig D. Lloyd Jones a Mrs Jones, Bronhaul, Llandinam, ydoedd. Ganwyd, Ebrill .x^eg, 1888. Yr oedd wedi derbyn manteision addysg o'r fath fwyaf rhagorol, a gwna-eth ddefnydd da ohonynt. Bu am bum mlynedd ym "Murchiston Castle School," Edinburgh. Wedi hynny yn Em- manuel'si College,, Cambridge, lie y graddiodd gydag anrhydedd yn y flwyddyn 1910. Pan yn yr Ysgol yn Einbugch cymerai ran amlwg yn chwaraeon yr Ysgol, ac yr oedd yn aelod o'r School XV." Yr oedd yn aelod o'r XV. yng Nghaergrawnt hefyd, ac yn gapten ynei flwyddyn olaf. yn ddilynol aeth i swyddfa y !Mri. Roberts & Evans, Cyfreithwyr, Aber- ystwyth. Yn '1914., pasiodd ei Final gyda'r gradd o LI. B., Cambridge. Yr oedd wedi ymuno a'r Terri- torials'er ys rhai blynydd.au, ac yn nechreu y flwydd- yn 1914 dyrchafwyd ei i'r swydd o 'Gapten. Pan doiodd y rhyfel allan yr oedd yn un o'r rhai cyntaf i ymrestru i wasanaeth tramor. Diwedd y mis di- wedd.af hwyliodd am y Dardanelles, ac yno yn un o r brwydnau cyirtaf y eymerodd ran ynddi fe'i clwyfwyd yn farwol ar y degfed o Awst. Y mae lliaws mawr o'n gwyr ieuainc mwyaf rhag- orol wedi cwympo yn y rhyfel dinystriol sydd yn cael ei cbario ymlaen yn y dyddiau hyn, ond nid oes yn eu plith un rhiagorach na'r annwyl E., W. Lloyd Jones. Y mae ei enw yn annwyl a chysegredig i deimlad ('ymru ar gyfrif ei gysylltiadau teuluaidd, ac yr oedd yntau ar gyfrif ei ragoriaeth persono1 yn deilwng fab i'w rieni, a'i henafiaid y rhai y mae eu henwau mor adnabyddus a pharchus yn yr holi sir. Yr oedd yn wr ieuanc o gynheddfau cryfion iawn yn meddu ar ddeall treiddgar, a chanfyddiad cyflym yn gvsvlltiedig a synwvr barn a^ddfed. Yr oedd hefyd yn llawn iawn o'r nwyf humorous,' a'r dych- ymyg bywiog oedd mor nodedig yn ei dad. Meddai hefyd ddawn ymadrodd a fuasai, gydag yrnarferiad, yn ei wneud yn siaradwr byawdl. Yr oedd yn nodedig o dyn.er a llednais ei deimlad- au ni bu calon erioed fwy llawn. o dosturi a chyd- ymdeimlad. Yr oedd yn fyw ryfeddol i bob ang-en ac eisieu, i drallodion a blinderau 0 bob natur. Nid ydym vn tvbied i ni erioed gyfarfod. a gwr ieuanc mwy calon* agoied, a mwy parod .i gynorthwyo y claf, y clwyfus, a rhai trallodus ymhob modd. Hawdd fuasai rhoddi e.siamplau tarawiadol o hyn yn ei hanes, pe buasai gofod yn caniatau. Yn gys- yllt-edig a'r tynerwch hwn yr oedd ynddo nerth, cadernid a pwroldeb. Yr oedd ynddo gyfuniad pryd- fsrth o'r hyn a elwir yn masculine and feminine virtues' wedi eu cyfartalu mewn modd prydferth ry- feddol. Yr oedd yn foneddwr vng ngwir ystyr y g,air: meddai ar y ddoethineb y dywedir am dani ei bod oddi uchod, Yr hon sydd bur, heddychlawn, bon- eddigaidd, hawdd ei thrin,, llawn trugaredd a ffrwyth- au da, diduedd a diragrith." Carai ei genedl a'i wlad a'r corff crefyddol yr oedd yn aelod ohono. Nid oedd ynddo un gradd o'r foppishness' hwnnw ag sydd mor fynych yn anurddo llawer gwr ieuanc yn ei sefyllfa. Yr oedd yn wir grefyddol a defosiynol ei ysbryd. Yr oedd hefyd yn Hawn awydd am wneuthur daioni. Cymerodd ran ftaenllaw iawn mewn cysylltiad a'r Tuberculosis Movement ar er gychwyniad, a bu o wasanaeth mawr gydag ef. Gweithiai yn egniol gyda'r gatrawd y peithynai iddi, a gwnai ei oreu i gadw y gwyr ieuainc oedd ynddi yn llwybrau rhinwedd a daioni. Ymunodd a'r fyddin oddiar y cymhellion mwyaf pur a dyrchafedig. Ab- erthodd seiyllfa ddedwydd, a rhagolygon disglair ar allor cariad at ei deyrnas, ac at gyfiwnder ac un- iondeb. Cwympodd i'r bedd ym tnlodau ei ddyddiau,, ac yn anterth ei nerth, ond cwmypodd ymhlith ar- wyr anrhydeddus, y rhai nad gwerthfawr ganddynt eu heinioes os gallant rywfodd waredu eu gwlad rhag gorthrwm a thrais. Mor ddymunol cofio mai yr hanes diweddat a, gawn am dano ydyw, yn arwain y gwasanaeth crefyddol ar fwrdd v llestr ar y fordaith.. Dywedir iddo ddywed- yd wrth ei lam cyn cychwyn ei fod yn argyhoeddedig na ddychwelai yn ol. Fe ddywedir i Young Glad- stone ddywedyd yr un peth. Pa esboniad a ellir ei roddi ar hynyma p Y mae yn ffaith fod pethau mawr yn taflu eu evsgo.dion o'u blaenau. Y mae cydymdeimlad dwfn a chyffredinol gyda1 fam a'i frodyr yn eu trallod a'u galar am un oedd mor annwyl ganddynt.
CENHADAETH Y T.K.P.M.
News
Cite
Share
CENHADAETH Y T.K.P.M. (THADO-KOOKIE PIONEER MISSION). GAN Y PARCH. D. LLOYD JONES, B.A., ABER. II. Tra yn ysgrifennu, y Imae digwyddiad arall yn d'od j'm COif. Ymddengys fod y brodorion mewn pentref bychan wedi cael ar ddeall ein bod yn bwriadu dych- welyd trwy eu pentref i Lushai. Yr oedd yn y pen- tref ihwn fachgen yn alluog i ddarllen ac ysgrifennu y Lushaeg. Digwyddai, fodd 'bynnag ei fod o dan orfodaeth i adael y pentref y diwrnod yr oeddym ni yn miyned trwodd. Cyn ymadael a'i gartref ysgrifen- nodd lythyr yn erfyn arnom i aros, yn y pentref bychan am un noswaith i ddweyd wrthynt am Dduw. Pobl ddrwg iawn ydym," meddai, ac nis byddwn yn cael cyfle i glywed gair Duw o gwbl. Pan yr agosasiom I'ir pentref hwn, safai. y ddirprwyaeth ar yr heol, ac erfyniasant larnom i aros yno un noswaith i ddweyd wrthynt am Dduw." Er ein 'bod yn bur awyddus i fyned ymtaen ar ein taith, aros a wnaeth- om. Y diwrnod dilynol cynhaliwyd eyfarfodydd ar yr heol, a gwnaed ymdrech i weithio ymysg y plant. Rhannwyd hen gardiau Nadolig yn eu ymysg. Ni welsant yr un dyn gwyn erioed o'r blaen. Yn yr hwyr gwnaed coelcerth mawr ar yr heol, a chynhal- iwyd cyfarlod mawr yn ei ymyl,-Ic yr oedd bron yr oil o'r pentrefwyr yn bresennol. Yr oedd y bobl hyn hefyd yn bur awyddus i glywed yr hyn oedd gennym i'w draethu am Dduw. Hwn oedd y cyrarfod olaf a gynhaliwyd gennym ar taith yn Manipur, a throisoin ein hwynebau i gyfeiriad Bryniau Lushai, a chyrhaeddasom Aijal tua diwedd Chwefror, igio." Wedi i Mr. Watkin Roberts a'i gwmni ddychwel- yd i Aijal cynhaliwyd cyfarfod i'w croesawu. Yn y cyfarfod hwnnw .rhoddwyd hanes y daith i 'Manipur, ac am yr olwg a gawsant ar y Thado-Kookiaid, ac am eu hawydd i ddod i wybod am Dduw. Gwnaeth hyn argraff ddofn ar y rhai oeddynt yn bresennol, ac enynwyd awydd yn eu c.alonnau i wneud rhywbeth trostynt. Datganwyd dymuniad cryf i'r cyfei.riad hwn gan amryw, a chynpen ychydig amser daetb amryw o'r brodorion Lusheaidd ymlaen i gynnyg eu gwasanaeth fel cenhadon at y Thado-Kookiaid. Y oeddynt yn angerddol awyddus, i'w hennill i fod yn Gristionogion. Beth oedd i'w wneud a chynygion o'r natur hyn? A fu.asai yn iawn i wrthod eu cyn- nyg, a thrwy hynny ddiffodd eu sel, ac riid hynny yn unig, ond i amddrfadu eu cyd-ddynion o'r gwirion- edd? Gresyn fuasa'i hynny, ond o'r tu arall 'bu- asai derbyn eu cynnyg yn golygu cyfrifoldeb go f.awr. Os oedd dynion ieuainc o Lushai i fyned allan i wlad Manipur, ac i roddi eu holl amser gyda gwaith yr efengyl ymysg y Thado-Kookiaid, yr oedd yn am- lwg nas ?allasent gyflawni goruchwylion eraill.: ac felly pa fodd y gellid eu cynnal ? Cwestiwn anhawdd i'w ateb oedd y' cwestiwn hwnnw, ond wedi ei ystyr- ied yn ddwys a gweddigar, pendexfynwyd i fentro ymlaen ac i edrych at yr Arglwydd ei Hunan am y ddarpariaeth angenrheidiol ar eu cyfer. Rhoddwyd caniatad i dri 0"r brodyr hyn i iyned allan i wlad Manipur a chychwynasant aI" eu taith he'b unrhyw addewid am gyflog. Yr oeddynt yn foddlawn i ym- ddiried yn yr Arglwydd am y dyfodol. Yn fuan wedi hyn ffurfiwyd y T.K.P.M. (Thado Kookie Pioneer Mission), gyda Mr. Watkin R. Rob- erts yn ysgrifennydd mygedol, a Mr. Kehl a minnau yn gyd-drysoryddion. Gwnaed hysbysrwydd am. y mudiad mewn cylchgronau crefyddol, a derbyniwyd cyfianiadau at v gwaith. Bu y cenhadon Lusheaidd yn ddyfal yn eu hym- drech i efengyleiddio y bobl, a chyn pen blwyddyn yr oedd 30 ohonynt wedi torri pob cysylltiad a phag- aniaeth ac wedi derbyn yr lesu yn Waredwr. Dyma oedd sefyllfa pethau 4 blynedd yn ol, ond erbyn hyn rhifa y dychweledigion dros 300 Y mae gennym ar y maes 17 o efengylwyr 14 yn iLusheaid, a 3 yn Thado-Kookiaid (rhai oeddynt yn 'baganiaid eu hunain 5 mlynedd yn ol) hefyd gweithreda gwr parohus o Aijal, IMr. R. Dala,. fel field superintend- ent. Cynhelir ysgol hefyd He y derbynia 25 o ddyn- ion ieuainc addysg ar gyfer mynd yn efengylwyr. Fel y gwelir uchod, y mae cynnydd amlwg i'w weled yn y gwaith, a'r cynnydd hwnnw yn gyfryw ag y gellir ei ystyried yn brawf terfynol fod piesenoldeb yr Arglwydd gyda ni. Ond y mae i bob gwaith. ei rwystrau a'i anhaws- terau, ac nid ydyw gwaith yr Arglwydd yn eithriad i'r rheol, canys angenrhaid yw dyfod rhwystrau." Bu peth gwrthwynebiad i'r genhadaeth hon, ond hyderaf ei fod wedi diflannu erbyn hyn ac yr ydym yn credu fel y daw pobl yr Arglwydd i wy'bod am natur y gwaith a wneir gan y Genhadaeth hon, y deuant i gydymdeimlad llwyr i'r mudiad. Hyn yw ein hanhawsteraii yn v presennol, sef fod amryw o bentrefydd yn Manipur yn anfon ceisiadau i ni yn erfyn y daer am athrawon ond yr ydym yn gorfod gwrthod y ceisiadau yn ami, a hynny am y rheswm nad yw cyllid y Genhadaeth yn caniatau i anfon athrawon allan. Y mae dros 200 o bentrefydd peithynol i'r Thado-Kookiaid heb yr un Cristion o'u mewn, ac to dyheant am y gwirionedd. Yn wyneb y ffeithiau uchod beth atolwg yw ein dyledswydd? A ydyw yn iawn i ni y rhai sydd yn mwynhau breintiau Cristionogaeth adael y bob] hyn mewn tywyllwch P Nis gallaf gred-u hynny. Os ydym am fod yn deyrngarol i'r Meistr, rhaidi ni ufuddhau i'w orchymyn. "Ewch i'r holl fyd a phre- gethwch yr Efengyl i bob creadur." Ddarllenwyr annwyl, a gaf fi a apelio am eich cydyrndeirnlad a'ch gweddiau taerion ar ran y T.K.'P.M." Aber, D, LLOYD JONES (Ysg. Myg-.). ger Bangor, N.W,
C YM D EITIH ASF A PWLLHELI.
News
Cite
Share
C YM D EITIH ASF A PWLLHELI. MEDI 8, 9, 10, 1915. Oherwydd arhosiad milwyr yn y dref ni ellir trefnu llety ond yn unig i'r Cynrychiolwyr iswyddogol a rhai yn dwyn cysylltiad a'r Gymdeithasfa, ei phwyllgorau a'i thrafodaethau, &c. trefnir llety ar ?gyfer y rhai hyn, ond os digwydd nad yw ym mwriad rhai ohon- ynt i fod yn bresennol, neu bod yn trefnu llety eu hunain byddis yn dra dialchgar am air i'r perwyl yn ddiymdroi- Pwllheli. HUGH PRITCHARD. Awst 16eg, 1915. '(
Advertising
Advertising
Cite
Share
The Gottntv School, DOLGELLEY. (The Dolgelley Grammar School). Dr. Ellis Endowment, A.D. 1665. BOARDING & DAY iSCHOOL FOR BOYS. EXCELLENT general education and training pro- vided, with special preparations for the Universities, the Civil Service and Commerce. BOARDERS received at the HEADMASTER'S HOUSE. For Prospectus, Fees, &c., apply to the Headmaster. Athrofa Aberystwyth Un o'r Colegau ym Mhrifysgol Cymru). Prifathraw-T. F. ROBERTS, M.A., LL.D. Dechreua'r Tymhor nesaf ar Ddydd Mawrth, Hyd- ref 5ed, 191. Parotoir yr efrydwyr ar gyfer Ar. holiadau Prifysgol Cymru. Cynygir amryw o ysgoloriaethau (rhai o honynt yn gyfyngedig i Gymry) y flwyddyn hon. Cymer yr arholiad le yn Aberystwyth ar y 21ain o Fis Medi, IgIS. Am fanylion pellach, ymofyner a— J. H. DAVIES, M.A., Cofrestrydd. Old College School, CARMARTHEN Principals REV. J. B. THOMAS, Late Headmaster of Park-y-Velvet Academy, under graduate of London University Open Exhibition- er of Cardiff University; First in English and Distinction in Chemistry; 1st Prizeman in Classics and Mathematics at Trevecca College. Rev D. GLYNDR RICHARDS, B.A. (Hons.), B.D. (Wales). Science and Mathematical Master MR. 'M. M. DEIS, B.Sc. Courses prepare for the following Examinations: University Matrics; Entrance to Theological Col- leges; to Banks; Post Office, County and other Offices. College of Preceptors Examination (Senior, Junior, Preliminaiy, Medical and Pharmaceutical). BrDliant Successes, 1913 64 1914 97 Free illustrated prospectus on application. Boarders kept at the Master Houses on Parade. Dr. Williams' School, DOLGELLEY. Preparations for the Central Welsh Board and Ox- ford Local Examinations, London and Welsh Matri. culation, and University Scholarships. There are three leaving Exhibitions, tenable at Colleges, which are awarded annually upon the re- sults o fthe year's work. The Building and Grounds are excellently adapted to secure the comfort and health of the Pupils A NEW WING was built in 1910 to meet the demand for increased accommodation A Domestic Science Department has recently beesa added TENNIS, CYCLING, AND HOCKEY. Inclusive Fees BOARDING 626 per annum; TUITION, JE5. For prospectus, apply to the Headmistress or to tm,e Clrk to the Governors. Mr. D. 0. Parry, A.P,.C.M, AD C.W. Dole-niad, Arweinde, ae organ Recitalist, &e. Parotoir disgyblion gogyfer a'r arholiadau ynglyn a phrif golegau yn unig mewn chwareu y berdonej*, yr organ, a diwylliant lleisiol.. Hefyd, dymumr tynn sylw y Pwyllgorau Eisteddfodol, a Cbymanfaol at dri o ddarnau newvdd allan o'r was-g. Rhangan, "Byd-d yn ffyddlawn" i leisiau T.T.B.B.. Canig, Brenin y Bore,' i leisiau S.S.A. Anthem Gyman. faol, "Dy holl weithredoedd," S.A.T.B. Cyfeiriad: SCHOOL OF MUSIC, ULANRWST, N.W. O.Y.—Hefyd argraffiad newydd Perlau Seion."
LLYTHYR 0 AMERICA.
News
Cite
Share
gyda ni am rai iwythnosau, ac yr ydym yn sicr o gael ganddo wleddoedd breision. Bydded i'r nefoedd ddiferu ei 'bendithion arilo ef a ninnau. Yr ydym yn teimlo y dyddordeb dyfnaf ynoch fel gwlad yn y icyfwng presennol, ac wrth gwrs yn mawr ddymuno eich llwyddiant, er o'r safle yr ydym ni yn edrych ar bethau oddiyma, yr ydym yn methii yn lan a deall 'beth y mae Lloeg.r yn ei wneud er ennill y fuddugoliaeth, yn ei gweled yn hynod o aniben yr ydym ni yma, er nad oe? amheuaeth yn ein meddwl mai gorchfygu a wna yn y 1 Pen draw. Minneapolis. HUGH J. WILLIAMS.