Seren Cymru

DAVID WILLIAMS, BRONWYLFA, LLAN- GIAN. Bu farw y brawd ieuanc nohod Chwefror 5ed, 1901, yn yr oedran cynnar o 21 ralwydd. Yn yr haf diweddaf symudodd i Treharris, ae aeth i weithio i'r lofa yno, ond byr fu ei dyinhor. Cafodd yr Inflammation of the hums, yr hwn a derfynodd ei fywyd daoarol ar y dydd a nodwyd uchod. Claddwyd ef y dydd Sadvrai dilynol yn myn- went rydd Treharris, pryd y daeth tyrfa luosog yn nghyd er talu y gymniwynas olaf i'w weddill- ion juarwol. Gwasanaethwyd cyn cychwyn yn y ty gan y Parch W. Jones, Brynhyfryd, ac yn y fynwent gan Mr Jones a'r Parch Mr Jones (M.C.). Cafodd angladd barchus iawn, er ei fod yn ddyn lied ddieithr yn y lie. Yr oodd yn Fedyddiwr o'r Bedyddwyr o ochr ei dad a'i fam. Mae ei dad, sef Morris Williams, yn disgyn o'r cyntaf i ddochreu achos y Bodydd- wyr yn Llangian, Lleyn, er's dros gan mlynedd yn ol, ac mae y tenia yno yn aelodau ar hyd y blynyddau, ac yno y bedyddiwyd David Williams gan y Parch Charles Roberts, yr hwn oedd yma yn weinidog hyd yn ddiweddar, pan symudodd i Fon. Mae ei fam hefyd yn doilliaw o hen Fed- yddwyr cyntaf NePyn, set teulu y Brynbach. Yr oedd David yn ddarllenwr mawr ar yr 'Hauwr,' y Seren,' a llyfrau da ereill, ond yn benaf y Beibl, ac yn fwyaf mynych y Testament Newydd, hanes Grist yn yr efengylau ac fel y dywedodd wrth y gweinidog, ei fod yn earn lesu Grist, am fod lesu Grist yn ci garu yutau. Ye oedd yn feddiannol ar lawer o dalent at gann, adrodd, a barddoni. Pan oedd yn Lleyn byddai yn ennill yn ami mewn cyrddau llenyddol gyda rhai o'r pothan. hyn. Pan oedd ei dalentau yn dechreti dod i'r golwg ac ymddadblygu, a gobeitliion. ei deulu yn fawr am ei ddyfodol, byrhawyd ei nerth ar y ffordd,' ei haul a fach- ludodd a hi etto yn ddydd.' Lleyn. W. Williams.

r T. PHILLIPS (MENEVIUS), DOWLAIS. 1 Y dydd olaf o'r ganrif ddiweddaf gorpheiiod(I c y brawd hoff a. hawddgar Thos. Phillips ei yrfa J ddaearol, wedi byw hanner canrif (50). Dolur y galon oedd ei afiechyd. Ni bu ond ychydig o 1 ddyddiau yn aros ar lan afon marwolaetli cyn v cael lie i'w chroesi. Croesodd drwy ffycld. i Ganwyd ef yn Trelettert, sir Benfro. Yr oedd ei fam ar y pryd yn un o aelodau ffyddlonaf 1 Llangloffan, pan oedd yr eglwys dan ofal yr V hybarch Henry Davies. Yn mhen peth amser symudodd y teulu i Cas- 9 tellnedd Bach. Magwyd y plant yn y cyfnod hwnw dan weinidogaeth addysgawl y Parch J. B. Davies, Caerphilly (Beulah, Casmael, gynt). 1 Pan rifai y teulu chwech o fechgyn ac un ferch symudodd (y teulu) i Bryntroedgam, Morganwg. Brawd iddo yw y Parch Jas. Phillips, Aber- 7 avon. Bedyddiwyd ef pan yn ieuanc gan y diweddar Barch D. Pli illips, Pontrhydyfen. Tua'r adeg yma ymddadblygai fel lienor. Eniiillodd amryw wobrau mewn eisteddfodan lleol am draethodau buddugol ar Gariad,' a Pliiau yr Aifft.' Gan ei fod yn awyddus i esgyn ysgol addysg, aeth fel Assistant Teacher i'r Graig School, Abertawe, dan ofal y diweddar Barch G. P. Evans, York ) Place. Symudodd oddiyno i ysgol uwchraddol [ yn Casnewydd-ar-Wysg. Wedi hyny cawn ef fel l pwyswr yn Dowlais, ar ol hyny Clerk ar y G.W.R. Yn y flwyddyn 1859, ymunodd mewn priodas a Miss Sarah Davies, merch Mr Davies, Con- tractor, a chwaer i wraig y Parch G. Griffiths, Rhymni. Bu iddynt dri o fechgyn a dwy o ferched. Dewiswyd Arthur fel Volunteer i fyned i Affrica. Blin ganddo adael ei fam yn ei galon. Ymaelododd pan yn ddyn ieuanc yn Moriali, ac wedi priodi symudodd i Hebron. Aeloc1 oedd yn Caersalem pan fn farw. Bn yn ohebydd ffyddloii i'r Seiien a'r cylch. Ysgrifenai dan y ffugenw Menevius.' Meddai ar feddwl treiddgar, doniau amrywiol, doniau ardderehog. Hoffai fod yn nghyiudeithas gweinidogion y gair bob amser. Nid yn fuan yr anghofir ei ystraeon difyr yn nhy'r capel. Claddwyd. ei goi,IT- dydd Ian, Ionawr ycld, 1901, yn nghladdle y Pant. GwTasanaethwyd wrth y ty a glan y bedd gan ei weinidog a'r Parch J. D. Hugbes, Moriali. Gwelsom yn mhlith y galarwyr lluosog y Parch G. Griffiths, Rhymni, a J. Phillips, Port Talbot, yn y cynhebrwng, wyth o gerbydau, a llawer o wyr traed. Ileddwcli i' Iwch.

ELIZABETH EVANS, 5, WALTER-STREET, DOWLAIS. Rhagfyr 12fed, 1900, lumodl yr hen. chwaer anwyl a scrchog ucliod yn 73 mlwydd oed. Cafodd ergydo'r parlys. Dihoenodd am rai wythnosau. Cyn hyn ni wyddai betli oedd cystn Id ond mewn enw. Ni eIlid gweled mewn trei: na gwlad well specimen o iechyd a bywycl mewn cydgyfarfydd- iad hapus. Ganwyd hi yn Penboyr, ger Castellnewydd- Emlyn. Priododd pan yn 21 mlwydd 031 a dyn ieuanc- o'r enw Dafydd Evans, Bedyddiwyd hi yn Ra, roth, Hirwain, pan yn 2G mlwydd oed, gan y Parch. B. Watkiris, Cas- I wchwr. Wedi byw yn Hirwaun am ddeng mlynedd, symudodd i Dowlais. Bu yn aelod yn Caersalem am 40 mlynedd. Bu i Dafydd ac Eliza -LA vaiis-iiiiarddeg o blant. Mae tri brawd ac un chwaer yn fyw, Ei mab henaf ydyw Samuel Evans, Contractor, un o ddiaconiaid henaf yr eglwys, un o Trustees y I capel, ac un o'r dynion hnelionusaf yn y cylch at bob aclios da. Bu yn dyner o'i fam yn ei chya- tudd. Dygodcl dreuliau ei ehladdedigaeth. Daearwyd ei gweddillion marwol yn Cemetery y Pant Sadwrn canlynol. Gwasanaethwyd wrth y ty a glan y bedd gan ei gweinidog J. H. Jones, Caersalem. Cafodd angladd luosog a pliarchus.

MERTHYR TYDFIL. Cynnaliwyd cyfarfod misol Undeb Gweinidog- ion Bedyddwyr y cylch uchod, dydd Mawrth, Chwefror 12fed, yn Moriah, Dowlais. Ymgyn- nnllodd amryw o'r brodyr yn nghyd i'r gynnad- ledd am 2.30, pryd y llywyddwyd gan y Parch W. D. Nicholas, Treharris. Pasiwyd amryw benderfyniadau pwysig, yn mhlith y rhai v nodir v .J 'I. "OJ"Å 1. Fed y cyfarfod nesaf i'w gymial yn Bethel Treharris, y Parch D. P. Evans, Merthyr Vale, i (ldarllen papyr yn y pryduawn, a'r Parch A. G. Jones, Ph.D., Troedyrhiw, i bregethu yn yr hwyr. 2. Fod y brodyr D. Price, Tabernacl, ac E. Aubrey, Morlais, i ymweled a'r eglwys yn Cefn, parthed y priodoldeb o sefydlu achos Seisnio- yn y 110. 3. Ein bod yn llawenhau yn cldirfi,wr:wrtli gael arddeall fod yn mwriad yr eglwys yn Beulah, Dowlais, i ddechreu achos newydd J'n Pondarren, ac yn dyrauno llwyddiant mawr ar yr antur- beth. 4. Em bod, fel undeb, yn yr ymwybyddiaeth o'r perygl fydd yn deilliaw o redeg yr Electric Irams ar y Sabboth, yn dymuno ^appwyntio cyn- urychiolaeth i ymweled a'r Cynghor Trefol, er eoisio ganddynt drefnu mesurau er eu hattal. 5. Ein bod yn llongyfarch yn galonog yr Ynad eyJlogedig T. Marchant Williams, Ysw., yn ei ddygiad cannlOladwy i weinydda barn a chyfiawr- tier yn holl lysoedd y cylch, heb ofni gwg na cheisio gwen neb pwy bynag. G. Fod yr Ysg. i ddanfoii gair at gweinidogion 10 y^i'Uonyddion y.. eglwysi yn y cylch, i ofyn iddynt wneyd en goreu yn yr etholiad nes if. 7. Fed diolchgarwch cynliesaf y cyfarfod yu cael ei gylfwyno i'r Parch J. D. Hughes am ei Amlinnelliad rhno-ovnl <) -L'(.J.LL L T. Cafwyd cynnadledd fyw, buddiol, ac adeiladol. Gwelir ein bod yn fyw i'r cyllcusderau sydd yn ymagov yn y cylch i ddechren achosion Seisnig. Ychwanegir at faiutioli y Cefn a Phenydarren yn barhaus, ac er fod yno gymmuint yn siamd yr 'iaith fain,' nid oes hyd yn hyn un achos i'r Bed- yddwyr Seisnig yno. Sicr genym y try yr anturiaeth dros y Meistr yn y ddau le poblog llyn yn llwvddiant. Yn yr hwyr, pregethwyd yn hynod afaelgar gan y Parch J. Nicholas, Bethel, Merthyr. Dilyned bendith wlithog mewn canlyniad i ymweliad yr undeb. H. JENKINS, Ysg, --0-- NonnFA, Abekcrave.—Cynnaliwyd cyfarfodydd pregethu yn yr eglwys uehod, Sid a'r Litin, Ohwef. 3ydd a'r 4ydd. GwasanaethAvyd gan y Parchn W, Morris, Treorci, a J. B. Evans Llwynhendy,