Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

2 articles on this Page

Y PARCH. JOHN FRANCIS CWMSYFIOG.

News
Cite
Share

Y PARCH. JOHN FRANCIS CWMSYFIOG. Ganwyd ef Chwefror 22ain, 1872, yn Mr A Henllan, amaethdy bychan ar gefti noethlwiu Ddiiias, sir Benfro. Y clinveddai- BarchG. H. Roberts, Caerfyrddii oedd gweinidog Tabor, Dinas, yn nghyfnod bad gendod John Francis, ac yn Macpela dan arolyi iaeth Dr Roberts, y bu'n pigo fyny elfenau dec] reuol addysg. Wedi i'w rieni, Benjamin a Lydi Francis, syimid i ardal Trefdraeth, anfonwy John i'r Velindre i berffeithio ei gwrs addysgav dan ofal Mr G. T. Mills, Cross Roads. Yn dra ieuanc trodd allan i wasanaethu mew amaethdai cym'dogaethol, ac yu eu plitli bu y Mrithdir Mawr, cartref cysurus yr hybarc George, Jabez. Bedyddiwyd ef gan ei hen feist parchus. Gafaelodd yr ysfa bregethwrol ynddo yr ade: hon. Er's blynyddoedd llifa ffrwd gref o'n dynio] ieuainc i Morganwg, a chyda'r llif aeth yntau ardal weithfaol Glyncorrwg. Nid oedd eisiau i', fam bryderu wrth ei ollwng i wynebu temtasiyn au'r gweithfeydd. Yr oedd yn facligen gwi grefyddol y pryd hwn, a pile heb grefydd ni< oedd ynddo bosiblrwydd pec hatha* mawr. Gwel odd eglwys Glyncorrwg ynddo gymliwysdei gweinidog da i Iesu Grist, ac ar eu cais taer i dechreuodd bregethu. Ba am dro yn gweithio'r byd, ac yn eae: ychydig addysg mewn ysgol nos gynnelid gar offeiriad caredig o'r lie, ond penderfynodd droi'i i majidrell lieibio, a myn'd i Academy Aberafor i hogi ei gryman ar gyfer cynhauaf ei Arglwydd. Wedi treulio dwy flynedd yno, derbyniwyd ef i Goleg Hwlffordd, a bu am flwyddyn yn eistedd wrth draed dau anwyl-ddyn myfyrwyr Hwlffordd, y Parchn E. Thomas, Pembroke, a J. D. Jones, Pembroke Dock, olynyddion teilwng i'r diweddar Dr Davies a Dr Witton Davies, Bangor. Yr oedd ef yn nn o'r baich students gariwyd o Hwlffordd i Aberystwyth. Wedi bod yr amser arferol o dan addysg ragorol Dr Harris a Proff, Williams, B.A., derbyniodd alwad o Bethania, Cwmsyfiog. Tra yn y Coleg y daetlmm i adnabyddiaeth o hono. Coflwyf yr adeg derbyniwyd ef, mor lled- nais ei dymher a'i yspryd, mor ddifalch ei osgo a'i ystnm, mor wledig ei wisg a'i wedd. Llinnell amlycaf ei gymmeriad oedd duwioldeb. z:,Y Gwn na wna duwioldeb bregethwr o neb, gwn hefyd na ellir pregethwr heb dduwioldeb. Yr oedd ei dduwioldeb fel gwythien gyfoethog yn rhedeg dan boll deitlii ei gymmeriad. Crefydd ddystaw, deimladwy, oedd ei grefydd. Byddai arogl crefydd ar ei holl rinweddau. Llinell arall amIwg oedd ei benderfynolrwydd. Er o dymheredd bruddaidd a llednais, byddai yn ystyfnig o benderfynol. Gellir cymhwyso geiriau I^rydeji ato, Stiff in opinion, some times in the "Wrong.' Yr oedd yn ddadlenwr lieb ei fath. Beth bynag ddyvvedai, safai at hyny, pesyrthiai'r ffurfafen. Llinell amlwg ynddo oedd gwyleidd-dra. Ni byddai beth oedd cheek. Pe yn feddianol ar yeliydig byddai wedi gwueyd gweIl chwareu teg DPa Pt-isiai ei hun am lai na'i worth, ( eanJyniad. oedd i ereill ei brisio felly. Llinell arall oedd uchelgais. Dyma ddirgehvi i gynnydd sicr tra yn y Coleg. Gymmeryd i ystyriaeth yr anfantcision oe< m If iddo, gvvnaeth gynnydd ardderchog tra yn y Coleg. Hoffai'n fawr yr hyn alwai'n 'atur Philosophy.' Credwyf fod pob llyfr yn y Coleg I), Athrawiaeth Naturiol wedi bod yn ei ystafe i- Nis gwn sut yr oeddynt yn ymdaraw yno, 01 ?- pigodd fyny lawer o wybodaeth oddiwrthynfc. i- Fel pregethwr, ni chafais fantais i'w adnaboi 11 ia Dywedai'r Parch Ll. Morris, Caersalem, wrth; d e1 fod yn cael ei ystyried gartref yn bregethv d hyllod gymmeradwy.' Dyma dystiolaeth ei e; Iwys hefyd. Credwyf mai pregethwr at us 11 gwlad oedd, cliwedl Cynddelw. Anfantais fav 11 iddo oedd ei wyleidd-dra. Nid oedd dim y h COlnnwmrlinu ynddo. Mae dau fath o commam iI' m0ness i'w gael yn y pwlpud. Un yn codi hunan-liyder a choegni, a'r llall o'r ymwybydc g iaeth fod gan ddyn neges. Ni wyddai ef ddu am y blaenaf. Er yn llefaru am ei fod yn credi [1 etto nid oedd fel un ag awdurdod ganddo.' i Yr oedd ynddo uchelgais i ragori fel siaradwi v Treuliodd lawer awr rhwng creigiau gwylltio cwmpasoedd Aberystwyth yn disgyblu ei lais y v swn y mor. Yr amcan hWJl a'i cymhellodd 1 astudio cerddoriacth. Ymddengys ei fod ar fi eael y gradd o A.C. pan fu farw. Yiiidaflocli gydsig yni i astudio wedi gadael y Coleg f Gweithio yn galed i gyfoethogi ei feddwl, om dadsylfaenodd ei ieehyd. Llanwodd y cymmeriai o weinidog da i Iesu Grist.' J Meheliu 15fed, 1900, prioclodd a Miss Catherim Jones, Rhosllawdden, ger Aberystwyth. An rhegwyd ef gan ei oglwys a Marble Timepiece ai yr amgylchiad dyddorol hwn. Yehyclig (jsocdt yn ol gafaelodd y darfodedigaeth ynddo, ac ar yi 2il o Ionawr, 1901, ehedodd ei yspryd at Dduw. Claddwyd ef Ionawr 7fed, 1901. Cyn cychwyn i'r gladdfa, cynnaliwyd gwasanaeth yn y capel. Gweddiwyd gan y Parch L. John, Troedrhiw- fuwch. Yna darllenwyd llythyrau o gydymdeim- lad ac o ymddiheuriad am absenoldeb, oddiwrth y Parchn Davies a Lloyd-Caerdydd, Vaughan Thomas Liverpool, Llywelyn Morris Caersalem, Robinson F.R.G.S. Pontypool, Williams Bryn- mawr, Jones Bridgend, Evans Blaenau Gwent, Williams Cilfowyr, Price Verwig, ac ereill. Siaradwyd gan y Parchn Walters Bargoed, Evans a Saunders New Tredegar, David Tredegar, a James Bedwas. Dyg-asant dystiolaeth uchel iddo fel brawd o gymmeriad pur, yspryd tawel a di- ymhongar, a chyfaill cywir. Yna ffurliwyd gor- ymdaifch tua Chefngoleu Tredegar. Yr oedd natur wedi ttlenu cwrlid o eira gwyn ar y ddaear fel pe am dystio i wyjider ei gymmeriad, arhoddi awgrym am y byd gwynach yr oedd wedi dechreu ei fwyniiau. Ei-byn cyrhaedd y gladdfa yr oedd y nos wedi'n dal, ac mewn distawrwydd rliodd- wyd yr hyn oedd farwol o hono yn y bedd. Dy- wedwyd ychydig eirian pwrpasol gan y Parch G. Griffiths, Rhymni, a gweddiwyd gan y Parch A. S. Evans, Sirhowy. Yr oedd yu bresenol hefyd y Parchn Davies Voehriw, Richards Rliymni Nicholas Pontlottyn, Morris Peng-am, Davies Tafarnaiibach, a gweinidogion emvadau ereill. Bellacii, inae fy nghyfaill Francis yn, gorphwys yn ei wely pridd ar yr hen Gefngolcll, < Rcdd 0 t'1' wch i'w Duw fyddo yn Noddydd i'w weddw ieuanc a'i berthynasau galarus. "ll Heaven gives its favourites—early death.' id Cilfowyr. CYNOG WILLIAMS. y .—_

■al~~~ » LL I THO LERPWL.…