Seren Cymru

TY Y CYFFREDIN. DYDD LLUN, Tachwedd 3ydd.—Cymmerodd y Llefarydd y gad air am chwarter i bed war. Cym- merodd Mr Oampbell-Bannerman y llw a'i sedd yn nghanol llongyfarchiadau y Weinyddiaeth fel Prif-ysgrifenydd yr Iwerddon. Rhoddodd Mr Gorst rybydd o'i fwriad i gynnyg gwelliant ar yr Anerchiad Freninol yn condemnio gweithrediadau y Weinyddiaeth yn y Transvaal Mewn atebiad i gwestiwn oddiwrth Syr S Northcote, dywedai Ardalydd Harting-ton nad oedd un wybodaeth wedi cyrbaedd y swyddfa am gwymp Khartoum nac wedi cyrhaedd y Frenines. Mr Sexton a ail-gychwynodd y ddadl ohiriedig ar anerchiad y Frenines, drwy gynnyg ar fod cyfarchiad gostyngedig yn cael ei wneyd at y Freninas i ofv n iddi achosi ar fod y gyfraitL yu nghyfansoddiad ibeithwyr yn cael ei gwemyddu yn ddibartiol. Gwnaeth araeth faith ac pit- mherthynasol. Eiliwyd y g-welliant gan Mr O'Brien Mr Trevelyan, y cyn Brif ysgrifei^ydd, a wrth- wynebau y gwelliant yn gryf. Cefrsogwyd y gwelliant gan Mr P. J. Power a Mr Biggar, yr hwn a geryddwyd fwy nag unwaith gan y Llefarydd. Siaradwyd i'r un pe;wyl gan Mr Leamy, Mr Barry, Mr Marmur, Mr A. Moore, a Mr W. Redmund. Mr Plunket a wrthwynebai y grweiiiant ae a gondemniau gwaith yr aelodau Gwydielig yn dwyn yruu cwestiynau yn mlaen, y nail! ar 01 y llaIl, er gwastraffu amser y Ty. Cariwyd y ddadl yn mlaen gan y cyfreithiwr cyffredirjol dros yr Twerddon, Mr Kenny, Col. O'Beirne, a chynnygiwyd grohitiad y ddadl gan J. H. MacCarthy, yr hwn a wrthwynebwyd gan Mr Gladstone ar ran y Weinyddiaeth Parhaodd y ddadl hyd dri o'r gloch y boreu, pryd y cydsyn- iodd Mr Gladstone i ohirio y ddadl ar ol rhanu y Ty ar y cwestiwn. DYDD MAW-ATH.-Cyfarfu y Ty ar yr amser arferol Yr oedd Iluaws mawr o gwestiynau ar lawr; ychydig o honynt oedd o fawr bwys. Ardalydd Hartington, mewn atebiad i Syr F. Milner, a eglarodd sef Ufa y fyddin yn y Soudaii a'r darpariadau ar gyfer diwallu eu hang^n. Y brif orsaf oedd Dougola, ac yno, gyda manau ereill, y crynhoid yn nghyd y oyflenwadau angenrheidiol. Mr Healy a agorodd y ddadl ohiriedig mewn araeth gwmpasog yn amddiffyn y gweliianfc. Dilynwyd ef gan Mr O'Donnell, Arsrlwydd Lemington, Dr Cummins, y Mri Oorbet, O'Kelly, Syr O'Brien, T. B. Connor. Syr W. Harcourt ac ereill. Treiwyd ddwywaith i gyfrif y ty-, ond methodd y cynllun hwn Siaradodd Mr Parnell dros y gwelliant, ac ynq, rhanodd y Ty. Drof; y gwelliatit 34 Yn ei erljyn 140 Mwyafrif yn ei erbyn 106 Mr Gorst a gynnygiodd ei welliant ar bwno Affrica, mewn araeth faith a chondemniol o weithrediadau y Llywodraeth yno, ac yn neillduol yn y Transvaal Eiliwyd y gwelliant gan Mr Bnlwer. Mr E Ashley a fyntumiau fod y Llywodraeth wedi t ilu sylw i r cwestiwn pwysicaf yn yr achos; a dywedai ei bod yn barod i weitbredu etto yn mhellach, ond yn gydunol a'r cytundeb a wnaed y llynedd j Syr M. Hicks Beich: Ni allai gydolygu ag amddiffyniad yr Is-ysgrifeuydd Trefedigaethol ar y cwestiwn hwn. Ofnai nad oedd y Weinydd- ilaeth yn ddigon effro ar y mater, a rhybyddiau hwy o'r perygl. Mr Chamberlain a eglura yn mhellach gwrs y Weinyddiaeth yn yr achos, ac a ddywedai fod y Weinyddiaeth yn barod wedi cyfarwyddo ar yr achos. Mr Gorst a dynodd ei welliant yn ol, ac ar hyn cytunwyd ar yr anercbiad mewn atebiad i'r Araeth Freninol. Tynwyd y mynegiad i fyny, ac ar y cynnyg iddo basio. Mr Ashmead-Bartlett a gynnygiodd ohiriad y ddadl. Cytunwyd ar hyn, a gohiriodd y Ty yn agos i un o'r gloch y boreu. DYDD MEBOHER.-Cyfarfu y Tyam ddeuddeg, a methwyd a chael digon i ffuifio y Ty hyd yn agos i un o'r gloch. Mr Gladstone a gynnygiai fod mesur helaethiad yr Etholfraint i gael y flaenoriaeth ar archebion y dydd, &c., ond y rhai o barthed i'r anerchiad o hyn allan. Syr S. Northcote tra yn cyduno yn rhanol a hyn a ddymuuai i fyrhau yr amser. Ac ar ol cryn ymddyddaa boddlonodd y Pi if wein' cl,.)g i wneyd ei gynnyg i pstyn dros y mis hwn yn unig. Oymmerodd ymddyddan le rhwng Syr J. Hay, Mr Gladstone, a Mr Stanhope ar Sefyllfa y Llynges. Mr Warton a gynnygiodd wailiant gyda golwg ar weithrediadau y Ty gyda mesur helaethiad yr Etholfraint, yr hwn a negyddwyd ar ol ycbydig ymddyddan. Mr Ba.rtlett a gynnygiodd ei welliant ar 'I ddiogelwch masnachol gwleidyddol yr Aifft mewn araeth gondemnicl o weithrediadau y Llywodraeth. Arglwydd E. Fitzmaurice a amddiffynai y Llywodraeth, ac a gwynai o herwydd ymddygiad yr aelod yn dwyn y cwestiwn yn mlaen yn bresenoL Syr S. Northcote a gyfryngodd rhwng yr aelod a'r Ty, ac ar ol ychydig sylwadau pellach gan amryw o aelodau ereill negyddwyd y gwelliant. Ystyrid mai yr adeg fwyaf fanteisiol i ddwyn y cwstiwn yn mlaen oedd ar gynnygiad y bleidlais arianol. Mr Sexton a ddygai i sylw y Ty gwyn Wydd- elig arall yn erbyn yr heddgeidwaid yn attal rhyw gymmeriad ammheus i enuill ei fywioliaeth ar ol ei ymfudiad i'r America, ac a hawlia ym- chwiliad i ymddygiad yr heddgeidwaid. Y Cyfreithiwr Cyffredinol dros yr Iwerddon a addawai wneyd ymchwiliad i'r achos ond cael y manylion. Ymdrechodd amryw o aelodau Gwyddelig gario y ddadl yn mlaen, ond ar yrnyr'ad y Llefarydd a attaliasant. Rhoddwyd y I cynnyg fod mynegiad yr anerchiad i basio. Dios y cynnyg 134 Yn erbyn 18 1- Felly cytunwyd ar yr anerchiad. Mr Redmond a gynnygiai ail-ddarlleniad mesur gwarcheidwaid cyfraith y tlodion (Iwerddon); j ond gwrthwynebid hyn gan amryw o aelodau am ei fod yu groes i reolau y Ty, gan nad oedd y mesur wedi ei argraffu. Cymmerwyd rhan yn y ddadlgan amryw aelodau Gwyddelig yn daer dros ei ail-ddarllen. Mr O'Donnell a gefnogai y mesur neu araeth hir gwmpasog, a alwyd at y pwnc ddwy waith gan y Llefarydd. Cododd y drydedd waith, a galwodd arno i eistedd pan wrthododd wneyd hyn, efe, y Llefarydd, a'i honwodd i'r Ty am ei anufydd- dod i'r gadair. Mr Gladstone a gynnygiodd ei fod i gael ei ryddhau o wasanaeth y Ty am wythnos, yr hyn a gariwyd diwy fwyafrif o 163 yn erbyn 28. Gadawodd yr aelod y Ty cyn yr ymraniad, Hwn yw y tro cyntaf i'r Llefarydd arfer ei awdurdod dan y rheolau. newyddion. Ar ol ycbydjg ddadleu yn mhellach ar y mesur cytunwyd i ohirio y ddadl drwy fwyafrif o 130 yn erbyn, 97. I Gohiriodd y Ty ychydig wedi pump. DYDD IAu -Cyrin,.orodd y Llefarydd y gadair am bedwar o'r gloch. Mr Caine a roddodd rybydd o'i fwriad i gynnyg fod yr hen arferiad o gynnyg anerchiad mewn atebiad i'r Araeth Freninol i gael ei adael, gan fod y cyfle yn cael ei ddefnyddio i attal gwaith y Ty. Galwodd yr un aelod hefyd sylwatbamphletyn dienw a gyhoeddwyd ar ddydd etholiad Scar- borough. Cymmerodd yr aelod newydd dros Scarborough y llw a'i sedd. Mr Gladstone, mewn atebiad i Mr Onslow, a eglurodd sefyilfa y mynegiad a ddysgwylid oddi- wrth Northbrook, ac hefyd gwrs yr ymgyrch ar y Nile. Am hanner awr wedi pump cododd Mr Glad- stone i gynnyg ail-ddarlleniad mesur helaethiad yr Etholfraint. Siaradodd am hanner awr gan egluro sefyllfa y Weinyddiaeth ar y pwnc, eu penderfyniad i weithredu yn deg, eu paiodrwydd i gwrdd ag unrhyw gynnyg rhesymol, a'u hawydd i derfynu yr ymrafael os gellid o fewn y terfynau presenol. Eglurodd hefyd yr egwydd-, orion, ar ba rai y bwriadent weithredu yn nygiad i fewn fesur Ad-drefniad yr Eisteddleoedd. Mr Stanhope a gyxlnygiodd welliant fod y Ty o'r farn y dylai mesur Helaetbiad yr Etholfraint Sirol gael ei ddilyn ar unwaith óyda mesur Ad- drefuiad yr Eisteddleoedd. Eiliwyd y oynnygiad gan Mr Eckwyd. Siaradwyd dros y mesur gan Mr Gorst, Mr Firth, Mr Illingworth, Mr Rogers, Mr S. Smith, Mr Egerton, Mr Arnold ac ereill; ac yn ei erbyngin Mr Dalrymple, Mr Biddell, Mr Gregory, Mr Eiton, Mr Downey, Mr Raikes, Arglwydd Faer Llundain, Arglwydd Geerge Hamilton, Mr Grantham ac ereill. Ar gynnygiad Syr R. Cross, gohiriwyd y ddadl hyd ddydd Gwener. Syr S. Northcote a gyfeiriadd yn doddedig at farwolaeth disymmwth Mr Fawcett, a'r golled a gafodd y Ty drwy hyny. Arglwydd Hartington a ddiolchai yn wresog am y cyfeiriad, ac a gyd- unai a'r Barwn yn ei ddadgatiiad o'r golled fawr oedd y Weinyddiaeth a'r Ty wedi gael. Mr M' Carthy a ddadganai deimlad gofidus y Parnel- iaid ar yr un achos. DYDD GwENER.-Cymmero(ld y Llefarydd y gadair ar yr amser arferol. Gofynwyd ac atebwyd amryw gwestiynau, ond nid oeddynt o bwys neilldaol i'r cyhoedd. Mr-Gladstone a wnaeth gyfeiriad toddedig iawn at farwolaeth Mr Fawcett, ac a dalodd warogaetb neillduoi i'w allu a'i fedrusrwydd, ac a ystyriai ei farwolaeth yn golled i'r Weinydd- iaeth. i'r Ty, ac iddo ef yn bersonol. Syr R. Cross a adnewyddodd y ddadl ar fesur Helaethiad yr Etholfraint mewn araeth gym- medrol, ond yn cynnwys dim newydd ar y pwnc. Syr C. Dilke a'i dilynodd mewn araeth rymus, feirniadol, ac eiiaithiol iawn, yn egluro cam- ddywediadau y Ceidwadwyr ar y pwnc. Arglwydd Randolph Churchill a bleidiau y gwelliant aca gondemniau Mr Gorst am daflu ei hun i lawr megys wrth draed y Prif-weinideg Cariwyd y ddadl yn mlaen gan Mr C. Russell, Mr Finch Hatton, Syr F. Milner, Mr Grant, Mr Storer Be ereill. Mr Goschen a bieidiai y mesur mewn araeth faith a galluog. Syr S. Noithcote a gyfododd am hanner awr wedi unarddeg i gauad y ddadl o clu. y Ceidwad- wyr, ac a siaradodd yn dda. Terfynwyd y ddadl o du y Weinyddiaeth gan Ardalydd Hartington mewn araeth alluog yn egluro sefyllfa y Wein- yddiaeth ar y mater, eu penderfyniad i weithredu a'u parodrwydd i roddi rhagor o wybodaeth, ond na ildient yr un iota o'r tir yr oeddynt yn sefyll arno gan daflu y cyfrifuldeb o'r dyfodol ar y Ceidwadwyr a Thy yr Arglwyddi. Rhanwyd y Ty, a chafwyd Dros yr ail-ddarlleniad ;)7 Dros yr ail-ddarlleniad 67i Yn ei erbyD 232 I Mwyafrif 140 sef deg yn fwy nac ar ei ail-ddarlleniad y tro diweddaf. Derbyniwvd rhifedi gyda banllefau j cymmeradwyol y Rhy4dfrydwyr. j

Hanesion Crefyddol. BARGOED.-Tachwedd 2il, Miss Williams, Blaenllechau, a bregethodd i gynnulliadau mawrion Er fod y tywydd yn anffafriol daeth cymmaint neu fwy i wrando Miss Williams na phan y bu yma o'r blaen. EBEXEZER, MEnTHyn. -Sul, a Llun, Hydref 12fed a'r 13eg, cynnaliodd yr eglwys uchod ei chyfarfodydd blynyddol. Gwasanaethwyd gan y Parchn. T. T. Jones, Salem, Caerdydd, a G. Evans, Ton, Ystrad. Cafwyd cyfarfodydd rhag- orol yn mhob ystyr, yr hin yn ddymunol, y casgliadau yn dda, a'r pregethu yn nerthol a dylanwadol. Bendith Duw fyddo ar y cyfar- fodydd. CAEBSALEM NEWYDD.—Traddododd y Parch. J. T. Morgan (Thalamus) ei ddarlith ragorol ar Pobl y ty nesaf' yn y lie uchod nos Sadwrn, Hydref 2oain. Cadeiriwyd yn ddeheuig gan y Parch. Mr Frimstone, Brynhyfryd, ger Abertawe; Cafodd y darlithydd hwyl neilduol i draddodi ei ddarlith, yr hon sydd yn llawn o wersi rhagorol. Dymunwn lwyddiant mawr i'r darlitbydd clod- wiw. SILOAM, MACHEN.—Cynnaliwyd cyfarfodydd blynyddol y lie uchod ar y dyddiau Sul a Llun, Tachwedd 2il a'r 3ydd. Pregethwyd y Sul gan y gweinidog, y Parch. J. Morgan, a'r Llun gan y Parchedigion W. H. Davies, Tirzah R. Evans, Hengoed W. Owen, Tydu a N. Thomas, Caerydd. Cafwyd cyfarfodydd rhagorol yn mhob modd. Yn gysylltiedig tt hwy agorwyd llwyfan (platform) ardderchog a fawr edmygir, yn mha uu y mae y fedyddfan, a da genym hys- bysu y defnyddir hi yn fuan. LLANDRINDOD WELLS.—Cyfarfod Blynyddol.- Nos Lun, Tachwedd 3ydd, a dydd Mawrth can. lynol, pregethodd y Parchn. T. D. Jones, Franksbridge, a W. Williams, Nnighton; am ddau, y Parchn. T. D. Jones, a S. Jones, Dolau, ac am chwech, y Parchn. J. Roberts, Pisgah, S. Jones, a W. Williams. Yr oedd y cynnulleidfa- oedd yn fawr, y gwrandawia.d yn astud, a'r pregethu yn hynod ddylanwadol. PHILADELPHIA, ABEETAWY.—Dydd Sul a nos Lun, y 26ain a.'r 27ain o fis Hydref, a dydd Sul a nos Lun, yr 2il a'r 3ydd o fi8 Tachwedd, cynnal- iwyd cyrddau pregethu yn y lie uchod. Mae yr eglwys yn y lie uohcdL wedi paentio y capel a'i wneyd i edrych yn ddymunol iawn. Gan ein bod wedi dodi allan gant a thriugain punt, yr oedd yn rhaid gwneyd ymdrech i gael brodyr poblog- aidd i bregethu. Felly oawsom wasanaeth y Parchn. T. Phillips, Ferwig; Aaron Morgan, Felinganol; J. Hughes, Natymoel; a T. M. Rees, Caslwchwr. Yr oedd y tyrfaoedd yn fawr, y pregethu yn dda, a'r casgliad yn gan punt, a phendetfynid i gasglu y triugain punt arall o fewn y chwe mis dyfodol. Diolch i'r Arglwydd mawr am ei wenau, ac i ddynion am gynnorthwy a ffyddlondeb yn y gwaith da. GALWAD I FYFYBIWB.— Mae yn ddywenydd genym altu hysbysu fod y brawd ieuanc gobeithioj Mr T. E. James, myfyriwr o Athrofa Llangollen wedi derbyn galwad unfrydol oddiwrth eglwys Llanfrynach, sir Frycheiniog, ac y mae yntau wedi ateb yn gadarnhaol. Mae yn dda genym allu llongyfarch yr eglwys uchod yn ei dewisiad o weinidog, oblegid y mae Mr James yn llawn o elfenau pregethwr da, a gweinidog dirodres. Bwriada ddechreu ar ei waith yn fuan. Eiddunwn iddo lwyddiant mawr yn ei faes newydd. BETHANIA, TEOEDHIWFUWCH. Cynnaliodd yr eglwys uchod ei chyfarfodydd chwarterol Sul, Tachwedd 2il, pryd y pregethwyd gan y Pat ch. D Griffiths, Dowlais. Cawsom gyfarfodydd bendigedig trwy y dydd, er fod y tywydd yn anffafriol, a chawsom gynnulliadau da, a phawb yn gwrandaw gyda astudrwydd ar Mr Griffiths yn traddodi ei bregethau galluog a chynnwysfawr. Ein dymuniad yw ei glywed etto yn fuan. Mae crefydd yn lied fywiog yma yu bresenal, trwy fod y frawdoliaeth yn cydweithio a chyd-dynu wrth raffu yr addewidion i'r amcan o gael ei dynion i afael y cadw. BALA.. -Cynnaliodd y Bedyddwyr eu cyfarfod blynydd l Hyd. 28ain a'r 29ain. Pregethwyd i dyrfaeedd Iluosog gan y brodyr R. Lloyd, Casbach; H. C. Williams, Corwen a D. Williams, Llan- gollen. Cawsom lawer o wenau nef a daear. BETHEL, GEE LLANFYLLIN.-Nos Fercher, Hyd. 22ain, cawsom y pleser o wrandaw y Parch. J. Thomas, Caerfyrddin,yn traddodi ei ddarlith ar yr Adgyfodiad oyntaf a'r mil blynyddoedd." Ni cbafodd y gymmydogaeth hon erioed gymmaint o foddlonrwydd mewn darlith a'r tro hwn, Yr oedd ei phob peth yn adlewyrchu clod mawr i Mr Thomas fel meddyliwr a thraddodwr. SARDIS. LLANEDI.—Cynnaliodd yr eglwys uchod ei chyfarfod hanner-blynyddol ar y Sul a nos Lun, Hydref 19eg a'r 20fed. Am 10 boreu y Sul, pregethodd y Parch. R Allen, Bryntroedgam. am 2 a 6, pregethodd y Parohedigion D. Morgan, (A.), Moriah, a R. Allea a nos Lun pregethodd y Parchn. R Allen a J. Lewis, Belle Vue, Abertawe. Cafwyd hiu ddymunol, oynnuliadau Iluosog, a phregethau grymus, a dylanwadol. Y mae ysgrifenydd y llinellau hyn wedi bod yn ieuanc, ond erbyn hyn yn hen, ond Idd yw yn cofio clywed yr hen genadwri nefol erioed yn cael ei thraddodi gyda mwy o hwylusdod. Parhaodd y cyfarfod nos Lun o leiaf ddwy awr a hanner, ao yr oedd y Ilanw yn codi yn uwch hyd y diwedd, a gallttsem dybied fod y pregethwyr a'r gynnull. tidfa wedi adfeddiannu hen hwyliau nefolaidd. 0

Bedyddiadau, &o. Myrtletwy, -Yarborth.-Tachwedd 2il, un, gan D. M. Pryse, gweinidog. Hefyd derbyniwyd un trwy lythyr. Siloam, Cyd'weli.—Nos Sul, Hydref 26ain, un, a derbyniwyd un chwaer trwy lythyr, gan y Parch. John Reynolds, un o'n gweinidogion. Eldon-street, Llundain.—Hydref 19eg, tri, ad- ferwyd un, a derbyniwyd dau trwy lythyrau oil gan y Parch. W. Jones, y gweinidog. Y mae amryw etto o flaen yr eglwys yn aros am yr un fraint. Ebenezer, Merthyr.-Nos Sul, Hydref 26ain, naw, gan y gweinidog, y Parch. H. Richards. Hefyd, Tachwedd 2il, tri, trwy lythyrau. Newbridge-ar. Wye.—Nos Fercher, Hyd. 29ain, pedwar ar-hngain, gan y Parch J. Williams, gweinidog. Mae ereill etto yn aros am yr un fraint. Taberaael, Fe;itbre.-Hy(Iref 19eg, 3 o ch orydd, gan y Parch W. E. Watkins, gweini "em a derbyniwyd un trwy lythyr. ie Pontllogell.-Hyclref 19eg. un brawd Ie gan y Parch. E. O. Parry, Llanfyllin. Bethel, ger Llanfyllin.- -Medi 28ain, da^»^BH^ E. O. Parry, gweinidog. Ychwanegwyd W yn ystod y ddau fis blaenorol at yr eglwys VV Mae ereill etto o flaen.yr eglwya. Salem, ger Hwlfordd.-Hydref 19eg, d, ddeiliaid yr ysgol Sabbothol, gan y Parca. Oliver Edwards. ->$} JK Llangendeym.—Hydref 19eg, un, ac dau, gan y Parch. M. T. Rees. Meinciau.—Hydref 26ain, adferwyd un yr achos goreu yn gwisgo agwedd lewyrchus ddwy eglwys, o dan weinidogaeth alluog parch us weinidog, M. T. Rees; J* Noddfa, Abersychan.—Hydref 12fed, w Tachwedd 2il, saith, gan y gweinidog. Tabor, Llantrisant.—Hydref 19eg, tri, g3fi Parch. J. Thomas, Tongwynlas. Connat's Quay, swydd Fjlint.—Hydref 26aio herwydd fod gwell cyfteusdra i fedyddio_ Fflint), cymmerwyd dau oddiyma yno, Pr^ Jj#l! oedd tri oddiyno yn barod i fwynhau yr^?| k fraint; felly bedyddiwyd pump gan P. E. Be* Connat's Quay. # v Sal-em, Moss.-13Ljd.vet 22ain, cawsom y fra^j|t | weled ein diweddar weinidog, sef y Parch. JOFFIPT Sal-em, Moyv. Hydref 22ain, cawsom y fra weled ein diweddar weinidog, sef y Parch. JOFFIPT Davies, Birkenhead, yn trochi pump o g yr ysgol Sul ar broffes o'i ffydd yn mab DnW> | adferwyd un. Y mae agwedd lewyrchus ar eglwys hon a golwg am gynhauaf toreithiog. D —\

REHOBOTH, BRITON FERRY. Nos Fawrth, Hydref 21ain, cynnali^ cyfarfod. yn y capel uchod ar ymadawiadj brawd ieuanc a gobeithiol Mr Ivor } James i Athrofa Hwlffordd. Cymmerwyd gadair gan y Parch. Henry Hughes I gweinidog. Cafwyd anerchiadau pwrpft80 t{ iawn aryr achlysur gan ycadeirydd a cha^J Parohedigion B. Davies, Salem .T. Davifl8* iawn ar yr acblysur gan y cadeirydd a cha^J j Parohedigion B. Davies, Salem;, T. Davifl8* Cwmgarw; yu nghyd ag amryw ereill frodyr a chyfeillion. Derbyniodd anrheg" 1 Feibl hardd gan yr ysgol Sul, a llawerO; 1 gyfrolau drudfawr ereill gan wahanol frod#' yn y cyfarfod. Heblaw hyny, y mae derbyn rhoddion gwerthfawr a defnyddi°l gan rhyw lu o gyfeillion tuallan i'r eglwy* Nid yw yr eglwys etto wedi cyliwyno £ I rhodd iddo. Bwriada wneyd cyngherdd» ond nid yn fuan, o herwydd amgylchiad^j masnach yn y lie, fel y bydd yr hyn awn8, yn deilwng o honi ei hun, ac yn deilwng °^rj brawd ieuanc sydd wedi ymadael. Y 1 Mr James yn aelod gan y Bedyddwyr er ieuanc iawn, ac wedi byw bywyd ymdrechotl a gweithgar gyda phob rhan o waith crefy^J nes y mae wedi ennill parch ac pawb trwy y gymmydogaeth, a hynyW0j% | cael ei amlygu ar ei ymadawiad a'r lie, Dl fJ yn unig mewn gair, ond mewn gwidithred gwirionedd. Y mae yr eglwys wedi ohwtlj yn fanwl i gymhwysderau y brawd cyo61 annog i fyned i'r athrofa; a chredir ei fod meddu ar y galluoedd hyny sydd yn ofyD° mewn athrofa, a'r weinidogaeth ar ol hynY" a Ysbryd Duw a'i cynnorthwyo ef yn 1h athrofa, ac a'i cymhwysa ef trwy hyny i I yn weinidog da i lesu Grist; a'n dymuni^ t sydd fel y canlyn:— I Boed Uwyddiant iddo ar ei daith, J I wneyd a gwaith ci Feistr Gau fyn'd yn mlaen yn nerth ei Dduw, Yn ngwyneb pob rhyw rwystr. a A nerthoedd pur y Nefoedd wèn, Dd'ont ar ei ben yn helaeth, I'w nerthu ddringo'n ddiwahardd, Hen risiau hardd dysgeidiaeth. Dwyn allan wna-dysgeidiaeth bur, j Ei wir alluoedd odiaeth j Gan roi cymhwysder cyn yn faith, I waith y weinido^ieth. Boed iddo hir a dedwydd oes, | Heb ddim yn groes i'w deimlad; < A byw dan nawdd y Nefoedd fry, } A thyna fy nymuniad. 1 o

PISGAH, TALYWAUN. i Cynnaliodd yr eglwys hon ei chyfarfodydd blynyddol eleni ar y Sul cyntaf o'r mis hvvo a'r Iau canlynol. Boreu a hwyr y Sabbotbi pregethwyd gan y Parch. W. Edwards, B.A. Athrofa Pontypool, yn wir arlenorol, ac etto yn hynod o ymarferol a dwys; ac yn 1 ( prydnawn, cafwyd pregeth ragorol gan 1 < Parch. S. Griffiths, Abersychan. Yr oedd 1 j cynnulliadau a'r oasgliadau yn dadgan nertb i Pisgah a'i dylanwad fel eglwya ar y gymmY" I dogaeth. Prydnawn dydd Iau, oynnaliwyd tê parti ar raddeg eang, a'r lluaws i'w gweled yn mwynhau eu hunain gyda bias a hwyl yø ddieithriad. Yn yr hwyr, darlithiwyd gall y gweinidog, y Parch. D. B. Richards, j (Beibliander), ar John Buoyan," y brett' ddwydiwr byd-enwog. Llanwyd y capel eang gan wrandawyr astud, a gwelsom ar 1 platform Mr J. Daniel, masnachwr cyfrifoli yn y gadair, a'r Parchn. D. Lewis, J. Cole, a D. Thomas, yn gefnogwyr. Am y ddarlith; yr oedd yn eglur fodBeibliander wedi meistroli Bunyan, ac mor eglur a hyny fod BunyftO wedi ei feistroli yntau; a'r canlyniad oedd, eJ. fod yn feistr hollol ar y gynnulleidfa am awr ac ugain mynyd o amser. o—

TOWLE'S PENNYROYAL AND STEEL PILLS FO» FEMALES, quickly correct all irregularities, and relieve the distressing symptoms so prevalent with the sex. Boxes Is. lid. and 2s. 6d., of all, Chemists. Sent anywhere for 15 or 34 stamp, by the Maker, E. T. Towle, Chemist, Nottingham* A CARD.—To ALL WHO ARE SUFFEBINO FRoJlf the errors and indiscretion of youth, nervous weakness, early decay, loss of manhood, &c., I will send a receipt that will cure you, FREE OF CHARGE. great remedy was discovered by a missionary in Sout& America. Send a self-addressed envelope to the JOSEPH T. INMAH, Station D. New York Ci' U.S.A.