Seren Cymru

AT Y PARCH. B. THOMAS, CASTELL- NEWYDD EMLYN. ANWYL FRAWD,—Yr oeddwn yn dra adna- byddus a'r diwedddar Barch. D. Evans, Ffyn- Honhenry, a chenyf y parch mwyaf iddo fel un *° ragorolion y ddaear, ac fel un o dadau mwyaf gwreiddiol y weinidogaeth, a gwr enwog yn Israel. Dysgwyliais oddiwrth ei ddiweddar olynydd, y Parch. J. LI. Owen, am gofiant o hono a (liau y cawsid ef cyn hyn, oni bai hir gystudd a Siarwolaeth y brawd ymdrechol hwnw. Pan VR treulio Sabboth yn Ffynnonhenry yr haf diweddaf, addewais wneyd fy ngoreu er cael ^pfiant i Mr Evans, a chyfeiriwyd fi at y Parch. Evan Evans, gweinidog parchus efo'r Annibyn- tryr yn Philadelphia, ger Caerfyrddin, fel un a ^yddai lawer am hynodion a ffraeth-ddywed- ladau y gwrthddrych enwog. Diau fod llawer <! bethau ar gof vfr, a Mrs. Jones, Penyronw, a Mr. B. Evans, Ffynnon-bumsaint, &c. x Y mae yn wir dda genyf eich bod chwi, anwyl frawd, wedi penderfyriu gwneyd y diffyg hwn ifyny. Nis gallai y gorchwyl syrthio i law tWy medrus, a chredwyf y cawn gofiant tellwng 'Wi wrthddrych ae o'i awdwr. Vmdrechwch grynhoi ei faterion i gylch llyfr ,81tllt. Gobeithiaf y gwna pob .brawd a feddo adgofion dyddorawl. eu hanfon i chwi a dylai yr eglwysi anfon archebion helaeth am gofiant mor hynod. Fel cefnogaeth i chwi yn etchanturiaeth glodfawr, dymunaf orchymym "lint o gopiau o hono. Bydded i chwi lawer 1awn o lwyddiant yn yr anturiaeth wir angen- laeidiol hon, gyda'ch Ilafur mewn pethau ereill »gwinllan lesu. Wyf, anwyl frawd, • Yr eiddoch yn gywir, Glyu Nedd. T. E. JAMES.

ANERCHIAD AtV Parchediffion R. Ellis (Cynddalw), Dr. Roberts (KefyAd), IT. W. Hughes, JDinas, It. -4- Jonex, Abertawe, hen Students Dr. Prich- aTd, Llangollen H. Jones, M.A.\ D. fflvans, Stow Ilill. Casnewydd; Ed. Roberts, Ponty- Pridd Owen Michael, Blaenau Dr. Emlyn ■Jones; W. Roberts, Rhos; J. Robinson, Llansilin, hen gyfeillin. b ^0L->—Erfyniaf eich hynawsedd am cymmaint gwyr wrth fy llythyr ond y reswm i hyny. Yn j Greal am hp'^i diweddaf, ymddangosodd gofyniad o'm at saith o r brodyr uchod, yn nghylch *'r ■Parche(lig' -lobn Williams, Rhosllan- 1 j ond ni welodd neb o honynt yn dda yhn^yd un sylw. Ond er hyny, deallais fod honynt heb fod yn dderbynwyro'r Greal, Wb i anallu0^ °'i weled ac os caniat- Ua-to i r a Sail5yn> dios genyf j teimla yn ddiolchgar heblaw y gofynydd. Tachwe(ld 15fed, 1856,, bu farw y diweddar ■j- .• John Williams, Rhosllanerchrugog. Bohri^enWyd ^ane8 eu gladdedigaeth gan E. Cofi et^S' m^a ysgrif yr addawodd fod J-so-v^ byw-graffyddol a llenorol i gael ei Wilr er co^ a am y Parch. J. "Yn PL1318' mae er hyny dros 13 o flwyddi. yse-Hf 1858, y mae Ellis, yn y Greal, yn 'Wuli ° erfyniad at gydnabyddion J. 0 &ynnorthwyo yny gwaith pwysig er hv 011 r wasg y Cofiant a gwyddom fod w o ymholi yn nghylch Hanes «0WaeUawer seren Uai na J. W. wedi cael ac y vn iei a.c wecii marw ar ol John Williams; y 0 l1011.00!1; frodyr, wedi bod wrth gael rrUrJt J bai:otoi y rhai hyn- Dymunem tin llyfv 011"1 gobaith cael cofiant, yn f6U 7,n Thanau ? Neu> jnte, oni wnai 1 °'n cyhoeddiadau misol, neu An-wvl W Uthoedd cofianol o hono'! Mr. Wlii" }'1'-—enw rheswm, onid oedd Onid Illia- s yn deilwng o goffadwriaeth ? theilvn Tin^( iau C>s nad oes defnyddiau, ^°d VB P-'iham yr add-iwwyd ? Er ein y ^Wellt J y SYNIAD fod cofiant J. W. yn K^neyd-rj^i talm, etto nis gallwn beidio ^yd-vrybodmf111 i?ec. etto 0 r newJ'dd at ddeffroi i'r wl n 'T r yn dal y secrets, heb ^ardd Caem,6 yr Onid oes gan hen "^fcu. Henafiaethwry Blaenau. ^eiloa rwtSj.5.1, W, ddim clod neu rhodii l w parchus Athraw 1 Oni wyr rhai o'i gyfeillion ddim o'i hanes yn Llan- silin, Rhos,. neu'r Drefnewydd ? Gwyddom ei fod wedi ysgrifenu llawer, ac y byddai Cymru yn falch o'u ddarllen yn un llyfr, neu, fel y tybioch oreu i'w dwyn allan. Beth fedd/liech i agor drws i gyfraniadau I in, ei gyfeillion tuiq at gael cofiant i J'. W. neu awdl. n-xi bryddest arddei-chog o hono? Dywedcr fod yfwobr yn £ 4-0 neu £ 5u. Nid oes genom un ammheuaeth na chaem wybod rhyw beth wedi hyhy. Onid oes neb yn llhos, neu oddeutu Llandudno, a. ddechreua'r peth ? Gyda gwir hyder y caniata, Mr. Gol. gyfleusdra i bawb a deimlant awydd, clelweyd eu barn ar y pwnc, Wyf, yr eiddoch, &c., ■ "L DEMOSTHENES. lio: i

H, BEN LYFRAU. Hen lyf r ag syddyn lied brin yn awr yw Hanes y Bedyddwyr, gan Jos. Thomas. Gwelir yn ami ddarnau o hono, a chopiau anmherffaith. a hyny gan amlaf mewn ffermdai tM- hyd y wlad. Ond dylid cadw y darnau hyny yn ofalus a phe cesglid y darnau yn nghyd, gellid gwneyd fyny amryw gopiau perffaith, Y mae genyf fi gopi diffygiol iawn, a charwn gael y tudalenau canlynol, sef, o'r title page hyt tud. vi. 193, 201 —210, 225—240. 261—268, 273—276. 285 -868, 385-390, 395—416, 423-426, 433—450, 457— 460. Os oes g-an ryw rai o ddarllenwyr rai o'r tudalenau uchod, carwn eu cael', a thalwn y cludiad. Neu, os oes rhyw grfaill am wneyd copi i fyny iddo ei hun, byddwn yn foddlon rhoddi iddo y tudalenau sydd genyf fl. Gwneyd i fyny gopi cyfan, o'r hen ddarnau, yw'r prif beth yn fy ngolwg. • Hefyd. y mae genyf gopi perffaith. o Gylch- grawn M. J. Rhys, ond bod tud. 181-184 yn eisieu. Os gall rhywun eu danfon i mi, byddwn yn ddiolchgar iawn. Y mae genyf hefyd y rhanau canlynol o'r Oylehgramn, nad Qes arnaf eu heisieu, sef Rhif. 1, hyd tud, 44 Rhif. 2, hyd tud. 116, a tud. 197—216. Caerfyrddin. THOS. LEWIS.

EISTEDDFOD CAERSALEMAC EISTEDD- II. FODWR." 1 I; • At Olygydd SEREN CTSCEU. S y st, T mddengys, fod ysbryd Eistedd- fodwr" yn bur isel ar y maes cystadleuol; ond cheer up, Sam, let not your spirits go down," o herwydd dywed Marlais mai creadur eiddil a gwa^saw iawn ei feddwl yw efe—ei fod wedi cael llawn ddwseni o weithiau ar y barddol, ac na fydd un yn berchen ar fwy o glwpaneidd- wch itag ef yn nghystddleuaeth Caersalem. Y maey programme jvl awr wedi ei barotoi, a'r hyn a ysgrifenwyd a ysgrifenwyd." Dysgwyliwn weled tyrfa fawr yn nghyd ar ddydd yr wyl,:o herwydd bydd parotoadau o bob math i roesaw plant y gerdd Wr awen wedi cael eu gwneyd gan bobl Caersalem. Y mae beirniad y ganiadaeth yn sicr o ddenu cystad- leuaeth gorawl o'r radd odidocaf i'r lie, gan fod ei plust yn adnabod pob sain gerddorol mor drwyadl, a phe byddai ei ben yn rhyw musical box nodedig. Y mae hefyd hen glorian cyfiawn- der yn ei galon, yn medru troi ar hanner ton. Dyna Lleurwg etto, beirniad y farddoniaeth y mae ei alluoedd digyffelyb, a'i wybodaeth gyrhaeddfawr, yn ddigon i swyno awen y bardd mwyaf cysglyd a fedd y greadizaeth i ganu ar unrhyw destun, pan fyddo efe y^ beirniadu, o herwydd "pob un ym ol ei weithred- oedd ydyw hi ganddo ef yn wastadol. Y mae y Parchn. R. Simpson, a J. D. Evans, Cayo, can wired o bleidio cyfiawnder hefyd efo y traeth- odau, a bod dwr yn afon Teifi. Coiled pawb nad oes neb i gael cam yn eisteddfcd Caersalem. Yn awr, gyfeillion, dyma lie y ceir cystadleu- aeth gyfiawn deuwch yn arfog i'r maes. Yr eiddoch mewn hwyl, UN O'R PWYLLGOB.

GWYL DE HENAFIAID A THLODION RISCA. Tua blwyddyn yn ol, anrhegwyd y dosbarth uchod a phryd da o de a bara brith, am y tro cyntaf, gan annghydffurfwyr Risca, a chan fod yr amser yn agosau, pan y gobeithiaf y cant fwynhau yr unrhyw gymmwynas etto, gofynaf ganiatad Mr. Gol.f am yohydig le yn y SEREN, i osod gerbron fy mrodyr gynnygiad neu ddau. Y dull a fabwysiadwyd y llynedd, er cael cyf- lawnder o bob peth yn rhad, ydoedd ffurfio pwylkor, yn eyfansoddedigo aelodau o wahanol eglwysi, a phob un yn ei gylch wedi'n i gyfarch y rhai a feddyliai yn briodol, ac fel hyny y llwyddwyd yn ardderchog i gael, mor bell a,, oedd yn bosibl, berifaith gydweithrediad; ac yn wir, yr oedd y eyflawnder, y ffyddlondeb, a. threfnusrwydd gweinyddiad y te, yn profi hyn. Yr oedd yno foaeddiges neu fon- eddigesau, o bob eglwys yn y lie, a, thrays; gweinidogion, pregethwyr, ac aelodau amryw; ond yr hyn a synai amryw ydoedd hanes hynod y symudiad yn y Tyst Gymreig, mewn tri mis ar ol i'r anrheg uchod gymmeryd lie. Yr oedd yr hanes yn y Tyst yn ein tueddu i feddwl, fod rhyw eiriau bach pert yn sefyll o flaen llygaid yr ys^rifenydd, sef NTNl oblegid ni ddarfu iddo weled neb arall ondy Ni yndeilwng o'u henwi a'ucanmol; ac i ochel rhoddi cyfleuedra i'r naill frawd godi ei hun, neu gael ei godi ar draul ei frodyr,ac hefyd goehel briwio teimladau ereill, yr oeddwn am gynnyg, yn gyntaf, fod pwyllgor yn citel. ei ffurfio, trysorydd ac ysgrifenydd yn cael eu nodi, a chyfrif o'r holl elesenau yn cael eu cadw. Yn ail, fod y te i'w roddi yn y British School Room." Ydwyf, yr eiddoch, &c.. CASAWR SBCTYDDIAETH.

CYMMANFA A CHYRDDAU OHWARTEROL SWYDDI CAERFYRDDIN A CHEREDIGION. 1. Y Gymmanfa. Y maeyn ddiammheti fod y cynllun presenol lawer yn rhagorach n i'r hen gynllun sef talu y gweinidogion yn ol pellder eu ffordd. Mae hyna yn rhwymo fod pob brawd yn cael rhyw beth, oddieithr y cymmydogion, nesaf; ac y maehynyna yn llawer tecach na gadael pawb heb ddim tal, ond y rhai fuont yn gweinidogaethu yn gyhoeddus. Wrth ymddir- ied yr arian i bwyllgor dewisedig ddydd y gymmanfa, a thaflu arian pob eglwys i drysorfa gyffredinol, mae pawb yn cael eu gosod ar yr un tir gyda golwg ar y talu; ond yn llui4 fod pellder y ffordd yn gwneyd eithriad a elJs- gwylir i'r pwyll.or appwyntiedig v/neyd cyf- iawnder a phawb, a chredwyf fod hyny yn cael ei wneyd hefyd ac hid oes neb yn »rwgnach, ond y rhai hyny a y mae grwgnach am bob peth yn rhan o'u natur. i- mae y cynllull hwn wedi gweithio yn foddhaol yn mhob eglwys, •.•yda'r eithrird o'r eglwysi gweiniaidmegys yn Llanymddyfri y llynedd. Rhoddwyd cryn dipyn o'r ariau,os nad wyf yn camgofio, addaeth at gynnal y gymmanfa, i'r eglwys y llynedd, er ei chynnorthwyo i ddwyn traul y gymmanfa, o herwydd ei bod, mewn cymhariaeth, yn wan a thrwy hyny, tynid yn ol o'r gyfran at dalu y cenadon ac felly gallai yn rhwydd fod rhyw frawd, aeu frodyr, heb aderbyn ond hanner coron tuag at ddwyn eu treulion. Ond pan fyddo y gymmanfa yn cael ei chynnal mewn eglwysi cryfion, a'r eyfryw yn gwrthod derbyn cyfraa o'r arian a anfonir at gynnal y gym- inanfa, gan eu cyilwyno i ofal y pwyllgor, rhoddir i bawb eu treulion. Pe byddai pob eglwys yn ddigon cryf, ni fyddai eisieu gwell- iantar y cynllun hwn; ond gan nad ydynt, credwyf y dylid cael cyfnewidiad ac y mae y gwelliant a gynnygMdd''Alexander; yh y SEllEN cyn y ddiweddaf, yn hollol gyihhwys, yn ol fy mam I; sef fod y c*sgliad a wneir ddydd y gymmanfa yn cael ei (Irosglwyddo i'r eglwys lie y cynnelir y gymmanfa, er ei chynnorthwyo i ddwyn y treulion. if ¡ r 2. Ein Cyfarfodydd CkwaHerol. Y mae grwgnachrwyddobob tu mewn cyssylltiad a threulion ein cyfarfodydd chwarterol gan yr eglwysi, am eu bod yn gorfod talu pregethwyr am ddod iddynt; a chan y pregethwyr, am eu bod yn gorfod gwario eu harian i ddwyn rhan o'u traul i ddod i'r cyfarfodydd, fel y bu mewn cyssylltiad âtr cyfarfod chwarterol diweddaf. Byddai yn ddigon rhwydd, yn ddiau, gael gan yr eglwysi i dderbyn y cyfarfodydd hyn, oni bai talu y pregethwyr. Dygent bob treulion ereill yn rhwydd a Ilawen yn y wlad ond nid yw cael arian at ddwyn treulion y pregethwyr i ddod i r ewrdd yn beth mor rhwydd. Yn awr, pa fodd y gwneir y baich ymayn ysgafn ? Trwy i bob eglwys ddwyn traul ei gweinidog ei hun, i ebe Alexander. Ie, yn sicr, pe gwnelent hyny. Ond y mae y cynllun hwnw wedi ei brofi, 1 ac wedi methu; ac ofnwyf pe gwnelid prawf o hono etto, mai methu a wnelai. Pa fodd ynte 1 Wei, trwy.wneyd casgliad ar ddydd diweddaf y cwrdd chwarter, ac i gael ei alw Casgliad at Drysorfa Gyffredinol y Cwrdd Chwarter." Pe gwnelid hyn, ai byddai un* traff«rth i gael arian i dalu treulion y gwein- idogion. Y mae yr ysgrifenydd wedi gwneyd prawf o'r cynllun hwn yn yr eglwys sydd dan ei ofal, ac wedi ei gael yn ateb y pwrpas yn dda. Bydded i ereill fabwysiadu yr un cynllun, a chSiut ddigon o arian at y treulion heb feichio neb. Yr eiddoch jn gy wir, -1 D. WILLIAMS. Salem, Meidrim.

"SACRED DRAMAS." To the Editor of SEKKN CYMRU. SIE,—I am sorry to be obliged to communi- cate with your readers in the English language, and would have resorted to another local news- paper for the purpose had I not been aware of the extensive circulation of your journal amongst the Welsh speaking community of Wales, and especially in the neighbourhood of Keath but as my epistle is intended more particularly for some Welsh Protestant communities, I hope you will insert my present letter. It will be in the recollection of some of your readers that on the 9th December last, a sacred dramatic entertain- ment was held in the Town Hall, and amongst other things a sacred drama was performed, taken from Hannah Moore's celebrated collec- tion, caIledH Relshazzar's Feast." The novelty of the affair drew a large number of people to witness it, and it wa^ countenanced by several clergymen and dissenting ministers, who wish- ed it hearty success. It proved to be highly successful so far as the audience was concerned, and I believe that nothing was done beyond the rules of propriety in its execution. All seemed remarkably pleased and satisfied with what they had seen and heard, and the performers, who were all young mea of this town (myself amongst the number) were delighted with the encouragement we had received at the hands of the public. Strange, however, to say, that some rever- end gentlemen of the Nonconformist body have ever since sought every opportunity, both in public and in private, to abuse us for want of proper respect for the Bible, alleging that we had made that holy book a laughing-stock for sinners, and the religion of Jesus Crist food for fools. These aasertionsjl entirely repudiate and deny, and think it a pity that ministers who profess charity (i. e., love) towards all men should, in the manner they have done, seek to brand a few young men, who resorted to innocent and instructive recreation, as hypo- crites and revilers of the foulest kind. If they have anything to say against this sort of thing, as being contrary, to biblical discipline, why not civilly give expression to' their feelings through the only legitimate source, which is the press, and then the matter can be argued pro and con. Yours respectfully, JOHN JENKINS. Alfred Street, Neath, Feb. 7, 1870. —: ♦-

EXTRAORDINARY CURE OF A COUGH BY POW- ELL'S BALSAM OF ANISEED.—" Her Majesty's Gun 80at,' Netley,' Wick, North East Coast of Scotland, 7th September, 1868-—Dear Sir,—Having had a most d'stressing and severe cough, which caused me many sleepless nights and restless days, I was recommended by HIs Lordship, the Earl ot Caithness, to try your uiost invaluable Balsam of Aniseed, and I can assure iOU, with the nr;.t dose I found immedi te relief, even wiUiout having to suspend my various duties and the first small bottle Completely cured me therefore I have the greatest Confidence HI fliiiv recominending it to the miliioi).—Most respectfully yours, VV. LINZELL, H.M.G.B. 'Netley.'—To Mr. Powell,"—POWELL'S BA LS.\M OF ANISEED cam be had of at Chemists.- lii Bottles at Is. I -'d. aud 2s. 3d.— W areuuuse, 16, Blackfriars-road, London.—Ask for., POVELL'S BALSAM OF ANISEED."

PEN ML LION A gyfansoddwyd i chwech o frodyr, ag sydd yn myned i'r America, y 7fed o Fa wrth nesaf, a eglwys Hebron, Ton, Ystrad. Pan oeddem yn llawen a dedwydd, Yn trigo o frodyr yn nghyd, Daeth rievvydd oedd greuion i gredu, Hyn ydyw hyll nodweddy byd Fod' rhyw rai o'r cvvmni cariadus Yn agog ag ysgwyd y llaw, I 'fadael a Chymru fyuyddig, A morio i 'Merica draw. 0, nn. öai y newydd anniddig Droi allan yn chwedl ddis&il, w, .r Dim gwir er eu chwilio yn ddyfal, Dim sylwedd o'i mewn iddei gael Ond tebyg mai gwir -any tafod Oedd dweyd fod y bwriad yn byw ,.< Yn nghalon y brodyr anwylaidd, Ifynd i America i fyw. Pa beth fu yn achos i frodyr J Mor ddichlyn, mor llariaidd, a lion, •" I ddewis rhyw drigfan estronol, Yn well na chym'dogaeth y ToD. ? Ai ti, y gormeswr mileinig, Fu'n achos o'r blinder erch hyn ? 0, Gwaedda am gladdu dy gamwedd, Drwy'r aberth a rowd ar y bryn. Elfenau, anhysbys eich gallu, Sy'n chwafeu o amgylch yr aig l: Mewn undeb a hecld ymlonyddwch, 5 Ehag profi caledwch y graif Aeth bradwyr, a lluaws o ladron, Llofruddion, yn iach dros y don Ai tebyg nad a ifyddloniaid, O eglwys gariadus y Ton 1 Os rhaid yw ymadael am enyd, O byddweh yn fawrion eich ffydd, > Amoenwchorchettionrhinweddol, •, 0 cofiwch, cyn diwedd eich dydd. Wrth ennill anrhydedd daw rhwystrau, Ond cofiwch mai grisiau 'ynt hwy 9 Sy'n arwain yn uwch i anrhydedd, I feddu gogoniant sydd fwy. Ystrad. LEWIS LEWIS. • "T >

ii :— v ji lM; CAN AR YMADAWIAD ME. JOHN HOPKINS (loan Glan Tees), & Gog- ledd Lloegr, i fyneed i Aroiy^u gwaiith arnfa. yr Old Lodge, Llanelli. I T ,f Chwi, enwog feib yr awen, Yn Ngogledd Lloegr fawr, 1 0 tynwch eich telynau Oddiar y coed i lawr; Nid arwyr maes y rhyfel, Na llunwyr arfau tan, Na choegaidd grach-foneddwyr Gaiff fod yn destun can; Ond un o feib athrylith, Sef loan ddysglaer ddawn,* Yr hwn sydd ar ein gadael— Wel dyna destun iawn Anmhosibl ydyw plethu Fy ngherdd mewn cywair lion, Wrth ysgwyd llaw o tt'arwel, Mae hiraeth dan fy mron. I Ymdrechu wnest feI gwron, j Er bod mewn estron wlrd, Dros grefydd a defodau, A iaith hen Gymru fiid -T • Yn awr ymadael ydwyt, A'th goron ar dy ben Pob llwyddiant a'th dilyno, A gwaeddwn oil, Amen. Tra pheiriant yn chwibanu, • Tra olwyn yn rhoi cerdd, | Tra dawBsia'r trwm forthwylion, Nes crynu Durham werdd, Tra llifa'r Tyne fawreddawg, Tra'r Tees yn golchi ei gro, Bydd enw peraidd loan Yn anwyj. iawn mewn co'. Os na chaith.aurl-,y(leddu Rhwng bryniau hen dy wlad, Os na chai gwmllÚ awen •, Yn nhref Llanelli fad, 0, dychwel 'nol, fy loan, A'th foneddiges lan, Cei'th dderbyn gyda chroesaw Yn Lloegr fel o'r bla'n. Pob bendith a'th ddilyno, I Heb ofid, cur, na chroes, Dy fywyd gaffo'i estyn I dair neu bedair oes ■ 7 Os na chawn gydg-yfarfod A'n gilydd is y nen, Gobeithiwyf 'cawn gyfarfod 0 fewn i'r neioedci wen. Hartlepool. G VVILYM GLAK A FAN.

PAID A BOD MOIl WIRION. Mae Owen^Puw yn fachgen del, Yn byw o hyd ar ganmol Mae'nmedrud'weyu, Gwnewc:i fel &!rfel,* Wrth lu o ferched siriol.. Dywedai wrthyf fi nn dydd, 'Rwyf am briodi 'ri union." Yr ateb gaf odd ef heb gudd, Oedd, Paid a bod mor wirion. i Paid a bo(I mor wirioll, "ol I gyd yw peth fel Atebai ef,'■'i>wyf fi yn rhol 0 ddyn, o'r fath lystia. Yr wyt, ond Ha cyfaill cu, Mae rooms dy ben yn weigion A'r cynghor goreu byth i ti Yw, paid a bod mor wirion. Nid ydwyt wedi magu blew I harddu dan dy enau, Ac nid wyt etto 'it ddigon tew I ddal ymosodiadai;.y Gan hyny, gwrando. paid a bod Tn wrthun megys eidion Ti get yn sicr fwy o gloft Am beidio bod mor wiL-ion. Penrhyncoch. SEILO

cynnwysiad a'i harddull i "Peep of Day," yr hwn sydd bli addysg mor.syml, ac yn llawn O hanes Tesu Grist. IT. Diffyg- arall yn ein hysgolion yw, eu bod yn hollol amddifnd o ddarluniau ysg-rythyrol ar gyfer hyfforddi y plant. Dichon y byddai ambell un yn anfoddlawn i arfer y cyfryw bellhau ar y Sabboth ond atebwn, Os amcan yr jsgol Sabbothol yw cyfarwyddo, a gwneyd zD pethau y Beibl yn ddealladwy i blant, dywedwn inai darlun, neu hi,dure o'r peth, y w y ffordd rwyddaf 0 Jawer i gyrhaedd yr amcan hwaw. -Syddai mapiau o wlad Canaan, Asia Leiaf, yn llghyd a gwledydd ereill ysonir ana danynt yn y Beibl, yn fanteisiol iawn i'r dosbarthiadau hynaf. III. Diffyg arall yw, nadyw yr 'athrawon leuainc yn eaelim fath o barotoad cyn ymgym- **ieryd a'r gwaith o addysgu ereill. Byddai cael dosbarth at hyn, yn deby? o effeithio yn ^da ar ein hysgolion Sabbothol yn fuan iawn. IV. Diffyg arall yw, fod rhy facb o siarad yn y gynnadledd, am y moddion mwyaf effeithiol iddyrcliafu yr Ysgol Sabbothol. Dylai sefyllfa. fewnol ein hysg'olion gael mwy o sylw, ac nid y trefniadau allanol yn unig. Pe byddai un o'n gweinidogion parchus yn darparu papyr ar y idlill goreu o weinyddu addysg yn y dosbarth, i:\rbyn y gynnadledd nesaf, byddai hyny yn sicr o adael argraff dda, ac yn gymhorth i lawer i Wneyd eu gwaith yn f wy effei thiol, ac yn debyg 0 "greu bywyd adnewyddol yn ein hysgolion Sabbothol. RICHARD REES, DAVID WILLIAMS, .Yiwi'clwyr.,