Seren Cymru

EGLWYS LOEGR A'R PLANT DIFEDYDD. Mae yn lied amlwg oddiwrth ymddygiad di- weddar Ficar newydd Aberdar, a rhai ereill o'i frodyr gweinidogaethol, fod tuedd mewn amryw o'r offeiriaid i adgyfodi yr hen arferiad o wrthod claddu y cyfryw" nad ydynt wedi eu bedyddio. Mae rhai o'r offeiriaid o duedd i wrthod claddu pawb na fyddant wedi eu bedyddio gan offeiriad mewnurddau yn Eglwys Sefydledig Lloegr, tra mae ereill yn foddlon claddu y plant os byddant wedi eu bedyddio gan 'rhyw un. Mae Esgob Llandaf, yn ei lythyr at Mr. Price, Aberdar, yn cydnabod bedydd yr Annghydffurfwyr, ac yn ys- tyried y dylai offeiriaid ganiatau claddedigaeth Gristionogol i'r cyfryw a fyddo wedi eu bedyddio gan yr Ymneillduwyr, tra mae Ficar Aberdar, yn ei lythyr at Mr. Price, yn cydnabod bedydd lleygol (lay baptism) yn effeithiol, er rhoddi cym- hwysder i gael claddedigaeth grefyddol, yn ol arferiad Eglwys Wiadol Lloegr. Yma, mae y maesynddigonagored, ac ni diylid, g,,lvgiiacii. Mae Ficar Aberdar, yr hwn sydd yn gwaclu hawl bol I hoil weinidogion yr Indeperidiaid, Methodistiaid, Wesleyaid, Cyn-Fethodistiaid, a Diwygwyr, i bre- gethu yr efengyl, i weddio, i dori bara Vil, Y swper, ac i gladdu y meirw etto, yn cydnabod eu gwaith yn bedyddio yn i- y rhecdaidd, ac yu riiiirwcddol-—mor aniiliraetho! rinweddol, fcl y mae yn rhoddi cyrnhwysder i'r plentyn gael i gladdu yn gyffelyb i'r ffordd y claddesid ef pe y ZD. buasai bysedd yr offeiriad ei hun wedi gwneyd Huny groes ar dalcen prydferth yr un baeh! Mae hen yn fraint fawr iawn. Mae liaclfrydedd yr offeiriad dysgedig yn amlwg iawn yn y fath gyfaddefiad Dyma ef yn gosod gweinidogion yr enwadau Y mneillduolag ydynt yn taenellu dwfr ar blant, neu fedyddio plant, ar yr un tir ag yntau. Mae rhai wedi gwneyd cryn ffair o hyn. Gweinidog y Bedyddwyr yn cael y fath gyfaddef- iad a hyn oddiwrth y Ficar; ie, cyfaddefiad fod pawb yn iawn, ac yn eu lie, ond y Bedyddwyr Taenelliad dwfr ar blentyn gan unrhyw un or gweinidogion, yn fedydd rhinweddol-digon rhin- weddol i roddi Tiawl i'r baban gael ei gladdu gan offeiriad L Mae yr Esgob yn dywedyd na ddylid ewrthod claddu y rhai hyn. Mae y Ficar yn dy- wedyd ei fod ef yn foddlon eu claddu. Mae Ficar Aberdar felly yn cydnabod safle y brodyr da fel gweinidogion Ymneillduol 1 0, nac ydyw. Dim yn y mesur lleiaf. Mae yn gwadu eu hawl fel y cyfryw. Nid yw yn caniatau eu bod yn weinidogion yr efengyl o gwbl. Mae rhinwedd yn y tacnelliad dwfr ar y plentyn, nid am eu bod hwy fel gweinidogion wedi ei wneyd, ord ai-ii ei fod ef yn ystyried bedydd lleygol yn rhoddi y cymhwysder priodol. Mae y Ficar yn gwadu eu hawl i daenellu dwfr ar y plant, fel gweinidogion, ond cydnabydd eu hawl i wneyd hyny fel lleyg- wyr. Gall y bedydd lleygol gael ei weinyddu gan y Parch. William Edwards, Aberdar, neu gan Martha Lewis, y Widwydd; a bydd y naill yn ngolwg y Ficar yn gystal a'r llall, os nid yn well. Amcan y bedydd lleygol yw, o dan amgylchiadau neillduol, rhoddi hawl i ereill heblaw yr offeiriad i estyn passboavd i'r baban i fyned, o ran ei enaid, i fyd arall, ac o ran ei gorff i'r bedd! Ac yn absenoldeb offeiriad, gwneir hyn weithiau gan dad y plentyn, yn ami gan y forwyn, ac yn llawer amlach gan yr ben wiragedd sydd yn derbyn y plant i'r byd. Os gwel y rhai hyn fod y plentyn yn debyg o farw, bedyddiant ef yn y fan. Bydd hyny o weithred o eiddo y wraig yn sicrhau i'r baban nefoedd a bedd. Mae cannoedd lawer o blant wedi cael eu taenellu a. dwfr-o dan yr enw bedydd, yn y modd hyn, ac i'r amcan hwn, pan ar fin marw a channoedd lawer pan wedi mfinv A dyma y peth a eilw Ficar Aberdar yn "Lay Baptism." Dyma y hedydd a gafodd y plentyn Mortara gan y forwyn Babyddol; a dyma y bed- ydd y mae Ficar Aberdar yn ei ganiatau i weinid- ogion Ymneillduol Cymru. Ar y cyntaf, nid n oeddem yn sicr y buasai yn caniatau cymmaint a hyn; ond i fod yn sicr ar y mater, ysgrifenodd Mr. Price ato ef, yn gystal ag at yr Esgob. Yn y cyfamser, cyn cael y dadguddiad oddiwrth y gwyr mawr, dyma erthygl yn un o Newyddiadur- on Aberdar, yn proffesu hollol gydymdeimlad a Mr. Price a'i frodyr o dan y fath driniaeth ag oeddent wedi gael oddiar law y Ficar. Puriou, yr oedd hyny yn frawdol iawn. Ond wedi i Mr. Price gyhoeddi mai y Bedyddwyr yn unig oedd o dan golifamiad yr esgob a'r Ficar, ni chlywsom air byth am gydymdeimlad na chydweithrediad. Gafodd y Bedyddwyr eu gadael. Wei, nid dyma y tro cyntaf iddynt gael eu gadael eu hunain ond bob amser pan ddaw y pwnc o daenellu dwfr o dan yr enw bedydd ar y bwrdd, una pawb yn erbyn y Bedyddwyr. Mae o'r pwys mwyaf i'r Bedyddwyr gofio, b- t'u by nag fydd cydymdeimlad In y envvauau ereill å hwy, y fynyd y daw bedydd i'r fainc, ceir pawh oil yn cyduno yn eu herbyn. Yr ydym Ili, fel evfeuwad, y a gwrthod y ffafr a roddir i ereill gan. -Ficar 'a'i gyrl-glerig- y wyr. Bydded ludvnt pad^cu bedydd lleygol,. yn yr ystyr ag y maf-Mi ■« rhan ni, danfonent ef yn ol i Rufain, o'r man y daeth. Ac os un amser y bydd eisieu nwydd o'r natur yna, bydd yn well i ni fyned ar unwaith at Eglwys Rhufain, lie y gallwn gael y Genuine Article ar y Haw gyntaf, ac nid ei gymmeryd av yr ail law gan Ficar Aberdar a'u gydswyddogion Eglwysig. Mae yn bellaell fod y gwrthodiad i sladdu i'w evfynsu i blant. y BedyJdwyr. Nid iamddifad o un awdurdod Ysgrythyrol dros ei gyf- lawniad. Beth yn awr sydd i wneyd ? Mae ein dyledswyddau yn eglur iawn. Mae taenella dwfr ar ein plant, neu fedyddio ein plant mewn dwfr, er mwyn eu cymhwyso i'r fynwent, yn beth na fydd i ni byth ei wnevd. Mae yn fantais i ni yn awr nad oes unrhyw golled dymhorol i ddeilliaw oddiwrth hyn. Fe fu amser pan ag oedd o bwys i gael enw y plcntyn ar lyfr eglwys y plwyf— gallesid fod galw am dano yn dystiolaeth mewn llys cyfreithiol; ond nid yw felly yn awr. Mae cyfraith y cofrestriad wedi cyfnewid y cwbl yn yr ystyr hyn. Yna, ein dyledswydd ni fel Bedydd- wyr yw, bod yn onest tuag at yr offeiriaid yn mhob amgylchiad, trwy anfon cenadwri foneddig- aidd i'w hysbysu o sefyllfa pethau. Pan yn gor- fo.d claddu ein plant yn mynwent y plwyf, rhodd- wn wybod i'r offeiriad foci y plentyn heb ei fed- yddio. Yn y fath amgylchiad, gallwn gael gwas- anaeth ein gweinidogion. ein hunain, naill ai yn y ty, neu oddiallan i'r fynwent, cyn neu wedi gosocl y corff yn y bedd. Mae o bwys i ni weithredu yn gysson a ni ein hunain—ar yr egwyddor, dim gwaith, dim talu. Ni fydd eisieu i ni dalu am ddim, ond pris rhesymol am dori y bedd. Bydd hyn yn gwneyd gvvahaniaeth mawr yn maintioli y fees. Pe hyddai i ni, fel cyfenwad trwy G-ymru, gyduno ar y mater, ni fyddai dim yn ddyeithr yn y peth—dim yn od-dim allan o le. Yr ydym ni yn gwybod am amryw o'n gweinidogion ag ydynt yn barod yn gweithredu ar yr egwyddor hon. A fyddai ddim yn dda pe byddai y mater yn cael sylw ein cyunadleddau yn ein Cymmanfa- oedd dyfodol. Byddai hyny yn debyg o fod o les, fel y byddai unffurfiaeth yn ein gweithrediadau. Wrth ddiweddu hon, ein bysgrif gyntaf yn ein Newrddiadur Newydd, yr ydym am roddi dwy floedd o ddiolchganvch-un i'r Parch. Evan Lewis, Ficar Abeukr; a phob un fel efe, am y gwasanaeth y maent yn ei wneyd i ryddid cre- fyddol o dan eu dwylaw; a'r llall i Mr. Wiiliam Morgan Evans, am-rodcli i'r enwad N'ewyddiadur, yn yr hwn y gellir ysgrifenii Bedydd, Be&yBbio, a BEDYDDWYR, heb gael ein hystyried y-n an- frawdol ae anngharcdig. Diolch o'a calon.'iddo. Bydded i'r Bedyddwyr ddcrbyn y Sehisn. wrth y miloedd!