Y Dydd

CYFFRO MAWR MEWN CHWAEEU- DY YN GLASGOW. b GW AEDD FFUGIOL, "TAN.14 WEDI EU LLADD, AO AMRYW EU HANAFU. Yr oedd y Star Theatre yn Glasgow, nos Sadwrn diweddaf, yn olygfan trychineb arswydus, na welwyd ei gyfielyb o ran ei erchylldra er y trychineb arswydus yn Sunderland. Mae y chwareudy hwn yn un sydd yn cael ei fynyehu yn benaf gan y dosbarth gweithiol, yn neillduol felly ar nos Sadyrnau. Yr oedd felly nos Sadwrn diweddaf. Mae lie yn y neuadd i 2,500 o bobl, a sicrheir fod llawn dwy fil yno nos Sadwrn. Elai pobpeth yn mlaen yn bur dawel a digynhwrf hyd chwarter wedi 9, pryd yn sydyn a. dirybudd y clyw- yd gwaedd o'r oriel, Tan!" nes yr oedd yr effaith yn drydanol, ac mown moment, yr oedd dynion a merched yn rhuthro ar eu traed gan gyfeiric am ddiangfa, tua'r drysau. Yr oedd yr adeilad yn diasped- ain gan ysgrechiadau y menywod oeddynt yn cael eu gwasgu a'u gwthio yn mlaen gan y bobl ddychrynedig, a chleddid yn eu swn holl floeddiadaii swyddogion y chwareudy i hysbysu y trueiniaid oeddynt yn ymladd eu ffordd allan fod pobpeth yn ddiberygl, ac nad oedd t&n. Yn ffodus, caed trefn ar un rhan o'r gynulleidfa, ond parhaiy rhai oedd yn yr oriel a'r pit i ruthro allan yn y modd mwyaf gorphwyllog. Ac yn anffodus y mae ychydig droad yn y ffordd allan o'r lleoedd hyny fel y gor- lenwyd y fan yn ddiatreg, ac yno yr oedd yr olygfa yn dorcalonus. Er gwaethaf yr ymdrechion i sicrhau i'r bobl nad oedd perygl, yr oedd y eyffro mor ofnadwy fel na roddai y mwyafrif yr yatyriaeth leiaf iddynt, ond yn hytrach gwthient draws eu gilydd blith draphlith am ddiangfa o'r ad- eilad a gredid ganddynt oedd yn nghanol fflama.u tan. Ac yn y rhuthr ofnadwy yma, lladdwyd 14 o bersonau, ac anafwyd 14 yn ddifrifol iawn. Ymledodd y waedd fel tin gwyllt drwy y ddiuas, nes casglu tyrfa aruthrol o lygad dystion o'r trychineb. Daeth swyddogion y peirianau tin i'r lie mewn adeg rhy- feddol o fyr wedi rhoddiad allan y waedd, ac er nad oedd gwaith i'r peirianau, gwnaethant wasanaeth mawr er perswadio y bobl i fod yn llonydd, ac er cynorth- wyo i gael allan y trueiniaid oeddynt wedi syrthio yn ebyrth i'r rhuthr. Darfu i'r heddgeidwaid, gyda'r Prifgwnstabl, roddi pob help oedd yn bosibl, ond yn ofer gan fod y bobl wedi eu brawychu o gwr bwy gilydd, ac aueffeithiol am hir amser oedd pob cais i'w llonyddu. Y mae un wedi ei gymeryd i fyny, o'r enw James Turner, yr hwn hyd yn ddi- weddar oedd yn ngwasanaeth y chwareudy, ond gydag eraill, a wnaed i ffwrdd a'i was- anaeth. Dywedir ei fod dan ddylanwad died ar y pryd y rhoddodd y waedd or- phwyllog. Y mae efe yn awr yn y ddalfa, a chredir fod digon o dystion i'w cael i brofi mai efe wnaeth byn. Da yw deall nad dim diffygion yn nhrefniadau perch- enogion yr adeilad oedd yrachoso'r trych- ineb, gan fod pob ymchwiliad sydd wedi ei wneud hyd yn hyn ar y lie yn myned yn bur ffafriol iddynt hwy.

ERCHYLLWAITH TEULUAIDD YN NEWCASTLE. Cyflawnwyd gweithred erchyll yn New- castle ddydd Gwener diweddaf, gan wraig yn llofruddio ei dau blentyn drwy dori eu gyddfau, ac yna cyflawni hunanladdiad. Ei henw yw Rebecca Eidley. Aethai ei, gwr at ei waith y boreu am 8, gan ei gadael hi a'r ddau blentyn yn en gwelyau. Dych- welodd ganol dydd i ymofyn ei gimaw, pryd er ei frawychdod y canfu ei blentyn 3 mis oed yn gorwedd yn farw, a'i fachgen 3 blwydd oed yn ei ymyl, a hithau yn gorwedd yn farw tu ol i ddrws yr ystafell wely. Yr oedd gyddfau y 3 wedi eu tori, a'r llawr yn orchuddiedig gan eu gwaed. Daeth meddyg i'r lie, ond yr oedd bywyd pob un wedi ymadaw. Mae'r dygwyddiad wedi achosi cyffro dirfawr yn y cylchoedd, gan fod y teulu yn bur adnabyddus ac yn cael eu parchu yn fawr. Yr oedd y wraig er ei hesgoriad diweddaf wedi bod yn wael, ac yn achlysurol yn dyoddef oddiwrth hysteria.

DAMWAIN ARSWYDUS YN NGHAERDYDD. Boreu Iau diweddaf dygwyddodd dam- wain o nodwedd drychinebus iawn yn y Taff Vale Railway Station, Croekherb- town, Caerdydd. Ymddengys fod William Bowden, goods foreman, yn symud labeli oedd ar druciau oedd wedi cyrhaedd i'r orsaf yn ystod y nos. Ychydig cyn 9, yr oedd yn yrapidyddan & meistr yr orsaf, ac ychydig wedi hyny daeth y gerbydres o Penarth i fyny, yr hon wedi gorphen yn y prif blatfform a ddaeth i lawr i shuntio. Erbyn hyn, bernir fod y trancedig wedi cychwyn am ei swyddfa, ac wrth groesi y llinellau iddo gael ei daraw i lawr rhwng y rheiliau gan y tren. Clywodd y guard waedd, ac ataliodd y tren mewn moment, l pryd er ei ddychryn y canfu Bowden o dan y van a cherbyd arall wedi myned drosto, gan ei ysgaru yn ddwy ran yn ei forddwyd. Bu y trancedig yn ngwasan- aeth y cwmni am 20 oilynedd, ac am 15 fel goods foreman, a pherchid ef yn gyffred- inol. Gadawodd wraig a 6 o blant, y rhai sydd yn hollol ddigynorthwy Yn y trengholiad a gynaliwyd yi un dydd, dychwelwyd rheitbfarn o Farwolaeth DdamweinioL"

TRYCHINEB AR Y RHEILFFORDD YN CASNEWYDD. GWRTHDAltA. WIAD DWY GERBYDRES. Tua chwarter wedi 12 ddydd Gwener, aeth dau dren nwyddau i wrthdarawiad yn y Maendy Junction, tua milldir o orsaf Casnewydd, ar linell y Great Western. Cysylltir y brif linell yn y lie hwn a'r Western Valleys gan ddolen. Pasiodd cerbydres wag o Gloucester y ddolen, ac yr oedd ar fyned i adran y Western Val- Jeys er cyrhaedd Pontypool Eoad pryd y daeth tren llawn o'r Alexandria. Docks i gyfeiriad Casnewydd i ochr arall y ddolen gan ruthro iddo a'i daflu gryn bellder. Yr oedd yn y tren olaf lwythi o haiarn at wasanaeth y glofeydd, &c. Tarawodd y gerbydres wag bron yn ei chanol, a sym- udwyd 13 neu 14 o druciau yn mhell oddiar y rheiliau. Taflwyd un i waelcd yljl clawdd. Daeth llu o swyddogion o Cas- i3 newydd, wedi derbyn yr hysbysrwydd. i'r 11 lie yn fuan, a gwnaed pobpeth yn briodol. II Y syndod yw na laddwyd neb, a rhyfedd f hefyd yw fod y gerbydres o'r Alexandria Docks wedi dal ar y rheiliau drwy yr holl adeg.'

TAN MEWN AGERFAD YN CYD- WELI. Cynaliwyd trengholiad prydnawn Gwen- er yn y lie uchod i chwilio i mewn i aebos marwolaeth Mr. George Brown, meistr i smack o'r enw Matilda. Ymddengys i'r glo oedd yn y llestri danio, a chan nad oedd y trancedig wedi sylweddoli y perygl, gan nad ymddangosai ond ychydig fwg yn codi o'r glo, ymneillduodd i'w wely fel ar- ferol yn yr hwyr, a hyny er gwaethaf | rhybuddion ei gyfeillion. Boreu Gwener diweddaf caed ef yn farw. Dychwelodd |;| y rheithvyr reithfarn i'rperwyl i'r tranc- || edig farw drwy fygiad. Parhaodd y t&n 11 am rai dyddiau, a'r diwedd fu yr oedd II wedi myned mor ddrwg fel y gorfodwyd 11 hwy i'w suddo. ||

ANRHEG GYMREIG I LE'RPWL. II Yr wythnos ddiweddaf, darfu i bwyll- HI gor yr Eisteddfod Genedlaethol yn Le'r- II pwl gyflwyno anrheg i'r Cynghor Trefol 11 er cof am y cynulliad hwnw, sef cadair dderw hardd. Gwnaed hyn diwy y Maer, Mr. T. Holder. Yn y cyfarfod ddydd j Mercher derbyniwyd yr anrheg yn galon- j og ar gynygiad yr Henadur A. B. Forwood, a chefnogiad Syr James Picton, a bydd y gadair hon o hyn allan yn un y bydd y Maer yn eistedd arni, acherfir arni i K ddangos i'r oes a ddel gan bwy y rhoed hi. Mae yn bur debyg i'r hon enillodd y cad- eirfardd Dyfed.

YMGAIS AT HUNANLADDIAD YN ABERTAWE. Ddydd Mercher, yn Llys YnadolJA'oer- tawe, eyhuddwyd un Thomas March o geisio cyflawni hunanladdiad yn ei bres- wylfod. Ehoed tystiolaeth yn dangos i'r carcharor foreu yr lleg cynfisol aros yn h*y na phawb arall yn ei ystafell. Clyw- yd ysgrech yn tuan, a phan aed i chwilio caed ef yn gorwedd ar lawr yn gwaedu, gydag ellyn gerllaw. Yr oedd hollt yn ei wddf wedi ei achosi ganddo. Gan i'w rieni addaw cymeryd gofal o hono, rhydd- hawyd ef.