Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
2 articles on this Page
YM W ELIAD A PORT SUNLIGHT.
YM W ELIAD A PORT SUNLIGHT. -) Fel y gvYYT v rhan fwyaf o'n darllenwyr, Port Sunlight yw enw y pentref lie v saif gweithfeydd sebon v Mri. Lever Bros. Yn Sir Gaer (Chester), y lie ger yr Afon Mersey sydd yn rhedeg rhwng Birkenhead a Le'rpwl, tua phymtheg mlynedd yn ol md oedd braid d dy yn agos ond y pryd hwnw gwnaeth Mr W. H. Lever, y brawd hynaf yn y cwmni yn awr, ddarganfod y modd i wneyd 4 Sunlight Soap '— gair sydd erbyn hyn wedi d'od yn oir teulu- aidd trvry y Deyrnas; ac. adeiladodd weithfa fechan er troi allan ei sebon. Aeth yr anturiaeth yn llwyddiant o'r dechreu, a ehynyddodd y gwaith yn gvf- lym iawn; ac wrth gwrs cynyddodd hefyd nifer y gweithwyr. Yr oedd Mr Lever, j fodd bvnag, wedi penderfynu pa gyflymaf y cynyddai y gwaith a nifer y gweithwyr, y byddai i'r gweithwyr tra wrth eu gwaith yn ystod y dydd, a thra yn eu cartrefi y nos, i gael byw mewn awyr iach, ac yn cael eu hamgylchynu a phob cysuron. I'r dyben hwn prynodd ystad fawr yn cyn- wys tir amaethyddol, ar yr hon yr adeil- adodd y gwaith, a thai i'r gweitlrwyr. Y mae eisoes dros 600 o dai wedi eu hadeil- adu yn y pentref, ond rhyfedd mor an- nhebyg i bentref cyffredin, ger gwaith mawr, yw yr olwg ar y lie. Nid rhes ar ol rhes o dai, wedi eu hadeiladu oil ar yr un cynllun, a welir yma, ond nifer o dai wedi eu hadeiladu yn ddestlus yma a thraw gerllaw heolydd llydain. a gerddi helaeth o'u blaen ac o'u hoi. Y mae ymdroehle hefyd yn mhob ty, ac nid yw yr ardreth ar bob ty yn agos cymaint ag yw ardreth tai haner cystal yn Le'rpwl a Birkenhead. Yn y pentref hefyd y mae parciau, ymdrochle, chwareu- dy, neuaddau, &c., yr oil wedi eu hadeil- adu er llesiant corfforol a meddylioi y gweithwyr, o ba rai y mae tair mil yn awr yn gweithio yn y gwaith sebon gerllaw. Wrth gwrs y mae llawer o'r gweithwyr, o ba rai y mae nifer fawr yn ferched ieu- ainc, yn "byw yn Liverpool a Birkenhead, and y n.^enau teuluoedd bron yn ddi- eithriad yn byw yn v pentref hwn. Mae Eglwjs newydd heT'd yn cael ei hadeil- adu yn y lie yn bresenol, yr hon a gyst lawer o filoedd o bunau i berchenogion y gwaith. Yr adeilad diweddaf i gael ei agor yn y lie oedd Llyfrgell Rydd ac Amgueddfa a chan fod yr adeilad hwn i gael ei agor dydd lau diweddaf gan y Cynghorwr Jarvis, Maer Birmingham, llywydd am y flwyddyn i gyngrair Cymdeithasau Chweg- nwyddwyr y Deyrnas Gyfunol, gofynodd y Meistri Lever i lywyddion ac ysgrifen- yddior. pob cymdeithas yn y Deyrnas ifod yn bresenol ar yr achlysur. Yn mhlith y lluaws oedd yn bresenol, gweisom y Mri. D. C. Evans, Dowlais; John Morgan, Merthyr; D. M. Richards, Aberdar; Thomas a Bcweii, Richards, Pentre J. Davies. Cp<; pLiii Smith, Y.H., Aberafcai; W. Llewellyn, Tredegar; D. Richards, Pentre,'a llawer ereill. Cyrhaeddodd y rhan fwyaf o honom fff Cymry prydnawn dydd Mercher, a chaw- som le yn iawn i arcs ynddo yn Ngwesty y Frenhir.es, yn nhref henafol Caer; caw- som fore hyfryd yno, yn cerdded oddiam- gylch y ddinas, ac yn gweled ei gwahanol j olygfey del. Yna aethom i gyfarfyd a'r tren tua un o'r gloch i fyned i Bebinton— yr orsaf nesaf i'r gwaith a thua thri or gloch jr oeddym wedi cyrhaedd Port Sun- light. 0 Un peth rhyfedd yma oedd gweled pob peth bron yn cael eu gwneyd yn y lie. Yr oedcl M' oil o'r argraffwaith yn cael ei gario yn mlaen, y blychau )n cael eu troi allan—mewn gair, bron bob peth yn cael ei wneyd yma. Peth Prall a synnai bawb o honom oedd n'd yn unig g'anweithdra y He, ond ei iach- usrwydd. Gweisom bob math o sehon yn cael ei v neyd o'r dechreu i'r diwedd, Yna aethom allan i'r pentref, a chavihoui ein harvvain o le i le i wePd yr holl olygfeydd. Ar ol hyn, agorodd Mr Jarvis y llyfrgell yn ngwydd tua 100 o bsisonau, sc aethom drwyddi a thrwy } r'Amguecldfa. Y mae yn eisioes yn y lyfrgeil tua 3CO o gyfrolau, vc, y mae y cwmni wedi rhoddi o'r neilldu swm *.1.T hob bhvyddyn tuag at gael llyfrau newyddior.. Y mae yn yr amgueddfa hefyd lawer o bethau hen a gwerthfawr iavin i'w gweled, or.d nid cedd ^erym, gan fod eteill on hoi ond prill amser i edrych o amgylch, ac yr cedd yr amser i giniaw bron a dod. Yr oedd y ciniaw wedi ei osod yn y Neuadd Fawr, he y mae y rhai sydd yn gweitbioj yma, ac heb fod yn byw yn y He, yn cael eu ciniaw bob dydd Ac ystafeh ardderchog ydyw, Ar ol ciniaw, cafwyd y gwahanoi Iwncdestynau arferol, ac yn yr hv, yr gyng. herdd arccerchog yn y chwareudy cyhoedd- us. Cor o'r gweithwyr, eu gwragedd, a'r plant, cedd yn cymeryd y ih. n flaenllaw yr. y gycgherdd, a chanent yn ardderchog, Nid ydym yn sicr, oddiwrth yr hyn a glywsom, na chawn eto gyfle i g'ywed y cor hwn yn canu yn un o'n Heisteddiodau Cenedteethol. Gobeithioycawn. Oaflwn | ddweyd yma, os oes rhai o'n dsrHenwyr yn bwriadu ymweled a Gogledd Cymru rt u Liverpool yn fuan, bydd yn werth iddynt dreulio haner diwrnod i we'ed y pentref rrydfesth hwn. Deallwn y cant ganiatad urrhyw amser i fyned drwy y gwaith. Bydd ymweliad a'r lie yr. wets i lawer, drwy ddangos reth a all cyfalaf wneyd i godi eu gweithwyr i fyey. Fel hyn y dywedodd Bardd o Fynwy ar y diwedd— Darllenfa a agorwyd Yn hafan goleu haul, Ac yr.o daeth masnachwyr Yn liawen a diftael; IVKvy nUu y wledd a wnaethom Am chwech dydd lau prydnawn, 0 loan, awedwch imi Fath eto r wledd a gawn ? I LLEW TREDEGAR. t
Advertising
BARGAINS — IN & > qmmw R. ¿.Â.II.¿" && a._a.a. CHANGE OF PROPRIETORSHIP 'II' Messrs S. J0NES & Co, Having purchased the Drapery business of Mr. James Davies, w NV Commerce House, Aberdare, i r,.j' At a Large Discount off Cost, Will offer the -< Whole of the Stock ON SATURDAY NEXT, At Glwing-a way Prices To Clear. First Come, First served. .& KF* This ris a Chance in a life-time for Genuine Bargains, as all must be cleared to make room for New Goods. COMMERCE HOUSE, Commercial Street, ABERDARE r- LLOYD'S AI "OOWLAISWHITE OIL. one is | r Praising Lloyd's I A. t .Dowlais" White Oil the miraculous "Painkiller," winch a is a positive cure (er :-Backache, Stiff and Weak Joints. Rheumatism, Lumbago, Glandular Swellings, Sciatica, Chilblains, Stiff Necks, Sore Throats, Bronchitis, Sprains, B Cramp, Bruises, &c. Refuse ftni- § tations. Sold by all Chemists and I Stores, or direct from the maker. I lil-, 1/9, and 2!9 per bottle. | in old or Chronic Cases I it is we!! to take I Lloyd's Gout and | Rheumatic Ovulettes Price I/lyz per packet. These • will cure when everything else has failed. MOTE THE AOPRES9— M.M.LLOYD WAHTF R«NCTUM*& CHEMIST 2 8.VIC T6 R/A ST- MEM T HYfi Kernick's to wallow, being very j small, and are a provad Vegetable remedy for n,II Headaches, [ r IlIS Liver and J CURE SICK Stomach HEADACHES! Troubles, ||| Dyspepsia, pi Kernlck's Constipation, H • • a | Biliousness, pi V egetabi e and all k ndred complaints, also A.1 P lilS Rheumatism and Tlo. < PP Taken in time they will t VFDV CM AI L brCak UP C°ld' pmMt VEKl SMALL I influenza, or La Grippe, check Fever, regulate the | KoHIU'^lc'e functions of the body,and Care Sick Headaches. |I Vegetable Of all Chemis s, kc., 1 Pills in ISid. & 2^9 boxes, or direct from CURE SICK KKHftICK mom, LTO. HEADACHES1 II o AUDI* m LITTLC Bo-Pe — —- WftlfTS To KNOW you KNOW! I iw ) 4OFA POUND FL2OIS) O v S otheTs^psfor Ik'. 3gf WHEN you can bava fUtt V" of herSoap for the SAMS ■ r ■' {i ) J ,1 ? PtL FOR ■LI | ALWAYS USE BOPEEP g0A5> i SMak€c», Chnsti Thomas s 5pq& ltc! Bristol. GUARANTEED CURE. After protracted and painstaking research, a thoroughly safe and certain Remedy has been discovered for NERVOUS DEBILITY in eTery form. j Lost Manhood, Loss of Confusion of Ideas, Palpita- Energy, Loss of Vital A t., T\ tion of the Heart, Frightful | Power, Seminal Weakness, 4^ I rf Dreams, Emaciation, Foetid Dimness of Sight, Im- *7 Breath, Low Spirits, T7 -i c-„ \A Timidity, Varicocele, Sper- potence, Evil Forebodings, v r /Bfc/Z matorrhoea, Diseases of the Wasting: Decay, Pains in ^j^,V Bladder, Weakness of tile j^the Loins, Pimples and ^mB\ Genitai Organs, and all f Eruptions on the Face and ^Ijjfiif Diseases of the Urinary ^Body, Less of Memory, J j? Organs. I *• ,11 t inl u;i! fi< alars of this simple and efficacious Cure to any sufferer who sends me 1 Ss a self-a. i.iir('t stamped envelope. Do not delay if you are a sufferer, for it will cost you lIothing. -Add ress Rev. JOSEPH HOPE, "St. Cloud, Westcourt Road, Worthing, England. (Name thid paper). t ( I EORG I GRAVEL PI.LLS j ¡ Yn Gadarn fel y Graig — FirlTI as a Rock. — rrrR mae Cyffeiriau ereill wedi codi, ac eilwaith. wedi cilio c'r f?olwg mae un ddiJpariaetll yn eiis gwtad wadi cas lu nerth o flw\d<iyn i flwvddyni ar hyd y cliwarter canrif diweddaf eto "yn. pai-liau i trynyddu mewn gwt rthiant a phoblog- r rjdd fel hvii y mae ei vhym riad wedi mynedi mor eaug a gwareiddiad. Prin eisiau crybwylS mai y feddyginiaetli y cyferir ati ydyw y byd- enwog GrBOKCs-B'S ldrwl qua&. PILE & GRAVEL PILLS I Gellir cael y Feddyginiaeth hon yn y tri finrff canlyaol :— No. 1.===George's Pile and Gravel Pills. No. 2.===George's Gravel Pills. No. 3.===George's Pills for the Piles. Mewn Blychau, is. i Ic. a 2s. 9c. yr un. Drwy yr post, is. 2c. a 2S. 10c. "h R werth drwy yr holl fyd /Jadnabyddus, mewn Blychau — Is. l2c., a 2s. 9o, yr un. John Mo; gan k Sun, Undertakers and Complete Funeral Furnishers, 3. Monk Street, ABERDARE. Hearses and Mourning ( arriageskept to suit. all Classes. Estimates given for Bricked Graves. Defy Quality & Price. Note the Address—53, Monk Street, Aberdar. At y Ddanodd a'r Neuralgia. ia, YICTOIilNE i Yw yr Unig Feddyginiaeth Ddyogel a Pharhaus,, Byth yn Methu. i Gwarentir ei fod yt1 Ddiniwed., Tystiolaethiau Goreu! Gwerthir gan bob Ct-lemist ill-ewn Potelau am 1/1 J, 2/ a 3/6. M. HOWELL JONES, A.P.S., m [SEFYDLWYD 1869,1 Frederick D. E.George,: (Late George Jones, formerly Isaac Thomas), Argymerwr a Choffinwr, 24 & 25, Seymour Street, ABERiiAR. Dymtica Frederick D. E. Georg« ddislcd yn fr cya->«d:1 Y [?efaogaeth y n:&e> wedi ei chael yn y blyny-idoedd a anthaut heibio, a dymana hi>fyd wa-^ud yn nysbys fod g&n-* ddynt bobpeth angecrheldioi at wasanaetb angladd^l HUI y caat.<if ya y dyilryu. FEROITENOG Ðob EÎOíP..güf'b¥(f,au. A»II Bhoddir rhestr o brisoedd Bricked Graves ar ymofyniad. DNI« BYFEJ814D-24 25, SRYMOUU ST KMT, ABERDARE Printed and Published by Gw;ym Morgan Evans, at his General Printing )ffice, 19, Cardiff-street, Aberdare, in the County of Glamorgan, October29st, 1903.