Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
11 articles on this Page
» D. MORGAN, GORUCHWYLIWR…
» D. MORGAN, GORUCHWYLIWR Y GLO- WYR, AC ETHOLIAD Y COUNTY COUNCIL YN MERTHYR. MR. GOL.Crefaf am ychydlg bach o ofod genych unwaith yn ychwaneg i dreto dweyd ychydlg o wirionedd, ac aid anwireddau, fel y geilw D. Morgan hwy. Addewals yn fy Ilith egwan yr wythnos o'r blaen y baaswn yn ter- fyna ond rhag i'r brawd feddwl fy mod wedi cael ofn ei raadaa, yagrifenaf air neu ddau eto. Wel, yr wyf wedi cyraedd fy amcan yn awr, sef cael allan mewn gwirionedd nad yw F. James a D. Morgan ond sham politicians. Yn y lie cyntaf, y mae D Morgan wedi cyfaddef mewn rhyw ffordd nad oedd F. James yn Home Ruler, &acid I w yu calato gwada yr hyn wyf wedi ddweyd yn bated yn nglyn a'r gynrychiol- aeth a fa gyda Mr. James cyn yr etholiad. Y mae wedi dweyd kefyd mai 1 fesar y mae yntaa hefyd. Ni cheisiaf ddweyd rhagor am yr hyn y mae ef wedl ddweyd; yr ydym nl yr ochr ymayn satisfied yn ein meddyliaa am hyny. Felly awn rhagbm at ranau ereill o'i Uth. Cyf eiria at y cyfarfod hwnw yn Abernant gyda rhyw ddirmyg anghyffredln, ac y mae yn dangos ef anwybodaeth yn nglyn a'r gymdelthas -eto. A fedr ef gyfeirio ei fya at anrhyw gyfar- fod cyhoeddus ag y mae y pethaa yma wedi cael ea gwrthod ? Ac hefyd, at nid yw ei fawrhydl yn gwybod am yr hyn a fa rhyn 4of fi a'r Gymdelthas ar ol y noson hono. Yr oedd- wn yn meddwl fed enald D. Morgan yn ddigou eang t gytan I afighytano; ond na, dyma fe yn cadw ei lfd hyd amaer 1 ddod. Ac yn ol el Jythyr diweddaf, tebyg el fod wedl el arllwys ar ben y Gymaeithas y cyfle cyntaf gafodd. Dyna ddyn o enald eang. Na, dyma y nychlyd, y crebachlyd, a'r V fawr yn dyfod I'r golwg. Hawdd fyddal dangos angnysondeb y brawd yn nglyn a'r ethollad Seneddol diweddaf ond gwell genyf deWi am yr hyn a baslodd na otw- eidio teimtadaa neb, er cymalnt ymdrech D. M. I'w dwyn I'r ffrynt, a'i ymtfrost ynddynt. Peldted dychymyga fod arnaf gywilydd o'r hyn a wnaethym, nag o'r blald a gymerals, er I mi golli. Mown cysylltiad a'r Royalties, sonla D. M. am abolition. Ba Mr W Pritcbard Morgan yn pregetha hynyna pan y daeth i'n pllth gyntaf, ond ba yn ddigon call i'w newid; a chredwyf fod pob dyn o feddwl teg am gyfiawn- der wedi dyiod i'r an farn a Mr R Foulkes Griffiths, set nationalization. Ood cymerwch bwyll, fechgyn; dyma y dyn D Morgan wedi bod yn supporto un ag yr oedd yn ei adnabod fel gwir Ryddfrydwr ei's deagain mlynedd, 8ef Frank James; ond an, p*um cafodd y cyfle -cyntaf 1 ddangos hyny, a daflodd el hun gortf ao -enaid yn erbyn cyffwrdd a'r Royaltiea; ie, dyn fa yn celsio pasio penderfynlad o blatd y Van and Wheel Tax, fcra yr oedd y Toriaid a r Un- >debwyr ea hanatn wearmetha el baslo. Diohon fod elch onald yu ddlgon eang I gytano I an ghytano A Mr James yn hyn. Dywedodd D. M. fod F. James wedi dweyd yn y Drill Hall el fod ef dros roddi yr an gyfralth I'r Iwerddon ag Gymra a Lloegr. Gofynaf fiaao, os y bydd an ran o'r wlad yn fwy parod na'r llall am ryw fesar, al nid teg Iddynt 01 gael Dyna hefyd ydyw laith y Tori- aid y dyddian hyn,-equa-z laws; tra yr ydym yn clywed bob dydd y fath drlolaeth y mae y Gwyddelod yn ei gael. Al tybed y boasai D. M. yn foddlon byw o dan y fath law halarnsidd. Yr elddoeh. D. S. T.
NAWFED RHYFEDDOD Y BYD.
NAWFED RHYFEDDOD Y BYD. MR GOL.Tra y mae y Ffrancod yn bostio mal ei Eiffel Tower hwy yw yr wythfed rhy- feddod, yr ydwyf finau wedi dyfod ar draws y nawfed. Pan ar daith yn ymweled a thylwyth fy agwralg yn air Gaer, telais ymweUad ag an o'r pyllaa mwyaf yn y sir, ac er fy mawr syndod pan esgyna y glowyr i'r wyneb, rhedant i'r iard goed, rhai a thraws lifian, ereill a bwyelli, gan ddarnto y coed gyda ffyrnigrwydd anarferol, a'a carlo yn feichian trymlon I ben y pwll, trwy le anhawdd anarferol. Pe baasai rhai o'r hen Ffrancod yn arnser Bonaparte yn ea gweled, bloeddient fod Bonaparte yn ea gweled, bloedd- lent fod Bonaparte yn croesl yr Alps am Mos- cow. Os nad hwna yw y nawfed, beth am hwn, ynte ? Y mae taa 300 o lowyr yn gwelthlo yn y lofa, a dim prawf pwyswr yno. Hot, fechgyn, y mae y gyfralth yn dywedyl fod yn rhaid cael y coed mewn lie cyflcos i mewn yn y lofa, ac fod hawl genych osod prawf-bwyswr ar ben y pwll. Diwyglwch, rhag cywilydd, ond te fe ddaw y ddegfed rbyfeddod i'r golwg. BARA GWENITH.
AT GERDDORION ABERDAR A'R…
AT GERDDORION ABERDAR A'R OYLOH. OEDD. MR GOL Can late wch i ml ddweyd gair non ddau trwy elch newyddladar poblogaidd wrth y dynion hyny sydd yn fy nghyhaddo (ar gam) o fod yn awdwr 111th a ymddangosodd yn y DARIAN bythefnos yn ol, yn rhoddl hanes rhyw bwyllgor gafodd et gynal yn y lie. er ceislo cael cor I fyned I Eisteddfod Aberhonddu, nad oes a fynwyf fi a'r 111th crybwylledig, ac efallal y talai yn well i'r dynlon hyny I edrych yn oes i dref cyn cvboddo ereill, Drwg el han, tebyg arall a phe byddal llai o'r tries gwagl yma yn cael el wnead, byddat gwedd arall ar, bethaa mewn Uawer man, ac yr wyf yn el herlo hwy, nea rhywan araU, I brofi fy mod I wedi dweyd na gwnead dim erioed i rw/stro anrhyw gym. deltbas. Gall y sawl a fyno, os yn methu cael cor yn yr ardal y maent yn byw, ddyfod yma i Aberdar i godi cor, o ran yr an lot y w o wahan- laeth genyf fi. Byddwch gystal, Mr Gol., a'm rhyddhau i. DAN JONES. [Nld oedd a fyno Mr Dan Jones a'r 111th dan sylw o gwbl.-GOL.]
TRAMP I GWMAMAN.
TRAMP I GWMAMAN. MB.. GOL.- Yn anol a'm bwrlad, aetham i Owmaman am dro, cyn myned i ffwrdd i'r Gor- Jlewln am dramp arall. Da genyf eich hysbysa fod diwyglad nellidaol wedi oymeryd lie yn ymddangosiad rhai o'rgwragedd a arferent ym- ddangos mor frwnt. Pan aetham i fyny drwy y Cwm, taa wyth o'r glooh y borea, yr oeddynt yn edcych yn drwsiadas iawn—yn debyg I'r modd y dylai gwragedd gweithwyr fod. Y mae dlgonedd o ddwfr o'r fath orea I'w gael yn Nghwmaman, ac y mae y aebon yn weddol rad. G..11esld meddwl, ychydlg fisoedd yn ol, pan aetham i fyny drwy y lie am y tro cyntaf, fod taa deg milldir o ffordd 1 gario y dwfr; ond yn awr y mae yr olwg syber sydd ar y rhan fwfeaf yn dangos fod y dnir yn agos ac yn rhad. oedd yn ddigon hawdd deall wrth yr olwg ar r gwragedd ar y drysaa ea bod yn ymfalchio yn fy dychweliad. Yr oedd yn amlwg fod perifaith iroesaw 1 ml yn y lie. xi oedd llawer o honynt yn fy llongyfarch gyda'r frawddeg ddymanoi— Welcome home, John Jones. Da genym eich gweled yn edrych cystaL' Nid oedd genyf fawr amser 1 aros yn y He, felly gwnes frys i weled Wil Bach a Mog el frawd, ac ychydlg o aelodaa y Sanhedrim. Gwelals Bowen Thomas, a dy- wedodd fod yr Yabryd yn fy mygwth i a Wil Bach yn ofnadwy. Blin genyf am Wil, ond am danaf fy han, yr wyf wedi rhwyfo fy ngwch drwy ganol cynifer o yatormydd, nes yr wyf wedi cynefino a hwynt, ac heb fod yn ea hofni o gwbl. Hefyd, y mae y ffaith fy mod yn gwybod nas gall dim mwy nag awel fechan godi o'r cyfeiriad yna yn fy ngysaro 1 wyneba yr amgylchlad. Amser yn anig a ballai i mi ym. weled a lago a'r Ysbryd. Yr oedd yn wir ddrwg genyf weled nad oedd dim wedi el wnead taag at ddechrea adellada yr Hall newydd. Ba'm yn holl beth oedd y pwyllgor yn el woaad. Neb yn gwybod. Gobeithio eu bod yn fyw, er nad oes dim ar-* wyddion i'w canfod fod an gronyn o fywyd yn- ddynt. Y mae eislea r by wan neu rhywbeth i'w deffro 0'0 trwmgwsg. Pa le mae Eryr Craig y Badlwyn ? Aethum yn unlansyth i Aberdar i gyfarfod y tren, wedi rhoddi pob manylion i Wil, i ba le yr oedd anfon ataf os baasai un- rhyw newydd o bwyslgrwydd nea o ddyddordeb nellidaol i'w gofnodi. Wedi tala y cladiad, cael tocyn, a chymeryd fy sedd yn un o'r cerbydaa, ac yn gosod fy han yn y modd eamwythaf ag y gallwn i ddechrea darllen y Tit Bits, gwelwn Shon Shincln yn rhedeg fel milgl, a'l anadl yn el ddwrn, a chopi o'r DARIAN yn el law. Yr oeddwn yn metha a deail beth oedd yo. bod. Gwelwn Shon yn llygadrytha I mewn i bob rhan o'r cerbydaa, ae yn pryauro yn mlaen tua'r fan lle'r oeddwn i yn elstedd. Tynals y ffeneptr i lawr, ac estynais fy Kihea allan, a gwelodd Shon fi ar anwaith. 'John Jones,' meddal, y mae llythyr yr Y sbryd wedi ym- ddangos yn y DAKIAN y prydnawn hwn, ac yr oeddwn yn ofnl y baasech amryw ddiwrnodaa heb el weled, felly rhedals bob cam o'r Cwm i'r fan hon er mwyn 1 chwl gael el weled heno.' Cymerais y papyr o law Shun Shincin, a gosod- ais ef yn fy mhoced, a dywedals wrth Shon, (Ni raid i chwi ofni na phetraso dim yn nghylch llythyraa yr Ysbryd, oblegyd nid yn anig nis gall anela yn gywir, ond saethaa lilipataldd sydd ganddo. Cysgwch yn dawel, a gadewch rhyngddo t a'r Ysbryd.' 'All rigltt,' meddat Shon, a ffwrdd ag ef. Pan oedd yn myned i ffwrdd, yr oeddwn yn canfod tarth yn codi oddiwrtho yn gwmwl anferth. Pa ryfedd, gan el fod wedl rhedeg o dop Cwmaman i station Aberdar mewn taa again mynyd o amser. Am danaf fy han, nl wnes ddim sylw o lythyr yr Ysbryd na'r DARIAN, hyd nes cyraedd ty fy hen gyfaill Thomas Williams, Cwmgledd. Cefais lawer iawn o ddlfyrwch wrth ddarllen y Tit Bits yn y tren. Wedi cyraedd trlgfan fy hen gyfaill, a chael tlpyn o ymborth, ymgom, a mygyn bach, tynals alien y DARIAN, ac edrychais am y llythyr, a darilenais ef. Rhaid I mi gyfaddef na ddatllea- ais I ddim erioed yn fwy lliprynaidd. Rhyw- fath (ond hynod mor wael) o nodiadaa belrn. ladol ar gynwyslad fy llythyr diweddaf sydd ganddo. Y mae yn ceislo tafla amheuaeth ar wirlonedd yr hyn a ddyweclais ya nghylch y driniaeth a gafodd y navvy wrth Treharcia, ond gwybydded ef mai adrodd ffaith a wnes, ac nid tfug mohono o gwbl. Y rheswm sydd gan yr Ysbryd 1 ameo cywirdeb yr hanesyn yw, am mai y navvies sydd yn gwnead ein rheiltfyrdd, etn dociaa, a'n gweithiau mawrion.' Tebyg fod darfelydd yr Yøbryd hwn mor grebachlyd fel na feddyliodd erioeo mai fel creaidariald cryfion y mae navvies yn cyflawni ea gwaith, al" nid fel badaa dynol intelligent. Nid ffrwyth deall y navvy /w el fod mor alluog 1 ddefnyddio y rhaw mor feisbrolgar, ac yn medra gwthio y ferfa yn llawn o ysbwriel mor hawdd. Ffrwyth dadbjyg- iad y cyhyraa a'r gewynaa yw hyn oil, ac nid ffrwyth yr ymenydd. Dyna sail yr Ysbryd I amen wedl dlflaau. Y maeyr Ysbryd yn ceislo ptgo gwallan gram- adegol yn fy llythyrau, gan dd weyd mai nid 'can belled,' ond 'mor bell' fyddai yn iawn Yn gyntaf oil, dysged yr Ysbryd hwn y ffordd 1 sill- ebo'r gair navvy wedi hyny, bydded Iddo roddi deffiniad o'r gwahaniaeth sydd rhwng y galr c&n a'r gair mor. Yn drydydd, bydded lddo astadio y frawddeg ganlynol o'i elddo, 4 Gwir 1 ni wnead an amryfasedd anwaith,' &c. Ond y mae yn rhald I mi fyned I orphwys, oblegyd yfory rhaid 1 mi fyned ar fy nhaith. Borea tranoeth, pan yn mwynhaa boreafwyd gyda'm cyfalll, wele'r Postman yn caro wrth y drws, ac wedl iddo gael el agoryd, gofynai'r Postman I'm cyfaill, A oes rhyw John Jones yn aros yn eich ty chwl, Thomas Williams V 4 Oes y mae yma hen gyfaill 1 mi o'r eaw John Jones,' meddal gwr y ty ac wedl 1 ml gael an clgclwg orno, deallais ar unwaith mat (I Owm- aman yr oedd yn dod, ac oddiwrth Wil Bach. Yr oeddwn wedi dweyd wrth Wil ps Ie y baaswn yn aroa y noswaith gyntaf, oblogyd yr oeddwn yn diagwyl y baasai newyddion o bwyø i'w cofnodi. Wele gynwysiad y Ilythyr,- Cwmaman, Aberdar, Mai 14eg, 1889. Anwyl Ron Feletr,-Ohwi welwch fod Bowen Thomas wedi dweyd yu eithlaf lawn fod llythyr I gael ei gyhoeddi yu belrnlada dipyn arnoch chwl a minan, ond nid oes yma daim i'w ofnl. Er nad edrychals ond tair gwalth erioed mewn gramadeg, yr wyf yn slcr fy mod yn gwybod llawer mwy am dano na'r Ysbryd ond gadawaf y pwnc hwn I chwi, a chaiff Mog, fy mrawd, ddangos pa fath I ffelthisu y mae y gohebydd hwn yn ei gofnodi Wrth draetha am y Band, dywed fod 'Mr. Major yn aaog yr ieaalnc i ymano a'r Band.' Aetham I fyny at Mr. Major gan feddwl am ymuno, ond dywedodd yr arweinydd hwn wrthyf nad oedd yn bosibl iddo dderbyn unrhy w ddyn ienanc yn aelod am lawer o fisoedd. Dyna engraifft o ffelthlaa. Eto, wrth son am y idaa Checkweigher, dy- wed fod 4 llawer ysprlgyn1 wedi bod yn 4 ceislo ea lie fwy nag nnwatth.' Gwnaetham ym- chwlliad i'r pwne hwn, ao er I mi fetha cael slcrwydd am y cyntaf a enwodd, cefais berffaith sicrwydd nad oes hanes fod neb wedi bod erioed yn ceislo cael He Oheckwelgher PtrU Shepherd. Dyna engraifib o'r ffelthlaa a gofnodir gan yr Ysbryd. Pa ryfedd ynte fod y Senhedrim yn anfoddlon iddc fel gohebydd, ac am ei newld ? Gwyddoch fy mod yn gwelthlo ar share yn y ddwy-a-naw. Y mae gobaith yn awr y bydd i'r prle gael el benderfyna ar unwaith. Cyn fod ein cynrychiolwyr yn myned I Gaerdydd, darfa i 01 baslo benderfyntad-braidd yn unfrydol- os baasai eln gorochwyliwr lleol yn cael el gynyg fel an person 1 benderfyna yr anneall- dwrlaeth, ein bod yn ei wrthod yn y modd mwyaf pendant. Cafodd ei gynyg, ond darfa I ninaa wrthod el dderbyn. a gorfu i berson arall gael el gyayg, sef Mr Phillip Jones, Abertlllery. Wedi hyny, darfa i nl gyoal cyfarfod er pender. fyna ceislo cael gan yr andeb i'n derbyn nl, gweithwyr y ddwy-a-naw, yn aelodaa, ac yn y cyfarfod yn Nelson, cawsom eln derbyn gyda brelchian agored. Rhaid nad oedd, ac nad oes, gan yr Undeb fawr o olwg ar el gorachwyliwr, y rhano lofa ag oedd wedi gwrthod el gorachwyliwr ychydlg ddyddlau yn ol; ac yn gwnead hyny hefyd pan yr ydym mewn dispute a'n melstri. Y rheswm ein bod mor awyddns am ymano yn awr yw ein bod wedi clywed fod yna ddwy bunt tri swllt a saith ceiniog a thair ffyrllng yn y blwch, a chan fod perygl I ni fod ar y Strike, y bussai y rhai hyny yn fanteisiol lawn i ni y pryd hwnw. Ba'm i mor felddgar a gofyn yn un o'r cyfar- fodydd, os nad oeddynt yn credo, y baasai ein pcydweithwyr yn eln gwawdio am ein angbyson- deb. Ond y cwbl a gefals mewn atebiad oedd, 'Taw di son, Wil, wyt ti yn rhy ifanc 1 siarad mewn cyfarfodydd fel hyn, rhald i tl gofio fod rhyddid 1 ni fod yn anghyson bob amser pan fyddo yn fantelslol I nl fod felly. Y mae o'r gorea i fod yn gyson a ni ein hanain, pan na fyddom yn oolleda ein hanain wrth fod felly.' Fel hyn gorfa 1 ml dewi. Yr wyf am I chwi gadw hyn yn ddyogel rhag ofn i'r bobl mewn oed ymosod arnom ni y bechgyn ieaalnc. Un peth newydd spon yr ydym wedi dech- reu ymhyfrydu ynddo yw, siarad a'n gllydd drwy offerynoliaeth flag signals oddiar ben y mynyddan cyfagos. Oherwydd rhyw reswin nellidaol, nls gelllr gwnead hyn ond rhwng saith ag wyth o'r gloch y boreu, a hyny ar foren dydd Lion. Pan ddeawch yma nesaf, cewch weled rhai o honom, yn ferahed a bechgyn, yn esgyn i fyny taa'r Bedlwyn, a'r lleill heb fod yn mhell o'r llythyrdy yn cyhwfana ein oadachaa 1 gwynton ar eln gllydd. Mae pob yagytriad, a phob symndiad o'rflag, yn golyga rhyw lythyren neu air nellidaol, ac felly yr ydym yn medra slarad a'n gllydd. Gelwir y cynllan yma, 'The latest means of Communication.' Os na fydd cadach gwyn i'w gael, gwna darn o babyr y bro-TARIAN yr wythnos ddtweddaf er engraifft, neu y South Wales Daily News. Dyma fi wedl syrthio i'r an amryfasedd ag arfer, sef eich blino a meithder. Felly, gan ddymuno pob llNyddiant i chwi ar etch taith, ac y cewch watth fyddo yn cyfateb etch dym- uniad. Gorphwysaf, yr eiddoch yn ff/ddlawn, WIL BACH. Well done Wil. Y mae yn parhau yn ei ffyddlondeb i mi o hyd. Nid oes dim yn well nag ymddwyn yn ddyncl a pharchas at grots, byddant yn at or o ad-dala y parch. Cewch glywed oddiwrthyf eto ar ol i mi sefydla ya Mhoatyberem. Ond y mae llawer o'r dydd wedi ei drealio eisoes wrth ddarllen llythyr dyddorol Wil, ac felly rhaid i ml gychwyn, a bod fel arfer ar y TRAMP.
EISTEDDFOD OAERFFILI, LLUNGWYN…
EISTEDDFOD OAERFFILI, LLUNGWYN NESAF. MR GOL,Y mae gwyl y Llangwyn: yn dy- nesa, a'r holl barotoadau ar gyfer gwnead dyn- ion yn ddedwydd a chysuras mewn gwahanol ardaloedd yn eang a chyfleas. Ya ddtddadl y mae gotal a thraul yn cael dadblygiad helaeth gan bwyllgoraa eisteddfodan eln cymydogaethau ar gyfer y Llangwyn. Nid wyf yn gyfrifol fel aelod o bwyllgor eisteddfod Caerffill am unrhyw drefniant er gwnead yr eisteddfod a'r lie y cynelir yr wyl Gymreig yn llwyddlanas; ond dywedaf wrth filoedd darllenwyr y DARIAN fod y pwyllgor yn brysar wrth y gorchwyl i wnead pethau yn weddns ac mewn trefn, ac yl1 anrhyd- edd I Gymry gwladgarol. Ymddengys i mi fod swn tyrfa yn dyfod I'r hen gastell elenl. Y mae corao yn trin ea pelrlanaa llelslol yn Mynwy a Morganwg ar gyfer y gystadleaaeth fydd yma. Clywals enwan corau, ond ymataltaf rhag ea henwi yn y DARIAN. Y mae fy nghalon yn dyhea I wrando ar y cantorlon. Bydd coraa y plant yn gwnend I eneidiaa y rhai sydd yn edrych yn mlaen i ddychlamn gan lawenydd, a gobalth yn fyw arlunlo beth fydd dyfodol cerddorlaeth Gymreig trwy y pethau bychafo. I Wel, gyd-genedlgarwyr, na ddlystyrwn ddydd y rhai anwyl. Bydd treullo tatr nen bedair awr 4 rhwng muriaa hen Gaerffill, I yn adgyf- nerthiad i gorff ac enald y mlloedd fwriadant ddyfod i'r eisteddfod. Y mae llygald Cymrod orion Caerffill ar yr Eisteddfod Genedlaethol yn y blynyddau agoshaol. Y mae yma ddlgon o'r ysbryd myn'd' ond cael cefnogaeth melblon y mynyddao ta ol, i'w nertha er gafaelyd yn yr amrywlol bethau sydd angenrheidiol. Oarwn weled blaenorlald Gwent a Morganwg yn yr Eisteddfod; bydd awgrymladan oddlwrthynt yn galonogol, ac yn symbyliad i'r bobl sydd am fyned yn mlaen. Oredaf nad oes man yn y Debeadir yo fwy cyfleas na Chaerffili er cynal yr Wyl Fawr Genedlaetbol. Gall pobl pob air ddyfod yma gyda'r ceffylan tanllyd mewn ychydig orian. Y mae trefnladau y trens o'r dwyrain a'r gorllewia, o'r gogledd ac o'r d«, yn rhagorol ar y gwahanol gledmyrdd. Deued y cantorlon i'r eisteddfod yn brydlon, bydd hyny yn hwylnsa gweithrediadau y dydd yn nes tna'r terfyn. Y mae amryw o selndyrf prea yn parotol en cyrn i chwytha Rhyfeigan ^Echalie,' Ac. Go- belthlaf na syrth y 4 Twr Cam' o flaen y cym y dydd hwnw. Y mae natar ya ei gogonlant gwanwynol y dyddlaa hyn, a'r begniau o amgylch ein tref fel pe yn ymsytha gorawch y gwastadedd I gael golwg eangach a chyflawnach ar wir brydferth- wch anian. Y mae y coedydd talfrlgog yn lleda eu canghenaa 1 gyagodi elsteddfodwyr Hon natar. 0 1 mor beraidd y telorant, 4 Aeth y gaoaf heibio, daeth amser i'r adar i gana, clywir uals y ddurtor yn ein gwlad.' Bydd y fath gyi- nawsedd cydrhwng y coraa yn dstgano I Thainks be to God who laveth the thirsty land,' &c., ar ddydd yr wyl yn ysbrydoli yr enald sydd yn feddianol ar ysbryd y peth byw,' ac yn adnew- yddu yr holl alluoedd meddyllol nes clywir llawer yn dweyd 4 da genym ddyfod i Eistedd- fod OaerffilL J Awenyddion lion yn Uu,-wyr dlwyd, Rhaid da de'wch i'n helpa Acenion plant y canu Yn gnwd gelr trwy'r ganiad gu. Ac helrdd arwyr comdoriaeth,-ya llaoedd Llawen awah pob cecraeth Hwyllwch etch lleisiaa'a helaeth, 0 frwd fawl daw hyfryd faeth. Mawrygwn hwyl Gymrelgaldd,—a vhoddwn Rhyddid i'r ddawn santaidd Taenu gwres wnawn at ein gwraidd A nwyf helynt nefolaldd. Yr eiddoch yn Gymroaldd, R. OENYDD LLOYD.
LLWYDDIANT CERDDOROL.
LLWYDDIANT CERDDOROL. Da genym hysbyan llaosog ddarllenwyr y DARIAN fod ein brawd ieaanc a hoff, Arthar Thomas, arweinydd cana cynalleidfaol y OadlyB, wedi llwyddo yn anrhydeddus yn yr arhollad diweddaf i enfli lddo el hun y radd uchel o A.C. Pan y meddyliom nad yw yn awr ond taag 21 mlwydd oed, dysgwyliwn ei weled yn y dyfodol yn seren oleu yn ffurfafen cerddoriaeth, er gwaethaf y gelynion. Llwyddlant iddo. CYFALLL.
DOWLA1S.
DOWLA1S. AIL YMWELIAD Y GANTORES FYD-ENWOG MISS A. GOMES. Nos lau, Mai 16eg, cawsom yr hyfrydwch, y pleser, a'r boddhad o fod yn bresenol yn Neuadd yr Odyddion, y noswaith uchod. yn clywed y gantores nodedig a swynol, o gyffinla yr India, medd. nhw. Rhaid cydnabod yn ddiragrith fed ganddi gyflawnder o lals, a'i bod yn alluog i'w reoli a'i lywodraetha yn gampas, er cymerad- wyaeth iddi hi el hun, a mwynhad y gwranda- wyr; ac nid wyf yn meddwl y eyfeiliornwn ddim wrth ddweyd fod y foneddiges leuanc hon, fel cantores, vn tafla ein holl eosiaid i'r cysgod yn hollol. Nld ydym wrth ddweyd hyn yn gwnead hyny er tafla on diystyrwch ar y cant- orion ar cantoresau sydd genym ni fel cenedl y Cymry. Mae llawer o honynt wedl dringo yn achel yn barod o ran ea safleoedd gyda cherdd- orlaeth, ac ereill ar y ffordd yn eu dilyn ar yr ar. wyddalr hwnw, fel nod a symbyliad ganddynt, Excelsior. I Daeth torf Iled luosog yn nghyd i'r gyngerdd uchod. Er fod lie i gryn nlfer yn ychwaneg yn y gallery, yr oedd y rhan bwyslcaf o'r Nenadd yn llawn iawn. Nid yw o bwye yn y byd pa gyfarfod (hyny yw, o ba natur bynag y byddo), a gynelir yn y Neaadd achod, y mae'n anmhosibl cael tawel- wch a gweddeidd-dra gan y rhan luosocaf o'r dosbarth hwnw sydd ar y gallery. Nid ydynt yn medda digon o amynedd i aros I'r cyfarfod- ydd i ddechreu (fel yr un crybwylledig), rhaid iddynt gael dangos eu ffolineb a'a diffyg moesaa da, drwy derfysgu ac aflonyddn ar heddwch pobl ereill, drwy chwibanu, yr hon sydd yn arferiad wrthun, Isel, ac annhetlwng iawn, a gwnead rhyw oernadaa annatarlol. Pe cymer- asai rhywan o'r dorf I apelio atynt am fod yn dawel a dystaw, baasal cyn hawsei iddo atal trai a llanw y mor, a llwyddo i atal llanw ea bloeddiadaa a'n hysgrechiadau annymunol hwynt. Nld oeddynt yn gallu ymddwyn wedi i'r cyfarfod ddechreu, ac yr oedd yn hawdd canfod ar lygaid y foneddiges ieuano, o wlad estronol, el bod yn cael et tharo a syndod a rhy- feddol at en hymddygiadaa,—preswylwyr gwlad warelddledlg. Dywedodd an gwr cyfrlfol wrthyf wrth ddychwelyd o'r gyngerdd, eu bod yn waeth o lawer er pan ymwelodd y Gold King a'r cymydogaethau yma, ond nid oeddwn yn cydweled yn hollol ag ef am hyny. Y mae'n llawn bryd bellach i ddylanwad nlweldlol ao eithafol y lllf hwn gael el drol yn ol, fel y byddo I galon a gwyneb cymdelthas gael ea cyfaewld alu codl yn uwch mewn moesgarwch, rhinwedd, ac anrhydedd. Canodd Mr. Sanford Jones yn dda lawn yn ol ei arfer. Agth Miss Kate Morgan drwy el gwaith yn ganmoladwy iawn, a gwnaeth Eos Morlais el ran yn gampas. Nid gorchwyl hawdd iawn oedd canu 1 foddlonrwydd y gynalleidfa ar ol cael ei swyno a'l gwefreiddio gan Miss Gomes, yr hon oedd yn cael encores byddarol bob tro y canodd. Gwnaeth Miss Meta Scott, A.R.A.M., el rhan yn rhagorol gyda'r violin a'r berdoneg, ao hefyd Mr. W. T. Price. Credwyf fod pawb wedi eu llwyr foddlonl fel fy hunan, ac yr oedd yn rhaid cael canu I Duw gadwo'r Frenhlnes," fel dlweddglo, a baasai cystal iddynt gana Daw gadwo'r wlad rhag trals, gormes, ac anghyfiawnder y tylwyth yna sydd yn dal awenaa y Lly wodraeth. Nt chlywais fod an o'r caatorlon yn grwgnach, yn dtgio, ac yn cbwythu bygythion yn erbyn rhai o arweinwyr y cyfarfod, am na buasent yn ea canmol a'a sebonl, bid slwr, er eu bod yn teilyngu canmol- iaeth uchel. Ar OWAIN.
ABERAMAN—PRIODAS.
ABERAMAN—PRIODAS. Mat 18fed, yn Swyddfa'r Cofrestrydd, Merthyr, Mr Illtyd Hopklna, a Miss Mary Ann James, y ddaa o Aberaman. Gwnaed dau yn an pan nnwyd chwl Mewn cariad, nid mewn rhif, DAU berson ond an gaton go, Fel clo "r andeb cryf. Bywyd Mr a.f'o i Mair A HItyd gyda'a gllydd, A'r Ion f'o ea harwemydd ca Ar y dalth 1 fro y dydd. CYFAILL. ABERDAR.—Mai 19eg, yn swyddfa'r cofrestr- ydd, Merthyr, Mr Edward Jones, 27a, Hlrwaan Road, Aberdar, a Miss Lonlsa George, 4, Margaret. street, Trecynon. Hir oes, a phob llwyddlant a'a dilyno. OLUDYDD.
PERFFORMIAD Y 'TWELFTH MASS'…
PERFFORMIAD Y 'TWELFTH MASS' YN ABERDAR. MR GOL.Orefaf elch amynedd tuag ataf i ddwyn yr achos achod dan elch sylw. Ychydig wythnosaa yn ol, darfa 1 Undeb Cerddorol Aberdar benderifynu ar ddysga a pherfformlo y 4 Twelfth Mass 'yn Neaadd Ddirwesbol Aberdar. Y mae yn y Uyfr uchod anawd i Fass i'w chanu, a darfa Iddynt benderfyna ar Mr Richard Hop- kins, arweinydd Cymdelthas Gerddorol Tre- cynon, llw dysga. Y mae gan Mr Hopkins gopl o'r gerddoriaeth, ac y mae wedi bod amryw drolon gyda pherdonydd yn Nhrecynop yn cael amryw practices ar ea cyfer. Erbyn hyn y mae y posters wedi dyfod allan, ond wele, nid yw ei enw arnynt fel basser, ac nid yw i gymeryd rhan ynddo; felly dadn I Gymdelthas Gerddorol Trecynon baslo y penderfynlad isod mewn practices o'a helddo nos Wener dtweddaf,- Ein bod yn dymano datgan ein anghymer- adwyaeth lwyraf ac o ymddyglad Cyjadelthas Gorawl Aberdar taag at eln harweinydd gallsog, ac yn dymano arno i sefyll fel dyn, ac I ddanfon el glaim I mewn am el d&l.' Y mae teloqladan anghecddol wedi ea crea yn noebarfch Trecynon gan yr ymddyglad hwn, ao y maent yn nnfrydol yn cydymdeimlo a'r brawd Hopkins, yn wyneb y fath lselhad annynol taag at an sydd yn cael el ddal yn nchel fel cerddor. Byddwch cystal a dodl yr uchod yn eich papyr yr wythnos hon, er dangos i'r cyhoedd y fath ymddygiad bawaldd ac anonest. G. E. DAVIES (Clndydd), Ysgrifenydd Oymdelthas Gerddorol Treoynon.
Advertising
•OOFIA YN AWR DY GREAWDWR:' Anthem Newydd, y ddau nodiant, pris 2g.' ACHUB FI, 0 DDUW:' Anthem at wasant. etb Cymanfaoedd Cerdd- orol. y ddau nodiant, pris 80. HEN GADAIR WAG Y TEULU:' Can (i Sdprano nen Denor), y ddau nodiant a'r ddwy iailh, 6c. ICALFARIA HEN ALAW Wedi ei chynghanedda i bedwar llaia (4ydd argraffiad), y ddau nodiant, pris Ie. Pob arohebion i'w hanfon at yr awdwr,—C. MEUDWY DAVIES, MuBio-seller, Llanelly. 0.Y.—Pob math o offervnan cerdd am y p*is oedd mwyaf rhesymol. CYFRES Y WERIN. Yn awr yn barod, mewn llian llian, pris Is, TRO YN YR EIDAL, GAN OWEN M. EDWARDS, M.A., Athraw mewn Hanes yn Ngholegau Balliol a Ohorff Crist, Rhjraychain. Cyflwynedig i'r Proffeswr Jowatt. CYNWYSA XXXIII. 0 BENODAU. 1. Yr Olwg Gyntaf. 2. Turin. 3. Tua'r M6r. 4. Y Bryniau ar y Traeth. 5. Genoa. 6. Y San Qral. 7. Bedd MazzinL 8. Ymylon Mor y Canoldir. 9. Y Twr (Jogwydd. 10. Brenhines y Gorliewin. 11. Twr y Newyn. 12. Y Llusern Grog. 13. Glanatir Amo. 14. Melldith yr EidaL 15. Florence. 16. Blinder Teithio. 17. Y Ddau Balas. 18. Pyrth Paradwys. 19. Eglwys y Groes. 20. Dante. 21. Savonarola 22. Fiesole. 23. Dros yr Apeninau. 24. Hen BrifysgoL 26. Dinas y Felldith. 26. Ys- trydoedd Distaw. 27. Priod y M6r. 28. Mawredd Venice. 29. Cyngor y Deg. 30. Lladrata Marc. 31. Pont yr Ocheneidiau. 32. Milan. 33. Yr Olwg Olaf. Pob archebicn i'w hanfon i'r Cyloeddwr, E. W. EVANS, Dolgellau. QUININE BITTERS Gwilym Evans YW Cyfaill y Gweithiwri GWYBODAETH FUDDIOL. GWYBODAETH SYDD NEBTH. DIM HAPUSBWYDD. HEB IECHYD MAE colli iechyd yh cynwys colli y cwbl sydd yn gwneud bywyd yn werthfawr, sef y gallu i fwynhau bywyd. Nid oas mwynhad o fywyd mewn afiechyd. Heb- law y dyoddefaint a'r poenan corfforol mae yn ddwyn ar y claf, mae afiechyd yn achosi poenau meddyliol a phryder sydd yn ei letha, ac yn rhwystro ei adferiad buan. Gwelir hyn yn fwy amlwg yn nheulu y gweithiwr nac mewn teuluoedd o safle uwch. Pan analluogir y gweithiwr, mae yn dt] eddol i ddigalondid a phryder am gynaliaeth ei deulu, tra y bydd efe, ffon eu bara, yn analluog i ddarparu ar eu cyfer. Mae y pryder hwn yn niweidiol iddo. Mae ei serch naturiol at ei deulu yn rhwystr iddo gael gwellhad buan. Os am osgoi llawer o'r anghysuron a'r an- nedwyddwch sydd yn canlyn afiechy d dylai pob gweithiwr siorbau gwasauaeth CYFAILL Y GWEITHIWR," adnabyddas yn mhob rhan o'r byd wrth yr enw QUININE BITTERS GWILYM EVANS, Ac ar gyfrif ei rinweddau iachaol rhyfeddol a ystyrir gan lawer fel DARGANFYDDIAD PENAF YR OES. Cymeradwyir gan brif feddygon gwahanol wledydd at amryw glefydau fel medd- yginiaeth sicr a dyogel. HOLWYDDOREG Y GWEITHIWR. GoF. Beth yw Quinine Bitters GNvilym Evans? AT. Meddyglyn lysieuol a ddefnvddir yn helaeth yn y wlad hon a gwledydd tramor gan gleifion yn dyod4ef oddiwrth lawer math o wendid a chlefydau, ac os oes un- rhyw worth i'w roddi ar dyetiolaeth ddynol, mae effeithiolrwydd y feddygin- iaeth hon wedi ei brofi tu hwnt i bob amheuaeth. Y Quinine Bitters yn eu gwella wedi i bob Meld- yginiaeth arau feihu. Edge Hill, Liverpool, Ebtill 13og, 1888. Mr Gwilym Evans,-Syr,-Hy,deraf yr es gusodwch fy mod i, sydd yn ddyn hollol ddy. eithr i chwi, YD, ysgtlfenu atocb, cad yr ydyoh trwy eich Quinine Bitters hynod wedi gwneud y fath gyfnewidiad enfawr yn fy mywyd fel nas gallaf wrthsefyll yr awydd sydd ynwyf i ysgrifenn atoch i'ch hysbyBU am hyoy. Yn mis Ion aw* diweddaf galwodd eyfaill i mi fy sylw at eiob hysbysiadau yn eich Almanaoiau, a ohyngotwyd fi i wnead prawf ar y Bitters. Yr oeddwn y pryd hwnw wediLbMl am bum* mlynedd yn cymeryd gofal Sa beth a fwytawn nen pa beth a yfwn, oaoyB yoddefwn boen enfawr at ol pob pryd o fwyd. Yn ystod yr amser hwnw «id oeddwn wedi bod o gwbl yn rbydd rhag cur yn y pen a pboen llym yn fy oohr. Yr oeddwn hefyd yn oael dwfr poeth o'r oylla bob borea, nawn, a Hwyr, ao yr oeddwn;-wedi gwnead prawf yn ofer ar bob math o feddyginlaeth. Am bum' wythnos oyn olywed am eieh Bitters ohwi yr oedawn wedi bod yn gwnead prawf teg ar feddyginiaeth arall, ona ni wnaeth ddim lies i mi. Pa fodd bynag, oymerais an o'ch poteli 4a. 6c. chwi. Wedi gorphen hono teimlwn fy hnn gymaint yn well fel y oymer- ais an arall 2s. 9c. Bellaoh, oddiar y drydedd wythnos yn Ionawr yr wyf wedi boa yn hollol rydd rhag par yn y pen, bile, dwfr poeth o'r cylla, ac nid wyf wedl teimlo yr an a honynt., Nis gallaf siarad yn rhy uohel am eioh Bitters, fan fy mod yn awr yn teimlo yn well nag y a'm eiioea o'r blaen.—Yr eiddooh yn barehas, JAMES B. EDWARDS. Gorphenaf 28ain, 1888. MA.WL liyr,-Rhydd i mi bleser oeilldnol i dystaolaetbn am effeithiau rhyfeddol eioh Qainine Bittefs. Ar gymeradwyaeth cyfaill o'r dref hon. rfeoddais brawf arnynt, ac yr wyf yn ddiolohgsr iddo ef ao i chwithao <un y feddyginiaeth ragoroL Teimlaf fy mod yta; adyn arall hollol ar ol ei gymeryd. Yr wyf weai dyoddef llawer gan boen yn fy ochr a gwendid, a diffyg archwaeth at fwyd, ond yn awr yr wyl yn rhydd oddiwrth bob an o honynt. Mae 11 machgen hefyd, yr hwn sydd wedi bad am-gryu I yn fertbyr i'r un cleiyd, wedi cymeryd eich Quinine Bitters, a byth oddiar hyn j# nid yw wedi oael yr ym- osodiad ysgafnaf o hono. Gallaf, gan hyny, gymeradwyo eich Qainine Bitters yn y modd mwyaf oalonog i bawb sydd yn dyoddef oddi- wrth yr an pethaa. Yr eiddeoh yn ddiolchgar, D. THOMAS. 46, Mortimer.roscl,iosntou, Caerdydd. Defnyddiwch Quinine Bitters Gwilym Evans os am wellhad oddiwrth Ddiffyg Treuliad, Dolur yr Afu, Gwendidau Gieuol, Dolunau y Frest. Paham y dyoddefwch oddiwrth doluriau pan y mae meddyginiaeth naturiol, syml, ac effeithiol i'w chael yn QUININE BITTERS GWILYM EVANS Pris poteli, 2s 9c.; eto, dwbl faint, 4s 6c blwch yn cynwys tair potel ddwbl, 12s 6c. I'w gael yn mhob man. Goruchtvylwyr yn mhob parth o'r byd. Os ceir nnrhyw anhawsder i'w gael, danfonir ef am y pris- iau uchod yn rhad a dyogel drwy y post i unrhyw gyfeiriad yn y Deyrnas Gyfunol, yn uniongyrchol oddiwrth y perchenogion, Quinine Bitters Manufacturing Company, (LIMITED), LLANELLY, SOUTH WALES Gellir cael Quinine Bitters Gwilym Evans yn America oddiwrth y prif oruch- wyHwr,-R. D. Williams, Medical flaIl, Plymouth, Penn. c ADOXTON (BARRY DOCKS). Cynelir Eisteddfod Fawreddog yn y lie uchod, mewn pabell eang a chyflens, dydd Linn, Awst 5, 1889 (Bank Holiday). Beirniad y gerddoriaeth,—Mr Dyfed Lewis, R.A.M., Llandain. Beirniad yr adroddiadan, y farddonlaeth, &c., Parch C. Tawelfryn Thomas, Groeswen, a Mr E. Thomas (Cochfarf), Caerdydd. Prif ddaln-I'r cor, heb fod dan 60 mewn rhif, a gano yn oreu I Thanks be to God, t Menalessohn, gwobr £ 2,5. Cyfnewlad yn yr ail ddam corawl-I'r cor, heb fod dan 40 mewn lhlt, a gano yn oreo 'Ar don o flaen gwyntoedd,' Dr Parry (yo He Wyl- wn, Wylwn'), gwobr 8p. Oeir many lion pellach yn foan.-R. Phillips ac L. Roberts, Yegrifenyddion. COLBREN JUNCTION. Cynelir EISTEDDFOD Flynyddol yn y lie nohod eleni eto, mewn pabell eang a cbrfleus, Awst 5ed, 1889-Bank Holiday. Beirniad y canu,—Mr Dan Davies, A.C., Dowlais. I'r cor, ddim dan 60 mewn nifer, a gano yn oreu 'Clodforaf Di, 0 Arglwydd;' gan T. Price, A.C., Merthyr, gwobr XIO, a 10s. i bob arweinydd anfuddugol. I'r Drum and Fife Band, ddim dan 25 mewn nifer, a ohwareno yn ortn y Monk's March,' I Glamorganshire March,' and I Let the Hills resound,' gwobr 14. Canlateir i bob Band ddewis eu trefniant. I'r parti gwrywaidd, 20 mewn cifer, a gano yn oreu I NynI yw'r Meibion Cerddgar,' G. (Sweat, gwobr t2. Bydd y program yn barod yn faan, yn cJnwys yr holl fanylion, ac i'w gael am y pris arferol gan yr YOH.B. Jones, Onllwyn, Neatb. IECHYD I BAWB Q L^^ELYlfs Rheumatic & Gout Mixture! "08 ydych yn dyoddef oddiwrth y Gout, Rhea- Matie Gout, Rheamatio, Rheumatic ya y Pen, Kennlgh, Lambago, Grarel, Sciatica, Tic Doter- em, Poen yn y Gwyneb, Cefn, Ymgwyddaim, Coomm, yn nghyda phob math e boenan ya y cyhytu a'r giaa (mmles and nertefl). gwnewoh drelo Meddyg- iniaeth Aaffaeledle Thomas. Y mae an botel ya ddigon i argyboeddi j dyoddefydd o'i effeithiol rwydd 0'1 werthfawrogrwydd. 18, Vivian Street, Abertawe, Bydref 8fed, 1888. Syr,- Yr ydwyf -wadi dyoddef oddiwrth y Clefyd poenaa hwaw a elwir gwenegon (Bheamatism) er ys saith mlynedd, AQ, wedl cymeryd amry w gyff eirian, ood gallaf Jfohaa ly mod wedl derbyn mwy o les oddiwrtaan botewid o'ch' Rheumatic and Goat Mixturer aa?r oil o'r IieiTI gyda'a gllydd. Gwnewch byn yo adnabyddas fel y gan ereill Bydd yn dyoddef oddiwrth y clefyd poenas hwn gael yr an lies. Id wyf, yr eiâdoch,-J AMES HONEY. Ledgwlck Road, Leytoa, Essex. Syr.-Mae yn bleser mawr genyf eioh hysbysa y lies dlrfawr a wnaeth potefeid o'ch Rheamatle and Goat Mixtnre' I ml. XHchon eioh bod yn oofio pan y gelwaie gpda chwi fy mod yn dyoddefc yn drwm oddiwrth effelthlao y Gyinobt*- (Go*$) yn fy nhroed ar etch cab treks bottMd doh cyfiofarlaa ao ya ol etch dysewyliad, teimlaia lawer lawn gwell borea tnuioetn, ac ya mhen aedalr awr ar again yr oeddwn yn galfa oerddedoddl- amgylch. it wyf wfedt dyoddef oddfwrtby clefyd hwn yn awr ao eilwalfth am oddeufea urlD t&tyn- edd. Yr wyf wedi arfer cymeryd Blair's is ac amryw o Goat Pills efolll, ond yn slcr ni chy- merais ddim erioed fel eich moddion chwl, a roddodd gymaint o esmwythdra oddtwrth bosa, ao yn neilldnol a rhoddodd lvryr weUhad mor two. Dylai etch Mixture fod yn adnabyddas I bawb sydd yn dyoddef oddiwrth y clefyd poenos hwn Ydwyf, syr, yr eiddooh yn barohaa. GEORGE.J. McCOMBIE. Mr. Llewelyn Thomas. RHYBUBD.—Daliwch sylw fod y Trade Mark (Llun Oen) ar bob Label, ac enw LLBWELTK THOMAS ar Stamp V Ltyw-lratth, ae heb hyny rug vdvw. PABATOEDIO YN UNIG OAN Llewelyn Thomas, A.P.S., Dispensing Chemist (By Examination), 86, Woodfield at., MtrrUoa Ar werth mewn potell am Is lio, go go, a 4e 60, gan bob fferyllydd oyfrifol, nea gelllr en cael eddtwrth v petohenog. THE GADLYS GRAND Prize Drawing. Cymer y Drawing nebod le er bodd James Voyle, 85, Pendarren St., Aberdar, Mehefin 27ain, 1889, yn Festri Capel Bethel, Aberdar, o dan nawdd rhai 0 brif foaeddigion yr ardal. Y mae y brawd James Voyle wedi ei anallnogi yn Ilwyr i ddilyn anrhyw alwedigaeth er vs tair blynedd, ac yn debygol 0 fod tra byddo byw. Rhoddir i'r eaillwyr y gwobrwyon canlvDOl 1.—CABH acia 0 0 2.— Watch 8 8 0 Watch 2 2 0 4.—GlH&a Tea Service. 1 10 0 5.-Fancy Table 15 0 6.—Silver Albert Chain 0 15 0 7—Welsh Ham, given by a friend 0 15 0 B.-Paraffine Lamp 0 15 0 9.—Gentleman's Silk Umbrella. 0 10 0 IO.-Walnut Stand 0 10 0 11.—Pair of Pictures 0 8 6 12.-Window Pole 0 7 6 lS.-A Turnover 0 5 6 14.-Pair of Brasl1 Candlesticks 0 5 0 15 —A Collier's Clanny Lamp 0 5 0 16.—A Hatchet 0 4 6 17.—A Pair of Glass Bottles. 0 4 6 And several other articles. Gellir cael llyfrau nea docynau gan yr Ysg. Tooynaa, 6c, yr un, neu lyfr yn cynwya 12 am 5s. Ceir pob manylion ar y tooynau. C-adeirydd.-ID avid L. Edmunds, 4, Llew. elyn Street, Trecynon. Is gadeirydd,—Ellis Davies, 21, Ann Street. Trysorydd,—Thomas Bees, 65, Ynyslwyd Street, Aberdar. Yogrifenydd,- Daniel Evans, 48, Hirwain Road, Treoynon, Aberdar. RHODDIR ARIAN ar Eiddo Rhydd-ddaliadol neu Brydlesol.-Ymofyner ag ALBERT HOWELL. Cyfreithiwr, Aberdar. 1 Y MAE Miss Jessie Coleman, Merch Mr D. E. Coleman (Eos Hefin), yn agored i dderbyn Eagagements I gann mewn Cyngherddau. Cyfoiriad,- 34, Commercial Street, Mountain Ash.
MARWOLAETH A CHLADDEDIGARTH…
a'l adwaenal. Telmlent mat dyn Daw ydoedi;V, a'i fod wedi cysegra ei fywyd i ogoneddo et Felstr mawr, a llesoli et gyct-ddynlon. Yr oedd el ymroddiad liwyr i'w walth, ei ddawioldeb amlwg, el gymeriad dysglaer, a'l fuchedd ddi- frychealyd, yn rh^ymo pawb i ddyfod i gyff. yrddiad ag ef, i'w edmyga a'l gara. 0 herwydd gwaeledd el iechyd, rhcddodd yr eglwysi achod i fyny ddiwedd y flwyddyn ddiweddaf, a sym- adodd 1 Taibach (lie genedigol Mrs. Price) taa chanol Mawrth y flwyddyn hon. Gobelthial el gyfellllon y byddat y cyfnewldiad hwn yn llesol I'w lecbyd, a chred,,1 yntaa ral prydlao el fod yn well; ond ymaflodd y pleurisy ynddo, ac ar ol naw diwrnod o gystudd trwm, hanodd yn dawel yn yr Iesa, ar y 6ed o'r mis hwn, yn 64 mlwydd oed. Teimlai fod awr et ymddatodiad yn agoshaa; ond yr oedd mor ddigyffro, mor ffyddiog a hyderas yn yr amgylchtad difrifol hwn, ag apostol mawr y cenhedloedd el hanan. Syl weddolall: resenoldeb yr ArchotIeirlad dwyfol wrth ei ochr yn nghanol rhyferthwy mwyaf y glyn. Mewn galr, bu farw fel y bo fyw, a chafodd fynediad golen a helaeth I mewn i lawenydd ei Arglwydd. Prydnawn y dydd lau canlynol, ymgynullodd tyrfa fawr, ac yn eu pllth ddeg a'r hngaln o welnldoglon yr efengyl, i weinl y gymwynas olaf i'w weddlllion marwol, drwy el hebrwng i fynwent Tanygroes. Darllenwyd yn y ty gan y Parch. T. Richards, Llansamlet, a gweddlodd y Parch. Moses Thomas. Siaradodd y Parchn. £ Jones, Castellnedd, a D. Phillips, Abertawe, ar lan y bedd. Dywedal Mr. Jones fod per- arogl hyfryd a dymonol hyd yn nod o amgyloh bedd Mr. Price. Sylwai Mr. Phillips yn mhlith amryw o bethau dymanol ereill, mai yr efengyl ydoedd yr IJDtg alia a fedral dafla goleu- ni I waelod bedd. Gweddiodd y Parch. Wm. Williams, Argyle, yn effelthiol lawn yh Saesneg. Rhoddodd y Parch. D. M. Davies, Penclawdd, Bydd myrdd o ryfeddodau,' &c., allan I gan, yr hon a ganwyd mewn teimlad dwys gan y gynalleidfa laosog. Dymanwn gyflwyno ei weddw a'i amddifaid i ofal Tad yr amddifald a Barnwr y gweddwon. Bydded iddynt ym- gysaro yn y ffaith fod yr an anwyl a gollasant wedi newld er gwell, ac y bydd iddynt hwythau cyn hir gael ymano ag ef mewn gwlad He nad oes neb yn marw.