Tarian Y Gweithiwr

Gymry hoff 1 dewob at j Oym. Os am helrdd fodrwyaa aur Orfaciul"On ac awrleJalau,: Gteman, a chadwynaa obter; Ytpeeiol sfelfydd, Mn-fynegydd, WrWT0fe-feeniydd, Owmpawd mo Geir gas WiLKAMs, Heel y CaetelT7 leewoh i mewn i wei'd el stor* W. WILLIAMS. WATCHMAKER k JEWELLER, 29,Castle Street, Swansea

CYMDEITHAS RYDDFRYDOL A LLAFUROL Y RHONDDA. Dymuuir hysbysu fod Pwyllgor Gweithiol y Gymdeitbas uchod i'w ohitio hyd ddydd Llun, Rhagfyr 3ydd. W. EVANS, Ysg.

MARW AR OCHR YR HEOL. Yr wythnos ddiweddaf, cynaliwyd treng- holiad ar gorff un James Walsh, labrwr, 48 oed, yr hwn a fu farw pan o dan effeithiau diodydd meddwol pan yn myned adref o Cantou i Weafou. Cafwyd ef ar ei liniau &'i ben yn y dwfr. Y dtiedfryd oedd ei fod wedi boddi yn ddamweinioi pan o daa effeitfciau diotlyd-i meddwol. ♦

CYFARFOD MISOL DOSBARTH ABERDAR A CYFARFOD MISOL DOSBARTH ABERDAR A I MERTHYR. I Cynaliwyd y cyfarfod nchod dydd Llun diweddaf yn y Globs Inn, Merthyr, 0 dan j lywyddiaeth Mr. D. Johnson, Abernant, pryd y pasiwyd y penderfyniadau eaclynol: j 1. Fod y cyfarfod hwn, wedi clywed llais y gwahartcl lofeytM, o'r faro roai gwe?thio j naw awr y ddau ddiwrcod canlyuol i'r Mass I •! Meeting, neu unrhyw ddiwrnod segur arall a ddygwyddo gymeryd He ar ddiwrnod byr arall. | 2. Fod y cyfarfod hwn yn anghymerad- i wyo y mesur sydd ar ddyfod■' 0 flaen Ty y | Cyffredin, er gwn^^u^|r ein bod yn awduidodi Mr. D. Margau, cin goruchwy^^r, 5 ysgrifetsu at,Mr. Smith ar | yr achlysur. I 3. Penderfynwyd ein bod yn danfon air I prwyaeth o baiwar i gyfarfod kg aelodau Bwrdd Ysgol, Aberdar, prydnawn dydd j Gwener nesaf, er dylanwadu arnyrjt i j gwyrcpo i mewn i'n cais, sef darostwng .y school fern a'r poundage system yu unot' a j phenderfyniad y cyfarfod cyffredinol diwedd- j af. Y ddirprwyaeth ydyw—Mr. Henry Richards, Gadlys; John Thomas, Nant- melyn; D. Johc«cm, Abernaet, a John Williams, Pforchaman. 4. Penderfynwyd em hod yn parhau i I I gynal ein cyfarfodydd cyftredinol (mass meetings) yn fisol. I 5. Pad y cyfarfod hwn, wedi clywed ad. reddiad Mi. D. Morgan, ein gorucbwyliwr, j 0 benderfyniad y eanolwr ar helynt gweith- wyr y saith yn nglofa Nantwelyn, yn pen- I derfynu yn unfiydol ein bod yn rhoddi aw- durdod i'r eyfryw wiaithwyr i roddi mis o rybydd ar ddechreu y mis nesaf, Rhagfyr y laf, os na ddeuant i delerau o hyn i hyny, a bod dymuniad ar i Mr Isaac Erans, Casfeell- aedd. yr hwn a fa yn cyflafareddu sir yr allaÐ8, air rata y gweithwyr, i fod yn breeenol yn ein mass meeting nesaf, y dydd Llun eyata-f yn Rbagfyr, or rKeddi adroddiad ar yr helynt. p 6. Fod y cyfarfod hwn yn cyraeradwyo yr oil y mae gweithwyr glofa Aberaman wedi ei wneud, yn enwedig pwne yr head- fngs. 7. Fod y cyfarfod dosbarthiadol hwn yn datgan ei deimlad gwresocaf at y brawd D. Johnson, (ac ein bod o'r farn na chafwyd gwell cadeirydd), yn Dgwyeeb rhai cyhuddiad-1 au sydd yn cael eu lledaentt am dano. j 8. Fod y cyfarfod misol nesaf i'w gynal yn y Duffryn Arms, Cwmbach, tair wythnos i hoddyw.

LLOFRUDDIAETHAU WHITECHAPEL Y mae person a ddrwgdybir 0 fod a llaw yn y Ilofruddiaethau hyn wedi ei gymeryd i fyny. Y mae yn cael ei hyebystl fod y dyn wedi bod yn aros mewn lletdy isel yn Birmingham er dydd Llun wythnos i'r diweddaf, ac oes oedd ganddo law 0 gwbl yn y Ilofruddiaethau, gadawodd Lundain gyda cherbydres foreu ar ddydd y llofrudd- 'i iaeth olaf. Meddyg yw y carcharor, ac wedi bod yn Llnndain beth amser yn ol yn gwasanaethu fel meddyg. Y mae yn ddyn o ymddacgosiad beneddigaidd, ac yn debyg i'r desgrifiad a roddir o'r dyn a welwyd yn siarad olaf & Marie Jeaanette Kelly.

DAMWAIN ANGEUOL HYNOD YN Y I RHONDDA. Yu mhwll newydd y Gelli, Rhondda, eddeutu hacer awr wedi chwech o'r gloch prydnawn dydd Sadwrn, cyfarfyddodd dyn | leuauc o'r enw Lewis Williams a'i ddiwedd mewn dull hynod. Ar waelod y pwU y mae peiriant a berwedyddion. Bwriedid gwneud ihyw welliant i un o'r berwedyddion ddydd Sul, ac er mwyn parotoi at hyny, aeth Williams i agor tap o dan y berwedydd er i'r dwfr redeg allan. Mewn cysytUiad 4'r tap J r oedd discharge pipe. Wedi agor y tap, a tlirwy na ddaeth dwfr allan, barnodd Williams fod y discharge pipe wedi ei chau i fyvy. Cymerodd ddaru o wire er ei glauhau, pryd y rhuthrodd y dwfr berwedig ar ei draws gyda'r fath nefth nes ei daraw i'r llawr, He y derbyniodd hoU gyfanswm y berwedydd. Bu farw mewn poenau dir- dynol cyn cyrhaedd ei gartref. Yr oedd y trancedig yn nai i'r hen gymeriad a adna- byddir wrth yr enw Lewis Caerffili.

ATHRAW NEWYDD TREFECCA. Dydd Gwener diweddaf, yn Abertawe, ymgynullodd pwyllgor Cyieg Trefecca er sy. meryd i ystyriaeth athraw i gymeryd lie y diweddar Profteswr Howeils. Yr oedd y pwyllgor wedi ei alw rai dyddiau cyn marw- olaeth y Proffeswr, a hyny ar daymuniad I Mr Howell, o herwydd ei fod wedi myned yn rhy analluog o ran ei iMbyd i gyfiawni y swydd i foddlourwydd. YH^gytarfn nifer mawr yn nghyd, ac ar bwnc yr athraw yr oedd yr unfrydedd awyaf. Wedi pasio pleidlais o gydymdehcJad a theuki galarua y diweddar Broffeswr, eynygfwyd, eiliwyd, a chefnogwyd y Parch D Charles Daviea, Bangor, i'r swydd, a chafodd ei ethol yn un- 'frydol. Nid oes amheuaeth na rydd yr apwyntiad foddlonrwydd cyffredha*! i Feth- I odistiaid D^eu a Gogledd Cymru.

YR WYTHNOS. CYXBBODD Mr. P. Morgan, aelod Sen- eddol newydd Merthyr, ei aedd am y tro cyntaf ddydd Ma wrth, yr wythnos I ddiweddaf. Cyflwynwyd ef i'r siarad- ydd gan Mr. Osborne Morgan a Mr. Arnold Morley. Y MAE yr Ysgrifenydd Cartrefol yn dymuno hysbysu nad yw efe yn perthyn o gwbl i'r Mr. Lumley Mathews a. gyflawnodd hunanladdiad yn Endsleigh Gardens, Llundain, yn gynar boreu dydd Sadwrn diweddaf. Y MAB yn cael ei hysbysu nad yw y dyfarniad yn aehos annealldwriaeth Nantraelyn yn foddhaol gan y gweith- wyr, yr hwn a wnawd yr wythnos ddi- weddaf gan y Barnwr Gwilym Wil- liams. YR ydym yn cael fod dyn o'r enw Frederick Stephens, labrwr, wedi cyfar- fod a'i ddiwedd tra yn ymladd yn Cil- fynydd, ddydd Gwener diweddaf. Dy- gwyd ei gorff ddydd Sadwrn i dy ei frawd yn Wood-road, Pontypridd. CYFLAWNODD merch ieuanc, rhieni yr hon sydd yn byw yn Aberdar, hunan- laddiad boreu dydd Sul diweddaf yn Caerdydd, trwy gymeryd carbolic aaid. Mewn llythyr a ysgrifenodd at ei rhieni dywed ei bod wedi cael poen dirfawr yn ei phen am beth amser, ac na wyddai pa fodd y terfynai. Bu farw mewn ychydig fynydau wedi cymeryd y dogn. Y BAE dyfarniad y cyflafareddwyr yn achos yr annealldwriaeth diweddar yn Ebbw Vale wedi ei roddi, ac ar y cyfan yn foddhaol, er nad yw y gweithwyr wedi cael yr oil fel y meddyliasant. Y cyflafareddwyr oeddynt Mabon a Mr. Edward Jones. CYMERODD etholiad Aelod Seneddol dros Dewsbury le dydd Gwener diwedd- af, pan yr oedd y Rhyddfrydwyr Glad- stonaidd a'r Undebwyr yn tynu am y dorch, a chryn bwys yn cael ei roddi ar y canlyniadau gan y pleidiau. Y mae yn dda genym hysWsu fod y Rhydd- frydwyr wedi dyciiwelyd Mc. Mark Oldroyd gyda mwyafrif o '2102. Yr I oedd y pleidleisiad yn un trwm anar- ferol-i^i lero ':K. ;> LDYWED brys-hysbysiad o Bombay ei bod yn cael ei ofhi yno fod y llestr Vai- tarna, gyda 900 o ymfudwyr ar ei bwrdd, wedi eu colli. I Y MAE Strike y glowyr yn Awstralia, at yr hon y cyfeiriasom dair wythnos yn ol, wedi ei therfynu, a'r holl weith- wyr wedi dychwelyd at en gwaith. BOBEU dydd Sul diweddaf, yn nglofa y Cymer, daeth Benjamin Davies, pumpwr, i'w ddiwedd mewn dull hynod ddisymwth. Yr oedd y trancedig yn esgyn o'r wythien naw, ac wrth geisio myned i'r Carriage wedi iddi gychwyn, iarawyd ef, a syrthiodd ar ei gefn i waelod y pwll. Yr oedd y trancedig! yn fab i Mr. John Davies, goruchwyl- iwr, Cwmfelin. ===

MAM YN BYMTHEG OED. Cynaliwyd trengholiad boren dydd Sadwrn diweddaf yn Pimlico, mewn cysyiltiad a Irastwolaeth Rosa Charick, chwech wythnos oed. Dywedodd y fam, morch bymtheg -qd, er nad oodd yu, earvoh i fod yr oedran hyny, v mai ei phlontyn ^C^iyfroithlon hi ydoedd y drancedig, ei fod yn bollol iach nos Lun, ond pan y eododd y boreu canlynol lod y I." plentyn yn farw. Cafwyd mai fitiau a fu yr achos o farwoiaeth y plentyn.

CYMRO HAELFRYDIG. Yn nghyfarfod Jiwbili TJndeb Cynulleid- faoh'aeth victoria, Awstralia, a gynaliwyd yn Melbourne, dan lywyddiaeth y Parch. Llewellyn Bevah, D.D., dywedodd Mr. G. W. Taylor, yr hwn sydd wedi ei ethol fel ymgeisydd Rhyddfrydol Gorllewinbarth Sir 11 Ddinbych Yli yr etholiad nesaf, ei fod ef ar ymadael or ^yehwelyd yn ol i Gymnl; ond cyn &i fod yn ymadael, ei fod ys dytauno k gadael rhywbeth ar el trwy yr hwn y oftffai efe ei gofio. Ei fod, gan hyny, yn barod i gyfrar.u £ 50,000, sef £ 10,000 yn Itynyddol am bum' mljnedd, aT yr amod fod CynulJeidfaolwyr ereill yn cyfranu cyffelyb swm; yr hwn gynygmd a gymerwyd i fyny ar unwaith. Deallir fod yr arian i'w treulio mewn sefydl* athrofa er parotoi elrydfryr i 'C\ waith gweitsidcgaethol y Oyeulleidfaolwyr yn AwstraKa. Y mae Mr. Taylor ya fab i weiBidog Annibynol Cymreig yn Rhoaltan- erehrngog, Gogledd Oyairo. Bwriada ym- adael am Gymru 0 hyn i ddiwedd y iflwyddyr, a ehyiueryd i fyny ei breawylfod lyn nghymydogaath Llangollen.

GWEITHFAOL A MASNACHOL. I CYNGRAIR GLOFAOL DEHEUDIR CYMRU A I SWYDD FYNWY. I Cyfarfod Cyffredinol o Gym ychiolwyr. Bydd i gy far fod cyffredinol o gynoychiol- j wyr y glo tai a'r glo ager, yn Neheudir j Cymru a Swydd Fynwy, gael ei gynal yn y Bute Arms, Aberdare, dydd Llun nesaf, I' Tachwedd 26aiB, am 10.30 yn y boreu. MATERION I FOD DAN SYLW:- i 1. I ystyried yn mhellach y cais a dder- I bynir o wahanol ddoabarthiadau am ofyn i'r I meistri am godiad ychwanegol yn y cyflogau. 2. I ystyried yn mhellach fudiad yr wyth awr, ac i dderbyn adroddiad aelodau y It Sliding Scale, yn ngbylch yr bvn y maent wedi ei wneud mewn cysyiltiad ^'r pwnc. D.S.- Taar ddymunir ar i bob glofa yn I' Neheudir Cymru a Swydd Fynwy gael ei chynrychioli yn y eyfarfod hwn. Yr eiddoch yn ffyddlawn, I WM. ABRAHAM (MABON), A SM Llywydd. JOHN LEWIS, Ysgrifenydd.

YR ALCANWYR. Yr oedd y gofyn am lafnau alcan yn well yr wythnos ddiweddaf, a chredir y bydd llawer mwy o brynu ar y iiainau am yr wythnosau dyfodol. Y mae hyn yingyfoew- idiad derbymiol iawn rhagor y sefyllfa sydd wedi bod ar bethau am rai wythnosau, ac wedi cael yr effaith. Y mae yr effaith yn smlwg ar y farcha.icl, ac nid oes ambeuoeth, na cheir gwelliant yn y pnsiau yn fnan. I

I CYFARFOD 0 WEITHWYR GLO TAI MYNWY I A DEHEtrDIR CYMRU. Dydd Sadwrn diweddaf, cynaliwyd cyfar- fod o woithwyr glo tai yn y Nelson Inn, Llanfaljpn, o dan lywyddiaeth Mr. Enoch Williaais, Rhondda j lywydd, Mr. Thomas ¡' Williams, Mon. Yr owid yn bresenol aol- odau o'r bwrdd, sef, Mri. Henry Foulkes, J Morgan Weeks, Lewis Miles, ac Isaac 1 Evans. I Daeth cynrychiolaeth o lofa Nantmelynl yn mherson Mr. D. Morgan, Aberdar, i'r j cyfarfod. Cafodd dderbyniad croesawus, ac I wedi siarad cryn dipyn ar-y pwnc oedd ganddo, pasiwyd fod ihyddid iddo of neu rhywun arall, ar ran y lefa hono, fyned bob cyfarfod yn saiiob man er ceisfto cydym' deimlad 4 gweithwyr Naiitmelyn, gan ystyr ied eu bod hwy wedi derlbyn cam gan y eacolwr neu yr empire. I I Y peth nesaf oedd ystyried sefyllfa arianol y Sliding Scale, ac wedi hir siarad, pasiwyd I penderfyniad fel y canlyn,—O hyn allan, fod pob dosbarth i ethol aelod ar Fwrdcl y Sliding ScaJe1 sef un i Mynwy, un i'r Rhon- dda, ac nn i'r West; ac balyd, fod un I Drysorfa ac un Trysorydd i fod yn mherson I' Mr. Lewis Parry, Great Western Hotel, I Quaker's Yard, ac fod holl gyfarfodydd y glo tai i'w cynal yno 0 hyn allan } Y peth nesaf oedd derbyn adroddiad y I cyfrif-olygwyr am y psdwar mis yn diweddu I' Awst 3lain, 1888, gan aelodau y bwrdd. 4 Y peth nesaf oedd ystyried y pwnc o I wytb awr ac un diwruod o orphwys yn y I mis. Pasiwyd yn unfrydol ar fad i bob gwaith sydd heb ddechreu ar-y cynllun yma ddechreu dydd LInu cyntaf yn y mis nesaf. Yr eedd 52 o lofeydd yn cael eu cynrych- f ioli, a thros 7,138 o weifchwyr. Y cyfarfod mwyaf lluosog o wyr y glo tai a gynaliwyd I er's deng mlynedd. Wedi rhoddi pleidlais I o ddiolchgarweh i'r swyddogion, daeth y eyfarfod i derfyniad. ISAAC EVANS. I

CYFARFOD NEILLDUOL DOSBARTH Y GLO CAREG. Cynaliwyd y oyfarfod uchod dydd 'II Gwener diweddaf yn Brynaman, dan lyw- yddiaeth Mr. John Morris, Waun, a Mr. Abraham, A.S. Yr oedd y cyfarfod hwn weai ei aiw i'r perwyl o gael eglurhad mewn cysyiltiad a safon y Dosbarth yn mewn cysyiltiad a safon y Dosbarth yn nghyd a chael dealldwriaeth yn nghylch y I pump y cant sydd wedi cymeryd lie yn unol a dyfarniad y Sliding Scale. I Yr annealldwriaefch mawr oedd yn meddyliau gweithwyr Dosbarth y Glo C&reg ydoedd fod Aivard y Scale Grffre- dinol yn rhoddi ar ddeafl fod safon gweith- wyr y oyfryw Scale yn uwch o 7!c. y cant nag yn 79, a Dosbarth y Glo Oareg, ag eithrio ychydig o'r glofeydd ddim ond 2^c. yn uwch nac oeddym yn 79. Daeth lluaws mawr o'r glowyr yn nghyd i'r Cyfarfod er cad eglurhad ar y gwahaniaeth a nodwyd yn y percentage, rhwng Dosbarth Rhondda a Dosbarth y Glo Careg. Hyderwn fod yr eglurhad manwl a roddwyd gan Mr. W. Abraham o gychwyniad a chycyUtmd y gwahanol Seales a'u gilydd, yn foddion i argyhceddi y Dosbarth, trwy eu cynrych- ioiwyr, nad yw y Dosbarth wedi derbyn unrhyw anghyfiawnder yn wahanol i'r Rhondda, o gychwyniad y Scale toyd yn bresenol, yu cl fel y mae y cyfryw Scale yn gweitbio a'n cysylttiad ninau a hi oddiar 1882. Yn mis Mehefin 1882, pan !awBodwyd y Scale cydrhwpg meistri a gweithwyr y GIs Careg, cymerwyd standards pob glofa. fel ag yr oedd ar y pryd, fel y mae y 3ydd atirau y ii. y Scale yn egluro,—' Mai safou cyflogawl ar ba un y gwneir y codiadau a'r gosiyngiadau dyfodol fyddant y gwahanol1 pafonao eisoes mewn grym yn ngwahan- ol lofeydd y meistri Glo Careg." Fe weliy wrth gymeryd y safonau fel yr oeddynt ar aaeg fiurfiaJ y Scale, fod y gwahaniaoth oedd rhwng 1'cabarth Rhoiidda .ac yn nghyd a'r gwahaniacth rhwng safonau glofeydd y Glo Careg a'u gilydd ar adeg ffurfiad y Scale, yo rhwym o fod yr un gwabaciaeth yn bresenol. ond yn y lleoedd hyny ag y maent wedi cyfnewidcou sefydlu standard ar ail gychwynfad wedi < i atal am ysbaid neu rbywbeth cyffelyb. Er engraifffi, Bydd y 5 per cent, codiad pre-I senol fel y canlyn yn y glofeydd canlynol: -Glofeydd Gwaun Caegurwen, 21 ar y Standard rhwng y 5 presenol; Cawdor, 2^ dan y standard rhwng y 5 Pantyffyn-1 ou, 5 ar y standard; Cae'rbryn, 7i ar y standard. Fe welir wrth yr uchod fod gwahiwiiaeth mawr mewn dull ac enwau i dalu yr un dosbarth heb fod yn nebpell oddiwth eu gilydd Y mae yn y fan hon i ofyn both sydd wedi 8choB) y fath wahan- iaeth yn y standards, neu a ydyw yr hwn sydd yn derbyn 2^ ar y standard yn bre- senol yn cael yr uncyfiawnder a hwn sydd yn cael 7-L ar y standard am weithio yr un 2 a thebvg wythienau. Nis galiaf e'pluro achosion gwreiddiol o'r gwahaniaetn yn yr holl lofeydd y Dosbarth, ond gallwn ddwyn engraifft o'r posibilrwydd o'r achos fel mae genym flfeithiau wrth law. ny- wedir fod glofeydd Gwaun Caegurwen yn cael bu .lu.t",l am flwyddyn, a'r prisoedd yn dal yr un a'r prosenol am y flwyddyn hono, ar gychwyniad y lofa ar ben y flwyddyn, feallai, gan gwmnuu nowyddion, pa rai fyddai yn well gar.ddynt i gytuno a'u gweithwyr i dalu iddynt standard ar bob path trwy sudclo 2 lg oedd g&nddynt o'r blacn yn y standard, yn Hf1 talu 2^ ar y standard, Dy wedir hefyd fod glofa newydd yn cael ei agor ger Haw Cae'rbryn, lie telir 7^ ?.r y standard yn bresenol, sc yn 2 lie talu 7t ar y standard fel yn Cao'rbryn, ymsuddanfc y 7i yn y standard er cael! prispedd pendant ar bob peth. Yn mhen 4a$th 2| o godiad, fel yr Wy» Cae'rbryn bellaob. yn cael lW*per ceni%r V itukf>ard. a dim ond 2| yn y loIa. newydd. A fuasai pethau felly yn deg ? Wn i ddim, ond gwn y buasai yn well genyf fi fod yn y lefa 21 ar y cyfryw adeg. Tua baner blwyddyn yn, ol dan yr hen gwmni, yr oedd 15 y cant yn myned n o'r standard yn Hendveforgan; ond yn bresenol, clan y Owmni newydd, mae gan- ddyat standard ar ben. Rhywbeth tebyg i hynyna, ayfeililon, sydd wedi gwneud gwahaniaetb. yn y standards ar percentage presenol. Nid wyf yr un hwnw sydd yn credu nad oes lie ac angen mawr am well-1 iant yn y Scale bresenol; ond ar yr un pryd yn oredu yn gydwybodol ein bod ni, fal Dosbarth, yn uaol a dyfarniadau y Sliding Scale, yn cael yr un cyfiawnder yn } ol ein ffurfiad 1882, ac mae Rhondda wedi! I ei gael. Credaf na fydd hyn 0 nodiadau I ddim yn ddrwsr er dangos y gwahaniaeth sydd rbw-rg glofeydd a'u gilydd. Pasiwyd y penderfyniadau canlynol yn y cyfarfod 1. Fod i bob glofa oedd ac sydd yn gweithio wrth oleu noeth, i apelio at eu meistri am gael cario eu pylor i fewn yr un dull ag oeddynt cyn i'r ddeddf 1888 ddyfod i weithredied. 2. Nad yw y Dosbarth yn cymeradwyo neb glowyr i dori glo ar hur na job, ond ar wtamdarA y Dosbarth, eel 4s. 7c. y dydd ond ar yr un pryd yn gadael i'r glofeydd I hyny a ddichon i amgylchiadau neillduol eu cyfarfod i arfer eu doethineb mewn amgylchiadau neillduol. 3. Fod y cyfarfod hwn yn barnu fod yn briodol i weithwyr glofeydd, y Glo Careg fel gweithwyr cymoedd y Dar a'r Rhondda a. manau ereill, i gymeryd y dydd Llun cyntaf o bob mis yn ddiwrnod rhydd—di- waith, a bod taft cWymu^iad ar i'r holl lofeydd gymeryd y mater i'w hystyriaeth ddifrifolaf, ac snfon ru penderfyniadau arno i'r cyfarfod nesaf yn mhen tair wyth- nos. ENOCH REES, Ysg.

Y SLIDING SCALE A'R CYFLOGAU. Cwestiwn sydd yn ae wedi bed ar wefcuaau lluaws heblaw 1 Hem Lowr o'r Great West- ern,' yw paham na chaem ni, yn Ngwm Rhondda, (a maaau ereill), godiad o 10 y cant, tra y mae ereill ya ein hymyl,' ac yn Lloegr, yn ei gael I Un atebiad gwirieneidol sydd i'r cwest- iwn fel cwestiwn, ac y mae y rhan olaf, sef y rhan ymreaymiadol o hono, yn hawdd ei egluro. Cofier mai un amcan ac un rheawm sydd genyf dros geisio ateb y gofyniad hwn drwy y wasg, sef dymuniad i egluro yr hyn a all fod yn dywyll i rai mewn eysylltiad a'r mater, ac nid ymgeeru & neb. Y rhcswm syml na chaem fli godiad o 10 y cant yw, nad yw prrseedd cyfartaledig y glo eto yn cyfiawnhau hyny. Yr atebiad i'r rhan ymresymiadol o'r cwestiwn, I tra y mae ereill yn ein hymyl yn ei gael' yw, sef nad oee genym yr un rheswm am ei ofyn, na'r un esgusawd dros ei hawlio ag oedd ganddynt hwy. Y mae yn wybydd- ns, neu fe ddylai fod o leiaf, fod y cyfeillion 1 yn ein hymyl' wedi bod am o leiaf ddwy flynedd yn gweithio 2i y cant o danom ni sydd yn cael ein rheoleiadio gan y Scale gyffredinol. Pedwar mTls yn ol fe gafodd y cyfeillion yn hymyl godiad o 5 y cant yn eu cyflogau; felly dyna nhw 2! y caut o'n blaen ni. Ar y laf o'r mis presenol, wele y Scale gyffredinol. yn rhoddi 5 y cant o godiad, ac yn gosod yr enillion 71i y cant uwchlaw y safon felly dyna ninau eto 21 y cant o'u blaen hwythan. Yn car.fod hyn dyna ein cyfeillion yn ein hymyl' yn I gofyn i'r mewfitri am 5 y cant arall o godiad, ac yn sylfaenu eu hawl iddo ar y ffaith eu bod hwy wedi bed cyhyd yn gweithio am 2t y cant o dan ett cymydogion, y rhai oedd yn I cael eu rheoleiddio gan y Scrda gyffredinol; ac wedi sefyll allan am bump diwrnod, fe wn wd y compromise canlynol,—Yn herwydd 1 bo^hwy ^-edi gweithio cyhyd (dwy flyn- f edo), am 21 y cant o dan ereill, en bod i gael 10 y cant, sef y cant yn fwy na'u cymydogion am dri mis, ac es na ddaw ereill i fyny hyd atynt hwy yn y cyfamser, i roddi y 2! diweddaf yn ol, ac i fod ar yr un I codiad a ninau, sef y cant. Felly, chwi welwch mai nid am fod pris y glo yn can- iatau y mae y cyfeillion yn ein hymyl' yn cael y y cant yn fwy sa ni am ori mis, ond am ein bod ni wedi cael 2i y cant yn fwy na hwy am ddwy flynedd yn fiaenorol. MABON. D.S.-Ein cyfeillion yn Lloegr y tro nesaf. -M.

Gwir Gyfaill y Gweithiwr YW Quinine Bitters GWILYM EYANS. NEWYDDION DA I'B GWEITHIWR. TYSHIOLABTH TYSTTOLABTH PROFIAD DYSGBID- y IAETH LLUAWS. MHDDYGOW. Meddyginiaeth I Meddyginiaeth Anffaeledig. Sicr. Dyma paham y mae pawb yn credu mai Quinine Bitters Gwilym Evans yw meddyginiaeth oreu yr oes. TYSTIOLABTH TYSTIOLAJETH GWYBODAETH DBDDPAU WYDDONOL. NATUR. Meddyginiaeth Meddyginiaeth Ddyogel. Bur. 70 Ynysllwyd Terrace, Aberdar, Gor. 4ydd, 1887. Anwyl Syr,-Nis gallaf siarad yn rhy uchel am eich meddyginiaeth werthfawr. Bum yn dyoddef oddiwrth enyniad yr ys- gyfaint, gwendid, diffyg archwaeth at fwyd, ac yn y blaen. Cynghorwyd fi i wneud prawf ar y Quinine Bitters, a chymerais bedair botelaid gan dderbyn lies mawr iawn i mi fy hun. Mae fy mhrofiad 8 hono mor dda fel y bydd yn bleser genyf ei gymeradwyo i'm cyfeillion bob »m«9r.g Wyf, yr eiddoch, &c., 0. RICHARDS. Gor. 26,1888. f Springfield House, Mi G. Evans, Pe&maeamawz, Anwyl Syr,— (J Meb. 3,1887. Rhydd i mi blasel Garedig Syr.- neillduol i dystiol- Gyda'x pleser aethu am effeitfc- mwyaf yr wyf yn iau rhyfeddol eich -y eich hysbysu fy Quinine Bitters. U mod wedi eaelscwy Argyineradwyaelrh o iaohad ttwy y cyfaill o r drtf hon ddwy botelaii Acli rhoddais brawf ar. weddaf o Quinine nynt, ac yr wyi yn j Bitters nag a gef- ddiolchgM iawn X ais gsn yr nn Deo- iddoefftc ichwith- tor y pytitheng au am y feddygin- mlynedd diwedd- i a e t h ragorol, af. Er's mis bell- Teimlaf fy mod yn -j^r ach yr wyf yv gailn ddyn arall hollol -Li gweithio fy amser wedi ei gymeryd- yn llawa, yr hyn Yr wyf wedi dy- na wnes o'r blaen oddef llawer gan er'sllawerblwydd- boen yn fy ochr, a T yo. Yr oeddwn yn diffyg archwaeth arfer caeJ gwasg- at fwyd: oud yn feoon enbyd, peel- awr, yr wyf yn air neu chwech o rhydd oddiwrth honyct bob wyth- bob un 0 honynt. "VT nos, ond nid wyf Yr eiddoch, wedi cael un bell- Yn dcliolchgar, ach er's mis. D. Thomas, i Yr eiddoch yn 46, Mortimer rd, p ddiolchgar, Canton, Caerdydd JCi JOHN OWHN. GWILYM EVANS. 31 & 32 Richardson Provision Stores, St., SwanBei|i 205, Severn Rd., Anwyl Syr,- i3 Canton. Wadi dyoddef am Acwyl Syr,— 20 mlynedd oodi- Mae gwerthiaat wrth ddiffyg treul- y mawr ar eich Qni- iad, a chael Uawe* X uino Bitters ym», o boen, metbais a siaradit yn uchel gael dim i wneud iawn am danynt. lies parhaol i mi Dywedodd gwrak O'r diwedd, cym- 1 wrthyf d^oe fod ei hellwyd fi i wneud gwr wedi bod yn prawf o'r Quinine gtaf Km ohwe' mis, Bitters. Cymerais ya methu cadw ddwy neu da>r X dim ar ei gyHa er potela-d, a chefaah defnyddlo pob lwyr iachad. Yr meddygiaiaeth. wyf yn awr yn O'r diwedd gwn- teifclo yn ddyn & a,,tb biav?f ^ich arali.. Qainine Bittew, ac ddio'chsa/ i chwi totet.id!meSfoda M je R isawy. oddet dim edi Yr &0., hYDY. W E. T. JONES, S Yt eiadoob, 4o, General Grocer i; r mt.1 oc I Provision Mer- T. Parsons, chant. Manege*. FFEITHIAU AM Y QUININE BITTERS Y maent yn cael eu cymeradwyo gan Fedd- ygen a Fferyllwyr i'w cleifiouar ol i bob meddyginiaeth arsll fetbu. Y lxifeect yn cael eu oy rceryd ganhen ac ien- ano-cyfoothog a'r tlawd, a chan ddynion yn mhob sefyllfa ac o dan bob amgylchiad. Paham y dyoddefweb oddiwrtb ddoluriau pan y mae meddyginiaeth natutiol, syml, ac effeithiol i'w chael yn QUININE BITTERS GWILYM EVANS Pris, poteli,2s. 9c.; eto awbl faint, blwch yn cynwys tair potel ddwbl, 12a. 6c rw gael yn mhob man. Goruchwylwyr yn mhob pattfo o'r byd. Os oeir unrhyw anhawader i'w gael, daefonir el an y prie- oedd nchod yn rhad a dyogel drwy y pool i unrhyw gyfsfcriad yn y Deymas Oyfunol, yn uniOngYrcbol odwiwrth y pepohena0oot Quinine Bitters SdNOTAOTOBISfi 00. LLANELLY, SOtJTH |WALES. Tystiolaeth unfrydol y byd yw mai MEDDYGINIAETH ANGHYDMAROI* YW HUGHES'S DROPSY PILLS At y Clefyd Blin ag y maent yn dwyn ei enw. Wrth y nodau canlynol geliwch adnabod y Clefyd os bydd wedi gafaelyd ynoch: Diffyg Dwfr, Gravel; Chwydd yn y Traed, Cliniau, Ymysgarcedd, &c.; Gwynt a Llawn- der yn y Bol, Poen yn y Oefn a'r Arenas Curiid y Galon, Cramp a Chwsg y Cliniau, Asthma, neu Ddiffyg Anadl, Teimlad o Stiffdra yn y Corff, &c., y rhai ydynt brawf sicr o bresenoldeb Y DROPSY yn y cyfaneoddiad, ac y mae yn bwysig peidio eeg^uluso defnyddio Meddyginiaeth ar ol teimlo un o'r nodaw uchod. Trwy anwybodaeth a diffyg ofel goddefir i'r clefyd marwol hwn i sefydlu a wreiddio yn v cyfansoddiad cyn sicrhau y feddyginiaeth briodol, ac felly terfyna yp angeuol i filoedd yn flynyddol Er sicrhau gwellhad buan a sicr, dylai pob dyoddefydd sicrhau blychaid o'r PIlls. bydanwog, sef HUGHES'S DROPSY PILLS. EFFEITHIAU RHYFEDDOL AR WYNT A DWFR. Y sgrifena y Parch. W. M. Jones, gweinidog y Bedyddwyr yn Ebbw Vale. Yr wyf wedi fy awdurdodi i anfon y dystiolaeth ganlynol gyda'r bwriad i chwi wneud unrhyw ddefuydd cyhoeddus o honi a fernweh yn briodol er lleshad dynolryw. Ymwelais a Evan Francis yn ddyddiol, ac yr oedd y cyflymder gyda pha un y gostyngwyd y chwydd anghyffredin y peth mwyaf rhyfeddol yn fy ngolwg i. Y mae Evan Ftancie yn hen wr 66 mlwydd oed. Dyoddefodd yn ddrwg oddiwrih y DROPSY yn ystod y gauaf diweddaf. Yr oedd wedi myned yn llwyr analluog i ddyfod o'i wely gan y chwydd a'r poen yn ei Gefn, Ymysgaroedd, a'i Goesau. Yr oedd yn barhaus o dan ofal y meddyg, ond er hyny myned yn waelacb oedd bob dydd. Nid oedd neb yn meddwl y gallai wella mwyach. Yn unol a chyDgor rodd- wyd iddo, treiodd 'HUGHES'S DROPSY PILLS.' Oddeutu y pedwerydd dydd wedi iddo ddechreu eu cymeryd, ymddang- osai arwyddioa ei fod yn dyfod yn well. Cysgodd y bedwaredd nos, yr hyn nad oedd wedi allu wneud am wythnosau eyn hyny. Cafodd y Pills yr effeithiau rhy- reddàl ar y GWYDt a'r Dwfr. Yn mben oddeutu wythnos yr oedd y chwydd yn ei goesau wedi d'od i 1a wi o 24 modfedd i 12 modfedd. Y mae yn awr mor iach fel y mae yn galin treulio wythnos oddi- eartrei. Y mae yn teimlo o dan rwysaaa i wneud ei wellhad cyflym a rhy- feddol yn hysbys i'r cyhoedd, fel y byddo i ereill i allu treio y FEDDYGINAETH WERTHFAWR HON.* Syr,—Yr wyf yn ddiolchgar i chwi am eich daxganfyddiad gwecthfawr, sef HUGHBS*S DROPSY PILLS, y rhai a wnaetbact ddaioni mawr i nd wrth i mi gymeryd dim and dau flyobaid. Yr wyf yn awr yn beiNaith tach ae yn dilyn fy ngwaitb, wedi bod am naw mis o dan driniaeth meddygpl, ond heb gael dim llesbad byd nes i mi dreio HUGHES'S DROPSY PILLS. Gwnewoh byn yn hysbys IDawb. JOHN PHILLIPS. Colli. Bow, Treorci. Syi,—Yr wyf mewn sefyllfa i ddwyn tyXiol- aeth i rinweddau mawr eich HU6HES'€ DROPSY PILLS. T mae yr hon oedd yt. yiayl y bedd ac yn dyodcieJ oddiwrth y Drwpay, Priader Dwfr, Chwyddiadau mawrion, a'r Galea bron ar sefyll, yn awr wedi ei gwell- hau trwyddynt, ao yn teimlo yn wir ddiotob- ga*; Towyn, Prestatyn. G. DAVIES. Y mae Gwyr, Gwragedd, a Phlant yn mhob gwlad wedi derbyn budd anrhaeth- adwy o'u defnyddio. RHYBUDD. Bjr axwyn amrbam pawb rhag iwyK, gofale gaei y T»de Murk (eef llun Diamond) a'* geir iau DROPSY PELLS" odSiHewn ai bob brwcb, 68 eow JAOOB HUGHES ar Stamp y Llywodraeth. Heb hyn twyU ydyw. Ar werth wwy yr boll deyrnae am Is lie, lie 9o, a 48 5c; trwy y Post, Is 3", ta 110, a 48 9o: oddiwrth y perchenog.— Jacob Hughes, DA AJPB.8,, Kanafactusing Chemist, FEWABTH, CAKMFF. GwuchwyMwr yn America^ Mr. R. D. WXLLXAl^ Cfcomiefc, Plymouth, Pa., gan w Inm y apt cael hefyd GOKBB'S BAUt