Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
3 articles on this Page
Hide Articles List
3 articles on this Page
Qohebiaethau.
News
Cite
Share
Qohebiaethau. [Nid ydym mewn un modd yn gyfrifol am syniadau ein gwahanol ohebwyr.] PWY BIA'R DIWYGIAD? At Olygydd y LONDON WELSHMAN." SYR,—Mewn atebiad i'r gofyniad uchod, gallwn yn ddibetrus ddweyd mai yr Ysbryd Glan—efe yw ei gych- wynydd a'i gynhalydd. Mr. Evan Roberts yw yr offeryn dynol mwyaf amlwg i wneyd y gwaith. Mae y gwr da, y Parch. F. B. Meyer, wedi ysgrifenu i newyddiaduron Caerdydd i ddweyd mai cabledd o'r mwyaf yw cysylltu ei enw ef a'r Diwygiad. Mae y rhai sydd yn gwybod hanes Evan Roberts yn gwybod ei fod wedi treulio deuddeg mlynedd o oruchwyliat-lh yr Ysbryd Glan i'w gymhwyso yn arbenig, at y gwaith mawr mae yn wneyd yn bresenol. Cafwyd, mewn lliwer lie, amlygiadau nerthol o'r dylanwadau dwyfol y blynyddoedd diweddaf h) n ond hvan Robi-rts roddodd y wlad, yn gyffredinol, yn goelcerth. Pontlottyn, Glam. ESSYLIAVR. COFGOLOFN LLEWELYN. At Olygyddy LONDOM WELSHMAN." ANWYL SYR, Yn eich rhifyn am y 7fed cyfisol, y mae eich gohebydd o Ddeheudir Cymru yn gd x sylw at yr uchod, ac yn dweyd ei bod yn warth i ni fel cenedl nad oes colofn o un math yn nodi y fan lie yr huna tywysog olaf y Cymry. Wrth ddarllen y nodiad daeth i'm cof symudiad egwan fu yn mhliih Cymry Llundai >, tua deg neu ddeuddeg mlynedd yn ol, i'r cyfeiriad hwnw. Mor belled ag yr wyf yn cofio anfonwyd allan rifer fawr o gylchlythyrau i'r gwahanol gap?lau Cymraeg yn gwahodd tanysgritiadau tuag at godi cofgolofn i Llewelyn ein Llyw Olaf." Nid oedd fy llogell i yr adeg hono, mwy nag yn awr, y dioHdef oddiwrth lawnder o bres, ac o'r ychydig oedd genyf anfonais swm bychan i un o'r ysgrif- enyddion. O'r dydd hwnw hyd heno nid )dwyf wedi clywed dim yn yngylch y symudiad, nac wedi cael es- boniad o un math ar y dull y gwariwyd yr arian. Nid wyf yn gwybod pa faint a gasglwyd, ond dichon y bydd yn dda gan amryw i gael ychydig oleuni ar y drafodaeth heblaw GLYNDWR. WELSH CLASSES IN LONDON. To the Editor of" THE LONDON WELSHMAN." DEAR SIR,—'I desire to express my entire sympathy with your correspondent Marteltewi in his inability to read the Welsh language and speak it fluently. HIs loss is very great indeed. My wish, to do all in my small way to make Yr hen iaith beloved of all Welshmen prompts me to write through you, Sir, to Marteltewi and to all and sundry, and offer them, for the time being, and until a more efficient teacher can be appointed, my humble services as instructor in the Welsh language. If Marteltewi and all who desire to avail themselves of my offer will meet me, at my place of business, The Leysian Buddings Estate Office, 122, City Road, (near Old Street), on Thursday night next, at 8 o'clock, all questions bearing on the subject can then be discussed. Should any one be unable to be present, please write your views to me. Yours faithfully, NAT. J. EVANS. "Talsarn," Palmer's Green, N.
Advertising
Advertising
Cite
Share
RINGER'S SUPERFINE -RDWAR[)cRINGFR &C?Lo MANUFACTURERS, N?60.REDCUFF STREET. BRISTOL. To be obtained at the Shops of MR. J. NETTEN, Cigar Importer, KING'S CROSS.
Am Gymry Llundain.
News
Cite
Share
gyhoeddwyd Elfed i siarad ar y mater prydnawn Sul diweddaf yn Nghapel Whitfield, Tottenham Court Road, i lu mawr ddod yno i'w wrando. Nid yw Elfed byth yn danllyd ei ymadroddion, nac yn rhyw ddramayddol iawn yn y pulpud, fel y mwyafrif o wyr mawr y pulpud Seisnig ond y tro hwn roedd rhyw dan adnewyddol yn ei ledneisrwydd arferol, ac argyhoeddiad yn mhob brawddeg a lefarodd, nes codi'r dorf i hwyl anarferol iawn. Yr oedd ei ddesgrifiadau o waith yr Ysbryd Glan yng Nghymru yn un o'r pethau rhyfeddaf a gaed ers talm mewn pulpud Seisnig, a thra bo cenhadon fel efe i gario y gwaith i ganol y Saeson hefyd nid oes angen pryderu na phery y gwyrthiau presenol yn bur hir yn ein mysg. "Y MEJOR B\CH."—Dyna fel yr adnabyddir Major Jones, golygydd y Shipping Gazette, yn ardal Llanelly, a bydd ei lu cyfeillion yn teimlo yn chwith wrth ddeall ei fod yn bur wael yn ei gartref yn Llundain ar hyn o bryd. Dioddefa oddiwrth anhwyldeb yn un o'i lygaid, a rhaid iddo aros mewn ystafell dywell am rai dyddiau. Gwelwn fod y Mejor" wedi ei enwi eto fel ymgeisydd dros fwrdeisdrefi Caerfvrddin a Llanelly. Hyderwn y caiff wellhad buan, fel ag i gymeryd rhan yn yr ornest ryfedd sydd i gymeryd lie yn yr etholaeth anffodus honno yn adeg yr Etholiad Cyffredinol. Y MARCWIS. -Lledaenwyd y newydd yr wvthnos ddiweddaf fod un o chwareudai Liundain wedi cynyg £ 150 yr wythnos o gyflog i'r Marcwis o FlJn os deuai i chwareu rhan mewn pantomime yn y lie. Ond ni ddel y Marcwis druan. Y mae efe wedi blino ar wagedd yr hen fyd yma, a gwell ganddo dreulio gweddill ei oes allan o swn a chyrhaedd ei ddyledwyr. 0 ddarn i ddarn fe werthir ei eiddo, a disgwylir y bydd wedi talu 7 s. 3c. y bunt o'r holl ofynion erbyn diwedd y mis nesaf -gormod o lawer i rai o'r cenawon sydd wedi byw c) hyd ar y ffolyn gwyllt hwn. YR AELODAU CYMREIG.—Gwaith cyntaf yr Aelodau Seneddol Cymreig ar ol agor y Senedd fydd cydgwrdd i ginio. Rhoddir y wledd yn Nghlwb Devonshire gan Syr Alfred Thomas, ac mae Iarll Spencer wedi addaw bod yn bresenol ar yr amgylchiad. Gan fod sibrwd mai'r larll fydd y Prif Weinidog yn y Weinyddiaeth Rydd- frydol nesaf, y mae o bwys iddo ddod i adnab- yddiaeth bersonol o'r gwyr leuainc sydd yn gweithio cymaint tros Gymru ar hyn o bryd. DINAS IAC.H.-Pan y mae cymaint o son am afiechyd o'n deutu, onid yw darllen cyfrifon iechydol y ddinas hon am y flwyddyn ddiweddaf yn ddigon i yrru y goreu o honom o'i go'? Dywed y rheiny mai Llundain yw'r iachaf o holl ddinasoedd Prydain, oddigerth Bryste. Y FFIGVRAu.-Cyfrifir fod poblogaeth y ddinas a'i hamgylchoedd heddyw yn 4,613,812, ac yn ol y ffigyrau hyn saif y marwolaethau yn 15-2 y fil. Ar ol hyn bydd pobl y wlad yn tyrru i Lund.iin er lies i'w hiechyd. CvNGIIERDD YNG NGHAPEL JEWIN NEWYDD. —Os cafwyd cyfarfodydd gweddio a phregethu anarferol yn y capel uchod yn ddiueddar, yn sicr cafwyd cyngherdd llawn mor anarferol yno nos lau yr wythnos ddiweddaf. Fel arfer, yr oedd cwrdd te yn flaenorol i'r cyngherdd, ym mha un yr oedd pawb yn ymddangos yn llawen a chyfforddus. Yr oedd henafgwyr a dynion ieuainc wrth y ford yn ymgomio ac yn llawen wenu uwchben yr "hen shaden." Y mae gair yn ddyledus i bawb a gymerasant ran yn nglyn a'r wledd. Wedi diwallu anghenion y corph aed i ddechreu ar y wledd gerddorol, a'r peth cyntaf a sylwasom wedi eistedd yn y capel ydoedd yr hen wron caredig Syr John Puleston yn codi i agor y rhaglen, a chaed ganddo anerchiad ■ dyddorol, yn ystod pa un y soniodd am liaws o bethau, a da oedd ganddo gael bod ymhlith ei gydwladwyr. Siaradai Syr John Gymraeg gloyw. Cafwyd unawd ar yr organ gan y cyfeilydd, Mr. Walter Hughes, A Midsummer Night's Dream." Y soprano ydoedd Miss Gertrude Hughes, a chaed ganddi "A Song of Thanksgiving," "Y Deryn Pur," "Love is meant to make us glad." Miss Margaret Lewys a ganodd "Barley Sheaves," "Land of Hope and Glory." Cafwyd gan Mr. Evan Williams "Lend Me your Aid a "How Vain is Man." Canodd Mr. David Evans "Y Teithiwr a'i Gi" a Why do the Nations," a chaed ganddo ef a Miss Lewys y Ddeuawd Solffa," a Hywel a Blodwen gan Miss Gertrude Hughes a Mr. Evan Williams. Wrth dalu diolchgarwch i'r cadeirydd, dywedai'r gweinidog (y Parch. J. E. Davies) fod pob peth yn nglyn a'r cyngherdd yn arwyddo llwyddiant. Yr oedd y capel yn llawn, ac nid oedd ef yn cofio yn ystod holl flynyddau ei fugeiliaeth yn y lie iddynt gael un cyngherdd mor llwyddianus a'r un presenol. Dywedodd eiriau caredig iawn am Syr John Puleston, a'i barodrwydd caredig i ddyfod i Jewin i gadeirio yn y cyngherdd blynyddoi. Yr oedd adroddiad yr ysgrifenydd yn foddhaol iawn, ac yn dangos fod cryn weithgarwch yn myned ymlaen yn yr eglwys hon. Yn nglyn a'r modd ym mha un y canodd y cantorion uchod, afraid ydyw manylu dim. Y mae eu henwau yn ddigon ynddynt eu hunain. Terfynwyd cyngherdd rhagorol gyda Hen Wlad fy Nhadau," Miss Gertrude Hughes a Mr. Evan Williams yn arwain. EAST HAM.—Nos Iau diweddaf cafodd Cymdcithas Ddiwylliadol y lie uchod ill, o feirdd a llenorion blaenllaw y genedl i w hanerch ym mherson y Parch. J. Machreth Rees. Testyn y ddarlith oedd, "Gwilym Hiraethog," a theimlid fod y testyn yn un priodol iawn, pan y cofier, fel y cyfeiriodd y dariithydd, fod un o emynau mwyaf adnabyddus y Diwygiad-" Dyma gariad fel y moroedd," &c. --wedi ei gyfansoddi gan Hiraethog. Cafwyd cipdrem glir ar y gwron enwog fel lienor, bardd, a phregethwr, ac yr oedd mynd mor hwylus ar y ddarlith fel y teimlai pawb yn ofidus na buasai amser yn caniatau iddo ei thraddodi i gyd. Cafwyd awr a chwarter ddyddorol ac adeiladol tros ben, a sicr y gadawa argraph dda ac arhosol ar feddwl pawb oedd yn bresenol. Dyma ddarlith y byddai pob Cymro ar ei fantais i'w chlywed, a byddai yn werth gwneyd aberth er mwyn ei gwrando. Cynygiwyd diolchgarwch gwresocaf y Gymdeithas' i Mr. Rees am ei ddarlith odidog, gan Mr. Daniel Jones, yn cael ei eilio gan Mr. W. GriffithF. POPLAR.—Nos Jau, Ionawr i2fed, daeth plant y Band of Hope perthynol i gapel y Wesleyaid, Duff Street, ac amryw eraill o'r gymydogaeth, yn blant a rhai mewn oed, yn nghyd i gael cwpanaid o de a bara brith gyda eu gilydd. Yr oedd darpariadau helaeth wedi cael eu gwneyd ar gyfer yr amgylchiad. Rhodd- wyd y danteithion yn rhad gan Mrs. Williams a Mr. Dani Williams, Central Park Road, East Ham. Gwasanaethwyd wrth y byrddau gan Mrs. Littlefield, Mrs. M. a J. Williams, Miss Beynon, Miss Francis, Maggie, a Martha. Dymunol oedd gweled y plant bach yn mwyn- hau eu hunain mor dda uwchben y danteithion, ac ar ol cael eu digoni casglwyd y gweddill, a threfnwyd i gael gwledd arall mewn canu, adroddiadau, a dadleuon. Cymerwyd y gadair gan Mr. D. Nelson Evans. Cymerwyd rhan yn y cyfarfod gan nifer liosog, a rhag ofn i ni adael rhywun allan, ni wnawn enwi neb. Digon yw dweyd fod pawb wedi cyflawni eu gwaith yn rhagorol. Cyflwynwyd diolchgarwch gwresog gan y llywydd, yn cael ei eilio gan Mr. W. Williams, i Mr. Dani Williams a Mrs. Williams am roi y wledd i'r chwiorydd am eu gwasanaeth gyda'r te, ac i eraill gymerasant ran yn y cyfarfod cyhoeddus. Mae y brodyr Mri. D. R. a W. J. Williams, i ba rai yr ydym yn ddyledus am eu llafur gyda y Band of Hope, yn brysur yn parotoi y plant ar gyfer cael cyfarfod cyffelyb yn fuan eto.—AELOD.