Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
SPAIN.
SPAIN. Y mae y Cadfridog Prim, mewn atebiad 5 gynrychiolaeth a ddaeth ato, wedi hys- 'bysu nad ydyw Llywodraeth Spain wedi myned i unrhyw gytundeb gyda unrhyw Tint o'r ymgeiswyr am goron Spain, ac nad ydys hvd yn hyn wedi cymeryd y pwnc dan ystyriacth bwysig. Dysgwylir y bydd i Gyn-frenhines Spain gyracdd Paris ar yr 8fed neu y 10fed cy- fisol. Yr ydys wedi cymeryd dau dy yn barod iddi, y rhai a berchenogir gan hen foneddiges ryfedd. Y mae wedi bod yn ymddangos fel pe yn barod i osod y tai allan, end y mae ei phris bob amser mor uchel, fellJud oedd neb byth yn eu cymer- yd. Modd bynag, y maent yn awr wedi cael eu cymeryd gan oruchwylwyr y cyn- Frenhines am y swm o J6440 y mis. Nid ydyw crefydd yn Spain, er ei bod wedi colli cryn lawer o'i gofalwyr gwryw- aidd, yn debyg o golli ei boll gynorthwy mewn awr o gyfyngder. Y mae dros 500 o foneddigcsau wedi deisebu Llywydd y Cyngor i gadw i fyny yr holl sefydliadau a'r eglwysi, y rbai oeddynt wedi eu neill- duo i ddinystr. Nid oes ambeuaeth nad oes yno allu crefyddol Pabaidd cryf, ac er Bad ydyw wedi dangos ei hun yn amlwg hyd yn hyn, y mae hyny yn dangos nad ydyw ond yn dysgwyl am adeg gyfleus i "Wneud hyny. Mewn canlyniad i esiampl Lloegr a Efrainc, y mae Prwssia ac Italy wedi cyd- aabod Hywodraeth chwyldroadol Yspaen. Y mae llysgenhadon y llywodraethau hyn a Sen or Lorenza, yr Isgnienydcl lramor. Y mae y cynrychiolydd Pabaidd hefyd wedi awgrymu y bydd i lys Rhufain gyd- uabod y llywodraeth newydd yn ddioed. Y mae yr "hen lane" yn ddigon call yn ei genedlaeth-y mae bob amser yn hoffi bod gyda y blaid fyddo yn enill. Y dydd o'r blaen yr oedd Isabella oil yn oil ganddo, ac anrhegodd hi ag arwydd neillduol o'i barch tuag ati; ond erbyn heddyw, y mae Isabella wedi colli ei choron, ac y mae Pio Nono am gymeryd mantais ar y cyfleusdra cyntaf i gydnabod ei gelyn yn llywodraeth gyfreith- lawn. Dyna arfer y byd erioed, ac ym- ddengys nad yw yr "hen lane" o Rufain ddim yn eithriad i'r rheol.
AMERICA.
AMERICA. ETHOLIAD ARLYWYDD AC Is-ARLYWYDD. Y mae y Cadfridog Grant a Mr. Schwyl- er Colfax wedi eu hethol yn Arlywydd ac yn Is-arlywydd yr Unol Dalaethau gyda mwyafrif mawr. Y mae yr adroddiadau ag yr ydym wed1 en derbyn o San Francisco yn wahano- jawn yn eu hadroddiadau o barthed can lyniadau y ddaeargryn sydd wedi cymeryd He yno. Cyfrifa rhai nad ydyw gwerth y meddianau a ddinystriwyd drwyddo ond jhyw chwarter miliwn o ddoleri, tra y cyfrifa ereill y golled yn dair miliwn. Y mae gallu milwrol yn Western Kansas wedi bod yn erlyd ar ol rhyw haid o 700 o Indiaid, ac y mae haid arall wedi cael ttJll hamgylchynu.
INDIA.
INDIA. Oddiwrth y newyddion diweddaraf ag yr ydym wedi eu derbyn o'r India, yr ydym yn cael ei fod yn fwy na thebyg fod y Dr. Livingstone erbyn hyn wedi cyrhaedd i Zanzibar. Nid ydyw yr holl ofnau am newyn yn y Punjab, a rbanau ersill, yn hollol ar ben. Y mae Marwar, Rajpostana, ac Ajmcre yn dyoddef yn fawr. Nid oes ond ychydig o wlaw wedi disgyn yno. Yn wir, y mae yn berffaith wybyddus erbyn hyn y bydd i newyn trwm gael ei deimlo yn y gogledd- crilewinbarth. Y mae y Llywodraeth yn gwneud pob parotodau ar ei gyfer. Y mae y cholera wedi tori allan yn lushed, lie y mae nifer o filwyr Persiaidd w(;di marw. I,
RHUFAIN".
RHUFAIN". Os nad ydyw y Pab mewn gwell cyflwr i gyfarfod a gelyn ei dy ei hun nag oedd Isabella o Spain, gall y dygwydd yr un dynged iddo ef ag i'r dywysoges hono. Y mae yr hanesion a dderbynir o Rufain yn arddangos pethau yno mor debyg i'r hyn oeddynt yn Spain am dymor eyn toriad allan y gwrthryfel, fel nad ydyw yn annhe- byg na ddaw y Ddinas hono eto i dynu holl sylw Ewrop. Y mae gohebydd oddi yno yn ein hysbysu fod petbau mewn cyflwr terfysglyd, a bod y teimlad o an- foddlonrwydd yn cynyddu yn ddyddiol, a bod papyrau gwrthryfelgar yn cael eu taenu led-led y ddinas.
— ETHOLWYR SIR GAERFYRDDIN.
— ETHOLWYR SIR GAERFYRDDIN. FONEDDIGION,-Y mae y Mesur Diwyg- iadol mawreddog a ddygwyd i mewn mor hynod ac mor anghyson gan y Weinyddiaeth Doriaidd wedi dyfod yn Gyfraith, ac fe'i dygir cyn hir i weithrediad. Bydded i ni fod yn ddiolchgar am y rhagorfreintiau ychwanegol a sierhawyd drwyddo i bobl y wlad hon, gan adael y blaid Doriaidd i gysoni eu hymddyg- iadau oreu y gallont, gyda chywirdeb a chyd- wybodolrwydd gwleidyddol. Etholwyr Sir Gaerfyrddin! o dan yr hen gyfundrefn y mae y Toriaid hyd yn hyn wedi cadw iddynt eu hunain, mewn gorphwysdra tawel a digyffro, yr anihydedd o'ch cynrych- ioli chwi yn y Senedd. Yr wyf fi yn awr yn dyfod yn mlaen yn y gobaith y bydd i chwi, o dan y gyfundrefn newydd, dori tiwy yr ar- feriad hynafol hon, ac ethol o leiaf un aelod Rhyddfrydol dros y Sir. Os bydd i mi lwyddo i gyrhaedd yr anrhydedd o'ch cyn- rychioli chwi, ymdrechaf brofi fy hun yn deilwng o'ch ymddiried', drwy fy ymlyniad di-oijrrn wrtli eersevddorion mawrion rhyddid gwladol a chrefydaol, pa rai yctynt wedi bod yn fywyd ac enaid derchafiad y deyrnas hon i'w mawredd presenol; a barn wyf fod ymar- feriad pellach o'r egwyddorion hyn, hyd nes byddo pob llyffethair ar grefydd wedi ei sy- mud, yn hanfodol i'n llwyddiant dyfodol. Braidd y mae yn angenrheidiol i mi eich adgofio y bydd i un pwnc o bwysigrwydd neillduol lyncu i fyny sylw y Senedd ddyfod- ol, hyny yw-yr Eglwys Wyddelig. Ar y pwnc hwnw, Foneddigion, gan nad beth fyddo anhawsderau ymarferol y mater-a pha fesur pwysig sydd heb ei wrthwynebiadau i'w gorch- fygu ?—er ei bod yn ofidus genym orfod dolur- io teimladau rhai o'n brodyr Protestanaidd yn yr Iwerddon-y mae yn ymddangos i mi nas gall dyn cyfiawn goleddu ond un syniad, sef, nad oes gan eglwys y lleiafrif un hawl i gynal- iaeth oddiwrth fwyafrif y bobl. Yr wyf gan hyny yn barod, er pob aberth, pa mor boeuns bynag, i bleidleisio dros osod Pabyddiaeth a Phrotestaniaeth yn yr Iwerddon ar dir hollol gydradd. Y mae yr Ysgrif Ddiwygiadol newydd wedi gosod ar bwnc mawr Addysgiaeth bwysig- rwydd anferthol ac arbenig. Y mae dosbarth- iadau newyddion o etholwyr wedi eu galw i fodolaeth. Pa fwyaf addysgedig y byddont, goreu oil y mediant gyflawni eu dyledswydd bwysig, ac a deuant i ddeall y cyfrifoldeb mawr perthynol iddi. Ond yn ein holl ym- drechion i gefnogi Addysg y Werin, fy nghred gadarn I ydyw, fod yn rhaid bod yn ofalus iawn i osgoi pob rhith o ymyraeth a chiedoau cre- fyddol y gwahanol enwadau Cristionogol i ba rai y mae y wlad hon yn rhanedig. Ni gallaf fi ddeall egwyddorion "rhyddid crefyddol" mewn unrhyw ffordd arall. Wrth d3rfynu, goddefwch i mi ychwanegu, os caf fy ethol, y bydd i mi ymgyflwyno yn ddifrifol i ystyried llesiant y Sir hon, adnodd- au naturiol pa un nid ydynt yn gofyn ond dadblygiad llawn, er ei gwneud mewn amser dyfodol yn un o'r rhanau mwyaf llwyddianus yn y Deyrnas Gyfunol. Ydwyf, Foneddigion, Eich ffyddlonaf was, EDWARD JOHN SARTORIS. 9, Park Place, St. James's, Llundain, Gorph. 15fed, 1868.
Advertising
A PORTRAIT with brief SKETCH of HENRY RICHARD, will be given in THE CHRISTIAN TIMES for Nov. 6th. Mr. Rich- ard, the Author of "Letters on the Social and Political Condition of Wales," is well known as a warm friend of the Welsh race. THE CHRISTIAN TIMES is a weekly unsectarian paper, containing a good summary of Home and Foreign News. May be had of any Newsagent, or direct from the Pub- lishers. S. W. Partridge & Co., 9, Paternoster-row, London, E C TEMPERANCE HALL, ABERDARE. j Bydded hysbys y cynelir CJwyl Gerddorol Undebol jfjyffryn Aberdiir. Yn y Ncuadd uchod, Dydd Nadolig nesaf, Rhagfyr 25, 1868. Beirniad,—Richard Richards, Ysw., Organvdd, Llandeilo. Cynelir CYNGHERDD fanreddog yn yr hwyr. Y Programme yn barod yn cynwys yr holltdestynau, yn nghyd a threfn y cyfarfodydd. I'w gael gan yr ysgrifen- ydd ar y telerau arferol. THOMAS HOWELLS, (Hywel Cynon), 4, Lewis-street, Aberaman. \y IDDiV KU AD. SHAWLSi DRESSES, WINCEYS, Sfc. JEt. EDWARDS, (Opposite the Va!e of Neath Station, Merthyr,) BEGS to announce that he has received a LARGE STOCK of Goods suitable for ( the Winter season, comprising FRENCH MERINOES, Serges, Reps, Twilled Alpacas, Winceys and Fancy Dress Materials, Straw Bonnets, Hats, Feathers, Flowers, &c., Quilts, Counterpanes, BLANKETS SHEETINGS, &c., Woollen Cloth Pilots, Beavers, Witneys, Naps, Waterproof Tweeds for Mantles, &c., &c. Millinery and Mantle Making under Competent Management. Funerals completely furnished, and all or- ders executed with punctuality and despatch. Mor o gan yw Cymru gyd." MUSIC HALL, ABEKTAWK. CYNELIR EISTEDDFOD GERDDOROL fawreddog yn y Neuadd uchod, DYDD GWENER Y GROGLITH, 1869, dan nawdd prif foneddigion y dref a'r ardal, enwau y rhai a gyhoeddir eto. PRIF DDARNAU. 1. I'r Cor. heb fod dan 100 mewn rhif, a gano yn oreu y Chorus, Sing to the Lord, ye voices all," No. 33 Haydn's Creation; gwobr, jE20, a medal hardd i'r arweinydd. 2. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 50 mewn rhif, a gano yn oreu y Chorus, To thee, Great Lord," gan Rossini; gwobr, Saith GinL o-Cylch y gystadleuaeth, ugain milldir o Abertawe. Llywydd-J. J. Jenkins, Ysw., Treforis. Ca- deiryd 1 y Pwyllgor-Mr. W. Thomas, Mill Man- ager. Trysorydd-Mr. Rees Harris. Ysgrifen- ydd- Mr. T. Thomas, Quaker's Bank, Port Tennant, Swansea. Am bob hysbysiaeth pellach, yn nghyd a'r darnau ychwanegolj gyrer at yr yagrifenydd. Yr elw at Gapel Annibynol Port Tennant. EISIEBDI'OD CTMBOOOBIOI JIlBWIiSlOL MUBXHYB, UADOLia 1..868. Y prif ddarn cystadleuol, "Rhosyn yr Haf," gan J. Parry. Gwobr £15, a Metronome gwerth 2 gini. Y cor i fod o'r un gynnlleidfa. Beirniad, J. Parry, Ysw., (Pencerdd Amer- ica.) Bydd y Programmes yn barod yn mhen ychydig ddyddiau—trwy'r post, dau lythyrnod ceiniog. JOHN BEYNON, Ysgrifenydd, 43, Twynyrodyn, Merthyr. IKeuadd y Dref, Castellnedd. CYNELIR EISTEDDFOD YN Y LLE UCHOD, DTDD ITADOIIG, 1808, A CHYNGHERDD YN YR HWYR. PKIP DESTYNAU. I'r Cor o'r un gynnlleidfa, ddim dan 45 o rif, a gano yn oreu "MaIwolaeth y Cyfiawn," o'r Gyf- res Gerddorol, gan J. A. Lloyd 10 0 0 I'r Cor ddim dan 30 o rif, a gano yn oreu Hunting Song," (Benedicts) 3 0 0 I'r Cor o'r un gynulleidfa a gano yn oreu Croeshoeliad," gwel Rliif 141, Llyfr Tonau Cynulleidfaol Stephens a Jones. 1 0 0 Beirniad y Gerddoriaeth, Mr Silas Evans, Abertawy. Caniateir i'r Corau ddewis Arweinydd. Y Programme, yn cynwys yr boll destynau, amodau, a'r darnau adroddiadol, i'w gael am ddau stamp gan yr Ysgrifenydd. WILLIAM REES, Old Market Street, Neath. Barg-en fawr! Barg-en fawr!! BEIBL Peter Williams, mawr unplyg, cy. £ 2 15s., am £ 1 12s. Addysg Chambers, 2il gyf. cy., 16s am 12s., Ihwym. Ceinion Cerddoriaeth, cy. jEl Us., am Al., dwy gyf. Y Gomerydd, cy. 2s., am Is. 6c. Daearyddlieth D. Hughes, cy. 16s., am 9s., rhwym. Gwaith Josephus, cy. 16s.. am 13s., rhwym. Swn Addoli, 4s. 6c am 3s., rhwym. Geiriadur Arfonwyson, cy. Is., am 8e. Cyfeirier,—J. Thomas, Printer, Tredegar. Turnover yn eineu. IsTOTIGE. WILLIAM REES, (CHEAP JOHN,) TS now staying for a short time near the Market Place, Aberdare. MRS. T. A. PRYCE, 7, Commercial Place, ABERDARE, "OEGS sincerely to thank the inhabitants of Aberdare and its vicinity for their past patronage, and respectfully informs them that she has just returned from London with the latest novelties in Millinery, Bonnets, Fancy Hats, Dress Caps, Lady's Under Clothing, Tupons, Quilted and Over Skirts, Velvets, Ribbons, Flowers, Feathers, Ornaments, Trimmings, Children's Jackets. Pelisses, Frocks, Pinafores, Hats, Hoods, and various other goods too numerous to mention, suitable for the Autumn Season, and will be pre- pared to show on SATURDAY and MONDAY, the 17th and 19th OCTOBER, and following days, when the favour of a call will oblige. Newydd ei Chyhoeddi, "S EIR, Y IN" OS:" (CANIG I S.A.T.B.) GAN D. EMLYN EVANS, Pris 4c. I'w chael oddiwrth y Cyfansoddwr,- 4, Warwick Place, Cheltenham. LIBASUS, TBEHEEBERT. Mewn llafur mae elw." BYDDED hysbys y cynelir Cyfarfod Cys- tadleuol yn y lie uchod, ar DDYDD NADOLIG, 1868, pryd y gwobrwyir yr ymgeiswyr llwyddianus ar y testynau canlynol:— TEAETHAWD. Am y Traethawd goreu ar Hanes Breninoedd a Llywodraetbwyr Eonedig am danynt yn y Testa ment Newydd; gwobr, £1. BARDDONIAETH. Am y Bryddest Ddramayddol oren ar "Ail adeiladu Jerusalem a'r Deml ar ddychweliad yr Israeliaid o gaethiwed Babilon;" gwobr, jel., (allan o Lyfrau Nehemiah ac Ezra.) CERDDORIAETH. I'r Cor o'r un gynulleidfa, heb fod dan 30, a gano yn oreu Y Blodeuyn Olaf gwobr, £ 4. Beirniad y traethawd a'r bryddest, y Parch. E. Roberts, Pontypridd. Bydd yn hysbys yn y Programme pwy fydd y beirniaid, &c.. Gellir cael Programme trwy allfon dau stamp i'r ysgrifenydd, DAVID GIBBON, Treherbert, Pontypridd. M TT S I c HArjL, ABERTAWE. CYNELIR EISTEDDFOD Fawreddog yn y lie uchod, DYDD LLUN SULGWYN, 3 S69, a CHYNGHERDD yn yr hwyr, pryd y bydd rhai o brif gantorion Cymru a Lloegr yn cymeryd rhan. Y PRIF DDARN CYSTADLEUOL. 1. I Gor, ddim dan 100, a gano yn oreu Then shall your Light," o'r Elijah gwobr, £22, a Met- ronome gwerthfawr. D.S.-Bydd y Programme yn cynwys yr holl ddarnau yn barod yn mhen pythefnos, ac i'w gael am ddau stamp gan William Harris, Cwmbwrla Tin Works, Swansea. Y cynyrch at ysgoldy bychan yn Cwmbwrla. PELENI HOLLOWAY ydynt y feddyginiaeth oreu ar gyfer anhwylderau a ymosodant ar ddynion pan y bydd tywynd hafaicd yn cael ei ganlyn gan dywydd gwlyb, oerHyd, tjt aflacn. Yn wir, y mae y peleni hyn yn rhoddi cryn ym- wared, pan na fydd yn ihoddi hollol wellhad oddiwrth dditfyg treuliad, a'r anhwylderau mewnol sydd yn bliao llawer o'r boblogaeth. Dan effeithiau cryfhaol, pureidd- iol a iachaol y peleni hyn, y mae y tafod yn dyfod yn lan, yr archwaeth yn gwella, a'r treuliad yn cryfhau. Y mse y peleni yn meddu y priodoledd oreu er glanhau y gwaed yn gyfangwbl, trwy yi hyn y daw hoenusrwydd a chryfder i bob rhan o'r corff. D. JOME8, 34, Hllrh streo-$,, Aberdare, 9 A DDYMUNA hysbysu y cyhoedd fod ganddo eithaf cerbyd a cheflyl, yn barod bob amser at unrhyw Anghladd nea daWI. Gellir eu cael am bris rhesymol ar Hir, ond rfaoddi ychydig oriau o rybydd yn mlaen llaw. LEWIS THOMAS, Cabinet Maker, rphols- terer, dee, 4, Canon Street, Aberdar. A ddymuna hysbysu i'r cyhoedd yn gyffredinol oi led ■a- wedi agor. Ystorfa o Gelfi neu Ddodre&i Tai o bob math yn y lie uchod, lie y gobeithia y bydd idtio dderbya cyfran o gefnogaeth y cyhoedd. Bydd stock helaeth o Gelft, o wneuthuriad cartrato bob amser ar law, a'r rhai hyny o'r defnyddiau a'r gwne&> thuriad goreu. CYARPETS AND FLOOR CLOTHS OF THE BMt QUALITIES. ø- Cyflawnir pob archeb gyda'r gofal mwyaf. Cyfeiriad,—Lewis Themaa, 4, Canon Street, Aberdw.